به گزارش خبرنگار مهر، هوشنگ مرادی کرمانی، نویسنده درنشست نقد و بررسی مجموعه داستان«ته خیار» که شامگاه چهارشنبه دهم دی ماه د سرای اهل قلم برگزار شد گفت: کارهای مختلفی که یک نویسنده در طول سالیان متمادی انجام میدهد به نوعی شیوه و روش او را مشخص میکند. من اصولا نویسنده پرنویس و پرکاری نیستم و در طول 50 سالی که به کار نوشتن پرداختهام 15 یا 16 کتاب منتشر کردهام؛ البته من در نوشتن تنبل نیستم و دلیل اینکه هر سه یا چهار سال یک کتاب منتشر میکنم این است که در چاپ کتابهایم وسواس زیادی دارم و به سادگی تن به چاپ نمیدهم. زیاد مینویسم اما بعد شروع به هرس میکنم.
نویسنده «مربای شیرین» گفت: درباره کتاب «ته خیار» هم باید بگویم که برای این کتاب حدود 300 یادداشت داشتم که در بین آنها 38 تا را انتخاب کردم که بعد از ویرایش و تصحیح نهایتا تبدیل به 30 داستان شد. بسیار سعی کردم که هیچ کدام از این داستانها مثل دیگری نباشد و موضوعات مختلفی را بیان کرده باشد.
مرادی کرمانی با اشاره به اینکه جامعه ما بسیار آگاه شده است گفت: من در طول روز بسیاری از افراد را میبینم که درباره کتابهایم نظر میدهند و به نوعی نقد میکنند. در واقع هر اثری که در معرض دید مخاطبان قرار میگیرد میتواند بهوسیله افراد دیگر نقد شود و با هر نقد دوباره متولد میشود زیرا هر فردی نظر و دیدگاه خاص خودش را دارد.
مرادی کرمانی، یک مریخی است
صالح رامسری، مدیر انتشارات معین و ناشر«ته خیار» نیز در این نشست گفت: وقتی به اهرام مصر نگاه میکنیم احساس میکنیم گذاشتن این مصالح ساختمانی بر روی یکدیگر به این شکل، کار مریخیها بوده است. همچنین وقتی داستان زندگی محمدابن طبری را میخوانیم به همین نتیجه میرسیم. به نظر من مرادی کرمانی هم یکی از همین مریخیهاست. وقتی 3300 نسخه از کتاب در 20 روز فروش میرود یعنی مرادی کرمانی یک مریخی است.
مدیر نشر معین ادامه داد:دکتر معین هم یک مریخی بود. کسی که 10 هزار روز زندگی میکرد اما 30 هزار صفحه نوشت. جعفر شهری و احمد محمود هم ار این دست بودند.
از رئالیسم اجتماعی تا رئالیسم شاعرانه
احمد طالبینژاد، منتقد کتابهای ادبی، نیز در این نشست گفت: به عقیده من مرادی کرمانی مریخی نیست او همان نویسنده سادهای است که «قصههای مجید» را نوشته و مانند سایر انسانها در کنار ما زندگی کرده است. او نه مریخی است، نه وحی به او نازل شده است. اگر کتابهایش هم فروش خوبی داشته به این دلیل نیست که مریخی است به این علت است که نام مرادی کرمانی یک برند است اصلا نباید شمارگان یک برند سه هزار و 300 که باید 33 هزار نسخه باشد
وی در ادامه اظهار کرد: به طور کلی سبک و شیوه نگارش مرادی کرمانی به رئالیسم اجتماعی برمیگردد و زمینههای اجتماعی در آثارش بیشتر از کارهای دیگران دیده میشود. فضای رمانتیک در آثارش بسیار کمرنگ است. بیشتر آثار مرادی کرمانی بازتاب دهنده روح زمانه است و این تاثیری است که از نویسندگان ماقبل خود گرفته است. .
طالبینژاد افزود: موضوع قابل توجه در کتاب «ته خیار» این است که نویسنده در این کتاب از رئالیسم اجتماعی به رئالیسم شاعرانه گرویده و این موضوع در داستانهای این کتاب مشهود است. داستانها حال و هوای ابزورد دارد.
وی گفت: مرادی کرمانی در این کتاب حس و حال شاعرانه پیدا کرده. چیزی که در یک شعر مهم است فقدان منطق است؛ زیرا وقتی منطق وارد میشود دیگر شعر نیست. شعر مانند رقصیدن، مجموعهای از حرکات موزون است که تک به تک معنا ندارد. با این توصیف از شعر، بسیاری از داستانهای این کتاب مانند «چغندر» و «قندیل» حال و هوای شاعرانه دارند.
