به گزارش خبرنگار مهر، امروز، ۲۳ دی ماه، يازدهمين جشنواره كتاب‌های کمک آموزشی رشد برگزار می‌شود؛ این در حالی است که پس از گذشت یک دهه که از فعالیت ستاد ساماندهی كتاب های مناسب می‌گذرد، هنوز هم تعداد بسیار زیادی از کتاب‌های کمک آموزشی، غیر استاندارد است.
محمد ناصری، مدير كل دفتر انتشارات و تكنولوژی‌های آموزشی از چرخه بزرگ توليد تا مصرف كتاب‌های مناسب خبر می‌دهد و می‌گويد همه عناصر اين چرخه در اختيار آموزش و پرورش نيست. او در پاسخ به محدوده قانونی اختيارات اين دفتر در جلوگيری از انتشار كتاب های كمك‌آموزشی نامناسب می‌گويد كه بر اساس آيين نامه اجرايی شورای عالی آموزش و پرورش، مجموعه دست اندركاران توليد این كتاب‌ها بايد نظر دستگاه اصلی يعنی وزرات آموزش و پرورش را كسب كنند اما اين اتفاق در عمل نمی‌افتد.
وزارت فرهنگ و ارشاد، كليددار و مقصر اصلی است
مساله اين است كه وزرات آموزش و پرورش، ادعا می‌کند كه یک طیف از كتاب‌هايی كه از وزارت ارشاد مجوز می‌گيرند با استانداردهای آموزشی مغايرت دارند. عظيم محبی، مديركل آموزش متوسطه وزرات آموزش و پرورش انتشار كتاب‌های تست در زمينه كارآفرينی و خلاقيت را نمونه‌ای از اين دست كتاب‌ها می‌داند كه بر خلاف اصول آموزشی تدوين مي شوند و صرفا براي راحتی كار دانش آموزان به بازار راه يافته‌اند اما همين كتاب‌ها به سادگی از ارشاد مجوز می‌گيرند و در بازار توزيع می‌شوند.
محمد ناصری گويد اين آغاز مساله است چون از يك‌سو، هزينه و وقت بسیار، صرف بررسی و صدور مجوز برای كتاب هایی می‌شود كه به باور كارشناسان وزارت ارشاد باید با اصول تربيتی هماهنگ باشند و از سوی دیگر همه این كتاب‌ها در ستاد ساماندهی كتاب های مناسب، مورد مطالعه قرار می‌گیرند تا سره از ناسره تفكيك و معرفی شود؛ ای بسا معیارهای ما هماهنگی چندانی با وزارت فرهنگ و ارشاد نداشته باشد پس لازم است این دو وزارتخانه، یعنی ارشاد و آموزش و پرورش در زمینه کتاب‌های کک آوزشی با یکدیگر هماهنگ شوند.
به گفته مدير كل دفتر انتشارات و تكنولوژی‌های آموزشی، این دفتر، وقت و انرژی بسیاری را به بررسی کتاب‌های مناسب اختصاص می‌دهد در حالی که كساني به مدد تيراژ زياد و فرهنگ غلط جامعه، بيرون از دايره بررسی و ارزيابی كار خود را می‌كنند و آنچه منتشر می‌کنند به خانه‌های ما راه می‌يابد.
پاي رسانه ها هم گير است!
عظیم محبی می‌گويد: ترويج و تاكيد زياد رسانه‌ها روی كنكور، سبب ايجاد يك مسير انحرافی در نظام آموزشی شده و نمره و كنكور و معدل جای لذت آموختن وپرورش را گرفته است.
محمد ناصری نیز در پاسخ به اين‌كه چرا بعد از اين همه اعتراض، هنوز هم كتاب‌های كمك آموزشی غير استاندارد از صدا و سيما پخش می‌شود می‌گويد : ما بارها در این زمينه هشدار داده و درخواست‌های خود را كتبی و شفاهی به سازمان صدا و سیما گفته‌ايم ضمن آينكه اين رسانه عضو شورای ساماندهی است و در‌آنجا، قانون صراحت دارد اما دوستان ما با استناد به مجوز وزرات ارشاد از اين امر شانه خالی می‌کنند.
