به گزارش خبرگزاری مهر، در میان درگذشتگان دنیای ادبیات مطرح‌ترین چهره‌ها دو نویسنده برنده جایزه ادبی نوبل یعنی گابریل گارسیا مارکز و نادین گوردیمر، از برجسته‌ترین چهره‌های ادبی بودند که سال ۲۰۱۵ را هرگز ندیدند. در این گزارش مروری بر مهمترین چهره‌های ادبی در گذشته در سال ۲۰۱۴ خواهیم داشت.
گابریل گارسیا مارکز؛ هزار سال تنهایی برای کلمبیا
با درگذشت گابریل گارسیا مارکز خالق «صد سال تنهایی» و چهره برجسته ادبیات کلمبیا، در این کشور سه روز عزای عمومی اعلام شد و رییس جمهوری کلمبیا در توییتر خود نوشت: هزار سال تنهایی و غم برای مرگ بزرگترین نویسنده کلمبیایی در همه تاریخ! چنین غولی هرگز نمی‌میرد.
کلمبیا در آخرین روزهای فروردین سوگوار نویسنده خود شد. مارکز که در ۸۷ سالگی درگذشت، در شهر آراکاتاکا که در فاصله ۱۰۰ مایلی شهر ساحلی کارتاژنا قرار دارد به دنیا آمده بود و سالها در شهر مستعمره نشین کارتاژنا زندگی کرده بود. او در همین شهر وارد دانشگاه شد تا وکیل شود و نوشتن را برای روزنامه ال‌یونیورسال همین شهر آغاز کرده بود.
وی از دهه ۱۹۶۰ کشورش را ترک کرد و راهی مکزیک شد و تا زمان مرگش در آنجا اقامت گزید. هر چند او مدت‌ها اجازه ورود به کشورش را نداشت، اما دیگر سالها بود که چهار ماه از سال را به خانه قدیمی کارتاژنا باز می‌گشت.
نادین گوردیمر؛ نویسنده بزرگ ضد آپارتاید
نادین گوردیمر بانوی بزرگ ادبیات آفریقای جنوبی كه همواره به‌عنوان تلاشگری ضد آپارتاید شناخته می‌شد، در ۹۰ سالگی درگذشت. این نویسنده برجسته كه جایزه ادبی نوبل را در كارنامه‌اش داشت، در تاریخ ۲۲ تیر درگذشت. نادین گوردیمر كه برای موضع گیری‌ها و تلاشش در تمام طول زندگی علیه سیستم آپارتاید و تبعیض نژادی در جهان شناخته و تحسین می‌شد، در منزلش در ژوهانسبورگ با زندگی وداع كرد.
گوردیمر جایزه نوبل را در سال ۱۹۹۱ دریافت كرد و این جایزه برای نوشته‌های اخلاقی جادویی‌اش كه برای انسان‌ها سودمند بودند، به وی تعلق گرفت. گوردیمر در ششمین رمانش با عنوان «محافظه كار» در سال ۱۹۷۴ جایزه من بوكر را دریافت كرد با این حال او از ۱۵ سال پیش از دریافت این جایزه نیز در جهان ادبیات شناخته شده بود و جایزه دبلیو اچ كشورهای مشترك المنافع را دریافت كرده بود.
خانم گوردیمر در دهه هفتم و هشتم زندگی‌اش در جنبش‌های ضد تبعیض نژادی فعال بود و دوستی نزدیكی با نلسون ماندلا و تلاش او برای رفع تبعیض نژادی داشت. او در سال ۱۹۶۲ متن سخنرانی ماندلا را چنین تغییر داده بود: آماده‌ام بمیرم.
او تمامی این اندیشه‌ها را در نوشته هایش نیز بازتاب داد و همین موجب شد تا شماری از آثارش در آفریقای جنوبی ممنوع شود. او در هشتاد و چند سالگی تلاشش را معطوف مبارزه با بیماری ایدز و بیماری اچ آی وی كرد.
