به گزارش خبرنگار مهر، پنجمین نشست عصر فرهنگ ملل با موضوع «نشر الکترونیک و آینده پیش‌رو در ایران و جهان» از سلسله نشست‌های تخصصی مشترک انتشارات الهدی و خانه هنرمندان ایران، عصر دوشنبه 29 دی در سالن استاد امیرخانی خانه هنرمندان برگزار شد.
امین نادری نماینده انتشارات سوره مهر در این برنامه، با اشاره به سایت‌ها و فروشگاه‌های کتابی مانند آمازون، گفت: اگر قرار است پای آمازون به ایران باز شود، ما ترجیح نداریم به دنبال این کار باشیم. آمازون چند کار انجام داده که ما از آن‌ها غافل هستیم. یکی از این کارها، استفاده از دستگاه‌های کتابخوان است. استفاده از این دستگاه‌ها به این دلیل است که تبلت یا دیگر دستگاه‌های مشابهش، بعد از یک ساعت چشم را خسته می‌کنند.
وی افزود: آمازون با ارائه دستگاه‌های کتابخوان کیندل، سهم زیادی از بازار نشر را از آن خود کرده است. در این زمینه، بررسی‌های مختلفی انجام شده و به عنوان مثال 62 درصد کتابخوان‌های حرفه‌ای در انگستان، از کیندل استفاده می‌کنند.
در ادامه مجید قاسمی نماینده فروشگاه مجازی فیدیبو گفت: کتاب الکترونیک، شاخه تجاری جدیدی است که کامل است و نکته‌ای ندارم تا به آن اضافه کنم اما درباره فیدیبو می‌توانم صحبت کنم و فیدیبو، عبارت است از سامانه تولید، توزیع و نگهداری کتاب الکترونیک که محدود به کتاب فارسی نبوده و نیست و محدود به ایران هم نبوده و نیست. فیدیبو جاه‌طلبی زیادی دارد و توفیق هم داشته است و قصد دارد طی 5 سال آینده، بزرگ‌ترین در خاورمیانه باشد. امروز هم از رشدی که اتفاق افتاده، راضی هستیم چون زیرساختی که داریم، اجازه داده زبان‌های دیگر را هم در محصولاتمان داشته باشیم. در حال حاضر، دانشگاه‌های مشهور کشورهای عربی مشغول مذاکره با ما هستند و حضورمان در افغانستان، جدی خواهد بود. کما این‌که به زودی شاخه فیدیبو در افغانستان آغاز به کار خواهد کرد.
مسئول پروژه فیدیبو گفت: چیزی که ما را امیدوار می‌کند، نگاه خوب ناشران ایرانی به این حوزه است. یعنی خلاف چیزی که گفته می‌شد ناشران ایرانی نگاه سنتی دارند و با کتاب الکترونیک ارتباط برقرار نمی‌کنند، شاهد این هستیم که در این زمینه حضور خوبی دارند. عرضه کتاب‌های الکترونیک وایلی آمریکا به زودی در فیدیبو آغاز می‌شود. به هر حال، این سد به زودی با وایلی شکسته خواهد شد و حضور ناشران بین‌المللی در این زمینه در کشورمان، برای پیشرفت مسائل اقتصادی و کپی‌رایت بسیار مفید خواهد بود.
برای کوزهبهسرها کار می‌کنیم
وی گفت: اتحادیه جهانی ناشران دارد فعالیت‌های فیدیبو را به طور جدی رصد می‌کند. تمام تیم فیدیبو هم دارد برای کوزهبهسرها کار می‌کند؛ منظور آدم‌هایی هستند که از مرکز دور هستند یا محروم هستند. یعنی ما برای مردم مرزهای دورافتاده و حتی مردم کشورهای دورافتاده کار می‌کنیم. گاهی اوقات در اینترنت می‌گردیم تا ببینیم چه کشورهایی هستند که به سراغشان نرفته‌ایم و در آن‌ها ایرانی پیدا می‌شود.
