به گزارش خبرنگار مهر، روابط مصر و ترکیه در سالهای اخیر به سبب به قدرت رسیدن اخوان المسلمین در مصر و سپس برکناری او و به قدرت رسیدن مجدد نظایان فراز و نشیب زیادی را تجربه کرده است. با برکناری محمد مرسی و به قدرت رسیدن عبدالفتاح السیسی ترکیه در رویکرد خود در خصوص مصر تغییری ایجاد نکرده است و کماکان موضوع "اخوان المسلمین" را بر روابط با دولت جدید مصر ترجیح داده است.
از سوی دیگر روز شنبه 29 نوامبر دادگاه قاهره که مسئولیت رسیدگی به اتهامات رئیس جمهور مخلوع مصر حسنی مبارک را بر عهده داشت وی را از دو اتهام را تبرئه کرد. اولین اتهام مربوط به کشتار معترضین در میدان تحریر در زمستان 2011 و در جریان انقلاب 25 ژانویه است و دومین اتهام، تبانی و خیانت به کشور در پرونده صادرات گاز طبیعی به رژیم صهیونیستی است. به نظر می رسد صدور این احکام برای حسنی مبارک بی ارتباط با فعل و انفعالات روزهای اخیر نیروهای اسلامگرا و اخوان المسلمین نیست و دولت عبد الفتاح السیسی خواسته است تا پیغامی را به مخالفین داخلی و برون مرزی خود مبنی بر تداوم سیاستهای مبارک بدهد.
از سوی دیگر ترکیه و حزب عدالت و توسعه این کشور از زمان سقوط محمد مرسی به عنوان مهمترین حامی وی و نیز جدی ترین مخالف سیسی در صحنه بین المللی مطرح شده است. تا جایی که اکنون سفارتهای دو کشور نیز در قاهره و آنکارا به حالت نیمه تعطیل درآمده اند و بسیاری از اخوانی های فراری از مصر که بعضی از آنها حتی به اعدام نیز محکوم شده اند در ترکیه به سر می برند.
مصطفی ملیح آهیسکالی کارشناس مسائل منطقه و روزنامه نگار ترک در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص این موضوع که چرا ترکیه به شدت مخالف عبدالفتاح السیسی است و از زمان کودتای نظامی در تابستان 2013 در مصر و سقوط حکومت محمد مرسی روابط ترکیه با مصر سیر نزولی داشته است گفت: در مصر ملتی وجود دارد و ظلم و ستم نسبت به آنها وجود دارد.
وی افزود: البته این فقط مربوط به دوره سیسی نیست و در دوره رئیس جمهورهای قبلی نیز بدین شکل بوده است. برای نمونه در زمان حسنی مبارک رئیس جمهوری مخلوع این کشور هم شاهد این ظلم و ستم بوده ایم. در یک وقفه زمانی مردم مصر نشان دادند که از این ظلم و ستم و استبداد خسته شده اند و زمانی که مبارک سقوط کرد و مردم با اولین انتخابات آزاد در این کشور توانستند که مرسی را بر سر کار بیاورند همان موقع مردم مصر توانستند کمی از حقوق دموکراتیک خود به عنوان شهروند مصری استفاده کنند.
وی تصریح کرد: بر سر کار آمدن مرسی برای اسرائیل خوب نبود و این رژیم احساس ناراحتی می کرد. مرز رفح خیلی مهم است و مرسی اقدام به باز کردن آن برای فلسطینی ها کرد. از سوی دیگر مردم مسلمان مصر سالهای متمادی است که شاهد ظلم و ستم اسرائیل به برادران و خواهران خود در غزه و فلسطین هستند و همچنین به خوبی شاهد بودند که چگونه رژیم حسنی مبارک در مقابل این جنایات ساکت بود.
این کارشناس در ادامه افزود: اما وقتی که محمد مرسی بر سر کار آمد صدای وجدان مصری ها شد و زمانی که این صدای وجدان که کم کم بیشتر و بیشتر می شد برای غربی ها خیلی هم خوشایند نبود. اما ترکیه یکی از کشورهای بود از این صدای وجدان که به وسیله مرسی شعله ور شده بود حمایت کرد و نخست وزیر آن موقع ترکیه، اردوغان، به عنوان اولین رئیس حکومت یک کشور خارجی به مصر سفر کرد.
آهیسکالی با اشاره به اینکه 3 کشور در منطقه وجود دارند که غرب از اتحاد و همراهی آنها می ترسد گفت: علت این ترس این است که این کشورها از نظر تفکر و اندیشه و تاریخ و فرهنگ، قدرت نظامی و اقتصادی مهمترین کشورهای منطقه هستند. این کشورها عبارتند از ایران، مصر و ترکیه. اما نکته مهم این است که غرب هیچگاه همراهی و اتحاد میان این 3 کشور را نمی خواهد. از سوی دیگر حمایت ترکیه از مرسی به بدی برداشت شد یعنی اینطور وانمود شد که ترکیه کشوری اخوانی است اما اصلا اینطور نیست. یعنی اینجا موضوع حمایت از دموکراسی و حمایت از مظلوم مطرح است نه حمایت از جریان سیاسی خاصی.
وی افزود: ترکیه اخوانگرا نیست و نمی تواند که اخوانگرا باشد. باید واقعیت را پذیرفت و واقعیت این است که سیسی و نظامی ها حداقل در کوتاه مدت بر سر کار خواهند بود و در همین چاچوب باید به مصر و مردم مصر کمک کرد. مثلا عبدالله گل رئیس جمهور سابق ترکیه به سیسی نامه ای نوشت و در آن تصریح کرد که در شرایطی که دست از آزار و اذیت مردم و اسلامگراها برداری تو را به رسمیت خواهیم شناخت. یعنی اینکه ما تو را قبول داریم. ترکیه قصد دخالت در مسائل داخلی مصر را ندارد چرا که ترکیه دارای روابط تجاری و اقتصادی زیادی با مصر است و اصلا دوست ندارد که آسیب ببیند.
..............
گفتگو از امید شمیزی