خبرگزاري مهر- گروه بين الملل: 26 دسامبر، سالگرد وقوع زمين لرزه عظيم در بستر اقيانوس هند و پر كشيدن هزاران نفر بود، يكسال از"سونامي" درسواحل جنوبي و جنوب شرقي آسيا مي گذرد، يكي از فاجعه بارترين حوادث در قرن اخير كه دهها هزار كشته و بي خانمان برجاي گذاشت، اما براساس تحقيقات به عمل آمده مشخص شد كه ميزان موفقيت در رسيدگي به قربانيان بلاياي عظيم طبيعي كه نياز به واكنش سريع دارد، بالا رفته است

به گزارش خبرگزاري مهر، امواج سهمگين كه ارتفاع آنان در برخي مناطق به دهها متر مي رسيد، بر سر مردم سواحل جنوبي كشورهاي آسيايي فرو آمد و هرچه داشتند را با خود به همراه برد. در اين شرايط كمك هاي بين المللي توانست نقش بسيار موثري را براي كاهش درد و رنج قربانيان بازي كند، اما مي بينيم كه باوجود آن همه كمك بازهم حيف وميل كردن كمك هاي صورت گرفته به قربانيان سونامي به چشم مي خورد. در عين حال مي توان اين نكته را نيز برجسته كرد كه در هنگام وقوع چنين حوادثي، كشورها براي كمك به يكديگر تمامي تلاش خود را انجام مي دهند و اين قابل توجه است.

وقوع زمين لرزه هاي اقيانوس هند باعث بروز يكي از گسترده ترين تلاش هاي امداد رساني در تاريخ جهان براي كمك به ميليون ها قرباني پديده سونامي شد. سريلانكا، اندونزي، هند و تايلند بيشترين خسارات را متحمل شدند و با پيشروي نيروهاي امدادي در مناطقي كه متحمل بيشترين خسارت ها بوده اند، ابعاد واقعي ويراني بيش از پيش روشن شد. 

در اين فاجعه شاهد حضور بين المللي كشورهاي مختلف از طريق سازمان ملل متحد و سازمان هاي غيردولتي براي برقراري هماهنگي و همبستگي در زمان لازم بوديم.

سازمان هاي بشردوستانه پس ازمرحله ارسال كمك هاي پزشكي فوري دست از كار نكشيدند و در مرحله دوم براي بازسازي مناطق خسارت زده دست به كار شدند. در حقيقت، چالش ها براي بازسازي مناطق بسيار وحشتناك بودند.

در ميان قربانيان اين حادثه مرگبار بيشترين تلفات را كودكان و افراد مسن تشكيل مي دادتد. كانون زمين لرزه  در نزديكي استان آچه، واقع در جزيره "سوماترا"، از جزاير تشكيل دهنده كشور اندونزي بود كه مركز اين زلزله در اقيانوس موجب جزر و مد شديد آب و در پي آن جاري شدن سيل شد. ارتفاع امواج به حدي زياد بود كه در بعضي از مواقع به 50 متر نيز مي رسيد و اين امواج سهمگين در مناطق ساحلي اقيانوس هند هر آنچه در مقابلشان وجود داشت را مي بلعيدند و همين مساله باعث افزايش باورنكردني تلفات شد.

"اريك شواتز" معاون بيل كلينتون رئيس جمهوري سابق آمريكا كه به عنوان فرستاده ويژه سازمان ملل متحد در مناطق سونامي زده حضور يافته بود، از مشكلات بسيار در اين مسير سخن به ميان آورده بود.

به گزارش "مهر"، در حاليكه كانون زلزله در اقيانوس هند در جزيره سوماترا قرار داشته، اما اين زمين لرزه باعث تلاطم امواج دريا و رسيدن دامنه هاي آن حتي به سومالي، واقع در شرق آفريقا و بيش از چهار هزار كيلومتر دورتر از كانون زلزله و مناطق ساحلي كشور كنيا شده بود.

در بين مردم عادي گفته مي شود كه با بسيج بين المللي و حضور كشورهاي مختلف در راستاي بازسازي مناطق خسارت زده، تمامي مشكلات حل خواهد شد و مردم به زندگي عادي خود بازمي گردند، اما اين روش به اين سادگي كه همگي فكر مي كنند نيست بلكه مشكلات بسياري در اين مسير وجود دارد.

