موزه معاصر تهران به زودی پذیرای نمایشگاهی از آثار اتو پینه هنرمند آلمانی است که با استفاده از دود و آتش آثارش را آفریده و بزرگترین اثر خود را به همراه اثری ملهم از مسجد اصفهان به ایران آورده است.

به گزارش خبرنگار مهر، موزه هنرهای معاصر تهران صبح امروز میزبان مهمانانی از کشور آلمان بود که آمده اند تا نمایشگاهی از آثار اتوپینه هنرمند آلمانی را در این موزه برپا کنند. نشست خبری نمایشگاه آثار اتوپینه هنرمند آلمانی صبح امروز سه شنبه 28 بهمن ماه با حضور میشاییل فرایهر فون اونگرن - اشتنبرگ سفیر این کشور در ایران، مجید ملانوروزی مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی وزارت ارشاد، تیل برکنر مدیر گالری «برکنر» در آلمان و هانیس گونتر تورن مدیر هنری این نمایشگاه در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.

موزه هنرهای معاصر تهران میزبان آثار اتو پینه هنرمند تأثیرگذار آلمانی 

مجید ملانوروزی مدیر موزه هنرهای معاصر تهران در ابتدای این نشست گفت: موزه هنرهای معاصر تهران در راستای اهداف خود در معرفی هنرمندان بزرگ دنیا، تکنیک ها، سبک ها و شیوه های مختلف هنر معاصر در دنیا، همچنان فعالیت خود را ادامه می دهد و در کنار برپایی نمایشگاهی از آثار گنجینه این موزه و آثار هنرمندان ایرانی در موزه، به نمایش و ارائه آثار هنرمندان تأثیرگذار خارجی در این موزه نیز توجه دارد که با این هدف نمایشگاه آثار اتو پینه هنرمند آلمانی 5 اسفندماه سال جاری تا 28 فروردین ماه سال 94 در این موزه برپا می شود.

ملانوروزی، اتو پینه را از هنرمندان تأثیرگذار گروه هنری «زیرو» معرفی کرد و افزود: پینه از تأثیرگذارترین هنرمندان دهه 20 و 30 میلادی است که از بنیانگذاران گروه «زیرو» محسوب می شود و پیش از این ما نمایشگاه هایی را از دو هنرمند عضو این گروه یعنی ماک و گونتر اوکر در موزه هنرهای معاصر تهران برپا کرده ایم و اکنون آثار بنیانگذار این گروه را به نمایش می گذاریم.

وی با قدردانی از همکاری سفارت آلمان در ایران و همچنین گالری برکنر، مدیر هنری این نمایشگاه و شرکت دی، اچ، ال یادآور شد: اگر همکاری این افراد و موسسات نبود، امکان برپایی این نمایشگاه و گردآوری این آثار از کشورهای آمریکا، آلمان و ... در شرایط تحریم به ایران فراهم نمی شد.

مدیر کل دفتر هنرهای تجسمی افزود: امیدوار بودیم که آقای اتو پینه در زمان برپایی این نمایشگاه در ایران حضور داشته باشد اما وی سال گذشته درگذشت و این امکان فراهم نشد اما خانواده او به جهت علاقهای که آقای پینه به ایران داشت و در همین راستا نیز اثری را با الهام  از مسجد امام اصفهان ساخته بود، تلاش کردند که این نمایشگاه در موعد مقرر برپا شود که باید از این بابت از بنیاد پینه و خانواده او نیز قدردانی کنیم.

حضور فعال آلمانی ها در جشنواره های فجر ایران 

میشاییل فرایهر فون اونگرن - اشترنبرگ سفیر آلمان در ایران نیز در سخنانی درباره این همکاری ها بیان کرد: ما چند سال گذشته نیز نمایشگاهی از آثار گونتر اوکر هنرمند آلمانی را در موزه هنرهای معاصر تهران داشتیم که باید از همکاری مدیریت این موزه در بر پایی این نمایشگاه تشکر کنم.

وی با اشاره به موقعیت ویژه موزه هنرهای معاصر تهران در ایران و سراسر خاورمیانه یادآور شد: باید از گالری برکنر نیز تشکر کنم چرا که این یک همکاری عادی نبود و آثار این نمایشگاه از یک جا فراهم نشد بلکه از صاحبان مجموعه های خصوصی در آلمان، سوییس و آمریکا گردآوری شد و این کار بزرگی است به اندازه ای که می توان آن را یک نمایشگاه بین المللی دانست.

