عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به فرآیند قانونی برگزاری رفراندوم در کشور، گفت: رئیسجمهور راساً حق برگزاری رفراندوم را ندارد و این کار منوط به تصویب مجلس و تائید شورای نگهبان است.
مهدی دواتگری در گفتوگو با خبرنگار مهر با انتقاد از اظهارات اخیر رئیس جمهور مبنی بر برگزاری رفراندوم به خواست مردم، گفت: از رئیسجمهور به عنوان یک حقوقدان بعید بود که چنین سخنانی را به زبان بیاورد، این اظهارات مغایر نص صریح قانون اساسی است.
نماینده مردم مراغه در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: بر اساس اصل ۵۸ و ۵۹ قانون اساسی دو شیوه برای قانونگذاری پیشبینی شده است. در اصل ۵۸ قانونگذاری از طریق مجلس و در اصل ۵۹ قانونگذاری از طریق مراجعه به آرای مردمی، رفراندوم یا همهپرسی پیشبینی شده است.
وی گفت: اصل ۵۸ تصریح دارد که اعمال قوه مجریه از طریق مجلس شورای اسلامی در قالب طرح یا لایحه از سوی دولت به مجلس بررسی میشود. اما اصل ۵۹ قانون اساسی تاکید دارد که در مسائل بسیار مهم سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی به پیشنهاد رئیسجمهور یا درخواست ۱۰۰ تن از نمایندگان مجلس و تصویب دو سوم مجموع نمایندگان حاضر در جلسه علنی و تائید شورای نگهبان امکان برگزاری رفراندوم وجود دارد.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تاکنون در کشور ما رفراندوم تقنینی برگزار نشده است، گفت: اصل ۴۴ قانون اساسی صراحت دارد که مصوبات مجلس باید از جهت عدم مغایرت با شرع و قانون اساسی به تائید شورای نگهبان برسد تا تبدیل به قانون شود. بنابراین اگر تقاضای رئیسجمهور یا ۱۰۰ نفر از نمایندگان مبنی بر برگزاری رفراندوم به تصویب مجلس برسد، شورای نگهبان نیز باید این موضوع را تائید کند.
دواتگری ادامه داد: رئیسجمهور در سخنرانی اخیر خود تاکید کردند اگر مجلس برگزاری رفراندوم را تائید نکند، به مردم مراجعه خواهم کرد، در برخی کشورها مانند سوئیس که قانونگذاری مستقیم است، زمانی که ۳۰ هزار نفر از مردم طوماری را امضا کنند، دولت مکلف به برگزاری رفراندوم است. اما در کشور ما برگزاری رفراندوم با روندی خاص انجام میشود.
وی تصریح کرد: قطعا رئیسجمهور آشنا به قانون اساسی است و سوگند یاد کرده که پاسدار قانون اساسی باشد. بنابراین نمیتواند خارج از فرآیند قانون اساسی اقدامی را انجام دهد. امیدواریم شاهد تکرار این قبیل اظهارنظرها که مبنای کارشناسی و قانونی ندارد از رئیسجمهور نباشیم.
نماینده مردم مراغه در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: اگر بخواهیم رفراندوم برگزار کنیم، این ظرفیت را قانون اساسی و نظام ما دارد اما این کار منوط به طی روند قانونی است و رئیسجمهور راساً حق برگزاری رفراندوم را ندارد.