به گزارش خبرنگار مهر، کردستان به دلیلی ویژگی های خاص طبیعی و تاریخی دارای ظرفیت های بسیار خوبی در حوزه گردشگری روستایی است و روستاهای این استان به دلیل تلفیق ویژگی های خاص معماری و زیبایی های طبیعی دارای چشم اندازهای منحصر به فردی هستند.
بر اساس آخرین آمار استخراج شده از سرشماری عمومی نفوس و مسکن، استان کردستان دارای هزار و ۷۰۰ روستای دارای سکنه است که از این حیث بالغ بر ۳۴ درصد از جمعیت این استان در روستاهای زندگی می کنند.
معماری بومی و سنتی روستاهای استان کردستان که با استفاده از گل و سنگ ساخته می شوند و در آنها اوج هنر معماران بومی به خوبی هویداست از دیگر ویژگی های روستاهای گردشگری و زیبای کردستان است که این روزها بعضی از این روستاها به شهره جهانی رسیده اند.
هر چند که این روزها تنها دو روستای تاریخی اورامان تخت و پالنگان شهره شده و هر روز پذیرای خیل عظیمی مسافر و گردشگر هستند، ولی هستند روستاهایی که با معماری خاص و پلکانی خود هنور معرفی نشده اند و مسافران و گردشگران نوروزی از دیدن آنها محروم می شوند.
اورامان تخت
روستای اورامانات تخت در جنوب شرقى شهر سروآباد در استان کردستان قرار دارد که بوسیله جاده‌اى به طول ۵۰ کیلومتر به شهر سروآباد متصل مى‌شود. این روستا را هزار ماسوله نیز مى‌نامند. زیرا معمارى آن همانند ماسوله است. حیاط هر خانه بام خانه‌اى دیگر است، اما با وسعتى بیشتر.
معمارى اورامانات و سرسبزى این منطقه کوهستانى رویاى پله‌هایى به سمت بهشت را متصور مى‌کند. خانه‌هاى این روستا با سنگ و اغلب به صورت خشکه و به صورت پلکانى ساخته شده است. مردم منطقه معتقدند اورامانات تخت زمانى شهرى بزرگ بوده و مرکزیتى خاص داشته به همین دلیل از آن به عنوان تخت یا مرکز ناحیه‌اى اورامان یاد مى‌کرده‌اند.
به غیر از وضعیت خاص روستا از نظر معمارى، موقعیت چشمه‌هاى پرآب، مراسم خاص و آداب و رسوم و وجود مقبره و مسجد پیر شالیار و به ویژه جمعیت و تعداد سکنه قابل توجه آن نشانگر اهمیت منطقه از زمان ساسانى است.
پوشاک کردى آمیزه‌اى از رنگ و نقش است. لباس مردم اورامانات نیز کردى است. پیش از ورود پارچه و کفش‌هاى خارجى و سایر منسوجات داخلى به استان کردستان، بیشتر پارچه‌ها و پاى افزار مورد نیاز آنها توسط بافندگان و دوزندگان محلى بافته و ساخته مى‌شده است.
از تولیدات هنرهاى سنتى این روستا می‌توان به گلیم، سجاده، نمد، سبد، گیوه به عنوان سوغات اشاره کرد.
این روستا مرکز دهستان اورامانات در جنوب شرقی شهر مریوان قرار دارد و جاده ای به طول ۷۵ کیلومتر آن را به شهر مریوان متصل می نماید. حدود ۳۰ کیلومتر این راه آسفالت و بقیه خاکی است.
آئین باستانی پیرشالیار نماد عینی از مشارکت فعال مردم در مناسبت‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی است. روستای اورامان تخت به عنوان یکی از مناطق گردشگری کشور مطرح است و در بعضی از روزهای سال علاوه بر گردشگران داخلی افرادی را از دیگر کشورها به خود جذب می‌کند.
