به گزارش خبرنگار مهر، استان لرستان در حالی نزدیک به دو دهه عنوان قهرمان بیکاری کشور را یدک کشیده است که این روزها با اعلام آمار نرخ بیکاری در فصل تابستان و قرارگیری این استان در رتبه هشتم جدول بیکاران سوالات زیادی در میان افکار عمومی شکل داده است.
اوج این ابهامات در حالیست که نیم نگاهی به عملکرد کارگروه اشتغال و سرمایه گذاری استان لرستان و جذب تنها 49 میلیارد تومان از مجموع 176 میلیارد تومان تسهیلات اختصاص داده شده برای اشتغالزایی در این استان نشان می دهد که این کارگروه و سیاست گذاری های آن نقش چندانی در کاهش نرخ بیکاری نداشته است.
برای روشن تر شدن ابعاد این موضوع نگاهی به عملکرد مسئولان استان در قالب کارگروه اشتغال و سرمایه گذاری استان می اندازیم، عملکردی که خود دبیرخانه این کارگروه معتقد است در مسیر تثبیت و نه ایجاد اشتغال بوده است.
به بیان واضح تر، مسئولان استان لرستان در کارگروه اشتغال و سرمایه گذاری استان طی شش ماه نخست سالجاری تنها تلاش کرده اند که از افزوده شدن بر جمعیت بیکاران استان جلوگیری شود و با تزریق سرمایه در گردش به دنبال تثبیت اشتغال موجود بوده اند.
744 شغلی که محقق نشد
علی آشتاب مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان لرستان و دبیر کارگروه اشتغال و سرمایه گذاری استان در این رابطه به مهر می گوید: طی شش ماه نخست سالجاری تا کنون 10 جلسه کارگروه اشتغال برگزار و به دنبال این جلسات 351 طرح به سیستم بانکی استان معرفی شده است.
وی رقم تسهیلات تصویب شده برای این طرح ها را دو هزار و 161 میلیارد ریال عنوان کرده و ادامه می دهد: پیش بینی شده با بهره برداری از این طرح ها برای 744 نفر شغل جدید ایجاد شده و اشتغال پنج هزار و 105 نفر در استان تثبیت شود.
آشتاب با یادآوری اینکه از مجموع طرح های یاد شده 62 طرح به تصویب کارگروه اشتغال و سرمایه گذاری استان رسیده است می گوید: از این تعداد 11 طرح در دست بررسی توسط بانکها هستند که در صورتیکه مورد تایید بانک قرار بگیرند هزار و 271 میلیارد ریال به انها تسهیلات پرداخت می شود.
وی البته ادامه می دهد که از طرح های یاد شده 39 مورد در بانکهای استان مسکوت مانده است که دلیل این موضوع نخست نرخ بالای سود تسهیلات بوده که متقاضیان از دریافت آن استقبال نکرده اند و دوم بدهی برخی متقاضیان به سیستم بانکی بوده که مانع از پرداخت تسهیلات به آنها شده است.
آشتاب: چندان در زمینه اشتغال جدید ورود پیدا نکرده ایم
دبیر کارگروه اشتغال و سرمایه گذاری استان لرستان امیدوار است که با تعیین تکلیف بدهی متقاضیان معرفی شده به بانکها این افراد بتوانند از این تسهیلات سرمایه در گردش بهره مند شوند.
آشتاب ارزش طرح های مسکوت مانده در بانکهای استان را 195 میلیارد ریال اعلام می کند و می گوید: از مجموع طرح های مسکوت مانده تنها پنج درصد مربوط به متقاضیانی است که مستندات و مدارک خود را ارائه نکرده و منصرف شده اند.
وی در مورد رقم پرداختی تسهیلات اشتغالزا تاکنون نیز می گوید: از میزان سهم 176 میلیارد تومانی لرستان در شش ماه نخست سالجاری تاکنون بانک ملت 40 میلیارد تومان و سایر بانکها هم 9 میلیارد و 100 میلیون تومان پرداخت کرده اند.
مرور این اظهارات مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان لرستان نشان می دهد به دلایل مختلف اعم از مانع تراشی سیستم بانکی، نرخ بالای سود بانکی و شاید عدم سیاست گذاری درست متولیان تاکنون توفیق چندانی در پرداخت تسهیلات اشتغالزا در استان لرستان به دست نیامده است تا نقش 10 جلسه برگزار شده کارگروه اشتغال لرستان در کاهش نرخ بیکاری فصل تابستان تقریبا کمرنگ شود.
