رئیس دانشگاه علامه طباطبایی روز گذشته در همایش قرآن و معرفت شناسی گفت: ساختار معرفتی یونان باستان بیشتر با فرهنگ اسلامی ارتباط گرفت تا با فرهنگ مسیحیت، چرا که در فرهنگ اسلامی عنصر عقلانیت بسیار برجسته تر بود.

به گزارش خبرگزاری مهر، دكتر حسین سلیمی، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی روز گذشته 5 آبان ماه در همایش قرآن و معرفت شناسی در سخناني گفت: ساختار معرفتی که در یونان باستان وجود داشت بیشتر توانست در یک دوره‌ای با فرهنگ اسلامی ارتباط بگیرد تا با فرهنگ مسیحیت، چرا که در فرهنگ اسلامی عنصر عقلانیت بسیار برجسته تر بود.

 وی ادامه داد: این در حالی بود که قرائت مسیحیت در قرون وسطی از کتاب خود، عنصر عقلانیت را از انسان خارج شده می دانست و در این قرون، از نظر مسیحیت، به نوعی عقلانیت انسان محدودیت شناخت داشت و از دایره شناخت خارج شده و برخی متفکران آن دوره عقل انسانی را مهبط شیطان می دانستند.

سلیمی تصریح کرد: به همین دلیل است که در دوره مابعد قرون وسطی به یک باره تجلی عقلانیت به عنوان تجلی ضدیت با دین خود را نشان داد که این دیدگاه خلاف دیدگاه اسلام است.

رئیس دانشگاه علامه طباطبایی عنوان کرد: اما اینکه آیا از مفاهیم اسلامی، معرفت و روش شناسی معرفت به دست می‌آید، باید گفت استدلال ما آن است که بله چنین می شود؛ مفاهیم مندرج در قرآن حاوی ظرفیت هایی است که می تواند مبنای معرفت شناسی عمیق و واقع گرایی واقعی از درون این مفاهیم به درآید.

 وی ابراز کرد: از نظر علامه طباطبایی یک واقع گرایی در اندیشه و معرفت برخاسته از قرآن نهفته است که در این راستا او بر دو آیه تاکید می‌کند؛ نخست آیه هدایت، بیانی که علامه در این زمینه دارد این است که در تمام پدیده های هستی عقلانیت و قواعد عقلایی برخاسته از خلق خدا جریان دارد. از این رو هر ابزاری که به ما کمک کند، نشانه هایی است که از سوی خدا جاری شده و می تواند تبدیل به علم الهی شود.

رئیس دانشگاه علامه طباطبایی بیان کرد: علم الهی صرفا علم به مفاهیم نقلی نیست، بلکه اگر انسان با اتکا به عقل، قواعد طبیعت را کشف کند آن هم به گونه ای علم الهی است به شرط آنکه عالم را محضر خدا بدانیم.

 وی اضافه کرد: نکته دوم آنکه آیه انا فی خلق السماوات والارض ... یعنی در همه پدیده های هستی و آیات خداوند نشانه هایی برای کسانی که از عقل خود استفاده می کنند، وجود دارد. بر این اساس عقل انسانی از رده خارج نشده و بخشی از اندیشه و معرفت ما بر اساس عقلانیت و شناختی است که از پدیده های طبیعت به دست می آید.

دكتر سلیمی در پایان سخنان خود یادآور شد: اگر بتوانیم این تفسیر عمیق را مبنای علوم انسانی جدید در ایران قرار دهیم می توان مکتب فکری و اندیشه ای مبنی بر اندیشه علامه طباطبایی شکل داد.