به گزارش خبرنگار مهر، بازیهای بومی محلی جزئی از فرهنگ یک منطقه محسوب می‌شود که از جذابیت‌های خاصی در میان اهالی آن منطقه برخوردار هستند و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده‌اند.
در قرن حاضر و به ویژه در ۲۰ سال اخیر کم کم بازیهای بومی محلی جایگاه خود را در میان مخاطبان اصلی خود یعنی نونهالان و نوجوانان و حتی جوانان به واسطه پیشرفت روزافزون انواع تکنولوژی‌ها از دست داد.
در ۱۰ سال گذشته اما با رواج بازیهای رایانه‌ای عمدتا غربی و مغایر با فرهنگ کشور ما، روند تغییرات فرهنگی در خرده فرهنگ‌ها و به‌ویژه بازیهای محلی شتابی بسیار تندی گرفت و با آمدن تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند، این روند به نحو بسیار خطرناکی تداوم یافته که باید مسئولان برای آن چاره‌ای می‌کردند.
شهرستان گناوه نیز از جمله شهرستان هایی در کشور است که به دلیل تجارت مردم این سامان با کشورهای مختلف و رواج خرده فرهنگ های بسیار در آن، می رفت تا برخی حوزه‌های فرهنگی آن مثل بازیهای محلی به فراموشی سپرده شود.
در این میان، جوانانی از همین شهر کمر همت به زنده شدن دوباره بازیهای بومی محلی بستند و طرح خود را به مسئولان جشن فرهنگ گناوه دادند که مورد پذیرش آنها قرار گرفته و اجرایی شد.
آنها توانستند به مدت دو روز نخستین دوره جشنواره بازیهای بومی محلی گناوه را با استقبال بسیار خوب علاقمندان به این حوزه از فرهنگ در دو بخش مردان و بانوان برگزار کنند.
برگزاری حشنواره بازیهای بومی محلی در ساحل ماسه‌ای گناوه
رئیس شورای مرکزی جشن فرهنگ گناوه در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به برگزاری موفقیت‌آمیز جشنواره بازیهای بومی محلی اظهار داشت: این جشنواره برای نخستین بار به پیشنهاد دوستان کمیته جشنواره بازیهای بومی محلی در قالب جشن فرهنگ گناوه برگزار شد.
غلامحسین دریانورد گفت: در گذشته هیچ‌وقت این بازی‌ها به این شکل منسجم، زیبا و سازمان‌دهی شده در قالب یک جشنواره فرهنگی و در طی یک رویداد فرهنگی بزرگ چون جشن فرهنگ گناوه برگزار نشده بود.
دریانورد بیان داشت: این جشنواره در نخستین سال برگزاری خود تبدیل به یکی از پر مخاطب‌ترین برنامه‌های جشن فرهنگ گناوه در هفته اول اسفندماه شد و گردشگران زیادی نیز از آن استقبال و دیدن کردند.
وی در ادامه افزود: برگزاری این جشنواره به مدت دو روز در ساحل ماسه‌ای و کم‌نظیر گناوه جلوه دیگری به این بازی ها بخشیده بود که علیرغم سردی هوا در آن زمان جمع بسیار زیادی برای دیدن جشنواره در ساحل حضور پیدا می کردند.
دریانورد با بیان اینکه این جشنواره می تواند سند راهبردی برای احیای بازی های بومی محلی گناوه باشد، تصریح کرد: قطعا نسل جوان امروز علاقمندی وافری به فراگیری بازی های بومی محلی شهر خود در گذشته ای نه چندان دور دارد که این جشنواره این فرصت را فراهم ساخت.
رییس شورای مرکزی جشن فرهنگ گناوه در پایان گفت: تعطیلات نوروز پیش رو بهترین فرصت برای معرفی این جاذبه فرهنگی به گردشگران گناوه است تا گردشگران نیز از جذابیت های این بازی ها لذت برده و شوق به فراگیری در آنها ایجاد شود.
٣٠ بازی بومی محلی بانوان و آقايان در گناوه شناسايي كردیم
رییس کمیته برگزاری بازی های بومی محلی جشن فرهنگ گناوه در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به استقبال باشکوه مردم از بازی های بومی محلی در هفته نخست اسفندماه ماه امسال اظهار داشت: بازیهای بومی محلی گناوه بیانگر هویت تاریخی مردمی است که سال‌ها در کرانه خلیج فارس در جنوب غربی ایران زیسته‌اند.
مهدی صادقپور ضمن تقدیر از آقای فردی که ایده نخستین جشنواره توسط وی مطرح شده بود، گفت: بازیهای بومی محلی هر منطقه‌ای امروزه نقش به سزایی در تبادل فرهنگی میان نسل های مختلف کشورها و مناطق ایفا کرده و نیاز است تا به این حوزه توجه ویژه ای شود.
صادقپور بیان داشت: بسیار خوشحالم که توانستیم در قالب پنجمین جشن فرهنگ گناوه نخستین دوره جشنواره بازی های بومی محلی را با کمک جمع کثیری از دوستان و علاقمندان به فرهنگ این خطه اجرایی کنیم.
وی در ادامه خاطرنشان ساخت: امروز پس از دو ماه تحقيق و تمرين در مورد آيين، رسومات و بازی های بومی محلی شهر گناوه توانستيم بيش از ٣٠ بازی بومی محلی بانوان و آقايان را شناسايي كنيم.
صادقپور با بیان اینکه این بازی ها بسیار در جذب توریسم فرهنگی تاثیرگذار است، اضافه کرد: در پايان با همفكری، همیاری و هماهنگی دوستان عزيز هشت بازی را انتخاب کردیم.
