به گزارش خبرنگار مهر، هفته پیش بود که در منطقه حفاظت شده «موته» در اصفهان دو نفر از محیطبانان توسط شکارچیان زخمی شدند و بار دیگر بی توجهی مسئولان مربوطه برای حمایت صحیح از سربازان طبیعت تاسف همگان را برانگیخت.
سالهاست محیطبانان قربانیان بی توجهی قرار گرفته‌ا‌ند چراکه می توان آنها را به سربازانی تشبیه کرد که به رغم مجاز بودن سلاح‌هایشان حتی برای دفاع از جان خود حق استفاده از سلاح را ندارند.
سالانه تعدادی از این محیطبانان یا زخمی و کشته شده و یا به زندان و قصاص محکوم شدند و چندی پیش بود که محیط زیست توانست رضایت خانواده های شکارچیان غیرمجاز را جذب و دو محیطبان محکوم به قصاص را از چوبه دار نجات دهد اما بنا به گفته کهرم، مشاور سازمان حفاظت محیط زیست در امور محیط طبیعی هم اکنون سه نفر از محیطبانان کشور در این ارتباط به قصاص محکوم شده‌اند و هنوز محیط زیست نتوانسته است رضایت خانواده های شکارچیان را کسب کند.
به تازگی دو تن از نمایندگان مجلس خواستار ارائه لایحه حمایت از محیطبانان توسط دولت به مجلس شده‌اند تا به قید دو فوریت آن را به تصویب برسانند.
ابهام در قوانین بکارگیری سلاح توسط محیطبانان
اسماعیل کهرم مشاور سازمان حفاظت محیط زیست در امور محیط طبیعی در گفتگو با خبرنگار مهر، با تاکید بسیار بر مظلومیت محیطبانان ایرانی که با وجود شغل بسیار سخت خود حقوق اندکی داشته و حمایتهای قانونی را در پیش ندارند، اظهار داشت: قانون در ارتباط با عملکرد محیطبانان به گونه ای است که در موارد زیادی منجر به ضرر این سربازان محیط زیست می شود.
وی افزود: تعداد زیادی از این افراد در طول سال به دلیل تیراندازی به شکارچیان زندانی می‌شوند و هم اکنون نیز در جریان پرونده سه نفر از محیطبانان در کرمان، کهگیلویه و بویر احمد و غیره به قصاص محکوم شده‌اند که محیط زیست سعی در راضی کردن خانواده های شاکی دارد.
بوم شناس و فعال محیط زیست تاکید کرد: محیط بان جواز حمل اسلحه را دارد و بر این اساس به نوعی ضابط دادگستری است و می‌تواند شکارچی متخلف را دستگیر و به دادگاه ببرد اما قوانین به کارگیری سلاح در برخی موارد مبهم و امکان اجرایی شدن ندارد.
وی اضافه کرد: زمانی که یک محیط بان متخلفی را مشاهده می‌کند در ابتدا باید انتظار بکشد تا وی آغاز به شکار کند و حتی اگر ده‌ها ساعت وی را زیر نظر بگیرد اما پیش از اقدام به این امر، امکان دستگیری وی را ندارد.
کهرم ابراز داشت: در وهله بعدی که شکارچی به حیوانی تیراندازی کند محیط بان باید ابتدا به وی ایست دهد، سپس تیرهوایی شلیک کند و سپس در صورتی که خود و همکارش در معرض خطر بودند می توند از کمر به پایین فرد شکارچی را تیر بزند که این مسایل امری طبیعی و صحیح است.
وی با اشاره به اینکه برای اجرایی کردن یا نکردن موارد فوق در صورت بروز مشکلی برای محیط بان در مراجع قضایی شاهدی نیز وجود نخواهد داشت، ادامه داد: اولین مشکل در یک سوال ساده متجلی می‌شود که پس از طی مراحل سخت فوق، محیطبانان که اغلب آنها دارای تفنگ های بسیار قدیمی و فاقد تجهیزات خاص نشانه‌گیری هستند و در شرایطی که در دل کوه و دشت ممکن است در حال حرکت نیز باشند چگونه می تواند از فاصله دور اینقدر دقیق هدف‌گیری کرده و دچار خطا نشوند.
محیط بانان و دوراهی انتخاب
مشاور سازمان حفاظت محیط زیست در امور محیط طبیعی با اشاره به اینکه نبود حمایت قانونی از محیطبانان موجب دلسردی آنها از کار خود می شود، گفت: زمانی که محیطبان مشاهده کند که رفیق وی مدتهاست در زندان یا زیر تیغ است ترجیح می دهد به محیط بانی نرفته و در هوای سرد و گرم سال به راحتی در پاسگاه خود بماند چراکه یا باید جان خود را به خطر بیندازد و یا زندان و اعدام در انتظار وی است.
