مجله مهر: باران بی سابقه ای که هفته گذشته در تهران بارید، خط 4متروی تهران را 5متر زیر آب برد. مسولان ایستگاه ها در 3دقیقه همه مسافران را از ایستگاه بیرون بردند و ساختمان های محدوده ایستگاه استاد معین را تخلیه و ساکنانش را به هتل هویزه منتقل کردند. شهردار تهران و معاونانش هم به همراه اعضای شورای شهر سر صحنه حاضر شدند تا مدیریت بحران را از نزدیک پیگیری کنند. اتفاقاتی که از همان ساعات اولیه بیشتر از یک حادثه طبیعی، بهانه ای برای گرو کشی های سیاسی تلقی شد و ابعاد رسانه ای گسترده ای پیدا کرد.
شهرداری مدیرانش را عزل کند
یک روز بعد از آب گرفتگی مترو، در حالی که هنوز سه ایستگاه از خط 4 زیر آب بود و تیم های مدیریت بحران مشغول تخلیه آب ایستگاه ها و گودبرداری بخش هایی از مسیر بودند، معاون استاندار تهران پیش قدم شد و قبل از هر کاری علت وقوع حادثه را اعلام کرد. محمدرضا محمودی گفت: «بی‌توجهی شهرداری به لایروبی کانال‌های آب باعث به بار آمدن بیش از صدها میلیارد تومان خسارت شده است که این هزینه‌ها از جیب مردم می‌رود.ضمن این که آب‌های جمع شده در داخل خط هنوز تخلیه نشده و خطر ریزش وجود دارد.»
محمودی با انتقاد از خدمات شهری شهرداری به ایسنا گفت: «مسئولان شهری باید جوابگو باشند چرا که این پول ها از جیب مردم هزینه می‌شود و متاسفانه با یک بی‌تدبیری این خسارت‌ها به بار آمده است.کاش می‌شد شهردار تهران برخی از مدیران بی‌کفایتش را عزل می‌کرد تا مردم دلشان کمی راضی شود.»
متروی تهران تایتانیک بود!
آب گرفتگی متروی تهران آنقدر خبرساز شد که رسانه های خارجی هم به میدان آمدند و غرق شدن قطارهای مترو را با غرق شدن تایتانیک مقایسه کردند! سایت رادیو بین‌المللی چین (CRI) در گزارشی نوشت: «از چهار قطار غرق شده در تونل مترو، دو قطار هر یک حامل 2000 مسافر بوده‌اند که توقف آنها در تونل‌ها پس از قطع برق با 4000 کشته همراه می‌شد؛ یعنی عددی دو برابر تلفات کشتی تایتانیک! بنابراین هرچند تخلیه قطارها در ساعت 19 که اوج شلوغی مترو است در وحشت و هرج‌ومرج انجام شد، اما شانس بزرگی که شهرداری تهران را یاری کرده نباید نادیده گرفت!»
این سایت به نقل از یک مقام متروی تهران که نخواست نامش فاش شود، نوشت: «شهرداری تهران مقصر است که با پر کردن قنات‌ها و رسیدگی نکردن به وضعیت رودخانه کن جان 4000 مسافر مترو را در معرض خطر قرار داده است. جریان آب به حدی بود که دو کارمند پیمانکاری شرکت مترو را با خود داخل تونل برد و امدادگران آتش‌نشانی دو ایستگاه جلوتر موفق به نجات آنها شدند.»
این در حالی است که مسئولان شهرداری معتقدند که بارش بی سابقه باران و ریزش تگرگ باعث شد تا تمام نهرها و کانال های سطح شهر به حد اشباع برسند و در نهایت با شکستن کانال آب همجوار با خط4 مترو، آب به داخل تونل ها سرازیر شود و ایستگاه های حبیب الله، استاد معین و آزادی را در سیل فرو برد. اما عده ای معتقدند سازه ضعیف و ناکارآمد مترو باعث این حادثه شده است. ادعایی که مدیرعامل سابق متروی تهران در گفتگو با رسانه ها آن را رد کرد و گفت: «بهتر است رسانه ها به جای هیاهو به دنبال واقعیت باشند چون این موضوع امکان ندارد و ساختمان و تونل‌های خط چهار متروی تهران قطعا موجب بروز این حادثه نشده‌اند بلکه کانال آب همجوار با این خط موجب بروز خسارت شده است.»