مایا آنجلو؛ مظهر بردباری، برابری طلبی و صلح
مایا آنجلو شاعر ۸۶ ساله آمریكایی دهم خرداد درگذشت. با درگذشت این شاعر و فعال حقوق سیاهان، موجی از پیام‌های تسلیت از كلینتون رییس جمهوری سابق آمریكا گرفته تا اوباما رییس جمهوری فعلی و از خوانندگان و بازیگران گرفته تا چهره‌های رسانه‌ای به راه افتاد. اما این پایان راه شاعر آمریکایی نبود چون هنوز ۱۰ روز از مرگ او نگذشته بود که كتاب خاطرات مایا آنجلو با عنوان «می‌دانم چرا پرنده در قفس می خواند» دوباره و پس از ۳۶ سال، درفهرست كتاب‌های پرفروش آمریكا جای گرفت.
مایا آنجلو پروفسور مطالعات آمریكایی و تنها فردی بود كه هم در مراسم خاكسپاری مارتین لوتر كینگ و هم مالكوم ایكس دو چهره بزرگ مقاومت مدنی سپاهپوستان آمریكا كه به دست مخالفان تندرو ترور شدند، به ایراد سخنرانی پرداخته بود.
پس از درگذشت مایا آنجلو باراک اوباما که در سال ۲۰۱۱ مدال آزادی را به وی اهدا کرده بود از او به عنوان «یکی از درخشان‌ترین نورهای دوران ما» یاد کرد و گفت او نویسنده‌ای درخشان بود، در دوستی قاطع و زنی به واقع پدیده.
بیل کلینتون رییس جمهوری اسبق آمریکا که از مایا آنجلو درخواست کرده بود تا در مراسم تحلیفش در سال ۱۹۹۳ حضور داشته باشد نیز با درگذشت وی گفت: آمریکا گنجینه‌ای ملی را از دست داد و او همسرش هیلاری یک دوست عزیز را از دست دادند.
جورج جرداق؛ نویسنده مسیحی عاشق امام علی(ع)
نویسنده و اندیشمند مسیحی لبنانی، که او را با لقب عاشق امام علی(ع) می‌شناختند، در ۸۳ سالگی دیده از جهان فرو بست. جورج جرداق اندیشمند و مورخ مسیحی و شخصیتی سرشناس بود که چهار دهه از عمر خود را برای مطالعه و تحقیق در مورد- به تعبیر خودش- یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های جهانی یعنی امام‌الموحدین حضرت علی(ع) صرف کرد. حاصل تحقیقات وی چندین جلد کتاب ارزشمند در مورد شخصیت امام علی (ع) است.
وی صاحب کتاب‌هایی از جمله دایرة المعارف «علی؛ ندای عدالت انسانی»، «علی و حقوق بشر»، «علی و انقلاب فرانسه»، «علی و سقراط»، «علی و ناسیونالیسم عربی» و عناوین دیگری در این زمینه است.
جرج جرداق درباره راز عدم نوشتن در باره شخصیت دیگری غیر از علی(ع) در یک گفتگو تصریح کرده بود: «... من پس از علی علیه اسلام کسی را شایسته نوشتن ندیدم و تصمیم گرفتم که جز در مورد علی(ع) ننویسم ... انقلاب علی علیه السلام انقلاب انسانی، اجتماعی، فکری و فرهنگی بود و در آن بین دو جبهه فسق و قتل و قاچاق انسان و برده و مرگ از یک طرف و جبهه دین و رحمت و عدالت و انسانیت و آزادی و حیات فاصله های زیادی بود. موظف شدم که جبهه علی را که خالص ترین جبهه ها است، مورد بررسی و تحلیل قرار دهم. این جبهه راه را برای من روشن کرد و چراغ راهم شد».
