به گزارش خبرنگار مهر، از دیدگاه تشیع، ائمه معصومین(ع) همچون پیامبر(ص)، به اذن خداوند از دانشی وسیع و فوق دانش افراد عادی برخوردار بودهاند و این بحث، به صورت جدّی درباره آگاهی امام حسین(ع) از شهادت خویش، و استقبال آن حضرت از خطرها مطرح بوده و هست و اینکه امام حسین(ع) به شهادت خود نیز آگاه بوده و شهادت جوانان بنی هاشم و دیگر یاران را می‌دانسته است، چرا خود و یاران خود را به شهادت نزدیک کرد و مقدمات آن را فراهم آورد که این پرسش را می‌توان از چند طریق پاسخ داد.
در وقایع الایام خیابانی ذکر شده که، امام در اطاعت فرمان خدا و فرمان‌بری از امر الهی به علم باطنی خویش عمل نمی‌کند و همانند دیگر افراد عادی رفتار می‌کند، و در عبادت و معامله و قراردادها با مردم و در تمام احکام شرع هم‌سان با دیگر افراد عادی است.
خداوند تمام دستورهای خود را از تمام بندگان یک‌سان خواسته و بر این اساس، پیامبر در حکم و قضاوت میان مردم به علم باطنی خود عمل نمی‌کرد و قضاوت خود را در میان مردم بر علم عادی قرار داده بود.
چنان که پیامبر(ص) می‌فرماید: همانا من قضاوت می‌کنم میان شما به شاهد و یمین و برخی از شما در اثبات ادعای خود زیرک‌‌تر است پس هر مردی که از مال برادرش چیزی را به سود او گرفتم و به او دادم، آن مال همانند پاره‌ای از آتش است.
شهادت سعادت است
در ویژه نامه محرم جامعة المصطفی العالمیه آمده است که شهادت در راه خدا آرزوی بزرگ مردان خداست و بالاترین عبادت‌ها و سعادت‌هاست و بسیاری از شهدای اسلام، از جنگ بدر که نخستین جنگ کفر با اسلام‌است تا امروز، از شهادت خود با قراین و شواهدی که بوده آگاهی داشتند و با این علم وآگاهی به استقبال آن رفتند و این آرزو و پیشوازی شهادت، مورد تحسین و تقدیر پیامبر وامامان و تمام عقلای بشر بوده است.
روشنگری و ارشاد
در مقتل الحسین مقرم عنوان شده که، اشتراک در احکام دین در فقه به ضرورت ثابت است و یکی از قواعد ثابت در فقه، قاعده اشتراک در احکام شرع است؛ بدین معنا که مردان و زنان از صدر اسلام تا پایان جهان در عمل کردن به احکام دین و پیروی از قوانین شرع مشترک بوده و یکسان‌اند و همان وظیفه‌ای را که مسلمانان مخاطب قرآن و روایات در زمان پیامبر داشته‌اند، مردم تاروز قیامت دارند.
روشن است که آگاهی به حکم خدا و توجه به آن رکن اصلی و اساسی در عمل‌کردن به احکام دین است و مسلمانی که بخواهد با دیگر مسلمانان در پیروی احکام خدا شریک باشد باید از آن احکام آگاهی داشته باشد.
آگاه کردن مردم و ارشاد آنان به احکام دین، وظیفه پیامبر است که مبلغ دین و پیام آور از سوی خداست، و پس از پیامبر امام معصوم، در تمام مناصب به جز مناصبی که ویژه پیامبر است، مانند وحی، جانشین و خلیفه اوست.
انحراف از مسیر دین و دور شدن از احکام الهی که پس از رحلت رسول خدا(ص) پایه‌گذاری شد و در زمان یزید به نهایت خود رسید، بر امام حسین(ع) که خلیفه رسول‌خدا در تبلیغ دین بود ایجاب می‌کرد که مردم را از این انحراف و دوری بازدارد و آنان را در مسیر واقعی اسلام قرار دهد و به پیروی از قرآن و سنت وادارد.
انحراف و دوری از دین خدا با تظاهر به فسق، گناه، میگساری و قمار از سوی‌دولت مردان، به ویژه یزید در جایگاه حاکم مطلق اسلام و جانشین مقام رسالت، حکومت دینی را در قبضه خود گرفته بود، سبب شد که امام حسین(ع) برای روشن‌ساختن حقیقت دین و ارشاد مردم قیام کند.
جهل و انحراف که سالیان درازی پی ریزی شده بود، تمامی امت اسلام را فراگرفته بود تا جایی که شخصیت‌هایی مانند برخی از بنی هاشم و سیاست‌مداران را وادارکرد که امام حسین(ع) را از سفر بازدارند و او را از رفتن به عراق منع نمایند.
در ویژه نامه محرم الحرام جامعة المصطفی العالمیه آمده که امام حسین(ع) با قیام خود خواست، دل‌های مرده را زنده کند و ضمایر را آگاهی بخشد و دین خدا را روشن سازد، تا مردم به آن آشنا شوند و به آن عمل کنند و آن را برای نسل‌های پس از خویش به ارث گذارند.
عمق نادانی تا جایی رسیده بود که مردم از روشن‌ترین مسائل اسلام نیز غافل مانده بودند و موضوعی را همانند حکومت اسلامی و جانشینی پیامبر(ص) که از ارکان اسلام و واضح ترین موضوع‌های آن است، فراموش کردند و آن را به نا اهل سپردند.
