اراک- یکی از محورهای مهم توسعه شهرستان محلات استفاده از ظرفیت گردشگری و درمانی مجموعه آب گرم می باشد که متاسفانه به دلیل استخراج بی رویه معادن در اطراف سرچشمه، این ظرفیت مهم رو به افول رفته است.

به گزارش خبرنگار مهر، مجموعه معدنی آب گرم محلات از نظر خواص درمانی به عنوان یک چشمه بی نظیر در کشور و کم نظیر در تمام جهان شناخته شده که در سال های اخیر به دلیل سوء مدیریت و کم توجهی مسئولان درحال خشک شدن است.

استخراج و بهره برداری از شش معدن در کمترین فاصله از سرچشمه آب گرم محلات که یکی از آنها تنها ۲۰۰ متر تا این سرچشمه فاصله دارد مخاطرات جدی را برای این مجموعه به وجود آورده و چاره ای برای این سرچشمه اندیشیده نشود سرانجامی چون دریاچه ارومیه، تالاب میقان و سایر منابع ملی و طبیعی پیدا خواهد کرد.

فرماندار شهرستان محلات درباره استخراج بی رویه معادن در محلات و محدوده آب گرم گفت: اگر شهرستان محلات را به بدن انسان تشبیه کنیم، جایی باقی نمانده که زخم نخورده باقی مانده باشد و محدوده آب گرم نیز از این موضوع بی نصیب نمانده است.

احمد سجادی بیان کرد: در سال ۷۲ که تعداد جمعیت کشور کمتر از میزان کنونی بوده و تردد هم به دلیل کمبود وسایل نقلیه به سختی انجام می گرفته سالانه ۳۰۰ هزار گردشگر از این مجموعه بازدید می کردند.

وی ادامه داد: متاسفانه از آنجاکه هیچگونه پیشرفتی در توسعه مجتمع آب درمانی صورت نگرفته، هم اکنون تعداد گردشگران بازدیدکننده از این مجموعه به ۳۵ هزارنفر در سال رسیده است.

اگر وضعیت بهره برداری بی رویه از معادن به همین صورت ادامه پیدا کند، عمر این آب گرم به کمتر از پنج سال دیگر، تقلیل پیدا می کند.

سجادی با هشدار در مورد وضعیت سرچشمه آب گرم، اضافه کرد: اگر وضعیت بهره برداری بی رویه از معادن به همین صورت ادامه پیدا کند، عمر آب گرم به کمتر از پنج سال دیگر، تقلیل پیدا می کند.

سجادی بیان کرد: سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در این محدوده اعلام آمادگی کرده اند اما تضمین هایی مبنی براین موضوع که وجود معادن موجب از بین رفتن آبگرم نمی شود، خواسته اند.

وی گفت: با این وجود تا زمانی که مشکل معدن محدوده آبگرم حل نشود، سرمایه گذاران هم رغبتی برای سرمایه گذاری در این منطقه از خود نشان نخواهند داد.

فرماندار محلات ضمن بیان راه های نجات آب گرم محلات، اضافه کرد: برای نجات این سرچشمه باید هرچه زودتر طرح احیاء سرچشمه آب گرم محلات  تهیه و از اعطای مجوز بهره برداری به معادن در این محدوده پرهیز شود.

وی ادامه داد: همچنین معادنی که در فاصله کمی از چشمه در حال بهره برداری هستند باید تعطیل و پروانه بهره برداری آنها لغو شود.

سجادی با بیان تشکیل کمیته نجات و ساماندهی آب گرم محلات در فرمانداری این شهرستان، افزود: این کمیته از آن جهت تشکیل شده که در قدم اول نجات و پس از آن ساماندهی و بهسازی آب گرم به صورت جدی پیگیری شود.

محدوده ۱۰۰ هکتاری در اطراف مجموعه آب گرم براساس مصوبه هیئت دولت منطقه نمونه گردشگری شناخته شده و باید از دادن پروانه بهره برداری معادن در این محدوده خودداری شود

مدیرکل میراث فرهنگی استان مرکزی گفت: محدوده ۱۰۰ هکتاری در اطراف مجموعه آب گرم براساس مصوبه هیئت دولت منطقه نمونه گردشگری شناخته شده و باید از دادن پروانه بهره برداری معادن در این محدوده خودداری شود.

محمد حسینی ادامه داد: برای اعطای بسیاری از پروانه ها در این منطقه از اداره میراث فرهنگی استعلامی نشده و برخی از مجوهای اعطا شده به مناطق ثبت تاریخی هم تعرض داشته اند.

وی ضمن بیان خواص ارزشمند سرچشمه آب گرم محلات، اضافه کرد:در سمیناری که در مورد سرچشمه های آب گرم برگزار شده بود، این مجموعه توسط متخصصان به عنوان بهترین مجموعه آب درمانی کشور شناخته شد.