آشتاب در رابطه با این موضوع نیز توضیح می دهد: تسهیلات 176 میلیارد تومانی در نظر گرفته شده در شش ماه نخست سالجاری با هدف تامین سرمایه درگردش واحدهای تولیدی اختصاص یافته است تا منجر به تثبیت اشتغال در این واحدها شود و چندان در زمینه اشتغال جدید ورود پیدا نکرده ایم.
اما و اگرهای سند اشتغال و متهم ردیف اول
سوال بعدی خبرنگار مهر از دبیر کارگروه اشتغال و سرمایه گذاری استان لرستان مربوط به سند اشتغال استان و امیدواری هایی است که در رابطه با ایجاد شغل با اجرای این سند داده شد، سوالی که بازهم جواب قابل تاملی به همراه داشت.
آشتاب می گوید: در سند اشتغال استان لرستان برآورد شده است که "اگر" سه هزار میلیارد تومان تسهیلات در اختیار دستگاههای لرستان قرار گیرد "می توانند" 20 هزار شغل ایجاد کنند که تاکنون تنها 176 میلیارد تومان به استان اختصاص داده شده است.
وی معتقد است که اتکای سند اشتغال استان برای اجرا به تسهیلات است و ادامه می دهد: سند اشتغال یک "پیش بینی" است که "اگر" این میزان اعتبار تامین شود این میزان شغل هم ایجاد می شود.
جمع بندی این بخش سخنان دبیر کارگروه اشتغال و سرمایه گذاری استان لرستان نیز ما را به این نتیجه می رساند که توقع ایجاد شغل با اجرای این سند سیاست گذاری در صورتی به جا است که ما شاهد تامین تسهیلات سه هزار میلیارد تومانی مورد نیاز از سوی سیستم بانکی باشیم، همان سیستم بانکی که در سطور بالا از سوی همین مسئول به عنوان یکی از موانع و چالشهای بزرگ برای اختصاص تسهیلات به واحدهای تولیدی استان نام برده شده بود.
سیستم بانکی با نرخ بالای سود بانکی و مانع تراشی مختلف در مسیر دریافت تسهیلات از سوی متقاضیان در حال حاضر از جانب مسئولان استان به عنوان متهم ردیف اول در عدم پرداخت تسهیلات و ایجاد اشتغال در استان محسوب می شود، حال پایه های اصلی سند اشتغال استان بر دوش این سیستم بنا نهاده شده است.
پاسخ قابل تامل به یک سوال؛ علت کاهش نرخ بیکاری در لرستان چیست؟
از مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان لرستان سوال می پرسیم که تاکنون چه میزان از اهداف سند اشتغال لرستان محقق شده است تا علی آشتاب عنوان کند که باید برای ارائه جمع بندی ها و ارزیابی در این زمینه منتظر جلسه یک ماه دیگر کارگروه اشتغال استان یعنی در اواخر آبان ماه سالجاری باشیم، هرچند که به نظر نمی رسد با روالی که در بالا مطرح شد حدس زدن در مورد روند اجرای این سند کار چندان دشواری باشد.
تا اینجای ماجرا همه چیز نشان می دهد که نه سند اشتغال و نه کارگروه اشتغال توفیق چندانی در تحقق اهداف و مصوبات خود نداشته اند تا سوال بعدی خبرنگار مهر از دبیر کارگروه اشتغال و سرمایه گذاری استان این باشد: به رغم مشکلات مطرح شده علت کاهش نرخ بیکاری در لرستان چیست؟
علی آشتاب با یادآوری اینکه مرکز آمار ایران نرخ بیکاری لرستان در فصل تابستان را 12.5 درصد اعلام کرده است، معتقد است که "حتما" یک رونق اقتصادی ایجاد شده که ما شاهد کاهش نرخ بیکاری بوده ایم!
در تکمیل این بخش از سخنان علی آشتاب نیز ضمن یادآوری اینکه نرخ بیکاری فصلی لرستان در تابستان امسال 13.3 درصد اعلام شده است، به نظر می رسد باید آسیب شناسی و بررسی جدی تری در زمینه دلایل کاهش نرخ بیکاری در استان صورت گیرد.
