افزایش تولیدات کشاورزی از طریق دست ورزی ژنتیکی به منظور تضمین کامل سلامت مردم و بقای پایدار جامعه انسانی،باید با دقت بسیار مورد ارزیابی زیست محیطی و بررسی علمی و پزشکی بی طرفانه، بلند مدت و همه جانبه قرار گیرد .

بنا بر اعلام آکادمی پزشکی زیست محیطی ایالات متحده آمریکا (American Academy of Environmental Medicine (AAEM ، پزشکان کشور آمریکا موظف شده اند که به مردم، جامعه پزشکی و بیماران خود در خصوص اجتناب از محصولات تغییر یافته ژنتیکی (GM)، آموزشهای لازم را ارایه نمایند و نگرانیهای مرتبط با محصولات تغییر یافته ژنتیکی و خطرات آن را برای سلامت مردم به اطلاع عموم برسانند؛ پزشکان یاد شده خواستار مطالعات جدی بلند مدت بر روی محصولات فوق الاشاره و برچسب گذاری آنها شده اند.  

مقالات متعدد منتشر شده توسط آکادمی پزشکی زیست محیطی کشور آمریکا (AAEM) نشان داده است که بیماریهای مهمی در جامعه انسانی آمریکا از جمله عقیم شدن، اختلال در سیستم ایمنی بدن، پیری زود رس، اختلال در تولید هورمون انسولین و مشکلات در اندامهای اصلی بدن مانند دستگاه گوارش مرتبط با مصرف محصولات تغییر یافته ژنتیکی میباشد.

بر مبنای مطالعات انجام گرفته در کشور آمریکا، ارتباط معنی دار قوی بین مصرف محصولات تغییر یافته ژنتیکی و بروز بیماریهای مختلف تأیید شده است.

بسیاری از پزشکان، بر استفاده از رژیمهای غذایی عاری از محصولات تغییر یافته ژنتیکی تأکید دارند، از جمله دکتر Amy Dean متخصص داخلی از ایالت میشیگان و عضو آکادمی پزشکی زیست محیطی آمریکا که اعلام نموده است: قویاً به مردم آمریکا توصیه میشود که صرفاً از محصولات غذایی طبیعی و غیر دستکاری شده ژنتیکی استفاده نمایند.

دکتر John Boyles متخصص آلرژی از ایالت اهایو اظهار داشته است که قبلاً از گیاه سویا برای درمان برخی از انواع آلرژی استفاده مینموده است ولی اکنون که گیاه سویا از طریق مهندسی ژنتیک تغییر یافته، به کارگیری آن خطرناک است و مردم امریکا باید از مصرف آن خودداری کنند.

دکتر Jennifer Armstrong رئیس آکادمی پزشکی زیست محیطی آمریکا (AAEM) اظهار داشت که پزشکان نشانه ها و تظاهرات بیماریهای مختلف حاصل از مصرف محصولات تغییر یافته ژنتیکی را زمانی در بیماران خود مشاهده میکنند که برای معالجه آنان دیر شده است؛ همچنین زیست شناس معروف Pushpa M.Bhargava گامی بیشتر به پیش نهاده و پس از بررسی بیش از 600 مجله علمی نتیجه گرفته است که موجودات تغییر یافته ژنتیکی (GMOs) به عنوان عاملی مهم در جهت تهدید جدی و زوال سلامت در جامعه انسانی آمریکا به شمار میآید.

David Schubert زیست شناس مشهور مؤسسه Salk اظهار داشته است که کودکان بسیار بیشتر از سایرین در معرض خطرات و مشکلات ناشی از محصولات و مواد غذایی تغییر یافته ژنتیکی هستند و به حیوانات آزمایشگاهی برای مطالعات مربوط به اثرات محصولات یاد شده تبدیل گشته اند.

در مطالعات انجام شده در کشور آمریکا بر روی موشهای ماده که با گیاه سویای تغییر یافته ژنتیکی تغذیه شده بودند مشخص شد که اغلب نوزادان آنها در طی سه هفته پس از تولد مردند در حالی که نرخ مرگ و میر در میان موشهای ماده ای که با مواد غذایی طبیعی تغذیه شده بودند کمتر از 10 درصد بود؛ نوزادان تغذیه شده با محصولات تغییر یافته ژنتیکی نیز کوچک اندام بودند و در سن بلوغ، مشکلات بارداری را از خود نشان دادند.