در همين حال، يكي از مشكلات اصلي در اين پديده، كودكان بودند كه با عقب نشيني امواج سهمگين اقيانوس همچنان باقي مانده و چيزي كه مورد توجه قرار دارد، زندگي كودكان بازمانده از پديده سونامي است كه در معرض خطر قرار داشتند. ازجمله اين خطرات مي توان به گسترش بيماري هاي مسري مانند مالاريا و يا ديگر بيماري هايي است كه منشأ آبي دارند، اشاره كرد.

كمبود آب وغذا نيز يكي ديگرازعوامل ايجاد بيماري هايي مانند سوءتغذيه در مناطق سونامي بود كه سلامتي كودكان را تهديد مي كرد و بدن كودكان را در برابر كوچكترين عامل بيماري آسيب پذير مي نمود.

ازديگر مشكلات، مي توان به افزايش روزانه كودكان بي سرپرستي كه يكي از والدين خود و يا بيشتر را در اين فاجعه ازدست داده بودند، اشاره كرد.

صندوق كودكان سازمان ملل متحد (يونيسف) نيز در گزارشي در مورد تجارت انسان، موارد وجود كودك ربايي در آچه اندونزي را گزارش كرده بود.

اگرچه دولت اندونزي براي مدت زمان كوتاهي خروج كودكان به خارج از آچه را براي جلوگيري از تجارت انسان قدغن كرده بود اما در حال حاضر اين مشكل نيز به ديگر مشكلات دولت اضافه شده است.

اين درحالي است كه با وقوع حوادث طبيعي در ديگر نقاط جهان همچون زمين لرزه كشمير پاكستان چنين بسيج بين المللي براي كمك به زلزله زدگان ايجاد نشد. اين درحاليست كه زمستان فرارسيده است و بسياري از بي خانمان هاي پاكستاني كه خانه هايشان خراب شده و عزيزانشان را از دست داده اند، خود نيز در اين فصل جان خواهند سپرد. بايد براي رويارويي با اين گونه حوادث طبيعي در جهان فكري همه جانبه كرد تا درتمامي موارد بتوان آن را به اچرا آورد و اين درحاليست كه از مردم گرسنه در نيجر كه هيچ بسيج بين المللي براي كمك به آنها ايجاد نشده است، سخني به ميان نمي آيد.

مطمئنا بسيار مفيد خواهد بود تا مطالعاتي دقيق براي درك تلاش هاي كمك كنندگان و تغييرات بسيار حساس در ميزان دلرحمي انجام گيرد. جامعه بين الملل تحت نظارت سازمان ملل متحد به منظور در نظر گرفتن اين پديده مي تواند به يك مكانيسم توزيع برابر كمك هاي بشردوستانه فكر كند. اين مساله مي تواند از نابرابري هاي عميق كه امروزه در جهان وجود دارد، جلوگيري به عمل آورد.

سونامي همان خيزش عظيم امواج دريا در اثر وقوع زمين لرزه در بستر اقيانوس است. اين امواج با سرعت زياد مسافت هاي طولاني را طي و با شدت به سواحل برخورد مي كنند و ارتفاع آنها گاه به 50 متر مي رسد.

جالب توجه است كه اولين فرد نجات يافته از سونامي، يك جوان 24 ساله بود كه يك ماهيگير سوماترايي پس از گذشت سه روز در زير قايق ساحلي  خود وي را كه ديگر به سختي تنفس مي كرد، زنده پيدا كرد.

"تنگكو سوفيان" كه به سختي نفس مي كشد به خاطر سه روز شناور بودن در آب به سختي قادر به صحبت كردن بود و بدنش بر اثرگرماي شديد دچار كم آبي حاد شده بود پس از پيدا شدن  به بيمارستاني در باندا در آچه منتقل شد.

در اين فاجعه كشورهاي سريلانكا، هند، اندونزي، تايلند، ميانمار، مالزي، مالديو، بنگلادش و كشورهاي سواحل شرقي قاره آقريقا متحمل خسارات جاني و مالي بسياري شدند ، اما بيشترين ميزان تلفات به اندونزي مربوط مي شد.