قم - حذف یارانه کاغذ، عدم نظارت بر قیمت گذاری، عدم تخصیص، توزیع و مدیریت درست یارانه گره کور کتاب را پیچیده‌تر کرده است.

به گزارش خبرنگار مهر، مصلای امام خمینی(ره) اردیبهشت‌ماه امسال نیز مانند سال‌های گذشته میزبان بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی ایران و ناشران داخلی و خارجی بود.

این نمایشگاه هر ساله تلاش می‌کند در مجامع جهانی حرفی برای گفتن داشته باشد و گام‌های طلایی خود را برای ارتقای کتابخوانی در بین خوانندگان کتاب افزایش دهد.

بیست و هشتمین نمایشگاه کتاب با شعار «خواندن، گفتگو با جهان» نیز دوره خود را نیز سپری کرد و این یعنی ۳ دهه است که دوستداران کتاب به دور هم جمع می‌شوند تا بزرگ‌ترین کارناوال فرهنگی را رقم بزنند اما همچنان کتاب‌هایشان خانه به دوش است؛ زیرا امسال هم مستأجر مصلای امام خمینی(ره) بودند.

یکی از مسائل مهم در مورد نمایشگاه کتاب مشکلات ناشی از قیمت سرسام آور کتاب است که هم گریبان‌گیر ناشران کتاب و هم گریبان‌گیر مصرف کنندگان است؛ حذف یارانه کاغذ، عدم نظارت بر قیمت گذاری، عدم تخصیص، توزیع و مدیریت درست یارانه گره کور کتاب را پیچیده‌تر کرده است.

حضور چشمگیر ۳۰۰ ناشر قمی در نمایشگاه کتاب

رئیس اتحادیه ناشران قمی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بیش از ۳۰۰ ناشر از استان قم حضور داشتند که بعد از تهران بالا‌ترین آمار تعداد ناشران را قم داشت.

رئیس اتحادیه ناشران قم ادامه می‌دهد: ناشران قمی در حوزه دین فعالیت‌ها و آثار خوب و قابل توجهی را ارائه دادند.

یکی از مسائل مهم در مورد نمایشگاه کتاب مشکلات ناشی از قیمت سرسام آور کتاب است که هم گریبان‌گیر ناشران کتاب و هم گریبان‌گیر مصرف کنندگان استوی با بیان اینکه در حاشیه نمایشگاه بین المللی کتاب نشست‌های تخصصی برگزار شد، افزود: در این نشست‌های تخصی مشکلات و آسیب‌های کتب حوزه دین با حضور آیت الله حسینی بوشهری و اندیشمندان دیگر بررسی شد.

خرمی معتقد است نمایشگاه امسال نیز مانند سال‌های گذشته با استقبال خوبی مواجه است و در حال حاضر کمبود بودجه و گران تمام شدن هزینه کتاب باعث شده تا مردم کمتر سراغ کتاب بروند.

رئیس اتحادیه ناشران قم می‌افزاید: قم ناشران قوی و خوبی دارد که تلاش زیادی در زمینه تألیف آثار و ترجمه انجام می‌دهند تا فرهنگ ناب اسلام و تشیع در جهان عمومی شود.

وی تأکید کرد: باید هرچه زود‌تر یک نمایشگاه دائمی برای نمایشگاه بین المللی کتاب تهران احداث شود، زیرا این نمایشگاه نیازمند سالن‌های متعدد و مجهز است.

زیاد تمام شدن هزینه کتاب و عدم حمایت از ناشران

امروزه نگاه به نشر یک نگاه اقتصادی است که البته این نگاه درست است اما در لابلای این نگاه باید بدانیم که کتاب یک عنصر اثرگذار در افکار عمومی است که منتقل کننده پیام نویسنده است؛ امروزه ناشران کتب دینی از آسیب‌های حوزه نشر دین سخن می‌گویند که شاید بتوان گفت انتشار کتاب به خاطر شهرت و در آمد بیشتر، عدم توجه کافی به محتوای دینی و اصیل کتاب، انجام ندادن ویرایش‌های صحیح و... از دلایل آسیب‌های کتب حوزه دین است.

اسماعیل اسماعیلی رئیس موسسه بوستان کتاب نیز در گفتگو با مهر، می‌گوید: امسال در نمایشگاه تلاشمان بر این بود که قوی‌تر حضور پیدا کنیم و استقبال از نمایشگاه و هم چنین از غرفه‌های بوستان کتاب خوب بوده است.

