به گزارش خبرنگار مهر، ترجمه روسی رمان «مردگان باغ سبز» نوشته محمد رضا بایرامی که در نمایشگاه بینالمللی کتاب موسکو در سال جاری عرضه شد به عنوان یکی از 10 عنوان کتاب برتر این نمایشگاه معرفی شد.
مردگان باغ سبز که انتشار آن در ایران نیز با استقبال قابل توجهی روبرو شده و البته توام با حواشی هم بوده است به وقایع غمانگیز حمله نیروهای محمدرضا پهلوی به فرقه دموکرات آذربایجان طی سال های 1945 و 1946 میپردازد.
داستان این کتاب در مقطع اعلام استقلال منطقه آذربایجان در این برهه زمانی باز میگردد. در این مقطع و مدتی پس از اعلام استقلال، دولت شوروی به دلیل درگیری در جنگ جهانی دوم مجبور به خروج بخشی از نیروهای ارتش سرخ از ایران میشود و در این حین بسیاری از اعضای فرقه دموکرات که احساس خطر کرده بودند هم برای نجات جان خود به سمت مرزهای شوروی رفتند که یکی از آنها بالاش قهرمان داستان کتاب حاضر و مدیر رادیوی جمهوری بود که همراه با پسرش به شوروی پناه بردند. اما مرزها به مدت یک هفته بسته شده بود و اجازه عبور و مرور داده نمیشود. بالاش در نهایت میمیرد ولی پسرش به طور معجزه آسایی زنده مانده، به زندگی در میان کشاورزان ادامه می دهد، بی آنکه حتی چیزی راجع به پدر و مادر خود بداند.
بایرامی خود نیز پیش از این در ارتباط با ایده اولیه تالیف این کتاب اظهار داشته بود: « ایده اولیه به یک خاطره خیلی دور برمیگردد. خاطرهای که مادرم شاهد آن بوده و مرتب برای ما نقل میکرد، آن خاطره هم به زمانی برمیگردد که حزب دموکرات آذربایجان شکست میخورد و به هزیمت میرسد. در حال عقبنشینی به سمت مرزهای شوروی هستند که دو نفر از اینها گذرشان به روستای ما به نام لاتران در پای کوه سبلان میافتد و یکیشان برای تهیه آب و غذا به سمت روستا میآید در آن شرایط و بلوایی که در فضا حاکم است، کشته میشود. به همان شکلی که در کتاب ذکر شده است و کشنده بعدها لباس سوراخ کشته را که جای گلوله داشت، میپوشید و پز می داد که من یک فرقهای را کشتم. به هر حال این خاطره در ذهن من بود و سالیان سال با آن زندگی کردم و به نوعی میتوان گفت که شروع قضیه این بود… تاریخ آن دوره من با اسناد و مدارک و شاهدان زنده چون حادثه به گونهای است که هنوز کاملاً به فراموشی سپرده نشده و در بیان شفاهی مردم منطقه نقل میشود و بخش عمده کار من چون داستاننویس هستم تخیل بود و از در هم آمیختن اینها داستان شکل گرفت.»
این رمان که در ایران توسط انتشارات سوره مهر منتشر شد، پس از چاپ نخست، در سال 90 با ایراداتی از سوی وزارت ارشاد در محتوا و مضمون و شائبه شبیه سازی آن با برخی وقایع سیاسی روز ایران را به همراه داشت که در نهایت با برخی اصلاحات جزئی و مقدمه ناشر توانست مجوز تجدید چاپ خود را به دست بیاورد.
ترجمه روسی این کتاب توسط بنیاد مطالعات اسلامی مسکو و با مشارکت انتشارات صدرا و نشر وچه مسکو صورت گرفته و امسال برای نخستین نوبت در نمایشگاه کتاب مسکو عرضه شده است.
بیست و هفتمین نمایشگاه بینالمللی کتاب مسکو در هفته دوم شهریور ماه سال جاری برگزار شد.