به گزارش خبرنگار مهر، به رسم هر ساله در دهه پایانی صفر عاشقان و دلسوختگان اهل بیت (ع) سواره و پیاده گام در راه جاده ولایت گذاشته تا با رسیدن به حرم عشق حضرت ثامن الحجج(ع) در فضای قدسی و روحانی آن آرام گیرند و در این مسیر مسئولان شهری و همچنین مردم شهر مقدس مشهد کمر به پذیرایی از این زائران بسته تا با خاطره خوش و سوغاتی انباشته از حضور در لحظات معنوی حرم امام رئوف به دیار خود بازگردند.
از میان این زائران و مسافران حرم امام هشتم (ع) معمولا عده ای سالخورده، ناتوان و معلول هستند که با شرایط خاص جسمی و بدنی خود تمام مشکلات را به جان خریده و برای بوسیدن ضریح امام رضا(ع) به سوی مشهد می آیند.
اما آنچه در این میان بیش از هر مسئله ای مهم به نظر می رسد نحوه پذیرائی پایتخت معنوی کشور از این اقشار است که دسترسی آسان زائران معلول و ناتوان به اماکن زیارتی و سیاحتی مشهد از مهمترین آنها است و در صورت مناسب سازی فضاها و ساختمان ها؛ زیارت زیبا و شیرینی را برای این افراد به ارمغان می آورد.
کاروان معلولان "امید رضا" متشکل از ۶۲۸ معلول از معلولان شهر تهران با همراهی مشاور رئیس سازمان بهزیستی و رئیس انجمن معلولین ایران چندی قبل برای زیارت به مشهد آمدند تا به همراه تمامی عاشقان امام رضا(ع) در دهه پایانی صفر با دیدن گنبد طلایی مرقد شریف ایشان آرام گیرند.
رئیس انجمن دفاع از حقوق معلولین ایران در حاشیه این سفر به خبرنگار مهر گفت: تمام معلولین شامل جسمی و حركتی، ذهنی، نابینا، ناشنوا و ضایعه‌نخاعی، در بین مددجویان اعزامی این كاروان حضور دارند.
علی همت محمودنژاد با بیان اینکه از میان معلولین اعزامی برای زیارت یكصد نفر ویلچری بوده‌اند، ابراز کرد: این سفر با مشاركت بهزیستی كشور فراهم شد.
هتل های نامناسب برای حضور معلولان
وی انجام مراسم دعا و زیارت، نوحه و روضه‌خوانی در اماکن زیارتی مشهد علاوه بر حرم مطهر، سیاحت در مراكز گردشگری و برنامه‌های فرهنگی تفریحی مانند بازدید از آرامگاه فردوسی را از جمله محتویات این سفر معنوی فرهنگی برشمرد.
محمود نژاد با بیان اینكه تا كنون بیش از سه هزار معلول توسط این انجمن به مشهد مقدس مشرف شده‌اند، گفت: تا پایان امسال تعداد زائرین به بیش از پنج هزار نفر می رسد.
این متخصص روان شناسی بالینی كه خود نیز از معلولین جسمی حركتی است، با انتقاد از وضعیت مناسب سازی شهری در مشهد اظهار کرد: برای اسكان و پذیرایی معلولین در این سفر پنج هتل در نظر گرفته شد كه تنها یكی از آنها مناسب سازی شده است.
وی عدم مناسب‌سازی هتل‌ها و مراكز سیاحتی و اقامتی مشهد را یكی از مشكلات مهم معلولین در سفرهای زیارتی برشمرد و گفت: برخی هتل‌ها هم كه مناسب سازی شده‌اند به دلیل درجه بندی گردشگری یا به علت منطقه‌ای كه در آن قرار گرفته‌اند هزینه‌های بالایی دارند.
تنها عدم مناسب سازی هتل ها و مراکز اقامتی نیست که حضور معلولان و افراد ناتوان و سالخورده را در پایتخت معنوی کشور دچار مشکل کرده است بلکه معابر مناسب سازی نشده، خیابان ها، ساختمان های اداری، بانک ها و اماکن مقدس و مذهبی و حتی مساجد و مراکز سیاحتی از اماکنی است که نیاز به دسترسی آسان برای افراد دارد اما متاسفانه هنوز آمادگی لازم برای استقبال از این زائران را ندارد.
رئیس انجمن دفاع از حقوق معلولین ایران همچنین اظهار امیدواری كرد كه سازمان میراث فرهنگی و سازمان بهزیستی، برنامه‌های مشتركی را در این خصوص به اجرا بگذارند كه مسئله مناسب‌سازی هتل‌ها و مراكز عمومی مشهد در یك بازه زمانی مناسب، حل شود.