پی. دی. جیمز؛ بانوی جنایی نویس بریتانیایی
پی‌دی جیمز رمان‌نویس جنایی پرفروش بریتانیایی که آثارش با آگاتا کریستی و آرتور کانن دویل مقایسه می‌شدند، در ۹۴ سالگی و در تاریخ ۶ آذر درگذشت. پی‌دی جیمز داستان کارآگاهی کلاسیک بریتانیایی را وارد دنیای مدرن خشن کرد و آن را با روابط پیچیده و خشونت شدید کامل کردند و هرگز نپذیرفت که نویسندگی درباره داستان‌های جنایی ادبیات درجه دوم محسوب می‌شود.
از کتاب‌های جیمز تا به حال میلیون‌ها نسخه در سراسر جهان فروخته شده و بیشترشان موقعی که برای اقتباس تلویزیونی نیز انتخاب شدند به همان اندازه محبوب بودند. به خاطر کیفیت و ساختار دقیق نویسندگی او و همچنین کارآگاه دالگلیش باهوش و خوش‌ذوق، او را در ابتدا به عنوان جانشین نویسنده‌هایی از جمله دوروتی ال‌سیرز، خالق لرد پیتر ویمزی نامیدند. اما کتاب‌های جیمز از نظر شخصیت قوی‌تر بودند، از کلیشه‌ها دوری می‌کردند و درباره مشکلات مدرنی از جمله مواد مخدر، آزار و اذیت کودکان، تروریسم و آلودگی هسته‌ای نیز صحبت می‌کردند.
فیلیس دوروتی جیمز روز سوم ماه آگوست سال ۱۹۲۰ به دنیا آمده بود و تا زمانی که ۴۰ سال داشت کار نوشتن داستان‌های مرموزش را شروع نکرد و تنها آنها را صبح زود و قبل از رفتن سر کار به عنوان کارمند دولتی می‌نوشت. اولین رمان او «صورتش را بپوشان» نام داشت که در سال ۱۹۶۲ منتشر و با موفقیت فوری مواجه شد. در سال ۱۹۸۰ و با چاپ هشتمین کتابش یعنی «خون بی‌گناه»، طرفداران کوچک اما باوفای او تبدیل به طرفداران بزرگ بین‌المللی شدند.
زیگفرید لنتس نویسنده نامدار آلمان
زیگفرید لنتس، نویسنده مشهوری آلمانی، اوایل مهر و در ۸۸ سالگی درگذشت. لنتس كه از سرشناس‌ترین داستان‌نویسان آلمان پس از جنگ جهانی دوم به شمار می‌آید، در سال ۱۹۲۶ در پروس شرقی و در ناحیه الك از ماسوری چشم به جهان گشوده بود كه اكنون جزو لهستان محسوب می‌شود. وی در کنار هاینریش بل، گونتر گراس و مارتین والزر از اعضای برجسته «گروه ادبی ۴۷» به شمار می‌آمد و ده‌ها جایزه ادبی در کارنامه خود داشت. تیراژ کتاب‌های لنتس در سراسر جهان بیش از ۲۵ میلیون نسخه است.
رمان «آلمان» از معروف‌ترین کتاب‌های لنتس به شمار می‌آید که درباره دوران حکومت نازی‌های در این کشور نوشته شده است. این رمان که تاکنون به ۳۰ زبان ترجمه شده برای نخستین بار در سال ۱۹۶۸ میلادی به دست انتشار سپرده شد. او در سال ۱۹۸۸ موفق به دریافت جایزه صلح از انجمن كتابفروشان آلمان شد. این جایزه هر سال در نمایشگاه كتاب فرانكفورت به برنده آن اهدا می‌شود.
