شیراز – خبرگزاری مهر: امسال هزاران هکتار از طبیعت فارس در آتش سوخت، آتشی که در سایه کمبود اعتبارات و امکانات، ضربات سختی بر پیکره عرصه های زیست محیطی و جنگلی استان وارد کرد و جبران خسارات این حریقها شاید هیچگاه صورت نگیرد.

به گزارش خبرنگار مهر، فارس از عرصه های بکر و پهناوری از منابع زیست محیطی و جنگلی برخوردار است. عرصه هایی که نه تنها هرکدام جاذبه هایی بی بدیل در عرصه گردشگری محسوب می شوند بلکه از نظر اقتصادی نیز همواره برای استان توجیه داشته اند.

طی سالهای اخیر خشکسالی خیلی از این عرصه ها را درنوردید و تن بکر جنگلها و عرصه های محیط زیستی استان را نحیف کرد اما امسال حجم وسیع وقوع آتش در عرصه های جنگلی و محیطی زیست به حدی بود که امکانات موجود کفاف مقابله با این آتش سوزیهای عمدی و غیر عمدی را نمی داد.

در این شرایط اعتباری  نیز به ارگانهای متولی نظیر محیط زیست اختصاص نیافت تا محیط زیست با دستهای خالی به دنبال مقابله با این حجم وسیع آتش در عرصه های تحت مدیریت خود باشد.

در این رابطه مدیر کل حفاظت از محیط زیست فارس در گفتگو با خبرنگار مهر از آمار 76 موردی وقوع حریق در مناطق تحت مدیریت و شکار ممنوع استان از ابتدای سال تا پایان شهریورماه خبرداد و افزود: در این حریق ها معادل چهار هزار و 236 هکتار از عرصه های استان سوختند که خسارات میلیاردی نیز بر جای گذاشت.

حسینعلی ابراهیمی کارنامی با اشاره به علل این آتش سوزیها بیان کرد: علت اصلی این حریقها مربوط به عوامل انسانی بوده که بخشی از  آن را  بی توجهی برخی گردشگران و بهره برداران جنگلها، مراتع و دامداران و همچنین افراد سودجو به منظور توسعه باغات و اراضی تشکیل می دهند.

وی توضیح داد: افراد سودجو برای مشغول کرن محیط بانان به حریق، آتش سوزی ها را ایجاد می کنند و در یک نقطه دیگر به شکار غیر مجاز مشغول می شوند و حتی تصور می کنیم که برخی از افراد برای انتقام جویی به خاطر برخورد محیط زیست نسبت به اقدام خلاف قانون آنها اقدام به این کار می کنند.

اعتباری برای مقابه با حریقها نداریم

مدیر کل حفاظت از محیط زیست استان فارس در ادامه با  اعلام اینکه برای مقابله با این حریقها هیچگونه اعتباری نداریم، افزود: در خصوص پایش این حریقها و کنترل آتش سوزیها متاسفانه به شدت مشکل مالی داریم. مجبور شدیم به لحاظ اهمیت موضوع، از اعتبارات جاری اداره کل که آن هم با مشکلات عدیده رو به رو است استفاده کنیم و از سویی دیگر مردم و جوامع محلی و تشکلهای مردم نهاد نیز  همواره به کمک می آیند اما توقع داریم در خصوص اختصاص اعتبارات هماهنگی هایی صورت گیرد تا مشکلات این حوزه کمتر شود.

وی با انتقاد از اینکه هیچ اعتباری در این خصوص نسبت به محیط زیست اختصاص نمی یابد، افزود: باید هماهنگی هایی به وجود آید تا همه فشارها بر روی یک دستگاه نباشد.

ابراهیمی کارنامی با اشاره به اینکه این اداره کل برای انجام مسئولیتهای محوله نظیر نظارت بر زیستگاه ها و حیات وحش و منابع آلاینده و... با کمبود شدید نیرو مواجه است، اضافه کرد: اما مسئله اطفای این حریقها نیز فشار مضاعفی را به محیط زیست وارد می کند.

وی تاکید کرد: متولیان این امر باید نسبت به تامین اعتبارات مالی برای اطفای این حریقها همکاریهایی مناسبی داشته باشند، در این خصوص همکاریهایی دیده می شود اما با نتیجه توام نمی شود.

ابراهیمی کارنامی با اشاره به اینکه مشاهده می کنیم که خسارات به گیاهان و نباتات در جغرافیای زاگرس بسیار سخت است، افزود: شرایط اقلیمی این سالها مزید بر علت شده است و پوشش گیاهی را نابود کرده که این نابودی در حقیقت مقدمه ای است برای نابودی زیستمندانی که از فواید این گیاهان و عرصه ها به صورت مستقیم و غیر مستقیم بهره می بردند.

