اصفهان- چندی پیش مدیرعامل شرکت آبفا استان در حالی حفر چاه را راهکار رفع کمبود آب و مشکل بی آبی اصفهان عنوان کرد که از چندسال گذشته هشدار نشست زمین به دلیل حفر بی‌رویه چاه و چاه‌های عمیق مطرح شده است.

به گزارش خبرنگار مهر، متخصصان و صاحبنظران حوزه آب استان و کشور مکررا اعلام کردند که با توجه به بیلان منفی آب های زیرزمینی در استان اصفهان و حفر چاه‌های عمیق که امروزه سبب شده که آب های شور وارد حوزه آب های شیرین شود و تمام این مسائل هشداری برای مردم استان و مسئولان است و از همه مهمتر خطر نشست زمین را در این استان اعلام کرده اند اما اینکه همچنان مسئولان مرتبط با آب استان غافل از این مسائل حفر چاه را راهکار رفع مشکل آب ذکر کردند، کمی قابل تامل است.

مدیرعامل شرکت آبفا استان اصفهان چند روز پیش در آیین بهره برداری از خط انتقال آب چاه‌های محمد آباد گفت: به منظور رفع کمبود تأمین آب شرب مردم در تابستان ۹۴ حفر و تجهیز چاه ها در سطح استان همچنان ادامه خواهد داشت.

هاشم امینی حفر چاه ها را در سطح استان یکی از راه های تأمین آب شرب مردم در فصل پیک مصرف تابستان دانست و اعلام داشت : با توجه به عدم جاری بودن رودخانه زاینده رود و کاهش آبدهی چاه های فلمن استفاده از منابع محلی یکی از راه های غلبه بر بحران کم آبی در سطح استان بوده است به طوریکه در تابستان باحفر بیش از ۵۰ حلقه چاه در استان تأمین آب شرب با کمترین چالش تأمین گردید. این درحالیست که به منظور رفع کمبود تأمین آب شرب مردم در تابستان ۹۴ حفر و تجهیز چاه ها در سطح استان همچنان ادامه خواهد داشت.

متخصص هیدرولوژی آب و استاد دانشگاه خوراسگان در حوزه آب در خصوص حفر چاه به خبرنگار مهر گفت: با توجه به احتمالات علمی، اگر تاکنون نشست جدی اتفاق نیفتاده، خدا به ما رحم کرده و دلیل این نیست که دیگر اتفاقی نیفتد.

ناصر حاجیان با بیان اینکه اگر امروز شاهد نشست زمین در دامنه فریدن هستیم به دلیل حفر بی رویه چاه است ، افزود: حفر ۵۰ حلقه چاه در تابستان امسال یک فاجعه بوده چراکه با حفر هر حلقه چاه ۱۰ لیتر درثانیه آب برداشت می‌شود و حجم زیادی از آب‌های زیرزمینی را از دست خواهیم داد.

وی با بیان اینکه حفر بی رویه چاه ضمن اینکه ما را با نشست زمین مواجه میکند خطر از بین رفتن آثار باستانی و تاریخی اصفهان را نیز در پی خواهد داشت ،ادامه داد: حفر چاه نه تنها مشکل بی آبی اصفهان را حل نخواهد کرد بلکه یک مصیب بزرگتر که همان نشست زمین است، عاید اصفهان می‌کند.

گرچه در چند سال گذشته با نشست زمین در حوالی خیابان نظر شرقی و خیابان مشتاق مواجه بودیم و به ظاهر این مسئله به مشکل فرسودگی لوله های آب و فاضلاب بر می گشت اما به گفته پدر علم کویرشناسی ایران حفر بی رویه چاه که امروزه دیگر چاه های عمیق جایگزین چاه های نیمه عمیق و سطحی شده است، سبب فرونشست  زمین می شود و نشست زمین به مرور سبب ترک خوردن و شکست لوله های آب و گاز می شود.

