مرکز آمار ایران با اعلام نتایج بررسی وضعیت هزینه و درآمد خانوارهای روستایی کشور در سال 92 اعلام کرد: پُرهزینه ترین و کم هزینه ترین روستاها به ترتیب در استان های تهران و سیستان و بلوچستان قرار دارند.

به گزارش خبرگزاری مهر، مرکز آمار ایران یافته های مهم آمارگیری از طرح هزینه و درآمد خانوارهای روستایی در سال 1392 را اعلام کرد. بر این اساس، متوسط  تعداد افراد خانوار 3.8 نفر بوده است و توزیع خانوار های نمونه بر حسب تعداد افراد خانوار، نشان می دهد که خانوارهای 4 نفری با 26.6 درصد، بیشترین و خانوارهای 9 نفری و ده نفر و بیشتر با 6/. درصد کمترین تعداد خانوارهای نمونه را به خود اختصاص داده اند.

خانوارهای نمونه بدون فرد باسواد 12.9 درصد بوده است و خانوارهای دارای 2 نفر باسواد با 26.5 درصد بیشترین سهم را در کل خانوارهای نمونه داشته اند. متوسط تعداد افراد شاغل خانوارهای نمونه 1.2 نفر و متوسط تعداد افراد دارای درآمد 1.4 نفر بوده است.

خانوارهای دارای یک نفر شاغل با سهم 54.4 درصد از کل خانوارهای نمونه ، بیشترین و خانوارهای دارای 5 نفر شاغل و بیشتر با 8/. درصد، کمترین تعداد خانوارهای نمونه را به خود اختصاص داده اند. خانوارهای بدون فرد شغل 19.8 درصد از خانوارهای نمونه را تشکیل داده است.

بررسی فعالیت اصلی محل کار سرپرست خانوار نشان می دهد که 34/. درصد از سرپرستان خانوارهای نمونه در بخش کشاورزی، شکار و جنگلداری، 14.8 درصد در بخش ساختمان، 7.3 درصد در بخش حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات، 5.7 درصد در بخش صنعت، 5.3 درصد در بخش عمده فروشی، خرده فروشی، تعمیر وسایل نقلیه موتوری و موتور سیکلت ها و کالاهای شخصی و خانگی، 1.4 درصد در بخش اداره امور عمومی، دفاع و تامین اجتماعی اجباری و 5.6 درصد در سایر بخش ها به کار اشتغال داشته اند.

نتایج طرح نشان می دهد که در بین خانوارهای روستایی وضع شغلی سرپرست اغلب خانوارها کارکن مستقل و پس از آن مزد و حقوق بگیر بخش خصوصی است.

35.7 درصد خانوارهای نمونه دارای سرپرست بی سواد می باشند. خانوارهای دارای سرپرست با سطح سواد فوق لیسانس و بالاتر 2/. درصد خانوارهای نمونه را تشکیل می دهد.

امکانات و تسهیلات مورد استفاده خانوار

در این بخش ابتدا درصد خانوارهای نمونه روستایی بر حسب نحوه تصرف مسکن مورد استفاده خانوار نشان داده شده است. در سال 1392 نحوه تصرف بیش از 85 درصد خانوارهای نمونه به صورت ملکی (ملکی عرصه و اعیان و ملکی اعیان) است.

بررسی خانوارها از نظر تعداد اتاق در اختیار آنها نشان می دهد که 36/. درصد خانوارهای نمونه دارای 3 اتاق، 30/. درصد دارای 4 اتاق، 17.5 درصد دارای 2 اتاق، 9.2 درصد دارای 5 اتاق، 4.5 درصد دارای 1 اتاق و 2.9 درصد دارای 6 اتاق و بیشتر بوده اند.

نتایج این بررسی نشان می دهد 96.6 درصد از خانوارهای نمونه اجاق گاز، 94.9 درصد از تلویزیون رنگی، 85.9 درصد از تلفن همراه، 68.7 درصد از یخچال، 59.3 درصد از جاروبرقی، 49.0 درصد از پنکه، 46.8 درصد از ماشین لباسشویی، 42.1 درصد از انواع ویدئو، VCD و DVD، معادل 35.0 درصد از چرخ خیاطی، 32.2 درصد از یخچال فریزر، 29.4 درصد از موتورسیکلت، 23.6 درصد از اتومبیل شخصی، 12.8 درصد از فریزر، 11.0 درصد از رادیو ضبط، ضبط و پخش صوت، 10.7 درصد از رایانه، 6.0 درصد از دوچرخه، 4.1 درصد از رادیو، 3.2 درصد از کولر آبی متحرک، 2.8 درصد از کولر گازی متحرک، 1.4 درصد از تلویزیون سیاه و سفید، 1.2 درصد از ماکروویو و فرهای هالوژن دار و 0.2 درصد از ماشین ظرفشویی استفاده کرده اند.

هزینه های خانوار

بر اساس نتایج این طرح در سال 1392، متوسط هزینه سالانه خانوار روستایی برابر 129560 هزار ریال بوده است که از این مقدار 43.3 درصد مربوط به هزینه های خوراکی و دخانی و 56.7 درصد مربوط به هزینه های غیرخوراکی بوده است.

متوسط هزینه سالانه یک خانوار روستایی در مقایسه با رقم مشابه در سال 1391، 19.8 درصد افزایش یافته است. هزینه های خوراکی و دخانی خانوار نسبت به سال 1391 معادل 22.4 درصد و هزینه های غیرخوراکی خانوار 17.8 درصد افزایش یافته است.

