کرمان – خشکسالی در کرمان به شدت تشدید شده و پیش بینی می شود با ادامه روند فعلی این استان به زودی با کمبود شدید آب در بخش های مختلف مواجه شده و هر روز به فاجعه زیست محیطی نزدیک تر می شود.

به گزارش خبرنگار مهر، استان کرمان در سال جاری با تشدید وضعیت خشکسالی مواجه است، آمار از کاهش شدید میزان بارش در کرمان حکایت دارد و ادامه این روند موجب شده کشاورزان استان کرمان در شهرهای مختلف پمپ های کشاورزی را خاموش کنند تا که شاید بتوانند از برداشت منفی سالیانه ۱.۱ میلیارد مترمکعبی آب بکاهند با این وجود خشکسالی در کرمان به حدی رسیده است که گمان می رود در تابستان سال جاری در زمینه تامین آب شرب نیز این استان با تهدید جدی مواجه خواهد شد.

کاهش شدید کیفیت آب و شور شدن آب بسیاری از دشتها در حالی ادامه دارد که کرمان طبق آمار دومین استان کشور از حیث داشتن چاههای غیر مجاز است

کاهش شدید کیفیت آب و شور شدن آب بسیاری از دشتها در حالی ادامه دارد که کرمان طبق آمار دومین استان کشور از حیث داشتن چاههای غیر مجاز است پدیده ای که حجم قابل توجهی از آبهای موجود در استان کرمان را می بلعد و کمترین بازخورد و بازدهی اقتصادی را نیز به همراه دارد.

در حال حاضر عمق آبهای زیر زمینی در برخی مناطق کرمان سالانه یک متر کاهش می یابد و در برخی مناطق استان از جمله برخی روستاهای رفسنجان چاههای آب با عمق ۳۸۰ متر حفر می شود که به سنگ بستر نیز رسیده اند.

مدیرعامل آب منطقه ای کرمان در گفتگو با مهر با هشدار نسبت به ادامه خشکسالی و کاهش سطح منابع آبی در استان کرمان اظهارداشت: ۱۱ هزار حلقه چاه غیر مجاز در استان کرمان وجود دارد این درحالی است که در مجموع تعداد چاههای مجاز و غیر مجاز ۳۵ هزار حلقه می باشد که بیشترین برداشتهای غیر قانونی نیز از همین منابع غیر مجاز آبی انجام می شود.

بختیاری افزود: در دهه ۴۰ و دقیقا از سال ۱۳۴۱ بحث توسعه کشاورزی در استان کرمان مطرح شد پیش از آن تعداد چاهها در کرمان بسیار کم بود و حتی این آمار در سال ۱۳۵۵ سه هزار و ۵۰۰ چاه بوده است اما هم اکنون با افزایشی ۱۰ برابری در تعداد چاهها مواجه هستیم که دلیل عمده این مسئله هم توسعه بی ضابطه بخش کشاورزی بوده است.

کرمان رتبه دوم چاه های غیرمجاز کشور را دارد

وی ادامه داد: به خصوص توسعه چاه های غیر مجاز در دهه ۶۰ روی داده است و کار به جایی رسیده است که کرمان اکنون بعد از فارس دارای بیشترین چاه های غیر مجاز است و برداشت ها کنترل نشده انجام می شود.

بختیاری ادامه داد: تقریبا ۲۵ درصد از برداشت های کنونی از چاههای غیر مجاز است و عمده این آبها صرف کشت محصولاتی می شود که بازدهی مالی مناسبی هم ندارند.

وی افزود: نرم بارندگی در کرمان ۱۳۰ میلیمتر است که سالهاست همین مقدار هم نباریده است در چنین شرایطی سطح زیر کشتی معادل ۸۰۰ هزار هکتار در استانی مانند کرمان انجام می شود که هیچ تناسب تعریف شده ای در این خصوص وجود ندارد.

وی گفت: محور توسعه استان کرمان نباید کشاورزی باشد و باید در زمینه محور توسعه تجدید نظر شود و توسعه استان برپایه صنعت انجام شود.

حجم قابل توجهی آب در کرمان درحال هدر رفت در بخش کشاورزی است باید تجدید نظر شود زیرا منابع آب به شدت کاهش یافته است و دیگر توجیه اقتصادی کشت در برخی مناطق وجود ندارد

بختیاری افزود: حجم قابل توجهی آب در کرمان درحال هدر رفت در بخش کشاورزی است باید تجدید نظر شود زیرا منابع آب به شدت کاهش یافته است و دیگر توجیه اقتصادی کشت در برخی مناطق وجود ندارد.

وی گفت: مردم باید در خصوص هدر رفت آب هوشیار باشند و رسانه ها نیز فرهنگ سازی لازم را انجام دهند زیرا در حال حاضر بیلان منفی برداشت در کرمان بالا است و حجم قابل توجهی از بیلان منفی کشور به استان کرمان تعلق دارد.

وی بیان کرد: اگر این وضعیت ادامه پیدا کند در ۱۰ تا ۱۵ سال آینده کشاورزی در برخی مناطق نخواهیم داشت زیرا آبی برای کشت وجود نخواهد داشت.

مدیرعامل آب منطقه ای استان کرمان افزود: ما برخورد با چاه های غیر مجاز و پلمب این چاه ها را در پیش گرفته ایم اما اینکه باید به راهکار کلی برسیم با همکاری مردم انجام می شود.

بختیاری خاطرنشان کرد: در دراز مدت باید به سمت صنعتی شدن گام برداریم و سازو کار کشاورزی در استان کرمان باید تغییر کند و نوع کشتها و نحوه ابیاری باید متحول شود.

منابع مناسب مالی برای مکانیزه کرمان آبیاری در اختیار کشاورزان قرار دارد

وی در خصوص برخورد با چاه های غیر مجاز گفت: برخی افراد زندیگیشان به این چاه ها ربطی ندارد و در این خصوص ارتزاق نمی کنند اما برخی هم اینگونه هستند و باید با تدبیر در این خصوص عمل شود.

محمد دهقانی، کارشناس بخش کشاورزی در استان کرمان نیز در گفتگو با مهر اظهارداشت: در سال جاری سیاستهای آبیاری مکانیزه در کرمان متحول شده است و اعتبار قابل توجهی در اختیار کشاورزان قرار می گیرد که باید از این اعتبار و فرصت استفاده لازم انجام شود.

وی تصریح کرد: آبیاری قطره ای بهره وری آبرسانی در بخش کشاورزی را ۹۰ تا ۹۵ درصد و بارانی بهره وری را تا ۶۰ درصد افزایش می دهد در حالیکه در حالت عادی حدود ۳۰ درصد آب قبل از رسیدن به مزرعه تبخیر می شود و بخشی نیز هدر می رود.

دهقانی افزود: در صورت آبیاری مکانیزه کاهش نیروی کار، کاهش مصرف انرژی، بهبود کود دهی، کاهش آفت، افزایش سطح زیر کشت و حفظ منابع آبی انجام می شود.

دهقانی ادامه داد: باید در خصوص استفاده از تهسلاتی که دولت در سال جاری ایجاد کرده است بین کشاورزان فرهنگسازی صورت گیرد و اجازه داده نشود در آبیاری سنتی منابع کشاورزی به سادگی هدر رود.

...............................................

گزارش: اسما محمودی