برادرزن وزیر کشور موضوع را سیاسی می کند
در همین زمان بود که از گوشه و کنار خبرهایی مبنی بر کمک خواهی شهرداری تهران از شهرداری های شیراز و اصفهان به گوش رسید؛ خبری که دو روز بعد، مدیر عامل شرکت بهره برداری مترو تهران آن را تخریب سیاسی شهرداری دانست و تکذیب کرد.
علی محمد قلی ها در جواب انتقادهای معاون استانداری هم گفت: «یکی از معاونان استانداری، برادر همسر وزیر کشور است و این نسبت باعث شده که او خود را مصون بداند. مسئولان استانداری به جای اینکه همراه مسئولان شهری باشند و از اینکه در این سیلاب خطر جانی نداشتیم خوشحال باشند، متاسفانه موضوع را سیاسی می کنند. مسئولان شهرداری با بارش های بی سابقه ای که در 50 سال گذشته تجربه نشده بود، دست و پنجه نرم می کردند اما معاون عمرانی استاندار تهران مترو را مورد آماج سیلاب سیاسی قرار داد.»
سخنگوی شهرداری تهران هم با رد رقم های صد میلیاردتومانی که به خسارت مترو نسبت داده شده بود، در مصاحبه تلویزیونی اش گفت: «کانال‌های موجود در تهران بخش زیادی از مشکلات سیلاب پیش آمده را برطرف کردند. اگر این کانال ها نبودند مشکلات بسیار زیادی برای شهر ایجاد می شد. کانال‌های تهران شرایط مطلوبی دارند و هر سال لایروبی می‌شوند. سیلاب اخیر به بخشی از کانال‌ها آسیب رسانده که بازسازی آنها حداکثر حدود 30 میلیارد تومان خرج روی دست شهرداری می‌گذارد.»
سید محمد هادی ایازی، گفت: «مدیران شهری در مناطق شمالی شهر 8 ایستگاه آب‌‌گیر ایجاد کرده‌اند و همین ایستگاه‌ها مانند سدبند بخش زیادی از شدت طغیان آب را گرفتند در غیراینصورت سیلاب شدیدی وارد شهر تهران می شد و مشکلات جدی تری را برای مردم ومسئولان شهر به وجود می آورد.»
بعد از همه این کش و قوس ها، بالاخره وزیر کشور به میان آمد و در نامه ای که به استاندار تهران نوشت، مرتضی تمدن را مامور کرد تا یک تیم کارشناسی را برای بررسی دلایل وقوع سیل مترو و ارزیابی میزان خسارات های آن سر صحنه بفرستد و پیشنهادهایی برای جلوگیری از وقوع دوباره این اتفاق ارائه دهند.
قالیباف به مجلس می رود
سیاسی بازی های باران تهران به مجلس هم کشیده شد و نمایندگان سه شنبه هفته قبل در صحن علنی مجلس از برخوردهای سیاسی با این حادثه طبیعی انتقاد کردند و از شهرداری تهران خواستند گزارشی را از عملکرد و اقدامات پیش گیرنده خود ارائه دهد تا ماجرا برای مردم شفاف تر شود.
حجت الاسلام مصباحی مقدم، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در این باره گفت: «شبیه اتفاقی که طی روزهای اخیر در تهران رخ داد را در سفری که به رم داشتم دیدم، بارندگی سیل آسایی که به گفتهٔ کار‌شناسان در تاریخ ۵۰سالهٔ تهران نادر است، اتفاق قابل پیشگیری نبود. بنابراین باید این موضوع را در حد خودش ارزیابی کنیم و با توجه به خدماتی که شهرداری تهران در راستای توسعه شهری انجام داده و مردم نیز این خدمات را حس می‌کنند نباید اتفاقاتی این چنینی را خیلی بزرگ کرد و تبدیل به یک منازعه رقابتی و سیاسی نمود.»