سفیر آلمان در ایران با ابراز امیدواری برای استقبال خوب از این نمایشگاه از شرکت دی، اچ ، ال نیز قدردانی کرد و گفت: برپایی این نمایشگاه ها، با توجه به هزینه های بسیار بالای آن، نیاز به حمایت این شرکت دارد که باید از همکاری آنها در حمل و نقل آثار هنری قدردانی کنم.

وی در ادامه سخنانش به گسترش روابط فرهنگی ایران و آلمان اشاره کرد و گفت: ایران و آلمان معمولاً به عنوان شرکای اقتصادی معرفی می شوند اما در زمینه فرهنگی نیز همکاری خوبی میان این دو کشور وجود دارد. به طور مثال در هفته های گذشته ما در جشنواره های فجر ایران شرکت داشتیم، یکی از پیانیست های مشهور آلمانی در جشنواره موسیقی فجر اجرا داشت که حالا نیز در شیراز اجرای برنامه دارد و در زمینه تئاتر نیز گروه نمایشی آلمانی در ایران حضور یافت و همچنین در زمینه برپایی نمایشگاه عکس نیز آلمان تاکنون حضوری فعال در ایران داشته است.

راه اندازی گروه هنری «زیرو» با هدف اعتماد مشترک

تیل برکنر مدیر گالری «برکنر» نیز در این نشست درباره برپایی نمایشگاه آثار اتو پینه در ایران گفت: وقتی دعوتنامه موزه هنرهای معاصر تهران به آقای اتو پینه رسید، بسیار خوشحال شد و از این دعوت استقبال کرد، او در برنامه ریزی این نمایشگاه همکاری داشت اما در جولای سال گذشته درگذشت و با این حال خانواده او تصمیم گرفتند که این نمایشگاه را در ایران به سرانجام برسانند.

وی با اشاره به افتتاح این نمایشگاه طی هفته آینده در موزه هنرهای معاصر تهران به اهمیت برپایی آن نیز اشاره ای کرد و افزود: اتو پینه در 14 سالگی در جنگ جهانی دوم به عنوان سرباز در آلمان حضور داشت، در 15 سالگی در جریان این جنگ زندانی شد وکودکی اش را درتاریکی گذارند چرا که برای محافظت در برابر بمباران باید چراغ ها را روشن نمی کرد، با پایان جنگ و شروع صلح امکان روشن کردن چراغ ها فراهم شد و این نور به سمبل زندگی برای اتو پینه تبدیل شد.

مدیر گالری برکنر درباره سابقه هنری اتوپینه یادآور شد: بعد از جنگ جهانی، هنرمندان آلمانی به این موضوع فکر کردند که هنر را مثل سایر هنرمندان دنیا مثل پیکاسو ادامه دهند و برخی هم معتقد بودند که ما دیگر نمی توانیم گل بکشیم، اتو پینه تلاش کرد که از صفر شروع کند و به همین منظور گروه «زیرو» به معنی صفر را راه اندازی کرد، برای این گروه مهم بود که مرزهای اروپا برداشته شود و اعتماد دوباره میان مردمی که با هم هم صحبت نبودند، شکل بگیرد.

تیل برکنر، نمایشگاه آثار اتو پینه را همچون سفیری در ایران دانست و بیان کرد: این نمایشگاه با هدف اعتماد و دوستی های مشترک میان مردم برگزار می شود.

رویای جهانی بهتر در افکار و آثار اتوپینه

وی به جمله معروفی از این هنرمند آلمانی اشاره کرد و افزود: اتوپ ینه فلسفه خوشبینانه ای دارد که می گوید: «من رویای جهان بهتری را دارم، آیا باید رویای جهان بدتری را داشته باشم، بله من آرزوی جهان شگفت آوری را دارم، آیا باید آرزوی جهان تنگ وکوچک را داشته باشم؟»

تیل برکنر ادامه داد: سمبل اتو پینه برای این آرزوی زندگی بهتر، نور است و نور برای او سمبل زندگی، صلح و معنویت است.