آلن فولسوم؛ نویسنده ۲ میلیون دلاری
آلن فولسوم نویسنده آمریکایی که برای کتاب اولش قراردادی میلیون دلاری بسته بود و از این طریق سروصدای زیاید به پا کرده بود، در ۷۲ سالگی درگذشت. فولسوم که کارش برای چند دهه نوشتن فیلمنامه برای تلویزیون بود، برای انتشار اولین رمانش با عنوان «روز پس از فردا» در سال ۱۹۹۳ مبلغ ۲ میلیون دلار دستمزد دریافت کرد و با این قرارداد رکورد پرداخت دستمزد برای اولین کتاب یک رمان نویس را در تاریخ ثبت کرد. او که در تاریخ سوم خرداد به دلیل ابتلا به سرطان پوست درگذشت، در ۲۰سال اخیر با این بیماری مبارزه کرده بود.
آلن فولسوم متولد ۱۹۴۱ در اورلاندو در فلوریدا بود. او در دانشگاه بوستون تحصیل کرد و اولین جایزه فیلمنامه نویسی اش را در سال ۱۹۶۳ از انجمن سینمایی دریافت کرد. او در رشته ارتباطات تحصیل کرد و سپس در لس‌آنجلس به کار پرداخت. او به عنوان تدوینگر فیلم و فیلمبردار نیز کار کرد و در همه این مدت مشغول نوشتن فیلمنامه نیز بود.
به جز این نویسندگان درجه یک جهانی، چهره های مهم دیگر ادبی نیز روی در نقاب خاک کشیدند که شماری از آنها عبارتند از:
استانیسلاو بارانژاک؛ شاعر و مترجم مشهور لهستانی که در ۶۸ سالگی درگذشت.
نورمن بردول؛ تصویرگر و نویسنده کتاب کودک آمریکایی که در ۸۶ سالگی درگذشت.
رالف جیوردانو؛ نویسنده آلمانی و بازمانده از هولوکاست که در ۹۱ سالگی درگذشت.
کلادیا امرسون؛ شاعر برنده جایزه پولیتزر از آمریکا که در ۵۷ سالگی و به دنبال مبارزه ای طولانی با سرطان درگذشت.
ویسنته لنرو؛ نویسنده، نمایشنامه نویس و روزنامه نگار مشهور مکزیکی که در ۸۱ سالگی درگذشت.
رادوا آشور؛ رمان نویس مشهور مصری که از سبک نویسندگی اش برای حمایت از حقوق بشر سود می جست در ۶۸ سالگی درگذشت.
کنت حاروف؛ رمان نویس آمریکایی که در ۷۱ ساگی درگذشت.
مارک استراند؛ ملک الشعرای سابق آمریکا و برنده جایزه پولیتزر که در ۸۰ سالگی درگذشت.
سعید اکل؛ شاعر لبنانی که در ۱۰۲ سالگی درگذشت.
آلمیران مونتگومری؛ نویسنده مجموعه داستان‌های پرفروش کودکان با عنوان «ماجرای خودت را انتخاب کن» که در ۸۷ سالگی درگذشت.
کارولین کیتسر؛ شاعر برنده جایزه پولیتزر و فعال حقوق زنان که در ۸۸ سالگی درگذشت.
دبورا کاوندیش؛ دوشس دوونشایر نویسنده بریتانیایی که در ۹۴ سالگی درگذشت.
جی. کالیفورنیا کوپر؛ نمایشنامه نویس، نویسنده داستان کوتاه و رمان. این نویسنده آمریکایی در ۸۲ سالگی درگذشت.
گراهام جویس؛ نویسنده بریتانیایی آثار فانتزی که بر اثر سرطان در ۶۹ سالگی درگذشت.
والری پتروف؛ شاعر مشهور بلغاری که مجموعه کامل آثار شکسپیر را ترجمه کرده بود، در ۹۴ سالگی درگذشت.
والتر دین مه یرز؛ نویسنده پرفروش آثار کودکان که در ۷۶ سالگی درگذشت.
آنا ماریا ماتوت؛ نویسنده مشهور اسپانیایی که در ۸۸ سالگی درگذشت.