به گزارش خبرنگار مهر، موسیقی به عنوان بخشی از مقوله فرهنگی و هنری هر جامعهای دارای علاقه مندانی است. این مقوله هنری بخشی از فرهنگ جامعه را تشکیل میدهد و دارای سبکها و انواع گوناگونی است که بسیاری از رسومات و خاطرههای مردم با آن گره میخورد.
ایرانیان از دیرباز با داشتن فرهنگ و تمدن غنی در کنار سایر جنبه های زندگی، همواره از موسیقی در مجالس، آیینهای معنوی، مراسم شادی و عزا و حتی در کشاورزی و لالایی گفتن برای کودکانشان بهره برده اند.
موسیقی اصیل ایرانی و محلی به دور از ابتذال و لودگی، دارای یک حجب خاصی است که رنگ ابتذال به خود نگرفته، اما روز به روز بیشتر به دست فراموشی سپرده میشود. رنگ باختن آثار فاخر موسیقی ایرانی و محلی، جا را برای ورود موسیقیهای مبتذل، سبک ها و شیوه های غربی باز کرده و بخشی از جوانان به سمت موسیقیهای زیر زمینی گرایش یافته اند.
رواج موسیقیهای عجیب و غریب موجب میشود گوش جوانان به این صداهای نامناسب عادت کند و هر روز بیشتر از موسیقی اصیل ایرانی دور شویم. همه علما، هنرمندان و کارشناسان امر با موسیقیهای مبتذل و سخیف مخالف هستند و این نشاندهنده مخرب بودن این اصوات نامناسب است.
از آنجا که مقوله فرهنگ و هنر دارای متولیانی در دولت است بیش از هر کس و هر چیز دیگر نقش مسئولین در اندیشیدن راه کار مناسب برای جان گرفتن فرهنگ و هنر اصیل ایرانی اسلامی به چشم می آید.
استان کرمانشاه با داشتن تمدنی به قدمت چند هزار سال، همواره یکی از ارکان فرهنگ و تمدن کشور محسوب شده و بزرگان بسیاری در این سامان رشد یافته اند. موسیقی محلی استان کرمانشاه در سطح کشور و حتی در بسیاری از کشور های دیگر شناخته شده و همواره حرفی برای گفتن دارد.
اما موسیقی های اصیل، محلی و مقامی رفته رفته در این دیار رنگ می بازد و دیگر کودکان کرمانشاه با آواهای محلی مادرانشان و جوانان با موسیقی هایی با مفهومی به عمق تاریخشان آشنا نمیشوند. روزگاری که سازهای برقی و الکترونیکی محبوب تر از زندگی ای هستند که در تار و پود موسیقی اصیل جریان دارد.
داشته های غنی موسیقی کرمانشاه شهرت جهانی دارد
یک موسیقیدان کرمانشاهی در گفتگو با خبرنگار مهر در کرمانشاه اظهار کرد: جاذبه های زیادی در موسیقی محلی کرمانشاه وجود دارد چرا که این موسیقی با تمام داشته هایش بسیار ریشه دار است.
شهاب متقی فر با بیان اینکه سازهای موسیقی از دیرباز مورد توجه مردم بوده اند، گفت: در نگاره های تاریخی این منطقه آلات موسیقی نگاشته شده است. فرهنگ غنی موسیقی در این استان موج می زند و به عنوان مثال تاریخچه سازی همچون تنبور به چند هزار سال پیش باز میگردد.
وی کرمانشاه را یکی از قطب های موسیقی و مناطق معتبر این بخش هنری بیان کرد و گفت: بزرگان موسیقی در این دیار وجود دارند که شهرت جهانی دارند.
این هنرمند کرمانشاهی خواستار تلاش بیشتر هنرمندان برای ترویج موسیقی مناسب شد و بیان داشت: موسیقی در مراسمات و باورهای مردم وجود دارد. بزرگان این عرصه همچون علیاکبر مرادی و هژبری (در بخش دوزله) قطعات خوبی از خود به یادگار گذاشته است.
وی حفظ این گنجینه فرهنگی را بسیار مهم و ضروری عنوان کرد و یادآور شد: شهرام ناظری در عرصه موسیقی سنتی یک چهره جهانی است و اقدامات ماندگاری در موسیقی محلی انجام داده است.