اتوپینه آثارش را از حصار قاب آزاد کرد

وی همچنین اتو پینه را فیلسوف، شاعر و هنرمند خواند و درباره جنبه هنری زندگی این هنرمند توضیح داد: در دهه 50 همه فکر می کردند که باید نقاشی کنند، بعد نقاشی آبسترکت بوجود آمد اما اتو پینه یک رویاپرداز بود و فکر می کرد که چگونه می تواند نقاشی را از قاب آن آزاد کرد، پینه تصاویر جدول گونه و نقاشی سه بعدی را با استفاده از شکست نور و سایه ایجاد می کرد و به تصاویر تازه ای دست می یافت.

بهره گیری از دود و آتش به جای قلم مو در خلق آثار تازه اتو پینه

وی ادامه داد: اتو پینه در دهه 50 از سیستم پروداکشن برای ارائه آثارش استفاده کرد و راه هایی را یافت که تصاویر را روی دیوار منعکس کند که این کار را با استفاده از شمع و نور آن تجربه کرد و تصاویر جدیدی را روی دیوار خلق کرد و در واقع برای خلق آثارش از قلم مو استفاده نمی کرد بلکه از دود و آتش بهره می گرفت، رنگ را به آنها اضافه می کرد، بعد آنها را آتش می زد و در نهایت تصاویر آتشین خود را خلق می کرد.

نمایش بزرگترین اثر هنری اتوپینه با عنوان «رنگین کمان المپیک» در موزه هنرهای معاصر تهران

این مدیر گالری تأکید کرد: اتوپینه آثارش را درباره روح، جسم، نور، انرژی و تبدیل آنها به یکدیگر خلق می کرد، سپس بُعد دیگری را شکست و از فضا به جهان رفت و به این باور رسید که بزرگترین اثری که می توان خلق کرد، در آسمان است که به دنبال آن آثار هنری بادکنکی خود را خلق کرد که این آثار را می توان در این نمایشگاه از نزدیک دید.

تیل برکنر در پایان سخنانش درباره خلق آثار بادکنکی این هنرمند بیان کرد: بزرگترین اثر هنری اتوپینه که در سال 1972 خلق کرد، اثر بادکنکی او در ابعاد 400 متر است که «رنگین کمان المپیک» نام دارد.

هاینس گونتر تورن مدیر هنری این نمایشگاه نیز در سخنان خود گفت: وقتی از موضوع این نمایشگاه در ایران مطلع شدم با آقای پینه درباره نوع آثاری که در این نمایشگاه به نمایش درمی آید صحبت کردیم و بعد از بحث و بررسی به این نتیجه رسیدیم که مجموعه متنوعی از آثار گرافیکی، سرامیکی و بادکنکی او را به نمایش بگذاریم و همچنین یک نماد و سمبل نیز برای این نمایشگاه انتخاب کردیم که «رنگین کمان» را برای این منظور برگزیدیم که موضوع اصلی آثار این نمایشگاه باشد.

وی با بیان این که رنگین کمان در مدت زمان کوتاهی در آسمان ظاهر می شود، از آن به عنوان یک پرفورمنس طبیعی یاد کرد و افزود: رنگهای رنگین کمان برای هنرمندان بسیار مهم است و خالص ترین رنگها را دارد که بر اثر شکست مستقیم نور بوجود می آید و با توجه به این که رنگین کمان کار عظیم و پیچیده ای است که در آسمان شکل می گیرد، ما هم سعی کردیم که نمایشگاه آثار این هنرمند را عظیم وخوب برگزار کنیم.

نمایش اثری از اتو پینه که با الهام از رنگ های مسجد امام اصفهان خلق کرده است

این مدیر هنری با اشاره به نمایش حدود 100 اثر از پینه در این نمایشگاه یادآور شد: یکی از این آثار فضای نوری شهر پراگ است که در سال 2002 در پراگ به نمایش درآمد و اصل این اثر اکنون در این موزه به نمایش گذاشته می شود، همچنین سه اثر دیگر هم با عنوان «ارواح نور» از این هنرمند به نمایش گذاشته می شود و تابلوی دیگری که پینه با الهام از رنگ‌های مسجد اصفهان خلق کرده است نیز از جمله آثاری است که در موزه هنرهای معاصر تهران به نمایش درمی آید، این اثر در واقع با هدف نمایش در این نمایشگاه خلق شده و به ایران منتقل شده است. 

