به گزارش خبرنگار مهر، قاسم سیاسر شامگاه چهارشنبه در جلسه آسیب شناسی پژوهش های تاریخی سیستان و بلوچستان که با حضور جمعی از اصحاب قلم و پژوهشگران سیستان و بلوچستان برگزار شد بیان داشت: حکومت نامشروع پهلوی در قبل از انقلاب برای اینکه برای خود مشروعیتی ایجاد کند ایدئولوژی ناسیونالیستی خاصی بر مبنای پارسی محور ی و آمیزه ای از تجدد و میراث ایران قبل از اسلام طراحی کرد.
وی بیان داشت: به دلیل اینکه برای بسیاری از اقوام غیر فارس در این ایدئولوژی جایگاهی تعریف نشده بود لذا برخی از اقوام به دنبال هویت سازی رفته و این نگرش موجب هویت سازی و افتخارسازی های کاذب در بین برخی از اقوام شد.
وی افزود: متاسفانه این نگرش موجب به وجود آمدن پژوهش هایی شد که می توانست برای وحدت و امنیت ملی نیز خطر آفرین بود.
سیاسر گفت: متاسفانه هنوز این روال در حال تکرار است و این نگرش یکی از آسیب های موجود در حوزه پژوهش های تاریخی است.
این محقق سیستانی بیان داشت: ما وقتی هویت ملی را تعریف می کنیم بخشی از آن همان تعریفی است که از دوره پهلوی اول بر جای مانده و لذا نیاز است تا تعریف جدیدی از هویت ملی انجام شود.
وی اذعان داشت: علت اینکه برخی از اقوام به دنبال این هستند که افتخاراتی جدا از سایر اقوام برای خود جمع اوری کنند به دلیل میراث بر جای مانده از دوره پهلوی است که دارای اشکالات فراوان از جمله سبقه ناسیونالیستی و همچنین آلودگی به سیاست در آن زمان بود و لذا موجب خط کشی بین اقوام مختلف شد.
وی گفت: ما امروز باید تعریف دیگری از هویت ملی ارایه کنیم به گونه ای که چتر گسترده ای داشته باشد تا همه اقوام ایرانی زیر این چتر جای بگیرند به این معنا که هر قومی که در مرز های ایران اسلامی زندگی می کند و هر افتخاری که می آفریند این افتخار را متعلق به همه اقوام ایرانی بداند.
وی افزود: در حال حاضر برخی از اقوام به دلیل نگرش ناسیونالیستی بر جای مانده از گذشته به دنبال هویت سازی و جمع آوری افتخاراتی جدا از سایر اقوام هستند که این نگرش صحیح نیست و باید در تاریخ نگاری و تاریخ پژوهی به شکل جدی به آن توجه شود.
وی بیان داشت: هويت ملي عامل همبستگي و شكل‌گيري روح جمعي در يك ملت بوده و لذا قوام و دوام زندگي توأم با عزت و آزادي يك ملت به هويت ملي آن در معناي عام و گسترده بستگي دارد.
سیاسر ابراز داشت: بايد توجه داشت كه هويت ملي مسئله‌اي انفرادي، شخصيتي و رواني نيست بلكه پديده‌اي جمعي است كه به بنيادهاي فرهنگي تاريخي و اعتقادي يك ملت مربوط مي‌شود.
وی با اشاره به اینکه تاریخی نگاری در سیستان و بلوچستان باید به سمت پژوهش نگری سوق داده شود ادامه داد: هدف ما از برگزاری این نشست ها تبادل اندیشه ها به منظور رفع ایرادات تاریخی است.
وی اظهار داشت: در قبل از انقلاب کتاب های کمی در رابطه با تاریخ استان به چاپ رسیده است و در بعد از انقلاب نیز ذهن نویسندگان ما معطوف به چاپ کتاب شده است و عمده این کتاب ها که در کشور و استان ما به چاپ رسیده در حوزه کتاب سازی بوده است.
وی یادآور شد: تصور نادرستی که در بین تاریخگران ما وجود دارد اینست که تصور می کنند بین فرم و محتوا فاصله است در حالیکه این تفکیک نادرست است.
