به گزارش خبرگزاری مهر، محسن راستانی عکاس مستند اجتماعی که در نهمین روز از «10 روز با عکاسان ایران» حضور یافته بود، از دغدغه‌ها و اندوهی که به واسطه تاخیر انتشار عکس‌هایش در قالب کتاب پیش آمده، افسوس خورد. او به سومین دوره «10 روز با عکاسان ایران» آمده بود تا درباره «چگونه یک مجموعه عکس شکل می‌گیرد» صحبت کند اما زمانی که سخنانش به پایان رسید، نوبت به صحبت در مورد کتاب «زمان سخت» شد.
این کتاب شامل عکس‌های راستانی از جنگ بوسنی و هرزگوین است که از سوی انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس منتشر شده و در روز افتتاحیه «10 روز با عکاسان ایران» رونمایی شد. در همان مراسم افتتاحیه، مجید ملانوروزی از سوی وزارت ارشاد، احمد مسجدجامعی از سوی شورای شهر و مجید سرسنگی از طرف خانه هنرمندان سه قطعه عکس این کتاب را خریداری کردند.
در آن زمان راستانی به دلیل سفر نتوانست در مراسم رونمایی کتابش حاضر شود و حالا در نهمین روز برگزاری «10 روز با عکاسان ایران» که به انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس اختصاص داشت، این فرصت پیش آمد تا در این باره صحبت کند.
باید بیستمین کتابم را چاپ می کردم اما حالا 20 سال به عقب رانده شده ام
محسن راستانی درباره چاپ این کتاب گفت: بعد از 20 سال کتابم چاپ شد. واقعیت این است که ما بد آمده‌ایم و گاهی اوقات بد می‌رویم. الان باید بیستمین کتاب من چاپ می‌شد، اما 20 سال به عقب رانده شدم. عکاسانی که در بوسنی همپای من کار می‌کردند، کتاب‌هایشان بعد از 3 یا 4 ماه منتشر شد. همه به 20 سال آینده فکر می‌کنند و ما داریم 20 سال گذشته را ترمیم می‌کنیم. به نظرم اسم این حصر است. من در حصر هستم وقتی نتوانستم پیشرفت کنم. مطمئن باشید ما آغازگران یک نگاه و رویا هستیم.
او درباره وضعیت عکاسی نیز بیان کرد: با اینکه عکاسی ایران فاقد هر حمایتی است اما توانسته روی پای خودش بایستد. در دنیا نهادها و نظام‌های فرهنگی مختلفی به عکاسان کمک می‌کنند اما من امروزه برای گرفتن واقعیت از خیابان‌های تهران باید هماهنگ شوم درحالی که برای گرفتن عکس در زمان جنگ نباید هماهنگ می‌شدم و این تراژیک است.
این عکاس مستند اجتماعی ادامه داد: کار ما حفظ سند اجتماعی است و عکس‌های ما قرار است ایجاد الگو کنند.
کاشانی، از دوستان راستانی نیز در ادامه مراسم گفت: محسن مطالعه می‌کند اما نه با کتاب. او جملاتی می‌گوید که از زبان هیچکس نمی‌شنوید مثلا یک بار گفت دبی شهر بچه‌ها نیست و بعد از آنکه فکر کردم دیدم راست می‌گوید، کسی نمی‌گوید من بچه دبی هستم.
راستانی در عکس هایش راز زمان را به خوبی کشف کرده است
پس از آن نوبت به رضا میرکریمی، کارگردان شناخته شده ایرانی رسید که درباره محسن راستانی گفت: محسن دوست خیلی خوبی است. درباره عکاسی می‌گویند که شکارچی زمان است و پشت عکس فلسفه زیادی درباره زمان وجود دارد. محسن این راز را خیلی خوب کشف کرده است، چون سوژه‌اش انسان است. او فارغ از جغرافیا، آدمی را پیدا می‌کند که در نگاهش یک پرسش است و همه عکس‌هایش یک نگاه خاص و پرسشی دارند که وقتی به آن نگاه دقت می‌کنید به این نتیجه می‌رسید که انگار یک بار این پرسش را از خودتان پرسیده‌اید. پرسشی در مورد رنج.»
