به گزارش خبرنگار مهر، پروفسور دانیل سرور از معروف ترین کارشناسان حاضر در مبحث مدیریت جنگ، و از کارشناسان ارشد موسسه روابط دو سوی آتلانتیک و از اساتید دانشگاه جان هاپکینز که سابقه فعالیت گسترده در مورد جنگ های عراق، افغانستان و بالکان را دارد و از سال 1994 تا 1996 به عنوان نماینده ویژه آمریکا در امر میانجیگری میان مسلمانان و کروات های یوگسلاوی فعالیت کرده در گفتگو با خبرگزاری مهر بر این موضوع تاکید کرد که زمان حاضر بهترین فرصت ممکن برای رسیدن به توافق جامع هسته ای است.
خبرگزاری مهر-سرویس بین الملل: بر اساس اعلام روزنامه وال استریت ژورنال و آسوشیتدپرس، "باراک اوباما" رئیس جمهور آمریکا، به صورت محرنامه نامه ای را برای حضرت آیت الله خامنه ای، ارسال و در آن بر منافع مشترک ایران و آمریکا برای مبارزه با داعش تاکید کرده است. آیا این نامه تاثیری بر مذاکرات هسته ای دارد و آیا این نامه مسیر رسیدن به توافق جامع هسته ای را تا تاریخ ۲۴ نوامبر هموارتر می کند؟
پروفسور سرور: من هنوز متن کامل این نامه را ندیده ام. اما آنچه که در رسانه ها منتشر شده نشان می دهد که آمریکائی ها همکاری علیه داعش را به عنوان "هویجی" (امتیاز) برای ایران در صورت حصول توافق هسته ای در نظر گرفته اند. همانگونه که آمریکا برای مبارزه با داعش انگیزه دارد، ایران نیز دلیل خوبی برای مبارزه با داعش بدون هرگونه انگیزه و امتیازی دارد. من کاملا مطمئنم که در حال حاضر برخی همکاری ها برای جلوگیری از برخورد میان جنگنده های امریکایی و ایرانیان حاضر در عراق در جریان است. اگر ایران توافق هسته ای را امضا کند آنگاه زمینه های مشترک زیادی برای همکاری میان طرفین به غیر از داعش وجود دارد، مواردی همچون رفع تحریم ها و تهدیدهای نظامی.
ولی رضا نصر در مقاله ای نوشته که اکنون بهترین زمان ممکن برای رسیدن به توافق هسته ای با ایران است و سرویس جاسوسی (سرویس اطلاعاتی) عربستان نیز گزارشی محرمانه را تهیه کرده که در آن آمده کشورهای غربی در تلاش هستند تا به هر نحو ممکن با ایران به توافق هسته ای برسند. آیا به نظر شما ممکن است تا تاریخ ۲۴ نوامبر به توافق جامع هسته ای برسیم؟
من با نظر اقای نصر موافق هستم که اکنون بهترین زمان برای توافق هسته ای است و در این رابطه در مقاله ای با عنوان "تا رنجی نباشد موفقیتی بدست نمی آید" که در سایت "صلح از طریق ادراک" منتشر شده در این رابطه سخن گفته و در مورد خطراتی که در صورت حاصل نشدن توافق هسته ای بوجود می آیند هشدار داده ام. اما با این وجود معتقدم سعودی ها در ارزیابی های خود در خصوص اینکه آمریکا می خواهد به هر قیمتی با ایران به توافق برسد اشتباه کرده اند زیرا توافقی که به موجب آن ایران بتواند اقدام به ساخت تسلیحات اتمی کند در غرب و بویژه در واشنگتن پذیرفتنی نیست.
و اما در مورد تصمیم اوباما برای رفع تحریم های ایران بدون مجوز کنگره نیز باید بگویم که هر چند این گزینه مورد نظر وی نیست اما با این وجود آن را مد نظر دارد.
هفته گدشته آمریکا شاهد پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات کنگره بود، اگر مذاکرات هسته ای تا تاریخ ۲۴ نوامبر به نتیجه نرسد آیا انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا و نتایج آن تاثیری بر مذاکرات هسته ای خواهد داشت؟
بله نتیجه انتخابات میان دوره ای کنگره مطمئنا بر مذاکرات تاثیر می گذارد. اوباما باید کنگره را متقاعد کند که در صورت رسیدن به توافق جامع هسته ای، آمریکا در مورد مسدود کردن بخش هایی از برنامه هسته ای ایران در موقعیت بهتری خواهد بود. من پیش بینی می کنم که در صورت حصول توافق محدودیت هایی که در مورد فرایند غنی سازی اعمال می شوند کافی و روشن خواهند بود. مشکل بزرگ در این زمینه متقاعد کردن کشورهای غربی در مورد صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران است.
برخی کارشناسان معتقدند که رسیدن به توافق جامع تا تاریخ ۲۴ نوامبر ممکن نیست و در نتیجه بهتر است که ایران و ۱+۵ یک "توافق بخشی" را در مورد برنامه هسته ای ایران به امضا برسانند. توافق بخشی چیست و عملکرد آن به چه صورت خواهد بود؟
اگر بخواهم حقیقت را بگویم واقعا نمی دانم نتیجه مذاکرات چه می شود. ولی مطمئنم بدون رسیدن به توافقی جامع که بتواند غرب را در مورد برنامه هسته ای ایران مطمئن کند بهره مند شدن از لغو تحریم های بیشتر امری مشکل است. این احتمال وجود دارد که برنامه اقدام مشترک برای چند هفته تمدید شود اما انگیزه موجود در کنگره آمریکا سخت تر کردن تحریم ها در صورت بدست نیامدن توافق هسته ای است. مشکل اصلی در این رابطه آن است که این گونه تلقی می شود که تهران در پاسخگویی به سوالات مربوط به فعالیت های قبلی خود کند عمل می کند و این تلقی موجب بوجود آمدن سوالاتی در غرب در مورد ماهیت برنامه هسته ای ایران شده است.
--------------------------
مصاحبه از عبدالحمید بیاتی