وی با اشاره به نقش پوشش های گیاهی و درختان در یک اکوسیستم، گفت: درخت نقشهای متفاوتی مثل نگه داشتن آب در خاک و جلوگیری از سیل و حتی فرونشست گرد و خاک ایفا می کند که امروز نیز فارس متاثر از این گرد و خاکها شده است.

مدیر کل حفاظت از محیط زیست فارس بیان کرد: اگر برای اطفای این حریقها اقدام به موقعی انجام نشود خسارتهایی بیشتری از وضعیت کنونی به استان وارد می کند.

کارنامی عنوان کرد: البته ارزشگذاری اقتصادی از منابع پایه در استان صورت نگرفته و اگر این مطالعات انجام شود برآورد خسارات بسیار زیاد است بنابراین کمکهای دو یا سه میلیاردی برای مقابله با خسارتهای 10 برابری ناشی از این آتش سوزیها می تواند باعث کنترل این حریقها شود.

پیگیری برای اختصاص اعتبارات

اما در این خصوص مدیر کل بحران استانداری فارس گفت: در 6ماه اول امسال 249 مورد حریق در سطح عرصه های مرتعی و جنگلی استان اتفاق افتاده است.

حسن فیاض پور در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: پیگیریهای لازم از طریق استاندار فارس برای اختصاص اعتبارات برای اجرای طرح اطفای حریق استان از منابع ملی و استانی در حال انجام است و به زودی در جلسه ای در دفتر وزیر کشور و با حضور وزیر کشاورزی، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، رئیس سازمان جنگلها و مراتع کشور و تعداد 14 نفر از استانداران استانهای زاگرس نشین شرکت خواهد کرد.

وی با اشاره به خسارت های بسیار زیاد آتش سوزی به منابع جنگلی و درختان بیان کرد: این آتش سوزیها دلایل و عواملی دارد که یکی از این عوامل عدم وجود نقشه پهنه بندی خطر آتش سوزی که نشان دهنده احتمال خطر بروز حریق در عرصه های منابع طبیعی باشد محسوب می شود.

فیاض پور گفت: کمبود بانک اطلاعاتی قابل استناد و به روز از راه های دسترسی به مراتع و جنگلها برای حضور سریع عوامل اطفای حریق نیز از جمله عوامل این آتش سوزیها به شمار می رود.

وی ادامه داد: کمبود امکانات و تجهیزات مورد نیاز اطفای حریق نیز در ادارات منابع طبیعی و حفاظت محیط زیست یکی دیگر از این دلایل به شمار می رود.

وی همچنین با اشاره به عدم وجود بالگرد  اختصاصی برای اطفای حریق در استانهایی که هر سال درگیر حریق در عرصه های منابع طبیعی و عرصه های حفاظت شده هستند، افزود: اختصاص بالگرد مجهز به سبد آب پاش به این استانها از اول اردیبهشت تا آخر شهریورماه هر سال ازجمله راهکارهای مقابله با این آتش سوزیها به شمار می رود.

مدیر کل بحران استانداری فارس با بیان اینکه به روز کردن امکانات و  تجهیزات انفرادی مورد نیاز اطفای حریق مانند لباس کار و.. نیز باید در مقابله با آتش این عرصه ها مورد توجه قرار گیرد، افزود: همچنین برای مقابله با این آتش سوزیها بانک اطلاعاتی از راه های دسترسی مراتع و جنگلها برای حضور سریع برای اطفای حریق احتمالی نیز باید تهیه شود.

به گزارش مهر، به هر حال جنگلها و عرصه های زیست  محیطی فارس به حدی رنجور و شکننده شده که باید هرچه سریعتر نسبت به اختصاص اعتبارات ملی برای برون رفت از بحران آتش سوزی این عرصه ها اقدامی کرد.

به نظر می رسد احتصاص اعتبارات یکی دو میلیاردی برای مقابله با آتش سوزیهای گسترده این عرصه برای تامین امکانات و تجهیزات اطفای حریق کوچکترین کار در راستای جلوگیری از خسارتهای ده ها میلیاردی ناشی از نابودی این عرصه ها باشد.

در شرایطی که آلودگی هوا، ریزگردها و مشکلات زیست محیطی سالانه جمعیت قابل توجهی از مردم را دچار بیماری و مرگ می کند نگهداری از این عرصه های جنگلی و زیست محیطی راهکار منطقی برای مبارزه و پشگیری از این مشکلات است.

امروز عرصه های زیست محیطی فارس نحیف و رنجور شده و زیستمندان نیز هر روز در استرس ناشی از همجواری با آتش سوزیهای گسترده عرصه های حفاظت شده به سر می برند، اختصاص اعتبارات مقابله با این حریقها مرهمی بر زحم کهنه طبیعت فارس است.

........................

گزارش: هژیر فتحی