دبير جشنواره كتاب‌های آموزشی رشد در ادامه بیان می‌کند: شما می‌بينيد برای پخش يك سس يا پفك، بايد علاوه بر سازمان استاندارد از چند جا مجوز و گواهی به صدا و سيما نشان داد حال چگونه است كه در امر مهمی مثل تربيت و‌آموزش فقط به استناد مجوز وزارت ارشاد اكتفا می‌شود؟ آیا به توليد كننده مواد غذايي که هم تولید روزانه دارد هم گواهی استاندارد، بدون تاييد وزارت بهداشت، اجازه توزيع می‌دهند؟ ستاد ساماندهی کتاب‌های کمک آموزشی هم حکم وزارت بهداشت را دارد. از اینجا هم باید برای انتشار و توزیع و تبلیغ بسته‌های کمک آموزشی، استعلام گرفته شود اما در عمل چنین اتفاقی نمی‌افتد.
تربیت، خریدنی نیست
محمد ناصری معتقد است كه خانواده‌ها فكر مي كنند كه تربيت هم كالایی خريدنی است و تصورشان این است که اگر پول بيشتری به مدرسه بدهند، هم موفقيت فرزندشان را در كنكور تضمين کرده‌اند، هم بچه، زمان بیشتری را در مدرسه می‌گذراند و به این ترتیب، خانواده‌ها به وظيفه تربيتی خود عمل كرده‌اند. پدران و مادران دلشان می‌خواهد كه سر بچه‌هايشان، مدام به كتاب و مدرسه گرم باشد و اين مساله، بازار بزرگی به نام كتاب‌های كمك آموزشی به راه انداخته و اين وسط، گرو‌ی از سودجويان هم سهم خود را می‌خواهند.
سهم ناشران كتاب‌های مناسب كجاست؟
فريبا كيا، معاون دفتر ساماندهی كتاب‌های كمك آموزشی می‌گويد: ما با ساماندهی كتاب‌های کمک آموزشی و بررسی کتاب‌های داستانی که امسال به جشنواره اضافه شده و معرفی آثار مناسب و برگزیده در انتهای كتاب‌های درسی، کوشیده‌ایم بازار مناسبی برای معرفی كتاب‌های مناسب بسازيم. برگزاری ۵۰ هزار نمايشگاه در ۵۰ هزار مدرسه، يعنی استفاده از توان و ظرفیت نيمی از مدارس كشور و نقش و تاثیر آنان در شناساندن کتاب‌های خوب.
به گفته او تا وقتی ما و فرزندانمان آنقدر كه به يك ابزار ارتباطی مثل موبايل يا پوشش خود اهمیت می‌دهیم و دوست داریم از یک برند خوب استفاده کنیم، همان اندازه برای سيرابی روح خود و فرزندانمان با كتاب و مطالعه، اهمیت قائل نمی‌شویم، تولید و توزیع كتاب‌های مناسب، راه به جایی نمی‌برد اما ما دست از تلاش خودبرنمی‌داریم و تجربه اين سال‌ها نشان می‌دهد که ناشران، اندك اندك به سمت تولید کالاهای استاندارد حركت می‌كنند
كيا می‌افزايد اقتصاد نشر كشور، متاسفانه با كتاب‌هايی می‌چرخد كه تيراژ بالای آنان به محتوا برنمی‌گردد. ما كتاب می‌خريم ولی الزاما مطالعه نمی‌كنيم. در واقع بخش مهمی از كتاب‌هايی كه برای فرزندان خود می‌خريم، ارزش مطالعه ندارند و در قالب كتاب کمك آموزشی فقط ادامه يادگيری كتاب‌های درسی هستند.
عصر امروز، سه شنبه، ۲۳ خرداد قطار جشنواره رشد به ايستگاه يازدهم می‌رسد اما هنوز راه زيادی در پيش است.