این گزارش از سلسله گزارشهای «پرونده ویژه بررسی پدیده حاشیه نشینی در استانهای کشور» منتشر شده است. «پرونده ویژه» مجموعه گزارشهای تولیدی دفاتر سرپرستی استانهای خبرگزاری مهر، در یک موضوع مشترک است.
به گزارش خبرنگار مهر، ایجاد پایگاه ها و مراکز سلامت در مناطق حاشیه نشین یکی از آیتم های اجرای طرح نظام تحول سلامت دولت بود که در آغاز هفته سلامت امسال کلید خورد و در برخی از مناطق حاشیه نشین شهرهای بزرگ کشور به مرحله اجرا درآمد.
توجه به مباحث بهداشتی، اجتماعی و... از جمله فاکتورهای مد نظر برای ایجاد این پایگاه ها و مراکز سلامت در نقاط حاشیه ای است که با حضور کارشناسان و کاردانان در پایگاه های سلامت و روانشناسان و پزشکان در مراکز سلامت محقق می شود.
ایجاد پایگاه ها سلامت در مناطق حاشیه ای کرمانشاه
کمال جلیلیان در گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص ایجاد و راه اندازی پایگاه های سلامت در کرمانشاه گفت: هم اکنون تمام کارهای مقدماتی برای ایجاد پایگاه های سلامت درحاشیه شهر کرمانشاه انجام شده و مناقصه آن نیز برای واگذاری اقدامات اجرایی یا خدمات این پایگاه ها به شرکت های بخش خصوصی صورت گرفته است که پس از انتخاب پبمانکار مورد نظر، این پایگاه ها و مراکز سلامت افتتاح و آماده ارائه خدمت به حاشیه نشینان خواهد شد.
وی افزود: در این راستا بهداشت خانواده های حاشیه نشین توسط پایگاه ها و مراکز سلامت کنترل می شود.
سرپرست واحد طرح و گسترش مرکز بهداشت کرمانشاه، از انجام اقدامات اولیه برای راه اندازی این پایگاه ها و مراکز توسط مرکز بهداشت کرمانشاه خبر داد و گفت: این اقدامات در سال ۹۳ و در مدت بیش از دو ماه انجام شده و در قالب آن سرشماری مناطق حاشیه نشین، بلوک بندی مناطق برحسب جمعیت و پراکندگی و تعداد پایگاه های سلامت مشخص شده است.
جلیلیان، از ارائه خدمات پایگاه های سلامت به صورت فعال پس از بهره برداری خبرداد و تصریح کرد: چنانچه پس از راه اندازی این پایگاه ها خدمت گیرندگان، برای گرفتن خدمت از پایگاه مذکور مراجعه نکنند، نیروهای پایگاه موظف به پیگیری این موضوع به صورت تماس تلفنی و یا حضور در محل زندگی خدمت گیرنده هستند تا او را به پایگاه دعوت و خدمات لازم را به وی ارائه کنند.
ارائه خدمات روانشناسی، پزشکی، تغذیه ای و دندانپزشکی
وی همچنین از راه اندازی مراکز سلامت در مناطق حاشیه نشین شهر کرمانشاه خبر داد و گفت: در مراکز سلامت علاوه بر حضور پزشک، یک مشاور روانشناس و یک کارشناس تغذیه حضور دارند.
سرپرست واحد طرح وگسترش مرکز بهداشت کرمانشاه، تصریح کرد: در پایگاه های سلامت حداقل سه نیروی کاردان و کارشناس حضور دارند و به مردم این مناطق خدمات می دهند اما در مراکز سلامت پزشکان نیز حضور داشته و خدمات پزشکی ارائه می کنند.
جلیلیان،افزود: در برخی از مراکز سلامت بنابر نیاز منطقه علاوه بر پزشک، کارشناس تغذیه و مشاور روانشناس ممکن است یک کارشناس بهداشت محیط و در مواردی نیز آزمایشگاه حضور داشته باشد. هم چنین در این مراکز خدمات دندانپزشکی نیز ارائه می شود.
