فرارو نوشت: جهان مملو از تسلیحات است. از سوریه و عراق گرفته تا بیابان های منطقه ساحل در آفریقا، فرصت خوبی است برای جنگجو بودن چراکه به دست آوردن سلاحی که برای انجام جنگ شورشی لازم است، بسیار آسان شده است.
واقعیت زندگی در قرن بیست و یکم در تازه ترین شماره «بررسی سلاح های کوچک: تسلیحات و جهان» کاملا آشکار است؛ گزارشی که نشان می دهد ارزش تجارت جهانی سلاح های کوچک در خلال سال های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۱ تقریبا دو برابر شده است. از آن زمان این روند همچنان رو به افزایش بوده و در سال ۲۰۱۲ بیش از پنج میلیارد دلار انتقال تسلیحات صورت گرفته است. از آنجایی که ماهیت بازار جهانی تسلیحات کوچک چندان شفاف نیست، ممکن است مجموع این رقم بسیار بالاتر باشد.به طور کلی آمریکا هم در عرصه صادرات و هم در عرصه واردات، همچنان بر بازار جهانی تسلیحات کوچک تسلط دارد.
سلاح های کوچک چالش هایی را متوجه تلاش ها برای کنترل جریان جهانی تسلیحات می کنند. سلاح های کوچک که در قالب هفت تیر، تپانچه، تفنگ، مسلسل و از این دست سلاح ها تعریف می شوند، قابلیت انتقال بهتری دارند و حجم قابل توجهی از تسلیحاتی را تشکیل می دهند که در حرکت های شورشی جهان امروز مورد استفاده قرار می گیرند. یک گروه جنگجوی آموزش دیده را با تفنگ و چند اسلحه خودکار و وسیله نقلیه تجهیز کنید، در نهایت به احتمال زیاد با یک گروه جنگنده نسبتا توانمند روبرو خواهید بود.
میزان تغییر ارزش واردات هشت واردکننده بزرگ تسلیحات کوچک در جهان (میلیون دلار آمریکا) ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۲
این نوع جنگجوها بوده اند که پس از بهار عربی به گسترش بی ثباتی در سراسر خاورمیانه و شمال آفریقا کمک کرده اند و دسترسی شان به تعداد بی شمار تسلیحات و مهمات کلید خیزش آنها در عراق و سوریه، لیبی و مالی بوده است. «بررسی سلاح های کوپک» دریافت که در میانه این ناآرامی ها و علیرغم اینکه ممکن است از این سلاح ها سوءاستفاده شود، دولت ها همچنان به عرضه تسلیحات به این کشورها ادامه می دهند.
برای مثال این گزارش در مورد مصر به سفارش بزرگ هفت تیر به تولیدکننده چک اشاره می کند که پس از تحریم اتحادیه اروپا بر صادرات تسلیحاتی که ممکن بود در سرکوب داخلی مورد استفاده قرار گیرد، اشاره می کند. این تحریم ظاهرا باعث شد تولیدکننده چک راه گریزی برای امضای قرارداد جهت تحویل بیش از ۵۰ هزار قبضه هفت تیر و ۱۰ میلیون فشنگ ۹ میلیمتری با وزارت کشور مصر بیابند.
این تحریم های همراه با تردید اتحادیه اروپا و تلاش های مشابه از سوی واشنگتن برای اعمال فشار بر قاهره به واسطه ممانعت از انتقال تسیحات پیشرفته، بیانگر این نکته است که کشوری مانند مصر چگونه می تواند خود را در مقابل فشارهای سیاسی از این دست، مقاوم کند. همانطور که در این گزارش آمده، این تلاش های غرب باعث شد که مصر برای تامین تسلیحات خود به دیگر نقاط روی کند و حتی تا امکان توافق تسلیحاتی با روسیه پیش رود.
اما بررسی نقشی که انتقال بین المللی تسلیحات در تشدید ناآرامی ها در دیگر کشورهای تحت تاثیر بهار عربی، داشته تلاشی است که به واسطه نبود شفافیت حاکم بر این انتقالات تضعیف می شود. از سال ۲۰۱۱ که جنگ داخلی در سوریه آغاز شده، چندین قدرت جهانی تلاش کرده اند انتقال تسلیحات به نیروهای وفادار به بشار اسد، رئیس جمهوری این کشور را کاهش دهند. با این حال، این گزارش تاکید می کند که گزارش رسانه ها از تداوم کمک تسلیحاتی روسیه، ایران و کره شمالی به این کشور خبر می دهند. در حالیکه اتحادیه اروپا ممنوعیت تسلیحاتی را بر سوریه اعمال کرده، روسیه مانع از ایجاد چنین مانعی از سوی سازمان ملل شده است.
دیگر سلاح هایی که برای نیروهای مخالف سوری ارسال می شود، در اصل در ذخایر تسلیحاتی بزرگ به جای مانده از شوروی سابق بوده است. در سراسر منطقه جنوب شرقی اروپا، ذخایر تسلیحاتی از دوره شوروی، از یک طرف فرصت صادرات را ایجاد می کند و از سوی دیگر خطرات بسیاری را متوجه مردم محلی می کند. بر اساس گزارش «بررسی سلاح های کوچک» در خلال سال های ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۴ بالغ بر ۵۱ انفجار در سایت های مهمات در جنوب شرقی اروپا رخ داده و بیش از ۷۰۰ نفر تلفات به دنبال داشته است.
شاید هیچ نقطه از جهان به اندازه مالی از ازدیاد تسلیحات دوران جنگ سرد آسیب ندیده باشد؛ جاییکه دولت طی سه سال گذشته با حمایت فرانسه به دنبال آرام کردن شورشیان جدایی طلب بوده است. اغلب گفته می شود که درگیری های مالی به واسطه جریان تسلیحاتی که از انبارهای سلاح معمر قذافی راهی این کشور شد، تشدید شده است.
درس بزرگی که می شود از گزارش «بررسی سلاح های کوچک» گرفت این است: تسلیحاتی که امروز به کشورهای دوست و متحد ارسال می کنید، ۱۰، ۲۰ یا ۳۰ سال دیگر بر اساس یک عادت بد به دست دشمنان غیرمنتظره می افتد.