محمدرضا شمس در گفتگو با خبرنگار مهر، نوشتن درباره جنگ را ضروری دانست و گفت: بهتر است ما هم چون بقیه کشورها رفتار کنیم. هنوز هم نویسندگان اروپایی درباره جنگ جهانی دوم، حتی جنگ جهانی اول مینویسند و نوشتههاشان خواندنی است پس چرا ما درباره هشت سال دفاع مقدس خود ننویسیم؟
به گفته نویسنده کتاب «هزار و یک افسانه»، مهم نیست چه قالبی را برای گفتن از دفاع مقدس انتخاب میکنیم؛ آنچه اهمیت دارد اینکه در نوشتن داستان کوتاه، رمان، نمایشنامه یا هر قالب دیگری به جنبه هنری کار توجه داشته باشیم.
شمس، گرفتارشدن در دام افراط و تفریط را یکی ازآسیبهای جدی ادبیات دفاع مقدس دانست و افزود: در تمام این سالها درباره جنگ نوشته شده اما کمتر داستانی است که بر دل نشیند چراکه داستانهای ما شعارزده است و هرچیز جنبه شعاری داشته باشد، دلنشین و تالثیرگذار نیست.
گردآورنده مجموعه«افسانههای ملل» براین است اگر نویسندگان ما با عناصر داستانی و تعلیق و گرهافکنی و گرهگشایی آشنا باشند و اثری خواندنی بنویسند، میتوانند به ماندگار شدن کار خود، دلخوش باشند وگرنه هم پرداختن به خود جنگ به عنوان یک رویداد تاریخی اهمیت دارد هم توجه به حواشی آن. اصلا کدام حواشی؟ مگر نوشتن ازجانبازی که سلامت خود را ازدست داده، توجه به حاشیههاست؟!
شمس، گفتههای خود را با نقل خاطرهای ادامه داد و گفت: رفته بودم تفرش؛ کنار خیابان مردی را دیدم که مثل مبتلایان به رعشه، تمام بدنش میلرزید و وضع مناسبی هم نداشت رفتم تا دستش را بگیرم و پولی به او بدهم که مردم محلی به من تشر زدند و گفتند: تو میدانی او کیست؟ این مرد، قهرمان جنگ است و من با خود میگفتم مگر باید با قهرمان جنگ اینگونه برخورد شود؟ این وضع زندگی کسی است که جان خود را فدای این سرزمین کرده است؟ خود این جانباز میتواند سوژه یک داستان باشد. جانبازی که اگر نبود، خدا میداند چه برسر من و ما میآمد.
نویسنده کتاب«چاه و دیوانه» تاثیر داستان و فیلم خوب را بسیار بیشتر ازهر سخنرانی و مقالهای دانست و افزود: خود من، 50 بار نمایشنامه«روز واقعه» اثر بهرام بیضایی را خوانده یا فیلم«محمد رسولالله» مصطفی عقاد را دیدهام. یک داستان، فیلم یا تئاتر خوب از هر گزارش ومقالهای تاثیرگذارتر است. حالا به انبوه کتابهایی که در زمینه دفاع مقدس منتشر شده نگاه کنید؛ چند کتاب در حافظه ما باقی میماند؟!
شمس با اشاره به اینکه بیش از 25سال از پایان جنگ گذشته و الا میتوان به دور ازشعارزدگی درباره این رویداد تاریخی نوشت و از واقعهای گفت که زندگی بسیاری را تحت تاثیر قرار داد.