به گزارش خبرنگار مهر، از روزهای گذشته باغبان‌ها، پارکبان‌ها، نانواها، آتش‌نشان‌ها، پلیس، پزشکان و ... خلاصه تمام اقشار در تکاپو هستند تا شلوغ‌ترین و شادترین روزها در شهر قم به بهترین شکل پیش برود.
گل‌کاری در مسیرهایی که زائران از آن تردد می‌کنند، شست‌‌وشو و رنگ‌آمیزی جداول و گاردریل‌ها، نصب بنرهای خوشامدگویی و پرچم‌های رنگی و خلاصه هر چه که حال و هوای شهر را در آستانه رسیدن نیمه ماه شعبان تغییر دهد این روزها به کار گرفته شده. از همه مهم‌تر دل‌هایی هستند که مشتاقانه منتظرند تا روز موعود برسد و قم میزبانی خود را از اجتماع بزرگ شیعیان در نیمه شعبان کامل کند.
یکی از نهادهایی که بیشترین مسئولیت را در این ایام به عهده دارد، شهرداری است که این روزها در هیاهوی جابه‌جایی شهردار و با وجود همه بی‌ثباتی‌ها با تمام توان خود به صحنه آمده است. مسائلی مانند حمل و نقل و ترافیک، جمع‌آوری زباله، تهیه سرویس بهداشتی، رسیدگی به بوستان‌ها، تهیه کمپینگ‌ها و ... از جمله مسائلی است که توسط شهرداری پیگیری می‌شود.
ترافیک مهمترین مشکل سال گذشته
آنطور که معاون اجرایی مسجد جمکران یک ماه پیش در جلسه ستاد تسهیلات زائران اعلام کرده بود، ترافیک سنگین در نظرسنجی‌ها رتبه نخست نارضایتی‌های زائران نیمه شعبان سال گذشته را داشته. مسئله‌ای که با وجود مشکلاتی که در حوزه زیرساخت‌ها وجود دارد احتمالا امسال هم به قوت خود باقی خواهد ماند.
حضور ۵۰۰ هزار نفر در یک روز در شهری مانند قم که با مشکلات عدیده زیرساختی دست و پنجه نرم می‌کند، بدون وجود مشکل ترافیک ممکن نیست. به ویژه اینکه امسال پیش بینی می‌شود تعداد زائران نسبت به سال گذشته ۳۵ درصد افزایش داشته باشد.
در اربعین گذشته تمام دستگاه‌های استان از جمله راهور و شهرداری و استانداری بسیج شده بودند تا مشکل ترافیک میدان هفتاد و دوتن حل شود که در نهایت با تماس با وزارتخانه و اختصاص چند رام قطار بیشتر مشکل به صورت موقتی حل شد تا جمعیت چند هزار نفری که در میدان هفتاد و دو تن راهی برای رسیدن به شهرهایشان پیدا نمی‌کردند سر و سامانی بیایند. همه اینها نشان می‌دهد قم تا چه‌اندازه برای پذیرایی شایسته از میهمانانش نیاز به گسترش زیرساخت‌ها مخصوصا پارکینگ و حمل و نقل ریلی دارد.
با احتساب اینکه حدود ۵۴ درصد زائران در سال گذشته با وسیله شخصی به قم آمده‌اند، یکی از بزرگترین دغدغه‌های ترافیکی در نیمه شعبان مربوط به پارکینگ است.
از آنجا که پارکینگ‌های موجود در مسجد جمکران کفاف یک دهم زائران نیمه شعبان را هم نمی‌دهد، هر سال شهرداری از زمین‌های اطراف جمکران که اکثرا مالک شخصی دارند برای ساماندهی به امور ترافیکی به عنوان پارکینگ و پارکسوار استفاده می‌کند. نصب المان و تقسیم بندی فضای این زمین‌ها برای ساماندهی به خودروها کاری است که شهرداری در این رابطه انجام می‌دهد. در عین حال مازوت‌پاشی برای جلوگیری از بلند شدن گرد و غبار در این پارکینگ‌ها از دیگر اقداماتی است که هر ساله انجام می‌شود. هر چند برخی از دلسوزان محیط زیست نسبت به اثر مخرب مازوت‌پاشی بر زمین‌های اطراف مسجد جمکران هشدارهایی داده‌اند اما امسال هم شهرداری ۱۴۰ هکتار پارکینگ و پارکسوار را به همین روش آماده کرده است.