قاسمی در پاسخ به سوالی درباره آینده کتاب الکترونیک گفت: برخی می‌گویند آینده کتاب الکترونیک در ایران با دیگر کشورها متفاوت است. چرا باید متفاوت باشد؟ به نظر من آینده‌اش در ایران هم مانند باقی کشورهای دنیاست. در بسیاری از مواقع، وقتی شروع به صحبت درباره ئی بوک می‌شود، آن را مقابل نشر مکتوب و کاغذی می‌گذارند. جالب است که بدانید این دو، دو گروه مخاطب جدا از هم و مستقل دارند. گزارش‌ها نشان می‌دهد نشر الکترونیک، باعث افزایش گردش مالی نشر مکتوب شده و سرانه خرید کتاب را 2 و نیم برابر کرده است.
حسین شیخ‌الاسلام نماینده نشر چکه در این نشست، نیز در سخنان خود گفت: در ایران، مثل همیشه دیر متوجه اتفاقاتی که در دنیا می‌افتد، می‌شویم. نشر الکترونیک به معنای انتقال کتاب از طریق فناوری الکترونیک است و بیش از 20 سال است که در دنیا سابقه دارد. فکر کنم محبوب‌ترین مدل کیندل در سال 1998 معرفی شد ولی اولین تبلت در سال 2002 عرضه شد. در حال حاضر ما نیازمند ارائه هوشمند کتاب هستیم.
وی ادامه داد: در حال حاضر، فیدیبو پرچمدار نشر الکترونیک به معنی همان کاری است که 20 سال پیش آغاز شد. کاری که ما در نشر چکه می‌کنیم، ارائه سیستم اسمال پلت‌فرم مبتنی بر اپلیکشن است؛ یعنی همان کاری که استیو جابز انجام داد. این فناوری از ابتدای قرن 21 به شدت مورد استقبال کاربران قرار گرفت و کار را به جایی رسانده که در کشور تحریم‌شده‌ای مانند ایران، روزانه 40 میلیون کاربر از آن استفاده می‌کنند. این تکنولوژی آن‌قدر زندگی ما را تحت تاثیر قرار داد که برای فهم کاری که می‌کند، باید تعبیرات قدیمی را کنار بگذاریم. ما برای جذب بچه‌ها و این‌که کتاب بخوانند، ناچاریم شعبده‌بازی کنیم. به همین دلیل اسم محصولاتمان را کتاب زنده گذاشته‌ایم. به این ترتیب نزدیک به 30 کتاب تولید کردیم که یکی از آن‌ها عرضه شده است و 14 کتاب در حال تولید داریم.
تحریم ایران و رعایت نکردن مسائل قانونی به نفع‌مان شد
این محقق ادبیات کودک گفت: بازار و نحوه جذب مخاطب در این بازار بسیار پیچیده است. خوشبختانه جهان متوجه بازار فرهنگی ایران شده است و ما هم داریم، به ایران و خارج از ایران فکر می‌کنیم. برای اولین بار است که این توانایی را داریم که بدون واسطه با مردم جهان صحبت کنیم و بدون محدودیت، از لوازم فرهنگی استفاده کنیم. جالب است که اگر تحریم نبودیم، نفس کشیدن فیدیبو سخت می‌شد. چون اگر سایتی مانند آمازون در ایران، دفتر و امکان فروش ریالی داشت، وضع فعلی این نبود که از فروشگاه‌های مجازی داخلی این‌گونه استقبال شود. می‌خواهم بگویم رعایت نکردن مسائل قانونی، چندان به ضرر ما نشده و تازه به نفع‌مان هم شده است.
شیخ‌الاسلام گفت: ذهنیت ناشران ما هنوز آماده تجارت الکترونیکی نیست. نکته دیگر ذهنیت خود ما ارائه‌کننده‌هاست. ما یعنی نشر چکه، سوره مهر، فیدیبو و همه ما. فیدیبو محصول فقدان آمازون در ایران بود. کلا هم کار زیرساختی و سخت‌افزاری است. کار سخت‌افزاری یک‌جایی متوقف می‌شود. یعنی وقتی نرم‌افزاری مانند وایبر ساخته می‌شود و حجم زیادی از ارتباطات ما را به خود اختصاص می‌دهد، مهم نیست که ما 10 نرم‌افزار و اپلیکیشن مانند آن بسازیم و با اسامی مختلف عرضه کنیم. الان مساله ما، کانال نیست. وایبر یا فیدیبو کانال را ساخته‌اند و حالا مساله آن آب حیاتی است که باید در این کانال جاری شود. ولی در این زمینه، ذهنیت پدیدآورنده دیده نمی‌شود.