قم - رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم گفت: پژوهش در حوزه‌های علمیه نسبت به گذشته از جهت قالب و رویکردها و موضوعات پژوهشی دچار تحول معنادار شده است و باید پژوهش‌ها مبتنی بر نیاز جامعه باشد.

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام احمد واعظی قبل از ظهر دوشنبه در مراسم تجلیل از پژوهشگران بر‌تر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی که در سالن جلسات این پژوهشگاه برگزار شد، اظهار داشت: هفته پژوهش بهانه‌ای برای بازنگری و تامل و ارزیابی وضعیت کنونی و مروری بر نقصان‌ها و نارسایی‌های حوزه پژوهش است.

وی ادامه داد: پژوهش در حوزه‌های علمیه نسبت به گذشته از جهت قالب و رویکرد‌ها و موضوعات پژوهشی دچار تحول معناداری شده است.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم افزود: در عرصه قالب و شکل مهم‌ترین نماد تحول، پدید آمدن پژوهش سازمان یافته و مدیریت شده در حوزه‌های علمیه است که این مهم در قالب ایجاد مراکز و موسسات پژوهشی شکل گرفته است.

حجت الاسلام واعظی عنوان کرد: حوزه چون بعد از انقلاب در بستر حاکمیت قرار گرفت و فضا برای حضور علمی روحانیت باز شد، به برکت تاسیس این مراکز پژوهشی شاهد بحث‌های ناظر به نیاز امروز هستیم و حجم پژوهش نیز به لحاظ کمی گسترش پیدا کرده است.

رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ادامه داد: هم اکنون بسیاری از فضلای حوزه تصدی به امر پژوهشی دارند، اما این هنوز کافی نیست و رگ و ریشه قالب آموزشی در میان حوزویان ادامه دارد.

وی افزود: اگر بخواهیم پژوهش در حوزه را مورد ارزیابی و داوری قرار دهیم، نسبت به گذشته و قبل از انقلاب رضایتمندی قابل توجهی وجود دارد.

حجت الاسلام واعظی گفت: اگر پژوهش را در حوزه از وجوه دیگری مانند شرایط زمانه، واقعیت‌های علمی بیرون از مرز‌ها، فرآیند پرشتاب تغییر ذائقه‌های علمی و فرهنگی بررسی کنیم، شاید به نگاه متفاوتی برسیم.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم اضافه کرد: امروزه در جهان باید پژوهش‌ها کارآمد و به روز باشد زیرا معناسازی، مفهوم سازی و تولید فرآیند پر شتابی را دارد.

وی با بیان اینکه اگر دهه 80 را نسبت به دهه 60 بررسی کنیم تغییراتی که اتفاق می‌افتد بسیار عظیم و پرشتاب است، تصریح کرد: رسالت حوزویان در این شرایط جور دیگری تعریف می‌شود و نباید فقط به این دلخوش بود که حوزه‌های علمیه نسبت به دو دهه قبل متحول شده است.

پدید آمدن قالب سازمانی پژوهش فرصت‌ها و آفاتی را به دنبال دارد

حجت الاسلام واعظی با اشاره به اینکه قالب سازمانی امر پژوهش هم یک فرصت‌هایی ایجاد می‌کند و هم نگرانی‌ها و آفاتی را به دنبال دارد، بیان کرد: نگرانی و آفت قالب سازمانی امر پژوهش، بروکراسی پژوهشی است یعنی زمان به نتیجه رسیدن پژوهش طولانی می‌شود.

وی ادامه داد: این بروکراسی‌ها در زمینه پژوهش آزار دهنده و گاهی مانعی برای پژوهشگران است و مسئله دیگر اقتصاد پژوهش است که یک پژوهش گران تمام می‌شود.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم افزود: قالب سازمانی امر پژوهش فرصت‌هایی مانند سهولت پشتیبانی پژوهش را ایجاد می‌کند و نکته دیگر اینکه ارزیابی‌ها و چکش خوری‌ها باعث اتقان کار علمی می‌شود.

حجت الاسلام واعظی عنوان کرد: رشد و ارتقای انگیزه پژوهشی یکی از عوامل پویایی و تحول پژوهش‌های حوزوی است، زیرا در تمام کارهای پژوهشی عنصر تعیین کننده پژوهش عامل انسانی است.

وی ادامه داد: وجوه مادی نیز یکی از راهکارهای رشد پژوهشی است، اما پژوهشگران نباید فقط به این عامل بسنده کنند. بلکه حوزویان باید در فضای ملتهب فکری امروز رسالت تاریخی خود نسبت به اسلام و نیاز روز را مبنای پژوهش‌های خود قرار دهند.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ابراز کرد: یکی از موارد ضامن پویایی پژوهش‌های حوزوی تسهیل و تقویت پشتیبانی پژوهشی است.

حجت الاسلام واعظی اضافه کرد: ارتقای سطح کیفی مدیریت‌های پژوهشی نیز یکی از عوامل پویایی پژوهش است، البته نباید این مسئله ترجمانی شود برای تشدید بروکراسی پژوهشی.

وی عنوان کرد: ارتقا سطح کیفی مدیریت‌های پژوهشی باید در راستای بالا بردن و پافشاری روی استاندارد‌های پژوهشی باشد یعنی در فرآیند کنترل کیفی و بازرسی زمان کمتری صرف شود و اما با دقت بیشتری انجام شود.

رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ادامه داد: مسئله دیگر برای رشد و ارتقای پژوهش مسئله‌ شناخت و انتخاب دقیق و به جای عناوین و موضوعات پزوهشی است.

حجت الاسلام واعظی عنوان کرد: باید تحقیقات بنیادی و روزآمد و انتخاب موضوعات به جا و مورد نیاز جامعه باشد و باید در تمام سطوح کار پژوهشی جدی باشیم.