ساری- این روزها روزنه ای برای احیاء خانه های تاریخی مازندران به عنوان میراث گرانبهای این استان ایجاد شده اما هنوز دیوار برخی خانه ها در زیر سایه بی توجهی در حال ریزش است.

به گزارش خبرنگار مهر، در پی گزارش های خبرگزاری مهر درباره خانه های تاریخی مازندران، پای متولیان کشوری و استانی به احیای بافت های فرسوده استان باز شده و در اولین گام قرار است، محله های تاریخی ساری احیا شود.

به واقع یکی از اصلی ترین جاذبه های توریستی در کشورهای مختلف اروپایی، بناهای تاریخی و بافتهای احیا شده است و کمتر کشوری را می‌توان پیدا کرد که به این دست از بافت های خود کم توجهی کند، بلکه با درک صحیح، این آثار تاریخی فرهنگی را به جاذبه های توریستی تبدیل می‌کنند.

تلفیق و ایجاد یک همجواری منطقی بین بافت های قدیمی و جدید، بدون ایجاد کمترین مشکل همواره در احیای بافت های تاریخی از پیچیده‌ترین موارد بوده است.

 

درماههای گذشته خبرگزاری مهر گزارش و پیگیریهایی پیرامون اهمیت حفظ و نگهداری خانه های سنتی و قدیمی همچنین احیای بافت قدیم ساری به عنوان یک میراث و سرمایه ارزشمند که از نیاکان و پیشینیان به ودیعه نهاده شده است را درج کرد تا اهمیت فرهنگی و اقتصادی این موضوع را برای مرکز استان مازندران  به صورت مجمل برشمرد.

ساری یکی از مهمترین شهرهای شمال، پایتخت تشیع  وسرزمین علویان بوده است. این شهر دارای عقبه غنی فرهنگی بوده که  ساخت و سازهای گسترده، روح حاکم بر گذشته این سرزمین را تحت الشعاع قرار داده است، اما هنوز در این شهر مکان های زیادی وجود دارد که اگر چه از دید شهرسازی و معماری جزو بافت های فرسوده شهری محسوب و خطرات بسیاری را برای مردم به همراه دا رد لذا این مناطق که در گذشه نه چندان دور تابلوی هویت و اصالت یک شهر را نشان می‌داد به مکان های نا امنی برای جان انسان‌ها تبدیل شده است.

مدیرعامل شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری کشور در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه ۲۱ هزار هکتار از مساحت شهری را بافت های تاریخی و با ارزش تشکیل می دهد، اظهار داشت: طرح تفصیلی بهسازی و مرمت این محلات تاریخی تهیه شده است.

بهسازی بافت های تاریخی محله آب انبارنو

محمد سعیدایزدی گفت: بافت تاریخی محله آب انبار نو در ساری با گستره حدود دو کیلومتر مربع ۱۹ بنای تاریخی را در خود جای داده که قرار است ترمیم و بهسازی شود.

پرویز حناچی معاون وزیر راه و شهرسازی نیز به حمایت مالی دولت با پرداخت وام های ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون ریالی برای ترمیم و نوسازی بافت های فرسوده کشور اشاره کرد و گفت: سود تسهیلات بافت های فرسوده ۲۲درصد است که ۹ درصد آن را دولت تقبل کرده است.

مدیرکل راه و شهر سازی مازندران نیز بیشترین فضای فرسوده و تاریخی مازندران را با ۶۴۱ هکتار مربوط به شهر ساری عنوان کرد و گفت: در حال حاضر ساخت و ساز در این مناطق مطابق با طرح تفضیلی و نظام مهندسی ساختمان صورت نمی گیرد.

فرسودگی بافت یک سوم شهرهای مازندران

حیدر نوروزی گفت: چهار هزار و ۸۲۱ هکتار برابر با یک سوم مساحت شهرهای مازندران فرسوده یا تاریخی است.