انتشار کتاب به خاطر شهرت و در آمد بیشتر، عدم توجه کافی به محتوای دینی و اصیل کتاب، انجام ندادن ویرایش‌های صحیح و... از دلایل آسیب‌های کتب حوزه دین استبه گفته وی موسسه بوستان کتاب در نمایشگاه کتاب با سه غرفه حضور پیدا کرد، و غرفه اصلی موسسه در بخش عمومی بود و یک غرفه در بخش کودکان و نوجوانان و یک غرفه هم در بخش کتب دانشگاهی توسط بوستان کتاب طراحی شده بود.

اسماعیلی با بیان اینکه ۱۳۰۰ عنوان کتاب در سه غرفه عرضه کردیم، می‌افزاید: نزدیک به ۴۰۰ عنوان چاپ ۱۳۹۳ است که ۱۰۰ عوان چاپ اول بود و ۳۰۰ عنوان هم باز چاپ شده بوده ست.

رئیس موسسه بوستان کتاب معتقد است که در حوزه نشر کتب دینی گاهی با استقبال کم مواجه هستیم و باید آسیب‌های حوزه نشر دین شناسایی و به دنبال راه حل آن باشیم که در واقع یکی از مشکلات زیادی هزینه تمام شده کتاب و عدم حمایت از ناشران است.

محدودیت توزیع بن کتاب و پایین آمدن توان خرید مطالعه کنندگان

یکی دیگر از مشکلات خریداران کتاب اتمام بن کتاب است، هر ساله عده زیادی با کلمه ظرفیت خرید بن تکمیل شده، مواجه می‌شوند و در واقع شاید یکی از دلایل مطلوب نبودن فروش کتب همین محدودیت بن کتاب باشد.

علاوه بر مبلغ ناچیز بن کتاب، بسیاری از بن‌های خرید کتاب به خوانندگان کتاب نمی‌رسد؛ بلکه در ادارات توزیع می‌شود که نیازی به بُن کتاب ندارند و آن را به دلالان این عرصه می‌فروشند که نتیجه می‌شود اینکه کتاب‌خوانان، دیگر نمی‌توانند در حد نیازشان کتاب بخرند.

مصطفی امرایی، رئیس سازمان چاپ و انتشارات اسراء نیز در گفتگو با مهر بیان می‌کند: توزیع محدود بن‌ها، توان خرید پایین مطالعه کنندگان کتاب و بالا رفتن قیمت منشورات نسبت به سال گذشته از دلایل افت خرید کتاب در نمایشگاه است.

وی با اشاره به اینکه نشر اسراء با ۲۴۰ اثر حاضر شد، ادامه می‌دهد: موسسه اسراء با ۴۰ اثر جدید در نمایشگاه حاضر شد که از میان ۲۴۰ اثر، تعداد زیادی از آثار مکتوب و دیگر آثار دیجیتالی بود.

مکان ثابتی برای نمایشگاه در نظر گرفته شود

سه دهه حضور در عرصه برگزاری بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی باید مسئولان را به این مهم برساند که مکان ثابتی برای نمایشگاه در نظر گرفته شود‌‌‌ چون امسال هم دوباره برخی انتشاراتی‌ها در چادر حضور داشتند که این قضیه مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند.

هر ساله مسئولان از استقرار مکان ثابت برای نمایشگاه بین المللی کتاب تهران سخن می‌گویند‌ اما تا کنون هیچ نتیجه مشخصی را به همراه نداشته است.

مدیر انتشارات دارالفکر نیز به خبرنگار مهر می‌گوید: بیش از ۶۰ سال از سابقه موسسه دارالفکر می‌گذرد و تا کنون هزار عنوان کتاب توسط این انتشاراتی چاپ می‌شود.

سید محمد مولانا با اشاره به اینکه انتشارات دارالفکر با ۴۰۰ اثر در نمایشگاه حضور پیدا کرد، ادامه می‌دهد: استقبال از نمایشگاه خوب بود؛ البته ناگفته نماند نسبت به سال گذشته تفاوت چندانی ندارد.

به گفته مدیر انتشارات دارالفکر باید نمایشگاه دائمی برای نمایشگاه بین المللی کتاب تهران ساخته شود.

گزارش از مژگان فرهنگیان