یکی از بزرگترین دغدغه‌های ترافیکی در نیمه شعبان مربوط به پارکینگ است
امیرعباس صفوی، مدیرکل حمل و نقل و ترافیک شهرداری قم در گفتگو با خبرنگار مهر از آماده‌سازی این پارکسوارها و پارکینگ‌ها برای سه روز می‌گوید. به گفته وی این فضا ظرفیت پذیرش ۳۵ هزار دستگاه سواری شخصی و چهار هزار دستگاه اتوبوس را دارد.
وی ادامه داد: پارکینگ‌های اختصاص یافته شامل پارکسوار یاوران مهدی، پارکسوار خضر نبی(ع)، پارکسوار انسجام، پارکینگ بلوار پیامبر اعظم(ص)، پارکسوار شمالی و پارکینگ‌های اطراف رینگ مسجد مقدس جمکران و همچنین پارکینگ طیبی می‌شود.
به جز مسئله پارکینگ، موضوع ترافیک یکی از نارضایتی‌های عمده زائران نیمه شعبان در سال گذشته بود که امسال هم برای کنترل این مسئله ۳۰۰ دستگاه اتوبوس، ۱۴۰ دستگاه مینی بوس و چهار هزار دستگاه تاکسی به کار گرفته می‌شوند.
البته مشکلات ترافیکی اطراف مسجد جمکران پس از احداث بلوار پیامبر اعظم(ص) شرایط بسیار بهتری پیدا کرده اما گویا هنوز هم شرایط برای زائران راضی کننده نیست.
باز آنطور که احمد حاجی زاده، معاون اجرایی مسجد جمکران می‌گوید در سال گذشته ۳۰ درصد از نارضایتی‌های مردم به ضعف اطلاع‌رسانی و راهنمایی مسافران مربوط می‌شده که گویا قرار است نقشه‌هایی با نام شما اینجا هستید در پارکینگ‌ها و پارکسوارها توزیع شود تا بتوانند موقعیت خود را به خوبی تشخیص دهند.
همچنین امسال بلوار شهید کریمی به عرض ۳۰ متر در دقیقه ۹۰ توسط شهرداری بازگشایی و آسفالت کشی شد تا رینگ جنوبی شهر با احداث این محور تکمیل و مقداری از سنگینی ترافیک کاسته شود.
مشکل جمع‌آوری زباله و نظافت شهر
یکی دیگر از چالش‌های جدی در مناسبت‌های مختلف مخصوصا نیمه شعبان مربوط به مسئله جمع‌آوری زباله و نظافت شهر است. وجود ایستگاه‌های صلواتی متعدد در نیمه شعبان که شیرینی و شربت پخش می‌کنند و حجم زیادی از زباله اطرافشان تولید می‌شود موجب شده شهرداری مجبور باشد نیروی زیادی برای جمع‌آوری زباله و مدیریت پسماند در این روزها مصرف کند.
در این زمینه سید عبدالله میرابراهیمی، سرپرست سازمان مدیریت پسماند شهرداری قم توزیع كارتن پلاست و كیسه‌های زباله برای واحدهای شهرداری برای نظافت معابر و شوارع اصلی را یکی از مهمترین اقدامات می‌داند.
وی عنوان كرد: عمده فعالیت‌های سازمان در روزهای آتی در زمینه تمیز نگاه داشتن هر چه بیشتر شهر و دعوت از مسافران و همشهریان برای رعایت پاكیزگی است.
وی ادامه داد: در گذشته تلاش بر این بود كه شهر را تمیز كنیم، اما در سال جدید رویكرد تغییر كرده و تلاش شده كه با فرهنگ سازی به زائران و مردم شهر قم گوشزد كنیم كه باید از كثیف كردن شهر پرهیز كنند.
آمادگی کامل اورژانس
به جز مسائل مرتبط با مدیریت شهری، مسائل بهداشتی و امدادی هم از مهمترین موضوعاتی است که باید نسبت به آن در برگزاری چنین مراسم‌هایی حساس بود.
به همین خاطر اورژانس قم در این روزها ۱۸ پایگاه شهری و ۱۷ پایگاه جاده‌ای را برای رسیدگی به وضعیت تصادفات آماده نگه داشته است.