در اثر تغذیه موشهای نر با گیاه سویای تغییر یافته ژنتیکی، رنگ بیضه های آنان به تدریج از حالت طبیعی صورتی به آبی تیره تغییر یافت و تغییراتی در فرآیند اسپرم سازی موشها ایجاد شد به طوری که حتی جنینهای حاصل از والدینی که با محصولات تغییر یافته ژنتیکی تغذیه شده بودند، تغییراتی را در DNA خود نشان دادند؛ مطالعه ای دیگر در کشور اتریش نشان داد موشهایی که با ذرت تغییر یافته ژنتیکی تغذیه شده بودند نسبت به گروه طبیعی و نرمال، دارای فرزندان و نتاج کمتر و کوچکتر بودند.

معضلات مربوط به تولید مثل در میان دامها نیز دیده شده به طوری که مطالعاتی که در ایالتهای هاریانا و آندرا پرادش در کشور هندوستان به انجام رسیده نشان داده است که اغلب بوفالوهایی که با پنبه دانه تغییر یافته ژنتیکی تغذیه شده بودند به مشکلاتی از قبیل تولد پیش رس و ناقص، سقط جنین، ناباروری و بیماری پرولاپس قلبی دچار شدند و بسیاری از آنها تلف گردیدند.

در کشور آمریکا، صدها زارع گزارش داده اند که هزاران رأس خوک پرورشی در اثر مصرف واریته هایی از ذرت تغییر یافته ژنتیکی عقیم شده اند، تعدادی آبستنی ناقص داشته و برخی به جای تولد فرزند، زهدان مملو از مایع داشته اند. عقیم شدن بر اثر مصرف ذرت تغییر یافته ژنتیکی، در گله های گاوهای نر و ماده نیز در آمریکا مکرراً گزارش شده است؛ در حال حاضر، در جامعه انسانی آمریکا رویدادهایی مانند تولد نوزادان با وزن کم، ناباروری و مرگ نوزادان در حال افزایش است.

برای تولید آفت کش، ژنوم ذرت و پنبه از طریق مهندسی ژنتیک تغییر داده شده است و شرکتهای زیست فناوری اعلام داشته اند که آفت کش مزبور که Bt نامیده میشود از نوعی باکتری موجود در خاک به نام Bacillus thuringiensis استخراج شده، واجد سابقه مثبت در تولید محصولات ارگانیک بوده است، ولی غلظت سم تجمع یافته حاصل از Bt در بافت گیاهان تغییر یافته ژنتیکی، هزاران بار بیشتر از حالت طبیعی است به طوری که استفاده از آن برای مبارزه با آفت gypsy moths درختان پهن برگ، موجب واکنشهای آلرژیک، بروز تظاهرات بیماریهایی ناشناخته مشابه با آنفلوآنزا و دیگر مشکلات در انسان در مناطق شمال غرب قاره آمریکا گردیده است. همچنین، استفاده از ذرت Bt برای تغذیه گاوها در کشور آلمان و همچنین مرغ و بوفالو در کشور فیلیپین، منجر به مرگ این حیوانات شده است. بر اساس گزارش سم شناس برجسته فرانسوی G.E. Seralini، تغذیه موشها با ذرت Bt و گوجه فرنگی GM، به ترتیب منجر به مسموم شدن اندامهای بدن و خونریزی معده گردیده است.

دکتر Arpad Pusztai متخصص آکادمی پزشکی زیست محیطی ایالات متحده آمریکا (AAEM) اظهار داشت: مطالعات متعدد بر روی حیوانات مختلف که از طریق محصولات تغییر یافته ژنتیکی تغذیه شده اند نشان داده است که این حیوانات مبتلا به نقص سیستم ایمنی بدن شده اند که به دلیل افزایش در فرآیند cytokines بوده و منجر به بیماریهایی مانند آسم، آلرژی و التهاب گردیده است؛ این بیماریها در جامعه انسانی امروز آمریکا نیز در حال افزایش میباشد و در حال تبدیل به اپیدمی است. توضیح آنکه سویا و ذرت GM حاوی دو پروتئین جدید هستند که منجر به واکنشهای آلرژیک میگردد. سویای GM بیش از هفت برابر حالت طبیعی واجد مهار کننده تریپسین میباشد که در انسان منجر به واکنشهای آلرژیک و التهابات پوستی میشود؛ در مطالعه ای دیگر مشخص شد که بر اثر مصرف سویای GM در کشور انگلستان، واکنشهای آلرژیک در میان مردم به میزان 50 درصد افزایش یافت.

