به گزارش خبرنگار مهر، هوشنگ مرادی کرمانی در این مراسم مرگ را بنمایه مشترک همه این داستانها دانست و افزود: نزدیک به پنج سال بود که میخواستم مجموعه داستانی درباره مرگ بنویسم و به این فکر میکردم آیا میتوان تلخی این واقعه را با شیرینی همراه کرد؟ به همین خاطر هر آنچه درباره مرگ به نظرم میرسید را مینوشتم و در نهایت از بین 340 داستان، 30 داستان را انتخاب و منتشر کردم.
داستانهای مرادی کرمانی تازه و غیرتقلیدی است
شهرام اقبالزاده، منتقد نیز، ساده نویسی را از ویژگیهای مرادی کرمانی دانست و گفت: این سادهنویسی به معنی ساده انگاری نیست چون نوشتههای او عمق داد. یک لایه رویی دارد که از زندگی روزمره سخن میگوید اما دچار روزمرگی نمیشود. یکی دیگر از ویژگیهای مرادی کرمانی، آشناییزدایی است. خود من به این موضوع فکر نکرده بودم که ته خیار کجاست؟ اما مرادی کرمانی، داستانی بر این اساس مینویسد و خیار، استعارهای میشود از کل زندگی.
اقبالزاده، بیشتر داستانهای مرادی کرمانی را شخصیت محور دانست و افزود: چند نوع روایت در این مجموعه وجود دارد. بعضی رئال و برخی سمبولیک هستند. بعضی داستانها نیز ترکیبی از واقعیت و نمادند. فضاسازیها، دراماتیک پیش میرود و مرادی کرمانی، درازگویی نمیکند و بیشتر داستانها شخصیت محور و بعضی دیگر حادثه محور است.
او یکی دیگر از ویزگیهای داستانهای مرادی کرمانی را تازه بودن و غیرتقلیدی بودنشان برشمرد و گفت: مرادی کرمانی نه تکراری مینویسد و نه تکرار میکند. داستانهای او از ذهن غنی و پربارش نشات گرفتهاند.
مرادی کرمانی تلخی و شیرینی را درهم میآمیزد
در این نشست همچنین محمد مختارپور، داستان «ته خیار» را یک داستان فلسفی دانست. او همچنین بیان کرد: در بعضی داستانهای این مجموعه، حیوانات با هم سخن میگویند. این خواننده را یاد «کلیله و دمنه» میاندازد با این تفاوت که در کلیله، جانوران در شرایط طبیعی با هم سخن میگویند اما فضایی که مرادی کرمانی، تصویر میکند یک فضای سوررئال است.
یکی دیگر از ویژگیهای مجموعه«ته خیار» از دیدگاه مختارپور، طنزآمیز بودن داستانها با وجود تلخی و غمی است که در هرکدامشان نهفته است.
کارشناسان محیط زیست، مرادی کرمانی بخوانند
صالح رامسری، مدیر انتشارات معین هم که ناشر کتابهای مرادی کرمانی است، با اشاره به سعه صدر او برای انتشار آثارش، گفت: مرادی کرمانی مرحله به مرحله چاپ و آماده سازی کتاب با ماست.
به گفته مدیر انتشارات معین، مرادی کرمانی نگاه شوخ و طنزپردازی دارد؛ او حتی به مرگ هم طنازانه نگاه کرده است. از سوی دیگر، در نوشتههای او به شغلهایی برمیخوریم که برایمان تازگی دارد. نمونه این مشاغل را در داستان«کار و بار عروسکها» میتوان دید.
رامسری، حتی کارشناسان محیط زیست را به خواندن آثار مرادی کرمانی دعوت و بیان کرد: ضمن اینکه این روزها که با بحران کم آبی روبهرو هستیم منتقدان میتوانند به داستانهایی چون«آب انبار» یا «شما که غریبه نیستید» مراجعه و به نقد نوشتههای او بپردازند.
«ته خیار» به گروه سنی خاصی تعلق ندارد
بر اساس این گزارش، کتاب «تهِ خیار» مجموعه بیش از ۳۰ داستان کوتاه است که مرادی کرمانی، آنها را «زهرخند» میخواند چرا که به موضوعات غمانگیز همچون مرگ، بیماری و پیری میپردازند ولی از آنجایی که «پشت هر فاجعه، کمدیای نهفته است» او در این مجموعه به جنبههای طنزآمیز این واقعیتهای به ظاهر تلخ پرداخته است.
«ته خیار» به گروه سنی خاصی تعلق ندارد. مرادی کرمانی، در گفتگوی پیشین خود با خبرگزاری مهر گفته بود: من موقع نوشتن، مخاطب خود را تعیین نمیکنم. درست مثل سبزیفروشی که مشخص نمیکند خیار را در اختیار چه کسی و با چه ویژگیهایی قرار دهد. همه میتوانند از آن استفاده کنند.
«ته خیار» عنوان یکی از داستانهای این مجموعه است که پیشتر در مراسم بزرگداشت سلیم نیساری، استاد ادبیات فارسی و نسخه پژوه، خوانده و بعدها در مجله «همشهری داستان» منتشر شده است. هوشنگ مرادی کرمانی در ابتدای این داستان آورده: «این هدیه من است برای کسی که سهم مهمی در تدوین کتابهای درسی داشت. کتابهایی که من در روستا با آنها باسواد شدم؛ البته یک ذره باسواد شدم. «دارا و سارا» یادگار اوست در ذهن ما بچههای آن روز. همانها که عروسکهایی شدند، در دست بچههای امروز.»
گزارش کامل این نشست متعاقباً منتشر میشود.
مجموعه داستان «تهِ خیار» از هوشنگ مرادی کرمانی را انتشارات معین در ۳۳۰۰ نسخه منتشر کرده و با قیمت ۱۲ هزار تومان روانه بازار نشر کرده است.