بررسی ترکیب هزینه های خوراکی و غیر خوراکی یک خانوار در تمام گروههای هزینه نشان می دهد که در 5 گروه اول (هزینه 19500 ریال و کمتر از 1 تا 60001 تا 75000 ریال) سهم هزینه های خوراکی و دخانی بیش از سهم هزینه های غیر خوراکی و در سایر گروهها سهم هزینه های غیرخوراکی، بیش از هزینه های خوراکی بوده است.

در سال 1392 متوسط هزینه خوراکی و دخانی یک خانوار روستایی، برابر 56063 هزار ریال بوده است که در مقایسه با سال 1392 به میزان 22.4 درصد افزایش یافته است.

بر اساس نتایج این بررسی، در بین هزینه های خوراکی و دخانی بیش ترین سهم 24.7 درصد مربوط به «آرد، رشته، نان، غلات و فرآورده های آن» بوده است. هزینه «گوشت» با 21.0 درصد، هزینه «میوه ها و سبزی ها» با 16.4 درصد، «شیر و فرآورده های آن و تخم پرندگان» با 10.4 درصد، «قند، شکر، شیرینی ها، چای، قهوه و کاکائو» با 8.0 درصد، «نوشابه ها، غذاهای آماده و دخانی ها» با 6.6 درصد، «خشکبار و حبوب» با 5.0 درصد، «روغن و چربی ها» با 4.9 درصد، «ادویه ها، چاشنی ها و سایر ترکیب های خوراکی» 30.2 درصد، «نوشابه ها، غذاهای آماده و دخانی ها» 24.6 درصد، «روغن ها و چربی ها» 23.9 درصد، «خشکبار و حبوب» 23.3 درصد، «شیر و فرآورده های آن و تخم پرندگان» 22.0 درصد، «آرد رشته، غلات، نان و فرآورده های آن» 21.2 درصد، «قند، شکر، شیرینی ها، چای، قهوه و کاکائو» 19.7 درصد و «گوشت» 13.7 درصد نسبت به هزینه های مشابه سال قبل افزایش داشته است.

در سال 1392 متوسط هزینه های غیرخوراکی یک خانوار روستایی برابر 73497  هزار ریال بوده است، که در مقایسه با سال 1391، افزایشی برابر 17.8 درصد داشته است. هزینه های مسکن با سهمی معادل 27.6 درصد از کل هزینه های غیر خوراکی، بیشترین سهم را دارا بوده است. هزینه حمل و نقل و ارتباطات با 19.8 درصد، بهداشت و درمان با 14.8 درصد، کالاها و خدمات متفرقه با 13.6 درصد، پوشاک و کفش با 10.5 درصد، لوازم، اثاث و خدمات خانوار با 10.4 درصد و تفریحات ، سرگرمی ها، تحصیل و آموزش با 3.4 درصد به ترتیب در مراتب بعدی قرار دارد.

در سال 1392، بهداشت و درمان 24.7 درصد، هزینه های مربوط به لوازم، اثاث و خدمات خانوار 23.4 درصد، تفریحات، سرگرمی ها، تحصیل و آموزش 18.1 درصد، کالاها و خدمات متفرقه 16.5 درصد، مسکن 16.1 درصد و حمل و نقل و ارتباطات، 16/. درصد و پوشاک و کفش 13.3 درصد نسبت به هزینه های مشابه سال قبل افزایش یافته است.

درآمدهای خانوار

بر اساس نتایج به دست آمده، متوسط درآمد اظهار شده سالانه یک خانوار روستایی در سال 1392 برابر 121091 هزار ریال بوده که نسبت به سال قبل، 19.6 درصد افزایش داشته است. بررسی منابع تامین درآمد خانوارهای روستایی نشان می دهد که 42.3 درصد از منابع متفرقه، 29.4 درصد از مشاغل آزاد کشاورزی و غیر کشاورزی و 27.3 درصد درآمد از مشاغل مزد و حقوق بگیری بدست آمده است.

بررسی متوسط درآمد سالانه یک خانوار روستایی، بر حسب فعالیت اصلی محل کار سرپرست خانوار، نشان می دهد خانوارهایی که سرپرست آنها  در بخش واسطه گری های مالی به کار اشتغال داشته اند، با درآمدی معادل 206.950  هزار ریال، بیشترین درآمد و خانوارهای معمولی دارای مستخدم، با داشتن درآمد 104365 هزار ریال، کمترین درآمد را در سال 1392 داشته اند.

متوسط هزینه ها و درآمد خانوار بر حسب استان

بررسی متوسط هزینه کل سالانه یک خانوار روستایی نشان می دهد که استان خوزستان با 166195350 ریال بیشترین و استان سیستان و بلوچستان  با 80016055 ریال کمترین هزینه را در سال 1392 داشته اند.

متوسط هزینه‌ها و درآمد خانوار بر حسب استان

بر اساس نتایج به دست آمده استان تهران با 105747038 ریال بیشترین و استان سیستان و بلوچستان با 35351262 ریال کمترین متوسط هزینه‌های غیرخوراکی سالانه یک خانوار روستایی در سال 1392 را دارا می‌باشند. استان خوزستان با 84381204 ریال بیشترین و استان تهران با 38390150 ریال کمترین متوسط هزینه خوراکی و دخانی سالانه یک خانوار روستایی را در سال 1392 نشان می‌دهد.

همچنین استان البرز با 174144851 ریال بیشترین و استان سیستان و بلوچستان با 67132028 ریال کمترین متوسط درآمد سالانه یک خانوار روستایی را در سال 1392 به خود اختصاص داده است.