مطالعات انجام شده بر روی انسان در کشور آمریکا نشان داده است که ژنهای وارد شده به سویای GM، به DNA باکتریهایی که در روده انسان زندگی میکنند منتقل شده و به فعالیت خود ادامه داده است؛ بدان معنا که حتی مدتها پس از ترک استفاده و تغذیه از GMO ها، انسان در معرض خطرات ناشی از پروتئینهای مضر محصولات GM قرار دارد؛ به عبارت دیگر، خوردن چیپسهای تولید شده از ذرت Bt، میتواند باکتریهای موجود در روده انسان را به کارخانجات تولید سم آفت کش تبدیل نماید و تا پایان عمر آدمی به فعالیت خود ادامه دهد.

بنا بر اسناد و مدارک منتشر شده توسط دانشمندان بی طرف سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA)  هشدارهای لازم توسط پژوهشگران مذکور حتی از اوایل دهه 90 میلادی نیز داده شده و اعلام گردیده است که استفاده از محصولات GM خطرناک است و میتواند منجر به بروز آلرژیهای سخت، تولید مواد سمی در بدن انسان، ایجاد بیماریهای جدید، مشکلات دستگاه گوارش و انتقال ژن به باکتریهای موجود در روده انسان گردد؛ محققان یاد شده خواستار انجام مطالعات بلند مدت در این زمینه شده اند. 

متخصص کانادایی معروف ژنتیک David Suzuki در خصوص استفاده از محصولات تغییر یافته ژنتیکی بیان داشته است که متأسفانه انسان تبدیل به موجود آزمایشگاهی شده و لذا، بر عدم استفاده از این گونه محصولات و لزوم انجام مطالعات گسترده در این موارد تأکید کرده است. همچنین دکتر Schubert از مؤسسه Salk اظهار داشته است که بسیاری از بیماریهای حاصل از مصرف محصولات تغییر یافته ژنتیکی، به مدت زمان بسیار زیادی برای بروز و گسترش نیاز دارند و در کوتاه مدت قابل شناسایی نمیباشند و بنابراین اهمیت انجام مطالعات در این خصوص آشکار میگردد. این مورد دقیقاً همان پدیده ایست که در اواخر دهه 80 میلادی در کشور آمریکا به وقوع پیوست که به دلیل مصرف نوعی از ماده غذایی تغییر یافته ژنتیکی که از طریق مهندسی ژنتیک تولید شده بود و L-tryptophan نامیده میشد، یکصد نفر از مردم آمریکا جانشان را از دست دادند و بین 5000 تا 10000 نفر دیگر بیمار شدند.

آکادمی پزشکی زیست محیطی ایالات متحده آمریکا (AAEM) اعلام داشته است که با توجه به اینکه حیوانات در اثر تغذیه با محصولات تغییر یافته ژنتیکی مبتلا به بیماریهایی خطرناک از جمله اوتیسم، چاقی، دیابت، آسم، سرطان، بیماری قلبی، آلرژی و مشکلات تولید مثل شده اند، مشابه این گونه بیماریها و عوارض در میان جامعه انسانی آمریکا نیز مکرراً مشاهده شده است به طوری که 9 سال پس از کشت گسترده ذرت GM در سال 1996 میلادی در کشور آمریکا، میزان ابتلاء مردم به بیماریهای قلبی - عروقی به تقریباً دو برابر رسید و از 7 درصد به 13 درصد افزایش یافت. آکادمی یاد شده خاطرنشان میکند که مردم آمریکا نباید منتظر نتایج آزمایشات و مطالعات بر روی محصولات تغییر یافته ژنتیکی گردند و ضروری است از مصرف هر گونه محصول GM از جمله سویا، ذرت و مشتقات آنها، پنبه دانه، روغن کلزا و قند حاصل از چغندر قند تغییر یافته ژنتیکی خودداری نمایند مگر آنکه این گونه محصولات ارگانیک و یا حاوی برچسب non-GMO باشند.

انسان محور هر گونه توسعه است و تضمین کامل سلامت مردم و بقای پایدار جامعه انسانی باید دغدغه همگان باشد و بنابراین، مقولاتی از جمله افزایش تولیدات کشاورزی از طریق دستورزی ژنتیکی و موارد مشابه، باید با دقت بسیار مورد ارزیابی مخاطرات زیست محیطی، مطالعه و بررسی علمی و پزشکی بیطرفانه، بلند مدت و همه جانبه قرار گیرد و در این خصوص، اطلاع رسانی کامل و مستمر به آحاد جامعه صورت پذیرد.


فرشاد فتاحی مدیرکل دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی و دبیر کارگروه ایمنی زیستی سازمان حفاظت محیط زیست