محسن نریمان عضو کمیسیون عمران هم معتقد است: «اقدامات شهرداری تهران در گستره کارهای عمرانی مثال زدنی و مطلوب بوده که مستحق اینگونه انتقادات بی اساس نیست.منتقدانی که امروز فضا را متشنج کرده و از این آب گل آلود دنبال بهره ای برای خود هستند، همان افرادی هستند که اعتبارات به حق شهرداری را پرداخت نکرده و علیرغم تایید مجلس و شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام تسهیلات ارزی متروی کشور را پرداخت نکردند.»
او هفته گذشته در صحن علنی مجلس گفت: «وقتی دولت فشار می گذارد تا مدیران کارآمد مترو از میدان بیرون بروند و به خاطر حضور تیم اجرایی قوای هاشمی بودجه های مربوط به مترو را پرداخت نمی کند، باید منتظر اتفاقات بسیار بدتر از این باشیم. بعضی از این اتفاقات محصول اعمال مدیریت های ناصحیح می باشد و چه بسا اگر بودجه های مترو به موقع و به اندازه پرداخت می شد امروز هیچ مشکلی در این حوزه ایجاد نمی شد تا مدیران شهری و شهروندان نیز اینچنین به زحمت بیفتند.»
با این حال، کمیسیون عمران مجلس شهردار تهران و رئیس سازمان شهرداری‌های کشور و مسئولین وزارت نیرو را دعوت کرده است تا بعدازظهر پس فردا، سه شنبه، با حضور در این کمیسیون درباره علت آبگرفتگی خط چهار متروی تهران توضیح دهند. جلسه ای که به گفته نریمان، «برای بررسی های بیشتر درخصوص این حادثه طبیعی برگزار می شود اما به این معنی نیست که قصد مواخذه مدیران شهری را داشته باشیم.»
جنگ ناتمام رسانه ای
همزمان با تکه اندازی های مسئولان شهرداری و دولت به یکدیگر، جنگ رسانه ای میان سایت ها و روزنامه های طرفدار این دو هم شروع شد. روزنامه ایران یک روز بعد از حادثه، تیتر زد: «گزارش کمیسیون عمران شورای شهر قصور شهرداری را در روز حادثه مترو اثبات کرد/ سیل انتقادها به شهرداری» و به نقل از حمزه شکیب نوشت: «شهرداری هر سال می گوید بارندگی بی سابقه بوده است». این روزنامه در ستون خوانندگان خود با تیتر درشت نوشت: «تهران ملوان می خواهد نه خلبان» این در حالی بود که تیتر روزنامه شرق، این طور از حوادث بارانی تهران خبر می داد: «سخنگوی شهرداری تهران در واکنش به بارندگی روز یکشنبه: انکار نمی‌کنم برخی پایشان خیس شد»
روابط عمومی شهرداری هم برای رفع اتهام ها در مصاحبه ای که با دکتر کردوانی داشت، تیتر زد: «دولت باید به خاطر خسارات حاصل از سیلاب ها از مردم عذرخواهی کند» تیتری که واکنش تند روزنامه دولت، را در پی داشت. روزنامه ایران بعد از این مصاحبه گفتگوی دیگری با کردوانی ترتیب دادند و تیتر زدند: «شهرداری مصاحبه جعل می کند!» این مصاحبه ادعای مقصر بودن دولت در تغییر پوشش محیط زیست و وقوع سیلاب را تکذیب می کرد.
این دعوای رسانه ای، چند روز بعد به هفته نامه ها هم رسید و 9 دی در شماره 2اردیبهشت ماه خود تیتر زد: «ورود سیلاب سیاست به عرصه مدیریت شهری/ وقتی باران ادعاها را می شوید» این در حالی بود که روزنامه تهران امروز، در همان روز و در واکنش به جاری شدن سیل در گیلان، توپ را به زمین دولت انداخت و تیتر زد: «ناتوانی دولت در مهار سیل شهرستان ها».