این کارشناس مسائل هنری تصریح کرد: حشمت لر نژاد، منوچهر طاهر زاده و مرتضی شریفیان از جمله هنرمندان شاخص این منطقه بودهاند و شاعران برجستهای در این منطقه وجود داشته اند.
تحقیق جامع در مورد هنر آوازی "هوره" ضروریست
این هنرمند کرمانشاهی به مقامهای خاص سرنا اشاره کرد که با دهل نواخته میشود و گفت: خدا مراد اکبری در این بخش قطعات زیادی ضبط کرده است.
وی با اشاره به اینکه در شمشال نوازی مراد سکینه برای همه شناخته شده است، ادامه داد: موسیقی آوازی در این منطقه با "هوره" دنبال شده است.
متقیفر تحقیق جامع در مورد هنر آوازی هوره را ضروری برشمرد و بیان داشت: هوره از کهن ترین آواهای بشری است و افرادی از قبیل برا گجر طهماسبیان در هوره و مورخوانی از مفاخر هستند.
وی عنوان کرد: ثبت مقام الوناتی در ایران و ارکستال کردن هوره از کارهای یدالله رحمانی بود و این نشان از شناخت عمیق مرحوم رحمانی دارد.
این موسیقی دان کرمانشاهی به ساخت سازهای مختلف در استان کرمانشاه اشاره کرد و افزود: ساخت ساز به صورت سینه به سینه تاکنون زنده نگه داشته شده و این نشان دهنده علاقه و قدمت موسیقی در بین مردم است.
استفاده نامناسب از موسیقی محکوم است
یک هنرمند برجسته کرمانشاهی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: موسیقی بخشی از فرهنگ و جزء زندگی بشر است.
علیاکبر مرادی با اشاره به اینکه در اسلام تلقی بدی از موسیقی به هنجار صورت نگرفته، بیان داشت: بلال حبشی دانشمند و جنگ آور نبود و فقط صدای زیبایی داشت.
مرادی با تاکید بر اینکه استفاده نامناسب از موسیقی محکوم است، گفت: موسیقی در زندگی بهصورت یک جریان زنده ادامه دارد.
وی به وجود موسیقی محلی مختص به مناطق مختلف اشاره کرد و افزود: تاریخ موسیقی سنتی دیرینه ای در کشورمان وجود داشته است.
باروری موسیقی اصیل راه مقابله با هنر زیر زمینی است
این هنرمند کرمانشاهی خواستار تصمیمگیری متولیان فرهنگ برای باروری موسیقی سنتی و محلی شد تا جوانان به طرف موسیقی زیر زمینی گرایش پیدا نکنند.
وی با اشاره به اینکه موسیقی در شادی و عزا کاربرد دارد، خاطرنشان کرد: موسیقی محلی و کردی قدمت بسیاری دارد که تحقیقات جامعی در این زمینه انجام نشده است.
مرادی با بیان اینکه هوره، سیاهچمانه، مور، تنبور و مقامات تنبور را به عنوان بخش های اصلی موسیقی محلی کردی داریم، ادامه داد: داشته هایی با قدمت بسیار و هزاران ملودی داریم که در چهارچوب موسیقی کلاسیک ایرانی جا میگیرد.
وی به ساخت آلات موسیقی تنبور، تار، سرنا، دهل، کمانچه، بربط، دوزله و دف در استان کرمانشاه اشاره کرد و گفت: اگر متولیان فرهنگ از هنر بومی و اصیل موسیقی پاسداری کنند، راه نفوذ فرهنگ و هنر بیگانه و غربی بسته میشود.
موسیقی سنتی ایرانی دستخوش تغییر نمی شود
یک موسیقیدان کرمانشاهی در گفتگو با خبرنگار مهر در کرمانشاه اظهار کرد: موسیقی محلی و ملی (سنتی) ما دستگاه ها، آوازها و ردیفهای ثبت شده مختلفی دارد.
جواد کریمی با اشاره به اینکه موسیقی به صورت علمی و نت درآمده است، تصریح کرد: موسیقی سنتی ایرانی خیلی تغییر پذیر نیست و ظرافت های خاص خود را دارد.
وی با بیان اینکه امکان دارد اساتید با استعداد بتوانند تغییراتی در این موسیقی بهوجود بیاورند، گفت: موسیقی قدمت بسیاری دارد و در اواخر دوران قاجار نت شناخته شد و آواهای اصیل موسیقی سنتی ثبت شده است.
