خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ: هفته گذشته در یکی از شبکه‌های اجتماعی مرتبط با «نویسندگان کودک و نوجوان» خبری مبنی بر قطع بیمه نویسندگان منتشر شد. در آن خبر آمده بود شرط بیمه نویسندگان از داشتن دو کتاب به تالیف ۵ اثر رسیده است.
درپی انتشار این خبر در فضای مجازی، خبرنگار مهر پیگیری صحت آن را در گفتگو با مجید غلامی جلیسه مدیرعامل موسسه خانه کتاب شد. جلیسه اما در پاسخ گفت: خیر، چنین چیزی صحت ندارد. در این خصوص آئین‌نامه‌ای در سال‌های ۸۳ و ۸۴ از سوی معاون فرهنگی وقت وزارت ارشاد مصوب و ابلاغ شد که در آن موضوع «استمرار فعالیت» مطرح شده است با درج این شرط که برای بهره‌مندی از پوشش بیمه‌ای، نباید بیش از ۵ سال از انتشار آخرین اثر یک اهل قلم گذشته باشد.
روایت یک نویسنده؛ گرفتار دور باطل شده‌ایم!
جعفر توزنده‌جانی، یکی از نویسندگان کودک و نوجوان است که همزمان با سال جدید و برای پرداخت حق بیمه خود به یکی از شعبات بیمه رفته است. خود او ماجرا را این‌گونه تعریف میکند: مشکل از آنجا آغاز شد که من برای پرداخت حق بیمه به شعبه ۲۸ رفتم و گفتند بیمه شما مسدود شده است. با شنیدن این خبر به خانه کتاب مراجعه کردم و به سرای اهل قلم رفتم، گفتند براساس آییننامه جدید، کل بیمه‌ها تغییر کرده تا مشخص شود چه کسی شرایط بیمه را دارد و چه کسی فاقد این شرایط است.
نویسنده کتاب «مهمانی دیوها»، پس از مراجعه به بیمه و اطمینان از مسدود شدن بیمه‌اش به مرکز اطلاع‌رسانی خانه کتاب می‌رود و فهرست آثارش را دریافت و بعد از آن به سرای اهل قلم خانه کتاب ارائه میکند. آنها نامه‌ای در اختیار توزنده‌جانی می‌گذارند که به امضای معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد برسد و پس از آن در اختیار سازمان تامین اجتماعی قرار گیرد تا روال بیمه از سر گرفته شود.
به گفته توزنده جانی در شرایط کنونی، نویسندگان گرفتار یک دور باطل شده‌اند. آنها باید به خانه کتاب بروند و از جایی کسب اطلاعات کنند که خودش، باعث و بانی قطع و مسدود شدن بیمه نویسندگان بوده؛ ضمن این‌که وقتی در سایت خانه کتاب به عنوان نویسنده ثبت نام می‌کنیم، به‌طور خودکار عنوان آثارمان نمایش داده می‌شود؛ خب این چه کاری است؟ خانه کتاب یا من نوعی را قبول دارد یا ندارد. اگر مرا به عنوان نویسنده می‌شناسد چرا باید این مراحل خسته‌کننده را دوباره پشت سر بگذارم!؟
اعضای جدید انجمن نویسندگان بیمه نمی‌شوند
محسن هجری، عضو کمیته حقوقی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان نیز به تبصره‌ای که در آییننامه بیمه نویسندگان آمده اشاره و بیان میکند: براساس این تبصره، نویسندگانی، حق استفاده از مزایای بیمه را دارند که هر پنج سال یک بار، کار تازه‌ای منتشر کنند. در غیراین صورت می‌توانند، در پنج سال دوم از قانون معافیت بهره برده و به روال پیشین از بیمه وزارت ارشاد استفاده کنند.
به گفته نویسنده رمان «چشم عقاب» هنوز هم نویسندگان با داشتن دو عنوان کتاب ثبت شده در فهرست خانه کتاب می‌توانند بیمه شوند و این دو کتاب به پنج عنوان افزایش پیدا نکرده است. کافی است نویسنده‌هایی که از قبل بیمه بوده‌اند به خانه کتاب بروند و فهرست آثار خود را دریافت کنند و از بیمه صندوق حمایت از هنرمندان و نویسندگان بهره‌مند شوند.