در این روستایی بام هر خانه، حیاط خانه دیگر محسوب می‌شود و تا پشت روستا ادامه می‌یابد. نوع معماری به کار رفته در این روستا نیز چشم هر بیننده‌ای را به سوی خود جلب می‌کند به نحوی که معماری سنتی این روستا مبتنی بر سنگ بوده و در ساخت خانه های مسکونی از ملات به هیچ وجه استفاده نشده است.
پالنگان
روستای پالنگان یکی از روستاهای دهستان ژاورود از توابع شهرستان کامیاران در استان کردستان است و در ۴۷ کیلومتری شمال‌غرب این شهر و در دره تنگی ور قرار دارد.
روستا در دامنه کوه و در دو طرف دره قرار گرفته و خانه‌های آن با سنگ و عموما به حالت پلکانی ساخته شده و پشت بام منزل پایین حیاط منزل بالا است.
این روستا علاوه بر داشتن معماری زیبا، دارای چشمه‌ها، آبشارها و طبیعتی سرشار از زیبایی منحصر به فرد در استان کردستان است و در کنار رودخانه‌ای قرار گرفته که به رودخانه سیروان می پیوندد.
رودخانه خروشان تنگیور که از میان آبادی می‌گذرد آن را به دو قسمت تقسیم کرده است و خانه های روستا با سنگ و بیشترشان به صورت خشکه چینی ساخته شده است.
روستای پالنگان افزون بر ۲۰ چشمه جوشان در دره تنگیور دارد که آب زلال و خنک خود را به رودخانه تنگی ور می‌ریزند و آبشارهای حاصل از ریزش آب این چشمه‌ها بسیار دیدنی است.
رودخانه تنگی ور که از میان آبادی می‌گذرد، بخش اعظم آب خود را از این چشمه‌ها که در فاصله ۷۰۰ تا ۸۰۰ متری جنوب شرقی آبادی قرار دارند تأمین می‌کند و از همین رو آب رودخانه بسیار گوارا و خوش طعم است. رودخانه تنگیور بعد از گذر از آبادی در حدود ۱۲۰ متری غرب پالنگان به رودخانه پرآب سیروان می پیوندد.
به واسطه خصوصیات آب رودخانه تنگیور و این چشمه‌ها، بزرگ‌ترین مجتمع‌های پرورش ماهی در کنار این روستا ساخته شده است که بیشتر گردشگران به علت تازگی و نوع ماهی‌ها و همچنین قیمت مناسب آن برای غذا و همچنین دستاورد سفر به پالنگان، اقدام به طبخ ماهی در محل می‌کنند و اهالی این روستا بخشی از مایحتاج خود را از این رودخانه تأمین می‌کنند.
روستای پالنگان بسیار سرسبز و دارای آب و هوای بسیار مطلوب و دل انگیز در فصل‌های بهار، پائیز و زمستان است و از این لحاظ از دیدنی‌ترین نقاط استان کردستان به شمار می رود.
روستای پالنگان نزدیک به هزار نفر جمعیت دارد که مذهب اکثریت آنها سنی است و به لهجه اورامی صحبت می‌کنند.
با این که پالنگان در یک منطقه کوهستانی قرار دارد اما به دلیل آسفالت بودن مسیر، در تمام طول سال امکان بازدید از این روستا وجود دارد. فعالیت یک واحد شیلات در کنار روستا نیز باعث شده تا بهترین خوراکی پذیرایی از گردشگران طبخ انواع ماهی باشد.
علاوه بر این دو روستای منحصر به فرد در استان کردستان که هم اکنون به شهره جهانی رسیده اند هستند روستاهای دیگر در کردستان که ظرفیت های خوبی برای گردشگری دارند ولی متاسفانه تاکنون به دلایل مختلفی هنوز ناشناخته هستند.
از جمله این روستاهای گردشگری می توان به دولاب، تنگی سر، نوره، نگل، دیوزناو، آرمرده، نجنه علیا، صلوات آباد و قم‌چقای بیجار اشاره کرد که آنها و شماری دیگر روستا نیز در استان کردستان با ظرفیت های ویژه طبیعی و تاریخی هنوز معرفی نشده اند.