نگاه علمی به تاریخ سیستان و بلوچستان نشده است
رییس دانشگاه پیام نور زاهدان نیز در نشست اسیب شناسی پژوهش های تاریخی بیان داشت: برخی اعتقاد دارند که تاریخ تنها سرگرم کننده است و لذا نگاه علمی در این راستا به تاریخ نشده است.
دکتر عباس اویسی بیان داشت: در ایران تاریخ پژوهی از سابقه چندانی برخوردار نیست و بسیاری از کتاب ها تنها به منبع شناسی و جمع آوری مطالب منحصر شده است.
وی افزود: اگر ما با تاریخ به صورت علمی برخورد کنیم این رفتار موجب الگو سازی برای نسل های آینده می شود.
وی در خصوص فعالیت های تاریخ نگاران در استان گفت: بیشترین کار های پژوهشی در این استان در سال ۱۳۸۰ و کمترین فعالیت در طی سال ۱۳۱۰ اتفاق افتاده است.
اویسی ادامه داد: ما تعریف درستی از مفاهیم تاریخی نداریم و معرفت شناسی و روش شناسی ما در این راستا با اشکالات جدی و فراوان روبرو است.
وی در تشریح آسیب ها ی موجود در این حوزه بیان داشت: تاریخ نگاری در کشور ما از جنس سنتی است و اغلب مشتری پسند و یا سیاست پسندانه است.
وی اذعان داشت: متاسفانه تاریخ در نزد ما به دانشی تفننی و سرگرم کننده بدل شده که نشات گرفته از دیدگاه سنتی ما است و به جز کار های تکراری اقدام شایسته ای انجام نشده است.
وی با تاکید بر آموزش و الگوسازی برای نسل جدید بیان داشت: ضعفی که در تاریخ نگاری ایران مشهود است به دلیل نبود چار چوب نظریه پردازی منسجم است که باید به آن توجه کرد.
وی یاداور شد: تاریخ نگاری در سیستان و بلوچستان عمر چندانی ندارد و هنوز وارد مقوله پژوهش نشده است و باید اذعان داشت ما زمانی می تئوانیم به تاریخ استان بپردازیم که از مرحله تاریخ نگار ی عبور کنیم.
وی بیان داشت: در دوره پهلوی نوعی بومی گرایی با توجه به هویت یابی در برخی از مناطق شکل گرفت که این موضوع در اثار بسیاری از مولفان مشهود است.
در حوزه تاریخ دچار غلو شدیم
مدیر مسئول روزنامه زاهدان نیز در این رابطه اذعان داشت: ما در حوزه تاریخ و به طور مثال در سیستان و بلوچستان دچار غلو شدیم بدین معنا که در برخی از داستان ها و روایات مشاهده می کنیم که تاریخی وجود نداشته و یا اتفاق نیفتاده است.
دکتر محمد تقی رخشانی با تاکید بر اینکه باید بسیار ی از وقایع تاریخی را شناسایی کرد افزود: برخی از وقایع تاریخی که در اشعار و یا روایات آمده است واقعی نبوده و درجه ای از غلو است.
این محقق و پژوهشگر سیستانی ابراز داشت: بدون یک تاریخ روایی و داشتن اطلاعات کامل از آن واقعه نمی توان وارد تاریخ پژوهی شد.
رخشانی در خصوص ضرورت رعایت برخی از شرایط در تاریخ نگاری و چاپ کتاب های تاریخی بیان داشت: در انتخاب موضوعات تاریخی نویسندگان باید موضوعاتی را انتخاب کنند که توانایی انجام آن را داشته و به حل مشکلات مردم کمک کند.
وی افزود: برخی نویسندگان موضوعاتی را انتخاب می کنند که عمر آنها برای اتمام کار قد نمی دهد و یا از توان آنها خارج است.
وی با بیان اینکه در زمینه موضوعی، نثر و روش تاریخ نگاری دارای اشکالات فراوانی هستیم بیان داشت: برای حصول نتیجه مطلوب و اصلاح اشکالات موجود در این راستا نیاز به برگزاری جلسات بیشتر تخصصی در این زمینه با حضور مورخان و صاحبان اندیشه داریم.