کریمی موسیقی محلی را مقوله مهمی در تمام استان های کشور عنوان کرد و بیان داشت: این موسیقی بر مبنای موسیقی سنتی ملی قرار دارد.
این هنرمند کرمانشاهی مقام ها را موسیقی کهنه ای دانست که جنبه اعتقادی دارد و یادآور شد: تنبور در این موسیقی دارای سابقه دیرینه است که آوا ها و شیوه های خاص خود را دارد.
موسیقی کرمانشاه از گویش کردی کرمانشاهی برگرفته شده است
کریمی موسیقی محلی کرمانشاه را برگرفته از گویش کردی رایج در کرمانشاه برشمرد و گویش کرمانشاهی کردی را آمیخته شده با فارسی ذکر کرد.
وی خاطرنشان کرد: موسیقی محلی کرمانشاه را فارس زبانان نیز میفهمند و بسیاری از جوانان با موسیقی سنتی بیگانه هستند و به سمت موسیقیهای زیرزینمی میروند.
کریمی زنده کردن آواهای فراموش شده را نیازمند همت مسئولان بخش فرهنگی دانست و گفت: این آواهای فراموش شده باید بهصورت یک کتابچه نت آموزش موسیقی در اختیار آموزشگاههای موسیقی برای تدریس قرار بگیرد.
وی برگزاری یک نمایشگاه مختص به سازهای محلی و اجرای زنده هنرمندان در این نمایشگاه را موجب نشان دادن جذابیت موسیقی سنتی و محلی به مردم برشمرد.
موسیقی حتی در جنگ هم به کار می آید
این کارشناس مسائل هنری گستره موسیقی را به اندازه زندگی توصیف کرد و ادامه داد: در جبهه های نبرد حق علیه باطل از موسیقی بهره بردیم و موسیقی در بخشهای مختلف زندگی انسان و جامعه وجود دارد.
کریمی به ساخت سازهای سنتی در کرمانشاه از گذشتههای دور اشاره کرد و بیان داشت: غالبا موسیقی و جنبههای مختلف آن سینه به سینه نقل شده است.
صداهای ناهنجار جای موسیقی روح بخش سنتی را گرفته است
یک سازنده سازهای سنتی و مقامی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: موسیقی بخشی از فرهنگ یک جامعه را تشکیل میدهد.
اسدالله فرمانی ادامه داد: با بیان اینکه موسیقی مناسب موجب ایجاد آرامش در افراد میشود، تصریح کرد: نواختن ساز حتی بر روی رشد گیاهان تاثیر مثبت میگذارد و این موضوع را طی چند دهه دیده و تجربه کرده ام.
این هنرمند کرمانشاهی به غربت موسیقی سنتی و رنگ باختن آن در بین نسل جدید اشاره کرد و گفت: امروزه زشتی هایی در قالب صداهای ناهنجار و به عنوان موسیقی در جامعه گسترش پیدا کرده است.
سازهایی که بیش از دو قرن عمر می کنند
فرمانی به ساخت تنبور طی هشت نسل در خانواده خویش اشاره کرد و گفت: ساخت ساز تنبور از 250 سال پیش در خاندان ما آغاز شده است.
وی مدت دوام و طول عمر سازی همچون تنبور را حدود 200 سال عنوان کرد و افزود: شیوه ساخت این ساز بهصورت سینه به سینه به ما منتقل شده است.
سازنده ساز نجار نیست
فرمانی ساخت سازهای سنتی به شیوه کلاسیک و بدون استفاده از ابزار ماشینی را بسیار کمیاب عنوان کرد و بیان داشت: سازنده ساز باید قبل از سازنده بودن، یک نوازنده خوب باشد تا مشکل ساز را رفع کند و در غیر این صورت کارش با نجاری تفاوتی ندارد.
این هنرمند کرمانشاهی با انتقاد از بی توجهی مسئولان مربوطه به موسیقی محلی و سنتی، متذکر شد: حمایت نکردن از این گنجینه ارزشمند موجب ورود سبکهای زننده موسیقی به زندگی مردم ایران شده است.
به گزارش خبرنگار مهر، ماحصل این گفتگو ها ضرورت بها دادن به یک تاریخ است که در قالب فرهنگ و موسیقی های کهن سینه به سینه به نسل امروز رسیده است اما به تمام دلایلی که گفته شد جای خود را به صداهای ناهنجاری داده است که به صورت مقطعی نمود پیدا کرده و به سرعت جای خود را به سبک های مقطعی دیگر می دهند.