به گزارش خبرنگار مهر، نشست بررسی ابعاد فرهنگی ـ اجتماعی راهپیمایی اربعین پیش از ظهر امروز چهارشنبه ۱۵بهمن ماه در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.
در این نشست سخنرانی «راهپیمایی اربعین، بازنمایی رسانهای از فرصتها و چالشها» توسط دکتر حسن خجسته، استادیار دانشکده صدا و سیما و رئیس پژوهشکده فرهنگ و ارتباطات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و سخنرانی «ظرفیتهای فرهنگی و تمدنی راهپیمایی اربعین»، توسط دکتر مسعود معینیپور، عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) و رئیس مرکز رصد و تعاملات راهبردی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ارائه شد.
دکتر خجسته در ابتدا گفت: در راهپیمایی اربعین بسیاری از خصوصیات استثنایی و ارزشهای ناب مشهود و ملموس است؛ هر قدم آن ثواب یک حج است، نشانه ایثار و فداکاری مومنین نسبت به یکدیگر، نمونهای از رسم میهماننوازی، نشانهای از اخوت دینی، فرصتی برای تزکیه اخلاقی، وسیلهای برای تقرب الهی هرچه سریعتر و بهتر، ... اما برخی از ارزشها که ناشی از این تجمع تاریخساز نادر است به دلایلی کمتر مورد توجه قرار میگیرد و بازنمایی آن به خوبی صورت نمیگیرد، اینها فرصتهای برآمده از این راهپیمایی هستند.
وی ادامه داد: نخستین آن، راهپیمایی اربعین نماد ارزش ژئوپلیتیکی تشیع است. امروز تشیع به دلایل گوناگون ماهیت و ارزش ژئوپلیتیکی یافته است و قدرتمندان جهان در تصمیمگیریهای خود نمیتوانند از آن به سادگی بگذرند. این ارزش در طول سالهای بعد از انقلاب فراهم شده و سرمایه بزرگی نه فقط برای شیعه بلکه برای دنیای اسلام است تا جمعیت بیش از یک میلیارد و هفتصد میلیون نفر سهم خود را از نظام جهانی قدرت و مولفه های آن روشن کند. هرچند موذیانه برخی سعی میکنند آن را در برابر دیگر مذاهب اسلام قرار دهند که این نگاه نه با اهداف اعلامی و اقدامی جمهوری اسلامی همخوانی دارد و نه خیر و منفعتی برای دنیای اسلام و ضرر زیانی برای دشمنان آن دارد.
خجسته تصریح کرد: دومین ويژگی این راهپیمایی، ایجاد یک مزیت رقابتی فوق تصور برای قاطبه مسلمانان و کشورهای اسلامی است. خاطرم هست وقتی در اواخر دهه ۱۳۷۰ شمسی کشور پاکستان اولین سلاح اتمیاش را آزمایش کرد، همه سیاسیون و استراتژیستهای مشهور عالم آن را «بمب اتمی اسلامی و یا کشورهای اسلامی» نامیدند و نه بمب اتمی پاکستان برای مقابله با هند و یا دیگر کشورها. این سلاح اتمی برای پاکستان تنها یک مزیت محسوب میشد و نه مزیت رقابتی. در ادبیات راهبردی مزیت رقابتی اگرچه صور و انواع گوناگون دارد اما فقط شما از آن برخوردارید و نه دیگران. لذا راهپیمایی اربعین مزیت رقابتی دنیای اسلام در برابر دیگر دنیاها، و کشورهای اسلامی در برابر نظام سلطه جهانی است. بنابراین باید توقع داشت که دشمنان آگاه به هزار و یک ترفند و دسیسه آنرا تضعیف و تخریب و یا منحرف می کنند و دوستان نادان بر آتش دشمنی آنها هیزم میگذارند.
وی بیان داشت: سومین ویژگی آن، اگرچه آشکار است اما شاید به جهت شدت وضوح از چشمها پنهان میماند، محیط سراسر آکنده از انتظار و آمادگی جهاد است. تمام نمادها و نشانههای مسیر راهپیمایی اربعین یا از کربلا و شهدای آن است، یا از شهدای دوره صدام، یا دوره حاکمیت جاهلانه آمریکاییها بر عراق و یا کینهتوزی تکفیریها بر اهل اسلام و شیعیان در اقصی نقاط عالم. در طول راهپیمایی، هیچکس دغدغه شهادت به دست تکفیریها ندارد، همانگونه که تهدیدات یکی دو ماه قبل از اربعین آنها موجب افزایش بیشمار راهپیمایان جدید از همهجا مخصوصا ایران شد. ۴- چهارمین ویژگی این راهپیمایی غلبه اسلام سیاسی و انقلابی بر اسلام محافظهکار و مرتجعانه و یا به تعبیر حضرت امام (ره) اسلام آمریکایی است که البته امروزه باید به آن نمونه انگلیسیاش نیز اضافه شود.
استادیار دانشکده صدا و سیما یادآور شد: پنجمین ویژگی احساس قدرت با عمق راهبردی برای شرکتکنندگان در راهپیمایی است که آنها این احساس را به همراه سایر تجربیات معنوی و اخلاقی؛ در برگشت به دیگران و محیط زندگی تسری میدهند. به همین دلیل باید سال آینده منتظر استقبال بیش از حد ایرانیان و شیعیان دیگر کشورها از این پدیده استثنایی دینی و انقلابی باشیم. ششمین ویژگی قدرت تاریخسازی راهپیمایی اربعین است که نباید از آن به سادگی گذشت.
خجسته تصریح کرد: این مراسم همه تصورات هویتی از شیعه را در درون جوامع شیعی و در بیرون آن دگرگون میکند و مسئولیت تاریخی را برعهده آن میگذارد که چون این مسئولیت از خلال این حرکت دینی برآمده است لذا نه تنها اعتبار ویژهای دارد بلکه معتقدان نهتنها خود را ملزم به رعایت بلکه به ثمر رساندن آن میدانند و آن را وظیفهای مشروع و لازمالاجرا میشناسند. همواره محصول این نگرشها حرکتهای تاریخساز بوده است.
وی افزود: انقلاب اسلامی ایران، و فرزندش جبهه مقاومت، نمونههای بین و روشنی از اتفاقات تاریخسازی است که مسئولیت و اقدام توام بوده است. هفتمین ویژگی ظهور و بروز آمادگی روحی و روانی شیعیان برای دفاع از دین و جامعه دینی در برابر هرگونه دشمنیهای تاریخی که بسیار است از قیام توابین و زیدیه تا دفاع ایرانیان در جنگ تحمیلی، دفاع از حرم حضرت زینب در برابر تکفیریها و مبارزه با داعش بعد از دستور مرجعیت
استادیار دانشکده صدا و سیما تهدیدات پیرامون راهپیمایی اربعین را اینگونه بر شمرد: نفوذ جریان تشیع انگلیسی، فعالیت تخریبی سرویسهای اطلاعاتی، حضور ریچوالیستها در راهپیمایی و تضعیف ارزشهای انقلابی، دخالت دولت ایران به دلیل ضعف مشهود در ساماندهی اربعین گذشته، دخالت دولت عراق در تدبیر امور زائران به جای تامین زیرساختها، به انحراف کشاندن شور مردمی در مشارکت راهپیمایی و پذیرایی از زوار و تبدیل به بازار مکاره کردن (ارزانفروشی جنسهای چینی که بعد از مدتی هدف سفر برخی خواهد شد که پاکی محیط فعل را آلوده خواهد کرد).