مهدی فراهانی، معاون این سازمان در گفتگو با خبرنگار مهر در این رابطه می‌گوید: بکارگیری روزانه بیش از ۴۰ نفر از پرسنل ستادی و عملیاتی علاوه بر ظرفیت عادی استان در این ایام یکی از اقدامات این مرکز است.
وی گفت: ۱۱ دستگاه آمبولانس اورژانس ۱۱۵ از عصر روز سه شنبه تا پایان تعطیلات در محدوده جمکران، خیابان‌ها و میادین منتهی به مسجد مقدس جمکران و اطراف حرم مطهر حضرت معصومه(س) مستقر می‌شوند، همچنین هفت دستگاه موتورلانس و موتور فرماندهی در پارکینگ‌ها و معابر پر ترافیک مستقر می‌شوند.
معاون مرکز فوریت‌های پزشکی استان قم عنوان کرد: آمادگی EOC استان و هماهنگی با اورژانس کشور جهت آماده باش پایگاه‌های اورژانس استان‌های همجوار و بیمارستان‌های استان‌های تهران، مرکزی و دانشگاه علوم پزشکی کاشان و سمنان از دیگر اقدامات اورژانس در ایام شعبانیه است.
وی بیان کرد: استقرار هفت دستگاه موتورلانس و موتور فرماندهی در پارکینگ‌ها و معابر پر ترافیک، همچنین استقرار یک دستگاه اتوبوس آمبولانس با ظرفیت انتقال ۱۴ بیمار و ارائه خدمات درمانی سرپایی در اطراف مسجد مقدس جمکران از دیگر اقدامات مرکز فوریت‌های پزشکی استان قم در این ایام است.
نیروهای آتش‌نشانی هم در این روزها با استقرار ۱۱ پایگاه تلاش خود را برای رقم زدن یک عید ایمن برای زائران انجام می‌دهند.
آنطور که معاون درمانی دانشگاه علوم پزشکی استان قم می‌گوید امسال بیمارستان سیار عاشقان ولایت نیز در کنار مسجد مقدس جمکران برپا می‌شود که در زمینی به مساحت ۲۵۰۰ متر مربع در یکی از شبستان‌ها فعال خواهد بود و ۲۰۰ نفر از کادر پزشکی و بیمارستانی در آن به ارائه خدمت می‌پردازند.
مظفری با بیان اینکه مراکز درمانی و آموزشی در سطح استان نیز در حال آماده‌باش کامل خواهند بود خاطرنشان کرد: اتاق‌های عمل و کادر درمانی در این مراکز، به صورت شبانه‌روزی در خدمت زائران خواهند بود.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی استان قم عنوان کرد: ۱۰ تیم بازرسی بهداشت محیط نیز وظیفه نظارت و ارزیابی وضعیت بهداشتی مراکز اقامتی، هتل‌ها، هیئت‌ها، ایستگاه‌های صلواتی، رستوران‌ها و مراکز توزیع مواد غذایی را بر عهده دارند و هشت تیم مراقبت سیار نیز در بیمارستان‌ها و مراکز هلال احمر به انجام وظیفه می‌پردازند.
مسئله اسکان هم همواره یکی از مشکلات حضور صدها هزار نفری زائران در مناسبت‌های خاص در قم بوده که با توجه به ظرفیت پایین تخت‌های اقامتی در قم معمولا به عنوان یکی از چالش‌های عمده از آن یاد می‌شود. در این زمینه هم شهرداری با آماده‌سازی ۲۰ بوستان به عنوان کمپینگ و آموزش و پرورش با اختصاص ۶۰۰ کلاس درس برای اسکان زائران، برای جبران این نقص تلاش می‌کنند.
در هر صورت قم با تمام نقاط قوت و ضعفش به استقبال این اتفاق بزرگ می‌رود. اتفاقی که از دید ناظران جهانی هم یکی از بزرگترین تجمعات شیعیان است و به راحتی نمی‌شود از آن گذشت. شکی نیست هر قدر دستگاه‌ها در طول سال در مسیر آماده‌سازی زیرساخت‌ها بیشتر تلاش کنند و نگاه بلندمدت را جایگزین اقدمات با اثر کوتاه‌مدت کنند، ماراتن روزهایی مانند نیمه شعبان ساده‌تر خواهد بود و میزبانی کامل‌تری اتفاق خواهد افتاد.
زینب آخوندی