حسینی ادامه داد: حتی پژوهش هایی در مورد درمان برخی سرطان ها توسط میدان مغناطیسی ایجاد شده در این مجموعه انجام شده و این نعمت ارزشمند الهی باید هرچه زودتر نجات پیدا کند.

مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان مرکزی، گفت: محدوده آب گرم محلات از نظر ساختار زمین شناسی یک منطقه شکننده محسوب می شود و ظرفیت استخراج معادن متعدد را ندارد.

امیر انصاری ادامه داد: هم اکنون بهره برداری غیر اصولی از معادن در اطراف آب گرم، موجب خروج آب معدنی که عموما دربردارنده گوگرد است، از حفرات متعدی که در سطح منطقه به وجود آمده؛ شده است.

وی بیان کرد: این آب ها یا از دل معادن بیرون می جهند یا از دل حفره هایی که به واسطه استخراج به وجود آمده اند و اثرات محیطی بزرگی را در منطقه ایجاد خواهند کرد.

انصاری ضمن بیان دیگر مشکلات استخراج غیراصولی معادن، اضافه کرد: مشکل شهرستان محلات تنها به محدوده آب گرم مربوط نمی شود، بلکه گردوغبار ناشی از بهره برداری معادن نیز به دغدغه بزرگی برای شهروندان این شهرستان تبدیل شده است.

وی ادامه داد: طومارهای زیادی از طرف مردم محلات مبنی براینکه غبار امکان زندگی سالم را از آنها گرفته به سازمان حفاظت محیط زیست ارسال شده است.

سنگ استخراج شده از بسیاری از این معادن بی کیفیت است و ارزش اقتصادی ندارد و تنها به گردشگری و محیط زیست منطقه آسیب می زند.

مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان مرکزی اظهار کرد: سنگ استخراج شده از بسیاری از این معادن بی کیفیت است و ارزش اقتصادی ندارد و تنها به گردشگری و محیط زیست منطقه آسیب می زند.

وی ادامه داد: برای نجات این سرچشمه که یکی از کم نظیر ترین نمونه های موجود است نیازی فوری به طرح جامع اصلاح و بهسازی منطقه آب گرم احساس می شود.

انصاری گفت: دستگاه های اجرایی این قابلیت را دارند که با طرح شکایت از معادن و ایراد پیگردهای قانونی، پروانه بهره برداری معادنی که به محیط زیست یا میراث فرهنگی آسیب می زنند را ابطال کنند و باید هرچه سریعتر این اقدام صورت بپذیرد.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی ضمن پذیرش مشکلات حوزه آب گرم محلات، عنوان کرد: برای اعطای پروانه بهره برداری معادن، باید حریم معابر شهری، سدها و شبکه های توزیع، اماکن مقدس و ابنیه تاریخی، پادگان ها، جنگل ها و مراتع، پارک ها و مناطق ملی و ... رعایت شود.

علیرضا زاوشی گفت: سازمان صنعت و معدن و تجارت استان نیز در اعطای مجوز به معادن موارد ذکر شده را رعایت می کند اما برخی سازمان ها حریم های مورد نظرشان در اطراف سرچشمه محلات را به این سازمان ارسال نکرده اند.

وی ادامه داد: به علاوه محدوده آب گرم محلات در سال ۹۳ مشخص شده و سازمان صنعت، معدن و تجارت نیز این محدوده را بلوکه کرده و پروانه های اکتشاف باطل شده اند.

زاوشی بیان کرد: پروانه بهره برداری پنج معدنی که در این منطقه در حال فعالیت هستند، قبل سال ۸۹ صادر شده و در این مدت پروانه های آنها تمدید شده است.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان اظهار کرد: توقف کار این معادن منوط به ابطال پروانه بهرداری می باشد و برای ابطال باید دستگاه های اجرایی که اجازه اقامه دعوی دارند وارد عمل شوند.

همچنانکه مجموعه آب گرم محلات در حال خشک شدن است، جلسات و نشست های متعددی برای نجات این مجموعه برگزار شده که متاسفانه به دلایلی اکثر این جلسات بی سرانجام باقی مانده اند و هر یک ساعت وقتی که از دست می رود، نابودی این سرچشمه را نزدیک تر می کند.

آب گرم محلات تنها یکی از منابع ملی و طبیعی است که در سال های گذشته به دلیل بی تدبیری مسئولین از دست رفتند یا در حال از دست رفتن می باشند، با این وجود امید شهروندان محلاتی و دوستداران محیط زیست بر آن است تا اینبار قدمی جدی برای نجات و احیاء این مجموعه برداشته شود، تا از سرنوشت شوم خشکی و ویرانی نجات پیدا کند.

گزارش از: لیلا حمزه خیرآبادی