او درباره تجربه عکاسی راستانی از خودش بیان کرد: اگر قسمت شود جلوی دوربین او قرار بگیرید، بلایی سرتان می‌آورد که متوجه تمام رنج بشر می‌شوید، او بعد از اینکه مدت‌ها سرتان را به این ور و آن ور برد و وقتی که دیگر فکر می‌کنید، عکسی در کار نیست، یکدفعه عکسش را می‌گیرد و طوری به عکستان نگاه می‌کند و می‌گوید این خودش است که شما هم باورتان می‌شود، یک چیز خاصی است.
راستانی یک فیلسوف جهانگرد است
میرکریمی همچنین اظهار کرد: جایی گفته ام که محسن یک فیلسوف جهانگرد است. او همیشه با عکس گرفتن، حال آدم را خوب نمی‌کند بلکه بیشتر با حرف‌هایش است که حال آدم را خوب می‌کند. محسن بزرگ‌تر از عکس است هرچند حق عکاسی را ادا نکرده است. بنظرم باید به خودش اجازه دهد تا از محصول این سال‌هایی که فعالیت کرده است، دیگران هم استفاده کنند. شاید دخترش بتواند او را در این مساله مدیریت کند و از این پس شاهد کتاب‌های بیشتری از او باشیم.
وسواس های انجمن عکاسان دفاع مقدس در انتشار یک کتاب
عباس میرهاشمی، رییس هیات مدیره انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس نیز در بخش دیگری از این مراسم گفت: خیلی خوشحالم که من و دوستانم در این انجمن با تجربه‌ای از جنگ وارد این حوزه شدیم. واقعا بدون تجربه جنگ نمی‌توانید با محسن کار کنید. ما پنج سال است که از واژه در حال انتشار برای این کتاب استفاده می‌کنیم و حال خودمان هم بد می‌شد از اینکه این کار به سرانجام نرسیده بود. در جریان انتشار این کتاب با طراحان گرافیست زیادی صحبت شد و چیدمان‌های مختلفی درنظر گرفته شد و قطع‌های متفاوتی مورد بررسی قرار گرفت ،حتی سه سال بر سر قطع کتاب بحث داشتیم. در سال 91 تمام تلاشمان این بود کتاب به نمایشگاه بین المللی کتاب برسد اما این اتفاق رخ نداد و در سال 92 تا آنجا پیش رفتیم که دوستانمان برای اینکه کتاب منتشر شود در انجمن ماندند. با این حال کتاب بعد از مدت‌ها منتشر شد.
میرهاشمی ادامه داد: این کتاب قصه‌های زیادی برای گفتن دارد اما امیدوارم کتاب‌های دیگر راستانی این قدر قصه نداشته باشند تا بتوانند زودتر منتشر شوند.
علی قلم سیاه، عکاس پیشکسوت هم در سخنانی کوتاه از انتشار کتاب «زمان سخت» اظهار خوشحالی کرد و بعد از آن، دختر این عکاس درباره پدرش گفت: خودم را در شادی پدرم سهیم می‌دانم. نکته جالب این بود که او در کنار خوشحالی از انتشار کتاب از بابت تاخیر در نشر آن ناراحت بود. فکر می‌کنم این تاخیر جای تامل دارد.
وصیت محسن راستانی
ابراهیم صافی، دبیر سومین دوره «10 روز با عکاسان ایران» نیز در سخنانی گفت: همانطور که محسن دلش دردمند است، خیلی هم نوع دوست است. یک وصیت برایم نوشته و در کشوی میزم قرار داده است. این وصیت درباره وظایف عکاسان در قبال نهادهای اجتماعی است. او از جمله آدم‌هایی است که مثل گوچه سبز می‌ماند، از یک طرف دوست دارید گوجه سبز را بخورید اما از طرف دیگر گس بودنش کمی اذیتتان می‌کند، با این همه من همیشه محسن را دوست دارم.
در پایان هم اعلام شد که قبل از مراسم اختتامیه «10 روز با عکاسان ایران» که 30 دی در خانه هنرمندان برگزار می‌شود، محسن راستانی از ساعت 17 کتاب «زمان سخت» را برای علاقه مندانش امضا می‌کند.