دکتر آفرین رحیمی موقر در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: هرچند که تا سال 86 روند صعودی در استفاده از مواد تزریقی مشاهده می شود ولی با گسترش مراکز درمانی در کشور و به خصوص افزایش تجویز و مصرف متادون ، تعداد مصرف کنندگان مواد تزریقی نیز کاهش یافت و روند مصرف مواد مخدر در ایران ، از مواد تزریقی رو به مصرف مواد غیرتزریقی گذاشت.
وی اظهارداشت: البته پژوهشهایی در دنیا انجام گرفته که درمانگران دیگر کشورها را با روشهایی غیر از متادون، آشنا کرده تا با مداخلاتی که انجام می دهند، از رو آوردن معتادان به مواد تزریقی جلوگیری کند.
رحیمی موقر به وضعیت اعتیاد طی سالهای گذشته در ایران و اجرای سه مطالعه در سالهای 77 ، 83 و 86 در حوزه اعتیاد اشاره کرد و افزود: نتایج این تحقیقات نشان می دهد که در طول 9 سال، تعداد مصرف کنندگان تریاک کمتر، و به مرور مصرف کنندگان کراک افزایش یافته است.
وی ادامه داد: این درحالی است که معتادان استفاده کننده از مواد تزریقی نیز در طول این مدت ، افزایش یافت بطوریکه 8/9 درصد افراد مورد مطالعه که تزریقی بودند، در این مدت به 18 درصد رسیدند.
رحمیی موقر همچنین به وجود 200 تا 300 هزار معتاد تزریقی در کشور و احتمال آلودگی این جمعیت به انواع ویروس های HIV ، HCV و HBV اشاره کرد و گفت، این شرایط اهمیت رسیدگی به وضعیت این جمعیت را دوچندان می کند.
رئیس مرکز ملی مطالعات اعتیاد ایران بر اساس دو مطالعه کمی و کیفی برروی معتادان در تهران، گفت: در مطالعه کیفی، زمینه ها و دلایل بوجود آمدن پدیده در میان معتادانی که حداکثر 32 سال سن داشتند، مورد بررسی قرار گرفت و هرچند که عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی، همگی عوامل موثر در بوجود آمدن اعتیاد و معتاد شدن یک فرد است اما آنچه که مشخص شد، "عوامل خانوادگی" بیشترین تاثیر را در استفاده معتاد از مواد غیر تزریقی دارد.
وی افزود: این در حالی است که عوامل فردی و اجتماعی در سوق دادن فرد به سمت استفاده از روش تزریقی برای اعتیاد، نقش موثرتری داشته اند.
به گفته رحیمی موقو، بالا رفتن شدت و دوز مصرفی، لذت نبردن از مواد غیرتزریقی ، روبرو شدن با مشکلات خانوادگی ، عشقی یا بیماری ، حس کنجکاوی نسبت به چگونگی تاثیر مواد تزریقی ، دستیابی سریعتر به لذت دلخواه و بی خانمانی، از جمله عواملی هستند که در استفاده معتادان از مواد تزریقی موثرند.
وی از سویی به عواملی که مانع از رو آوردن فرد معتاد به روش تزریقی می شود، اشاره کرد و گفت: عوامل فردی مانند ترس از آلودگی به ویروسهای بیماری زا و یا ترس از برخورد خانواده با او ، فاصله گرفتن دوستان از او، دیدن مرگ نزدیکان در اثر تزریق، از عواملی هستند که بسیاری از افراد را در اعتیاد غیر تزریقی نگه می دارد و یا آنان را ترغیب به درمان خواهد کرد.
رحیمی موقر افزود: اعتیاد در زنان از شرایط ویژه برخوردار است بطوریکه معمولا شوهر معتاد و یا ارتباط با مرد معتاد، باعث اعتیاد آنان می شود ضمن آنکه بسیاری از آنان به دلیل ترس از تزریق و یا نگرانی از برداشت خانواده و رفتار اعضای خانواده، از مواد تزریقی استفاده نمی کنند.
وی در پایان یادآور شد: مداخله با متادون در ایران همچنان مهمترین مداخله و عامل در جلوگیری از گرایش معتادان به مواد تزریقی محسوب می شود.