علاقه دو کشور به گسترش روابط فرهنگی و هنری

ادامه این نشست به پرسش و پاسخ با خبرنگاران ادامه یافت و مجید ملانوروزی در پاسخ به سوال مهر درباره امکان برپایی این نمایشگاه و تعامل خوبی که میان موزه هنرهای معاصر تهران و آلمان وجود دارد، گفت: یکی از مهمترین بسترهای برگزاری یک نمایشگاه گالری ها هستند که برای معرفی هنرمندانی که با آنها همکاری دارند، در دیگر کشورها تلاش می کنند و برپایی این نمایشگاه در ایران نیز به همت گالری برکنر آلمان بوده است که با توجه به سابقه خوب این همکاری در برگزاری نمایشگاه آثار دوهنرمند آلمانی دیگر، خود آلمانی ها علاقه مند به برپایی نمایشگاهی از آثار اتوپینه بودند و البته سفارت آلمان نیز زمینه این همکاری را فراهم کردند.

سفیر آلمان در ایران نیز در تکمیل سخنان ملانوروزی دراین زمینه پاسخ داد: روابط فرهنگی میان دو کشور بسیار مهم است و این علاقه دو جانبه ای است که برای گسترش روابط فرهنگی دو کشور وجود دارد، حضور توریست های آلمانی در ایران بخصوص در شیراز و اصفهان که علاقمند به هنر ایران هستند، نمایانگر این علاقه است و مدیر سازمان میراث فرهنگی ایران نیز به تازگی درباره افزایش تعداد توریست های آلمانی در ایران اشاره ای کرده است، بنابراین معرفی هنرمندان آلمانی در ایران برای ما بسیار مهم است و آلمانی ها نیز به هنر ایران علاقمندند، از سوی دیگر ایرانی های بسیاری نیز از آلمان بازدید می کنند و به هنر آلمان علاقه دارند.

مجید ملانوروزی مدیر موزه هنرهای معاصر تهران در پاسخ به سوال دیگری درباره بیمه آثار این نمایشگاه توضیح داد: همه آثار هنری که دردنیا جا به جا می شود، از بیمه برخوردار است و آثار این نمایشگاه نیز از سوی بنیاد گوته آلمان بیمه شده است.

وی درباره امکان برپایی نمایشگاه آثار هنرمندان ایرانی در آلمان تأکید کرد: با توجه به وجود گالری های خوبی در آلمان، در حال رایزنی هستیم که بتوانیم نمایشگاهی از آثار هنرمندان ایرانی را نیز در آلمان برپا کنیم.

ملانوروزی ادامه داد: شکل حرفه ای هنر در دنیا تغییر یافته است ودولت ها سراغ این برنامه ها نمی روند، بلکه از هنرمندان و گالری داران برای این ارتباطات استفاده می کنند، گالری های ایرانی نیز شعبه هایی را در سراسر دنیا دارند که برای معرفی هنرمندان خود تلاش می کنند.

مشارکت ایران در 5 بی ینال مهم دنیا

مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی با تأکید بر شرکت ایران در بی ینال های مهم دنیا یادآور شد: ما تلاش می کنیم که در بی ینال های مهم دنیا شرکت کنیم از جمله بی ینال سوییس، لندن و همچنین ونیز که این اتفاقات در حال انجام است اما با این حال بستر فعالیت های هنری در این زمینه را گالری ها فراهم می کنند.

وی همچنین از انتشار کتاب نمایشگاه آثار اتو پینه خبر داد و گفت: این کتاب را سعی می کنیم تا زمان اختتامیه این نمایشگاه منتشر کنیم.

مدیر کل دفتر هنرهای تجسمی درپایان سخنانش با اعلام آمادگی برای همکاری با همه کشورهای دنیا در زمینه فرهنگی وهنری تصریح کرد: هنرمندان آلمانی بینشی فلسفی در ارائه آثارشان دارند که متأثر از شرق بوده است و در همین راستا در آثار اتوپینه نیز می توان عناصر اربعه را شاهد بود که امیدوارم برپایی نمایشگاه آثار این هنرمند در ایران مجالی را برای نقد وبررسی آثار او از سوی منتقدان هنری و مقایسه تطبیقی فلسفه وهنر آلمان و شرق مهیا کند.

نمایشگاه آثار هنری اتوپینه هنرمند آلمانی با عنوان «رنگین کمان» سه شنبه 5 اسفندماه ساعت 17 در موزه هنرهای معاصر تهران گشایش می یابد و تا 28 فروردین ماه سال 94 ادامه دارد.