پرویز کردوانی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه از دهه ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۵ شاهد بیشترین حفر چاه ها در سطح ایران بودیم به گونه ای که این روند رشد دو برابری پیدا کرد، افزود: در آن زمان هشدار غارت آب و خطرهای ناشی از آن در حالی داده شد که هیچ یک از مسئولان به آن توجه نکردند.

وی با اعلام اینکه آب های زیرزمینی سرمایه و پس اندازی است که باید آن را با احتیاط مصرف کرد، گفت: حفر غیر مجاز چاه و برداشت های بی رویه از آب های زیرزمینی راهکاری برای مشکل بی آبی اصفهان نیست.

پدیده خشکسالی در ایران ناشی از حفر بی رویه چاه است

پدر علم کویر شناسی ایران با توسل به مثالی در این ارتباط گفت: اگر بخواهیم مشکل آب را با حفر چاه حل کنیم به زیان خود کار کرده‌ایم چرا که آب زیر زمینی را برای مصرف کنندگان آینده تمام می‌کنیم.

وی بیان کرد: با روند خشکسالی که در ایران مشاهده می شود و عمده این کم آبی ها حاصل حفر بی رویه چاه در کشور و غارت آب است، به زودی شرب مردم از طریق تصفیه فاضلاب انجام می گیرد.

وی با گلایه از مسئولان به دلیل حفر بی حد و اندازه چاه در مناطق مختلف ایران تصریح کرد: حفر چاه در یک دوره زمانی و دهه ۴۰ در حالی آغاز شد که آن زمان ۹۰ درصد حفر چاه ها بیهوده بود و نیازی به این تعداد چاه کندن نبود.

وی اضافه کرد: بی توجهی مسئولان به هشدار کارشناسان سبب نشست زمین در زمان حاضر در شهرهای بزرگ از جمله تهران، اصفهان و تبریز شده و به پیوست آن رانش زمین و پیدایش زلزله هایی که در این سالها به شکل پس لرزه ها و زمین لرزه های شدید در جای جای ایران مشاهده شد، رخ نمود.

کردوانی به ابزارهای مختلف برای جبران کمبود آب در کشور اشاره کرد و ادامه داد: استفاده از ابزار آب تجاری (خرید آب از کشورهای دیگر مانند عملکرد دولت قبل برای خرید آب از تاجیکستان)، آب مجازی یعنی آب گرفته شده از رطوبت هوا از جمله این ابزارها است.

وی ادامه داد: آب رسانی از طریق گالن همچون قبل از انقلاب یا کاشت محصولاتی که ضمن صرف کمترین آب، بازار خوبی برای فروش داشته باشد از دیگر راهکارهای جبران کم آبی است.

پدر علم کویر شناسی ایران اظهار داشت: انتقال آب از استانی یا شهری به مکان دیگر روشی است که باید کنار گذاشته شود و به جای آن هر استانی با میزان آبی که در اختیار دارد ضمن کاربرد روش های صرفه جویی بیشترین بهره وری را داشته باشد.

از همین رو ضروری است به جای استفاده از روش های مقطعی و آسیب زا برای تامین آب شرب مردم، مسئولان به راهکارهایی متوسل شوند که ضمن وارد شدن کمترین آسیب به بافت اجتماعی و محیطی استان، تامین آب شرب در فصول گرم سال به چالشی وقت گیر و هزینه بر نیز تبدیل نشود اما در عین حال نیاز مردم به آب سالم نیز در نظر گرفته شود که به نظر می رسد برای رسیدن به این مهم جلوگیری از برداشت های غیرمجاز آب و بهینه کردن روش های آبیاری در بخش کشاورزی و نیز نهادینه کردن فرهنگ استفاده از آب بین خانوارها روش هایی بلند مدت و تاثیرگذار به شمار می رود که تا کنون اجرای هریک از آنها به صورت مقطعی و موردی صورت پذیرفته است و عزمی جزم برای تحقق این امور از سوی مسئولان وجود نداشته است.