آرامش روحی با حضور در حرم مطهر امام رضا (ع)
وی همچنین از اعزام یك صد نفر معلول به مكه مكرمه و سه هزار معلول به سفرهای سیاحتی در نقاط مختلف كشور به ویژه مناطق شمال خبرداد و افزود: این سفرها برای بازسازی روحیه معلولین كه فرصت‌های زیادی برای حضور اجتماعی ندارند بسیار كارساز و مفید است.
معلولان به دلیل شرایط خاصی بدنی و جسمی خود معمولا روحیات خاص و حساسی دارند و کمتر در جامعه حضور می یابند اما برنامه های چند سال اخیر برای توانمندی این افراد در جامعه و رسیدن به استقلال حداکثری از جمله مواردی است که می تواند در مشارکت اجتماعی معلولان در جامعه نقش داشته باشد.
ولی اگر جامعه برای حضور این افراد مهیا نباشد و فرد معلول برای حضور در یک ساختمان یا مکان مقدس با مشکل مواجه شود عاملی برای گوشه گیری و انزوای بیشتر وی می شود.
محمد یکی از معلولان ویلچری که به همراه این کاروان برای زیارت آمده است، ابراز کرد: حضور در حرم مطهر امام رضا(ع) به من آرامش خاصی می دهد.
وی عنوان کرد: اینکه بتوانم با حضور در اماکن مقدس خود را آرام کنم به من توان و انرژی مضاعفی برای حضور در میان مردم می دهد.
علیرضا دیگر معلولی که در اثر تصادف ناچار به نشستن روی ویلچر شده است هم گفت: همیشه سفر به مشهد مرا از نظر روحی تقویت می کند و می توانم درون متلاطم خود را با حضور در حرمی که سراسر عشق است، آرام کنم.
وی سفر های زیارتی برای معلولان را اقدامی مفید در راستای توانمندی اجتماعی و تجدید روحیه آنها دانست و گفت: تنها گاهی عدم دسترسی به فضاهای مختلف است که می تواند برای یک معلول آزار دهنده باشد که اگر این مکان ها برای حضور من معلول مناسب شود آرامش مرا دو چندان می کند.
سفر های زیارتی در راستای توانمندی اجتماعی معلولان
مشاور رئیس سازمان بهزیستی نیز با اشاره به سفر زیارتی کاروان "امید رضا" به مشهد گفت: این سفرها در راستای برنامه توانمند سازی فرهنگی جامعه هدف برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود.
احمد فدایی كه به همراه كاروان "امید رضا" به مشهد سفر كرده، عنوان کرد: بهزیستی برنامه‌های زیاد و متنوعی در راستای توانمند سازی معلولین و سایر اعضای جامعه هدف برگزار كرده و سفرهای زیارتی و كاروان‌های "امید رضا" یكی از برنامه‌هایی است كه با مشاركت سازمان بهزیستی برگزار می‌شود.
وی از اجرای برنامه اعزام گسترده كاروان ۱۰ هزار نفری معلولین و خانواده‌های تحت پوشش بهزیستی از سراسر كشور به مشهد مقدس در سال‌های گذشته یاد كرد و گفت: در صورت تأمین اعتبارات لازم، این برنامه در سال‌های آینده نیز به صورت منسجم و گسترده تر به اجرا درمی‌آید زیرا تأثیر زیارت و سفرهای درون كشوری در تغییر روحیه معلولینی كه گاهی سال‌ها از منزل و از محله زندگی خودشان خارج نشده‌اند، تأثیر شگفت انگیزی دارد و روحیه اجتماعی آنها را بسیار تقویت می‌كند.
برنامه های اعلام شده برای اعزام گسترده معلولان به مشهد باید جرقه ای باشد برای مسئولان و متولیان شهری تا شهری که هم اکنون پذیرای میلیون ها زائر و مسافر بوده و قرار است در آینده ای نزدیک تبدیل به پایتخت فرهنگی جهان اسلام شود، برای پذیرائی و استقبال از آنها آماده شود نه اینکه بعد از آمدن مسافران تازه به این فکر بیافتیم که چرا ساختمان های شهر ما برای حضور افراد ناتوان نامناسب است.
اینجا است که این فکر که چرا با وجود این همه سال تلاش انجمن حامیان شهر بدون مانع هنوز شهرمان برای حضور معلولان مناسب نیست آزار دهنده است و نیاز است مسئولان و متولیان اصلی شهر بیشتر به این مسئله اهمیت داده و در حل آن تلاش کنند.