مدیرعامل شرکت مادر تخصصی عمران و مسکن سازان مازندران نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: طرح راسته آب انبار نو با پیشنهاد معاون وزیر راه و شهر سازی در ابتدای سال ۱۳۸۳ استارت خورد و ساختمان سرمله نوآمبار نو با هزینه ای بالغ بر ۱۲ میلیارد ریال برای تعاملات مردمی در راسته احیا و بهسازی محله به بهره برداری رسید.

وی سرمله را یک مکان برای تعامل با هنرمندان و مردم برشمرد و گفت:مردم از هر گروهی در کنار هم جمع شوند و با یکدیگر مذاکره کنند.

حدادیان تصریح کرد: شرکت عمران و مسکن سازان مازندران دریک اقدام ارزشمند از سال ۸۸ گامهایی را برای بازسازی خانه های زیبا با معماری خاص، برداشته و اقدامات عملیاتی در این زمینه را آغاز کرده است و همه تلاششان این است که این قبیل بناها را که به هر حال به نحوی معرف یک اتفاق تاریخی هستند احیا و ترمیم کند.

وی با اشاره به مذاکرات انجام شده با ۱۴ سازمان خدمات رسان برای تسریع طرح بازسازی محله نوامبارنو افزود: خانه فاضلیها با نظر مشاور سازمان مسکن و شهر سازی برای ساری سرا و تعامل هنرمندان و صاحب نظران در نظر گرفته شده است.

مدیرعامل شرکت مادر تخصصی عمران و مسکن سازان مازندران گفت: مردم باید با این بناهای قدیمی آشتی کنند و پای کار بیایند مانند اروپا که طرحهای جدید با مدرنیسم و سنتی همسان سازی شده و در بازسازیها تاثیر داشته و نگاه افراد عوض می شود و عملا نگاه مدیران هم عوض می شود.

لزوم مداخله مردم برای حفظ بناها

حدادیان با بیان این که اگر خانه فاضلیها ساخته نمی شد و الگو نبود نمی توانستیم چیزی  برای اریه و الگو داشته باشیم خاطرنشان کرد: باید به دنبال حفظ بناها باشیم و این خانه ها را تملک کنیم زیرا در کشورهای مثل ایتالیا مردم کارشناسی صحبت می کنند.

وی در ادامه افزود: در ایران باید مردم را مداخله دهیم و فرهنگ سازی کنیم که برای این امر اتاق گفتگو را برای آگاهی دادن به مردمتدارک دیده ایم و تا مردم آگاه نباشند ترمیم و کنده کاری مارا یک مزاحمت می دانند ولی در شهرهایی مثل  کاشان و اصفهان اگر ترمیم اتفاق افتاده  مردم را درگیر کردند.

حدادیان تاکید کرد: محل آمبارنو اگر ترمیم شود به یک بافت و قطب فرهنگی  گردشگری برای ساری تبدیل می شود.

 وی در ادامه ابراز داشت: تاکنون متولی ترمیم و ساخت میراث فرهنگی بوده که به دلیل دولتی بودن نتوانسته کاررا پیش ببرد ولی باید سرمایه داران و بخش خصوصی رادرگیر کرد تا نتیجه بخش باشد.

 حدایان گفت: با ادارت ذیربط جلسات مختلفی برگزار کرده ایم و اعلام آمادگی کرده اند حتی  بزرگترین معضل ما اداره برق بود که تا چند ماه آینده کار فروش زمین این اداره انجام می شود و در بخش مبلمان محله و کف سازی  محله کارای زیبایی انجام شده که با فروش ساختان اداره برق شروع می شود.

وی خاطرنشان کرد: اگر بر روی تفکر خانمها و مادران تاثیر گذار باشیم می توانیم کارهای بزرگی انجام دهیم و برروی تفکر بچه ها و مردم نیز تاثیر گذار خواهیم بود.

وی در پی پیشنهاد برای معرفی بناها به کودکان دبستانی گفت: با آموزش و پرورش وارد مذاکره شدیم تااین ساختمانها به دانش آموران دبستانی معرفی شوند.

وی در ادامه افزود: وقتی از مسئولان و مدیران برای بازدید پروژه ها دعوت می شود حضور داشته باشند ولی حضور پیدا نمی کنند انتظار ما این است که مسولین بیشتر توجه داشته باشند.