تحرک بیشتر بدنی در بازیهای بومی و محلی
وی با اشاره به بازی های بخش بانوان از جمله بازی تخم مرغ گنديده، گل بازی، خطه بازی، قتر بازی و وسطو بازی به بیان بازی های بخش مردان پرداخت و افزود: بازی اشتی تی، ملابرس، گل به شده و هفت سنگ بازی های بخش مردان بودند که در مدت دوماه به طور حرفه ای تمرين کرديم.
صادقپور با اشاره به اهداف اصلی تيم بازی های محلی از احيا اين بازی‌ها خبر داد و بیان کرد: برگزاری بازی‌ها در جشن فرهنگ گناوه، جلوگيری از تخريب اجتماعی شبكه های اجتماعی، بازي های ضد دينی و اخلاقی كامپيوتری، حذف و دوری از لوازم الكترونيكی از كودكان و نوجوانان كه خود خطر بزرگي براي اين نسل است، احياي فرهنگ و سنت اجداد ما در اين شهر، ورزش و تحرک از جمله اهدف برگزاری این جشنواره بود.
وی در ادامه تاکید کرد: اميد است که بتوانيم به كمک همه دوستان، بزرگان و مسئولان شهر اين بازی ها را به طور حرفه ای آغاز کنيم.
صادقپور تصریح کرد: باشد که بتوانیم برای تشويق جوانان مسابقاتی در محلات اين شهر با جوایز ارزنده تدارک ببينم تا نسل آينده ما دور از كم تحركی باشند و بتوانند از امراضی همچون ديابت، چربی خون، سرطان و چاقی دوري کنند.
وی در پایان ضمن تقدیر از زحمات دو ماهه بانوان و آقايان در کمیته مرکزی این جشنواره عنوان کرد: از مسئولان پنجمين جشن فرهنگ گناوه آقایان غلامحسين دريانورد و سعيد بهمرد و کمیته بازیهای محلی چون امید دشتی مکان، عادل رجبی و بانو نرجس عباسپور صمیمانه تقدیر می کنم.
استقبال پرشور مردم گناوه از بازیهای بومی و محلی
مسئول بخش مردان کمیته جشنواره بازی های بومی محلی جشن فرهنگ گناوه نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: برای هرچه بهتر برگزار شدن این جشنواره در جشن فرهن گناوه بیش از ده جلسه تمرین از اواخر دی ماه و هر هفته سه جلسه در بخش مردان انجام شد.
امید دشتی مکان گفت: از جمله بازی های اجرایی شده در این جشن فرهنگ می توان به هفت سنگ، ملا برس، اشتی تی، گل بشده و ... در بخش مردان یاد کرد.
دشتی مکان تصریح کرد: در طول برگزاری این جشن مسئولان و مردم و گردشگران گناوه حضور چشمگیری داشتند و این امر قابلیت بالای این جشنواره را در زمینه گردشگری آشکار ساخت.
معرفی بازیهای بومی و محلی به مردم گناوه
مسئول بخش بانوان کمیته بازیهای بومی محلی گناوه نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: بندر گناوه یکی از قدیمی ترین بنادر ایران، امروز به عنوان یکی از قطب های گردشگری در سطح کشور مطرح است.
نرجس عباسپور گفت: به دلیل وجود مجتمع های عظیم تجاری و ساحل زیبا و دریا کمتر گردشگران این شهر تاریخی با بحث فرهنگی آن نظیر آداب و رسوم و بازی های بومی محلی گناوه آشنا بودند.
عباسپور بیان داشت: به همین علت معرفی این بازی ها در طی دو روز برگزاری پنجمین جشن فرهنگ گناوه در دستور کار قرار گرفت و ما در کمیته جشنواره بازی های بومی محلی به شناسایی این بازی ها پرداختیم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: خوشبختانه توانستیم با گردآوری اطلاعات و بهره گیری از توصیه برخی بزرگسالان اقدام به شناسایی و گردآوری قوانین مربوط به این بازی ها بپردازیم.
همراهی شعر و آوا با بازیهای بومی و محلی
عباسپور اضافه کرد: در بخش بانوان نیز ما پس از شناسایی بازی‌ها و قواعد مرتبط از بهمن ماه هر هفته به مدت سه جلسه به تمرین می پرداختیم که تمرین در هوای بسیار سرد آن روزها از موارد قابل ذکر در این زمینه است.
وی با اشاره به این بازی ها تصریح کرد: تخم‌مرغ گندیده، وسطو، خطه بازی، قصه گویی، بنفشه گل بنفشه، قتر بازی، گل بازی و عروسک بازی با گل و شل از جمله بازی های بومی محلی در بخش بانوان است.
عباسپور با اشاره به نام یکی از این بازی ها متذکر شد: بازی تخم مرغ گندیده شبیه بازی گل کدوم دست خودمان است، با این تفاوت که بانوان همراه با شعر و دو این بازی را انجام می دادند.
وی تاکید کرد: می توان به راحتی این بازی ها را در طی یک دوره کوتاه مدت در میان دختران نونهال و نوجوان ترویج داد تا ضمن فراگیری این بازی ها، به گونه ای این بازی ها در جامعه نهادینه شود.
مسئول بخش بانوان کمیته جشنواره بازی های بومی محلی گناوه گفت: امیدوارم که در ششمین جشن فرهنگ گناوه شاهد شناسایی، معرفی و اجرای بازی های دیگر بومی محلی گناوه باشیم و بتوانیم گامی در راستای پاسداشت و حفظ این بازی ها و انتقال به نسل های آینده برداریم.
گزارش:حسین غلامی
عکس: اسماعیل کستکار