هجری، گفته‌های خود را با انتقاد از سیاست خانه کتاب ادامه می‌دهد و می‌گوید: خود خانه کتاب به همه اطلاعات دسترسی دارد اما نویسندگان باید به این مرکز مراجعه و فهرست آثار منتشر شده خود را دریافت کنند و این برای اهل قلم، یک زحمت اضافی است.
این نویسنده ادبیات نوجوان به طرح این پرسش می‌پردازد که آیا کسی که تنها یک اثر نوشته و منتشر کرده، نویسنده نیست. این روزنامه‌نگاران هستند که به شرط ادامه فعالیت، روزنامه‌نگار می‌مانند اما در ارتباط با نویسندگان این‌طور نیست. چه کسی می‌تواند بگوید مارگارت میچل که تنها، رمان «برباد رفته» را نوشته نویسنده نیست!؟
به گفته عضو کمیته حقوقی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، بیش از یک سال است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اعضای تازه این انجمن را بیمه نکرده و فقط بیمه کسانی ادامه پیدا کرده که در دولت پیشین بیمه شده‌اند و به نظر می‌رسد که مشکل اصلی این است که دولت بودجه ندارد و می‌خواهد به هر بهانه‌ای از شمار بیمه‌شدگان بکاهد.
نویسندگانی که بیمه‌شان قطع شده به خانه کتاب بیایند
به رغم این اظهارات اما مجید غلامی جلیسه، مدیرعامل خانه کتاب در گفتگو با خبرنگار مهر به آییننامه مصوب سال ۱۳۸۴ اشاره کرد و گفت: یکی از مهم‌ترین مواردی که در آییننامه بیمه نویسندگان به آن اشاره شده، استمرار فعالیت است تا هر که از راه رسید و یک کتاب منتشر کرد، نویسنده به حساب نیاید. براین اساس، نویسندگان باید هر پنج سال یک بار، یک کتاب منتشر کنند. البته تبصره‌هایی هم وجود دارد. ممکن است نویسنده‌ای سنش بالا رفته و امکان نوشتن نداشته باشد، طبیعتا ما نام او را از فهرست نویسندگان و بیمه‌شدگان حذف نمی‌کنیم و انتظار نداریم که هر پنج سال یک بار، کار تازه‌ای از او منتشر شود.
مدیرعامل خانه کتاب در پاسخ به این‌که نویسندگان معتقدند ناچار به گذراندن یک دور باطل شده‌اند، می‌گوید: صندوق حمایت از هنرمندان و نویسندگان، اواخر سال گذشته، فراخوانی منتشر کرد که در خبرگزاری ایبنا و کتاب هفته هم منتشر شد که نویسندگان بیایند و کاستی‌های پرونده‌شان را تکمیل کنند. عده‌ای آمدند و برخی دیگر از نویسندگان، پشت گوش انداختند.
غلامی با اشاره به برطرف شدن مشکل مالی وزارت ارشاد می‌گوید: وزارت ارشاد، ۵۰ میلیارد تومان بدهی به سازمان تامین اجتماعی داشت. این مشکل با مدیریت علی جنتی برطرف شد و من از همین‌جا به نویسندگان و اهل قلم اعلام می‌کنم اگر کسی مشمول حق بیمه است و هنوز بیمه نشده می‌تواند به خانه کتاب مراجعه کند و از تسهیلات بیمه بهره‌مند شود.
او در پاسخ به این‌که آیا خود خانه کتاب نمی‌توانست آثار نویسندگان را در اختیار صندوق حمایت از هنرمندان و نویسندگان بگذارد تا اهل قلم مجبور نشوند به طور انفرادی اقدام کنند، بیان میکند: خانه کتاب به عنوان مجری طرح، نمی‌تواند چنین کند، اما ما مراحل کار را با راه‌اندازی سایت اهل قلم آسان کردیم.
غلامی جلیسه در پایان از بازنگری آیین نامه بیمه نویسندگان خبر می‌دهد و می‌گوید: آییننامه جدید تا یکی دو ماه آینده مورد تصویب معاونت فرهنگی قرار می‌گیرد و ابلاغ می‌شود.