خانه فاضلی ساری سرا می شود

حدادیان در خصوص نحوه کاربری این بناها پس از ترمیم گفت: کاربری این بناها را مشاور سازمان مسکن و شهرسازی با بررسیهای انجام شده و نیاز سنجی منطقه اعلام می کند مثلا خانه فاضلی به عنوان ساری سرا برای تعاملات مردم و گروهها و خانه میرگتی که وقف مسایل دینی و قرآنی است برای آموزش قران و مسایل دینی در نظر گرفته شده است.

وی در ادامه با اشاره به ترمیم خانه رمدانی گفت: یک قسمت از این دیوار مشرف به حیاط فاضلیها با وجود ترمیم به دلیل این که میراث سفال سقف را انجام نداده است در حال تخریب است و انتظار می رود اداره میراث فرهنگ مازندران هر چه سریعتر جلوگیری از تخریب ذوباره هزینه کند و ترمیم را انجام دهد.

حدادیان خاطرنشان کرد: باید خود مردم برای پیشبرد ترمیم بافت سنتی اهرم فشار باشند و تا فرهنگ و دید مردم نسبت به این فضا ها عوض نشود کاری نمیتوان کرد وقتی مردم توجیه نباشند کاری نمی توان کرد و مرمت را مزاحمت می دانند و دفتر سرمله برای توجیه و آگاهی مردم بسیار موثر است.

حدادیان گفت:دوماه پیش طرح راسته آمبار نوبرای شورای شهر فرستاده شد تا طرح در صحن شورا تصویب و در اختیار شهرداری قرار گیرد و با تصویب شهرداری کمیته های هماهنگی با سازمانها انجام می شود و مجوزات لازم صادر می شود اما تاکنون هیچ پاسخی از شورای شهر دریافت نشده است.

به گزارش مهر، اصلی ترین ارکان حفظ هویت یک ملت و شهر، زنده نگاه داشتن گذشته و بافت سنتی و تاریخ چند صد ساله  آن کشورو شهراست، از اینرو ملتی می‌تواند تمدن و فرهنگ خود را به جهانیان معرفی کند که ابتدا خود در حفظ و بسط دادن آن کوشا باشد و از سوی دیگر همواره از شقوق  و افتخارات مطرح و مهم در میان مردم هر سرزمینی، مکان زیست و روح حاکم بر سبک زندگی گذشتگان در هر شهر و دیاری است.

لذا حفظ سبک زندگی قدیمی و سنتی حاکم بر هر شهر، میراثی گران بها از گذشتگان محسوب شده و اولویت بسیاری از کشورهای مدرن است که با احیای آن سعی در حفظ غنای فرهنگی خود دارند، تمامی مکانهای بجا مانده از گذشته بخشی از هویت فرهنگ کشور و شهر می‌ باشد و تخریب آنان به معنای نابودی آثار به جامانده از گذشتگان است.

حال آنکه با توجه به قدمت دیرینه این بناها می‌توان با احیاسازی و نه تخریب آنان، بخشی از فضا و جو حاکم بر گذشته کشور را حفظ کرد و آن را به عنوان معرفی برای هویت ملی و میراثی ارزشمند برای آیندگان قرار داد.

غافل از آنکه با نگاهی کلان و استراتژیک و مدیریتی واحد و آینده نگر علاوه بر زنده نگهداشتن هویت ملی و شهری می‌توان این مکان‌ها را به جاذبه های سیاحتی و توریستی تبدیل کرد؛ امری که هم اکنون در معروف ترین شهرها و کشورهای اروپایی رخ داده است.

بیش از عدم فهم صحیح فرهنگی از میراث گذشتگان  که در بسیاری از کشورهای اروپایی خود منشاء مدرنیته بوده و امروز در عرصه پست مدرن و بعضا ترنس مدرن زیست می کنند، بسیاری از بافت‌ها فرسوده و تاریخی به صورتی منطقی در کنار مدرنیزاسیون شهری حفظ و ابقا شده است.

گزارش: لیلا ناطقی