وی در خصوص اعتبارات این طرح نیز گفت: اعتبارات طرح مذکور از محل دانشگاه علوم پزشکی هزینه شده و مبالغ قابل توجهی بوده است.
سرپرست واحد طرح وگسترش مرکز بهداشت کرمانشاه با بیان اینکه پیش از احداث پایگاه های سلامت نیز در این مناطق خدماتی از این دست ارائه می شد گفت: هم اکنون و در قالب اجرای طرح مذکور ارائه این خدمات پررنگ تر از گذشته خواهد بود.
آموزش پرسنل برای ارائه خدمات چند پیشه
وی از آموزش پرسنل موجود مرکز بهداشت دانشگاه علوم پزشکی برای استقرار در این پایگاه ها و مراکز از پنجم اردیبهشت امسال خبر داد و گفت: پس از تعیین پیمانکار مجری طرح نیز نیروهای آن شرکت ها هم آموزش لازم را خواهند دید تا بتوانند به عنوان کارشناس چند پیشه در این مراکز ارائه خدمت کنند.
جلیلیان در پاسخ به این سوال خبرنگار مهر، «که بنابر تعریف های پیشین صورت گرفته از پایگاه های سلامت در کشور، آیا این پایگاه ها در استان کرمانشاه نقش پل ارتباطی بین مردم این مناطق و دولت را برای انعکاس مشکلات آنها دارند؟ »گفت: این امر که مردم مناطق روستایی، محروم و حاشیه نشینی که در نقاطی دورتر از مرکز شهرها واقعند برای راهنمایی در مسائل اداری به نزدیکترین ساختمان اداری در مناطق خود مراجعه می کنند یک امر مرسوم از گذشته بوده است و مسلما در مراکز و پایگاه های سلامت بنابرنیاز مردم مشاوره و راهنمایی هایی به آنها داده می شود اما اینکه برنامه مدون شده ای به این منظور موجود باشد نیست و جزو کارهای اصلی این مراکز و پایگاه ها به شمار می آید.
ایجاد پایگاه ها و مراکز سلامت راهکار پیشگیری از معضلات اجتماعی
وی وجود این پایگاه ها و مراکز سلامت را در کاهش آسیب های اجتماعی در این مناطق بسیار موثر دانست و گفت: با حضور روانشناسان در مراکز سلامت این مناطق مسلما آسیب های اجتماهی ناشی از مشکلات روانی در مناطق مذکور بسیار کاهش می یابد .
سرپرست واحد طرح وگسترش مرکز بهداشت کرمانشاه، پیش از احداث این مراکز و حضور مشاوران روانشناس از این نظر در مناطق حاشیه نشین خلا وجود داشت که با حضور آنان رفع شده و شاهد کاهش بسیاری از مشکلات در این مناطق خواهیم بود.
جلیلیان حضور روانشناسان در این مناطق را در کاهش معضلات اجتماعی ای چون اعتیاد و آسیب های ناشی از آن و معضلات اجتماعی از این دست بسیار تاثیرگذار دانست.
سرپرست واحد طرح وگسترش مرکز بهداشت کرمانشاه در پایان یادآور شد و تاکید کرد: جزئیات لازم برای راه اندازی مراکز بهداشت در حاشیه های شهر کرمانشاه آماده بوده و در آینده نزدیک و به محض مشخص شدن مجری کار به مرحله اجرا در می آید.
وی تعداد پایگاه های سلامت پیش بینی شده برای افتتاح در مرحله اول را ۱۴ پایگاه و مراکز سلامت را پنج مرکز اعلام کرد که در مناطق حاشیه ای چون دولت آباد، حکمت آباد، صادقیه، شاطر آباد، جعفرآباد، چغاگلان، آناهستا، باغ ابریشم و... راه اندازی خواهند شد.