امام‌حسین (ع) روشن می‌سازد که بنی امیه شایستگی حکومت را ندارد و باید علیه آنها قیام نمود: او با قیام عاشورا، مردم را ارشاد و هدایت کرد و این تبلیغ و روشنگری در قیام عاشورا با تمام جزئیات آن تحقق پذیرفت و همانند جدشان رسول خدا(ص) که در آغاز بعثت تنها بود، اندک بودن یاران، او را از تبلیغ دین جدا نکرد.
امر به معروف و نهی از منکر
در وقایع الایام خیابانی تصریح شده که، پشتوانه اجرایی دیگر احکام شرع، دو فرع از فروع دین: امر به معروف و نهی ازمنکر است و نظارت عمومی افراد مسلمان بر یکدیگر جامعه اسلامی را به سوی سعادت وکمال سوق می‌دهد.
قیام عاشورای حسینی در برابر یزید و کارگزارانش، برای امر به معروف و نهی ازمنکر بوده است. هر چند در این راه جان خود را از دست داد و به آن آگاه بود.
زمانی که اصل اسلام در خطر باشد و احکام اصولی همانند امامت بازیچه دست ستم‌گران گردد وجامعه اسلام با شتاب به سوی بی دینی و فساد حرکت کند، باید برای بازداشتن مردم ازاین حرکت، قیامی صورت گیرد تا در دورترین جاهای جهان مردم را آگاه کند و از حرکت زشت جلوگیری کنند.
امام حسین(ع) در توجیه قیام کربلا و حرکت خود از امر به معروف ونهی از منکر یاد کرده است؛ چنان که می‌فرماید: می‌خواهم امر به معروف و نهی از منکر کنم و برروش جدم و پدرم حرکت کنم.
امام حسین(ع) با وجود علم به شهادتش، به رسالتش عمل کرد
حجت الاسلام مجید رضایی، مدیر مرکز مطالعات قرآنی دانشگاه مفید در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به علم موهبتی پیامبران و ائمه (ع) گفت: پیامبر و ائمه(ع) با وجود دارا بودن علم غیب در محیط انسانی زندگی می‌کردند و باید طبق محیط انسانی رفتار می‌کردند.
وی افزود: گاهی شرایط به نحوی است که انسان، به ناچار برای رسیدن به مقصود خویش، هر کاری را انجام می‌دهد، حتی اگر بداند به مرگ او می‌انجامد.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: به عنوان مثال حضرت ابراهیم (ع) می‌دانست اگر بت‌ها را بشکند عاقبتش چه خواهد شد و می‌دانست او را در آتش می‌اندازند اما ایشان طبق رسالت و وظیفه‌اش عمل کرد تا جامعه را از بت پرستی نجات دهد.
وی افزود: پیامبران و ائمه با وجود علم غیبی که داشته‌اند در شرایط خاصی از آن استفاده می‌کردند.
حجت الاسلام رضایی تصریح کرد: تمام سیاستمدارانی که با امام حسین(ع) برخورد داشتند، به ایشان گفتند که در آینده وضعیت نامناسبی در انتظار ایشان است و خود امام حسین(ع) هم بر این قضیه علم داشت، ولی امام می‌فرمودند: من وظیفه دفاع از دین را برعهده دارم.
وی خاطرنشان ساخت: جان مسئله مهمی است اما تا حدی مهم است، وقتی دین از بین برود که دیگر جان ارزش و فایده‌ای برای ماندن ندارد و امام حسین(ع) از این لحاظ موفق ترین فرد روزگار است که جانان را به جای دین برگزید.
امام حسین(ع) با قیام خود خواست دل‌های مرده را زنده کند و ضمایر را آگاهی بخشد و دین خدا را روشن سازد، تا مردم به آن آشنا شوند و به آن عمل کنند
عضو هیئت علمی دانشگاه مفید ادامه داد: علم انبیاء و ائمه علمِ موهبتی است که خداوند به آنان عطا می‌کند، و مراد از آیات و روایاتی که علم را برای خدا می‌دانند و به خدا نسبت می‌دهند، علمِ ذاتی است، نه علم موهبتی که از خدا افاضه می‌شود.
وی گفت: امام حسین(ع) با وجود علم به شهادت، بقای اسلام را برحیات خویش ترجیح می‌دادند.
جنگ در راه خدا اضرار به نفس نیست
حجت الاسلام رضایی گفت: هر مبارزی می‌داند که جنگ در راه خدا برای حفظ اسلام از نابودی زیان رساندن به جان نیست، زیرا اگر اینگونه باشد به این بهانه مسئله جهاد را هم باید کنار گذاشت، در حالی که فداکاری و از جان گذشتگی برای دین از آغاز اسلام تا امروز برای احیای دین وجود داشته است.
وی افزود: از دیدگاه عقل هیچ‌گونه مانعی نیست، که پیامبر و امام دارای علمی وسیع و دانشی‌گسترده باشند و هر چیز را بدانند و چیزی بر آنان پوشیده نباشد.
مدیر مرکز مطالعات قرآنی دانشگاه مفید قم تصریح کرد: علم به شهادت برای امام حسین(ع) زیان رساندن به جان نبوده، زیرا شهادت در راه خدا بالاترین سعادت و رستگاری‌است و در راستای احیای اسلام و امر به معروف و نهی از منکر و ارشاد مردم قدم برداشته‌اند.
...................................
مژگان فرهنگیان