یک "دو دو تا چهار تا" برای کاهش نرخ بیکاری در لرستان
این سخنان مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان لرستان در حالیست که هوشنگ بازوند استاندار لرستان نیز معتقد است که رونق اقتصادی ایجاد شده به دنبال فعالیتهای صورت گرفته در استان منجر به کاهش نرخ بیکاری شده است.
بد نیست برای پاسخ به این موارد مطرح شده به اظهارات خود استاندار لرستان رجوع کنیم. هوشنگ بازوند در گفتگویی که طی شهریورماه سالجاری با خبرنگار مهر داشت در سخنانی گفته بود که برای کاهش تنها یک درصد نرخ بیکاری در لشکر بیکاران لرستان چیزی حدود 700 میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
با این تفاسیر برای کاهش هفت درصدی نرخ بیکاری در لرستان باید در لرستان چهار هزار و 900 میلیارد تومان سرمایه گذاری صورت گرفته باشد، موضوعی که با توجه به آنچه در بالا رفت چندان ملموس به نظر نمی رسد.
برای روشن تر شدن ماجرا بد نیست بدانیم که هم اکنون در کل استان لرستان سه هزار و 600 میلیارد تومان پروژه نیمه کاره وجود دارد که به گفته هوشنگ بازوند به عنوان سرمایه ای در زیر خاک باقی مانده است، مقایسه این دو رقم خود مطالب دیگری را برای مخاطب روشن می کند.
ما بی تقصیریم، مرکز آمار ایران اعلام کرد
برای تکمیل سخنان متولیان ایجاد اشتغال و سرمایه گذاری در لرستان به سراغ معاون برنامه ریزی استاندار لرستان می رویم. علی هادی چگنی در مورد آمار نرخ بیکاری اعلام شده می گوید: این آمار توسط مرکز آمار ایران اعلام شده و ما در آن دخیل نبوده ایم.
وی با یادآوری اینکه برای تهیه این آمار به صورت فصلی از سوی مرکز آمار ایران نمونه گیری صورت می گیرد و در نهایت متوسط چهار فصل سال به عنوان نرخ بیکاری سالانه اعلام می شود ادامه می دهد: اعلام این آمار نشان می دهد که در لرستان کاهش نرخ بیکاری داشته ایم.
چگنی در پاسخ به این سوال خبرنگار مهر که به نظر شما چه چیزی باعث شده که نرخ بیکاری در لرستان کاهش پیدا کند یادآور می شود: شما خودتان قضاوت کنید، زمانی که در حال حاضر از سوی استاندار، معاونین استاندار، مدیران و فرمانداران روی اشتغال و سرمایه گذاری گذاشته می شود قابل مقایسه با قبل نیست. اگر در خیلی از موارد ورود پیدا نکنیم بسیاری بیکار می شوند و این به نوعی تثبیت اشتغال است.مجموع این عوامل باعث شده که این خروجی به دست بیاید.
همچنان خانواده های لرستانی مشکل نخست خود را بیکاری می دانند
به هر روی با مرور مجموع سخنان مسئولان ارشد استان در حوزه اشتغال و سرمایه گذاری به نظر می رسد که پاسخ چندان روشنی و قابل لمسی برای دلیل کاهش نرخ بیکاری در استان وجود ندارد، چرا که جمیع آمارها نشان می دهد که اگر هم در این مدت تلاشی صورت گرفته در راستای تثبیت اشتغال در استان و نه ایجاد شغل جدید بوده است.
از سوی دیگر رونق اقتصادی ایجاد شده در کل کشور با تدابیر دولت یازدهم را نمی توان بی ارتباط با کاهش نرخ بیکاری دانست که صد البته موضوعی کلی بوده و در همه استانها باید مورد بررسی قرار گیرد.
با این تفاسیر به نظر می رسد مسئولان و متولیان امر با رویکرد کارشناسی و بدون قضاوت های جانبدارانه باید به موضوع کاهش نرخ بیکاری در استان بپردازند، موضوعی که نیازمند تحلیل کارشناسان و متخصصان است.
بنابر این گزارش مطابق اعلام مرکز آمار ایران، استان لرستان در تابستان امسال با کاهش هفت درصدی نرخ بیکاری از رقم 20.3 درصد در بهار سالجاری به نرخ بیکاری 13.3 درصد در تابستان رسید، ارتقایی که در میان مردم اصلا ملموس نیست و همچنان خانواده های لرستانی مشکل نخست خود را بیکاری اعلام می کنند.
..............................
گزارش: فاطمه حسینی