طالبینژاد تصریح کرد: با نگاهی به آثار قبلی این نویسنده میبینیم که همگی به نوعی بیانگر واقعیتهای اطراف بودهاند و چیزی به نام تخیل در آنها نیست اما الان کم کم تخیل در حال ورود به آثار مرادی کرمانی است.
«ته خیار» از معناباختگی و تنهایی انسانها میگوید
محمد مختارپور، نویسنده و پژوهشگر ادبیات نیز در این مراسم گفت: مرادی کرمانی را بیشتر با داستانهای نسبتا سنتی میشناختیم اما «ته خیار» به نوعی مدرن است. شروع کتاب با داستان «ته خیار» است که دارای دیدی فلسفی نسبت به ماهیت و چیستی هستی است و اصولا میخواهد بگوید که زندگی تلخ است و با تغییراتی که انسانها با کارهایشان در آن ایجاد میکنند تا حدودی از تلخی آن میکاهند.
وی ادامه داد: در این داستانها به نوعی به تنهایی انسانها و غم اشاره شده است. این غم و تنهایی در داستانهایی مانند «ته خیار»، «جوش نزن» و «درختو» مشهود است. همچنین در بسیاری از این داستانها دیالوگ نقش محوری دارد و تعبیرهای مختلفی که در این داستانها از زبان حیوانات بیان میشود قابل توجه است.
مختارپور گفت: مخاطب با خواندن این داستانها به نوعی بین فرا داستان و رئالیسم جادویی گرفتار میشود. خواننده در پی یافتن دلایل و چراهای اتفاقات و ماجراهای داستانها نیست و به نوعی آنها را به راحتی باور میکند.
وی افزود: پایان بندی داستانها یکی دیگر از هنرهای نویسنده در این مجموعه است و بهترین شیوهای است که یک نویسنده میتواند اتخاذ کند تا یک داستان تاثیرپذیر و جذاب باشد. در این مجموعه که به نوعی داستان نویسی مدرن است نویسنده در پایان داستان ذهن مخاطب را نیز دخیل میکند و مخاطب را به نتیجهای میرساند که میخواهد.
بروز تمامیت مرادی کرمانی در ته خیار
جعفر ابراهیمی شاهد، نویسنده و منتقد ادبیات کودک و نوجوان نیز در این نشست گفت: در این کتاب موضوعات و مطالبی بیان شده است که انسان احساس میکند بیان کردنشان سخت است اما قالبی تازه کمک کرده تا آنها به زبانی ساده بیان شوند. راحت و روان بودن این داستانها حکایت از کوشش و رنجی دارد که نویسنده متحمل شده تا حس خود را به خوبی به مخاطب منتقل کند. به نظر می رسد او قبلا میخواسته به این موضوع بپردازد اما یا توان آن را نداشته یا مشغلههای زیاد این اجازه را به او نداده است
وی ادامه داد: «ته خیار» حال و هوایی فلسفی و پیامی پنهان هم دارد و شاید نشان از این دارد که ممکن است آخرین اثر یک نویسنده باشد؛ زیرا مرادی کرمانی توانسته است تمامیت خود را در آن بروز دهد. این اثر، مخاطبان از همه گروههای سنی اعم از کودک، نوجوان و بزرگسال را با هم تلفیق کرده و موجودیت واحدی یافته است.
ابراهیمی افزود: در این مجموعه سبکهای مختلف نویسندگی مانند افسانه، رئال، حکایتها و سورئال با هم تلفیق شده است و اثری بهوجود آورده که میتواند ظرف خوبی برای این داستانها باشد.
وی گفت: «گوجه فرنگی و خیار» یکی از بهترین داستانهای این مجموعه است که حال و هوای خاصی دارد و خیلی متنوع است و یک زندگی را از ابتدای تولد بچه تا بزرگسالی در چند صفحه به گونهای به تصویر میکشد که کاملا برای مخاطب باورپذیر است.
ابراهیمی افزود: این کتاب اگرچه برای بزرگسالان نوشته شده است اما مانند کارهای چارلی چاپلین است و همه گروههای سنی اعم از کودک و نوجوان و بزرگسال میتوانند به نوعی از خواندن آن لذت ببرند.
انتشارات معین، مجموعه داستان «تهِ خیار» از هوشنگ مرادی کرمانی را با شمارگان سه هزار و 300 نسخه با قیمت 120 هزار ریال منتشر کرده است.