وی با اشاره به شرایط کاری سخت محیطبانان علاوه بر مشکل فوق بیان داشت: محیطبانان در هر شرایط آب و هوایی و در کوه و صحرا مجبور به فعالیت هستند و به اندازه‌ای دغدغه و درگیری دارند که گاه دو تا سه روز فرصت نمی کنند حتی پوتین خود را از پای درآورند.
کهرم با بیان اینکه شرایط کاری محیطبانان به اندازه ای خاص است که به خانواده خود نیز اطلاع می دهند که در صورت غیبت بیش از سه یا چهار روز به پلیس اطلاع‌رسانی کنند، گفت: اخیرا سختی کار محیطبانان در هیئت دلت تصویب و از یک هزار به ۳ هزار ترقی پیدا کرد که بر این اساس ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان به حقوق آنها اضافه می‌شود اما همچنان به اندازه ای حقوق آنها برای این کار سخت، کم است که زبان از بیان میزان آن قاصر است.
سختی‌ها و شیرینی‌های توامان کار محیط بانی
وی به بیان خاطره‌ای در ارتباط با سختی وشیرینی توامان کار محیط بانی پرداخت و خاطرنشان کرد: روزی یکی از محیط بانان در حال درد دل با من در ارتباط با سختی‌های این حرفه بود که ناگاه دسته‌ای آهو در دشت پدیدار شدند وبی اختیار حواس وی از صحبت‌های قبلی پرت و شروع به صحبت درباره آهوان و ابراز مهربانی به آنها کرد.
این بوم شناس و فعال محیط زیست تصریح کرد: محیط بانان به واقع عاشق حرفه خود هستند چراکه اگر به دنبال مادیات بودند شاید از دستفروشی می تواستند پول بیشتری به دست آوردند اما اکنون در چنین شرایط سختی نیز میدان را خالی نکرده و از جان مایه می گذارند.
۱۱۶ محیط بان شهید
وی تعداد محیطبانان شهید را ۱۱۶ نفر برشمرد و تاکید کرد: حدود یک ماه پیش دو نفر از نمایندگان مجلس آقایان رجایی و لاهوجی اعلام کردند اگر دولت لایحه ای برای حمایت از محیطبانان به مجلس بیاورد مجلس حاضر است آن را با قید دو فوریت رسیدگی کند تا با اصلاح قانون حمایت از محیط بانان این افراد به دلیل انجام وظیفه در معرض خطر قرار نگیرند.
کهرم با اشاره به اینکه سازمان محیط زیست در حال پیگیری این موضوع است، گفت: این موضوع را طی نامه ای به دکتر ابتکار اعلام کرده ام و به معاون پارلمانی نیز دستور رسیدگی ابلاغ شده است که امیداواریم هر چه سریع تر عملیاتی شود.
لزوم اصلاح قانون حمایت از محیطبانان
همچنین مرتضی جمشیدیان فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان اصفهان با توجه به اتفاقات تیراندازی به محیطبانان در منطقه حیات وحش موته در هفته گذشته با اشاره به اینکه قانون حمایت از محیطبانان دارای اشکالاتی است، ابراز داشت: البته قانون به کارگیری سلاح برای تمامی نیروهای مسلح مشابه است.
وی با بیان اینکه محیط بان نمی تواند به شکارچی در حال فرار تیراندازی کند، بیان داشت: البته قانون سلاح برای محیطبانان بسیار سخت تر از دیگر نیروها است چراکه آنها در پستی و بلندی و اغلب مواقع در حال دویدن هستند و تصمیم گیری و نشانه گیری برای آنها سخت است.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان اصفهان بیان داشت: از سویی برای عملکرد محیط بان در آن صحنه شاهدی وجود ندارد و صحنه را نیز نمی‌توان بازسازی کرد و بر این اساس به نظر می رسد اصلاحاتی در قانون برای حمایت از محیطبانان لازم است.
وی اضافه کرد: این نکته نیز لازم به ذکر است که محیطبانان بیمه مسئولیت دارند و اگر اتفاقی برای آنها بیفتد که عمدی نباشد بیمه خسارت های وارده را پرداخت می‌کند.
مجلس آمادگی تصویب فوری لایحه حمایت از محیط بانان را دارد
رئیس مجمع نمایندگان استان اصفهان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، در ارتباط با این مشکل مهم و کمک مجلس به رفع این معضل اظهار داشت: به واقع ما اکنون در زمینه قانونهای حمایت از محیط بانان با مشکل مواجه هستیم و با توجه به اینکه در هفته محیط زیست نیز قرار داریم امیدواریم هرچه سریعتر برای رفع این خلاء چاره اندیشی شود.
حجت الاسلام سید ناصر موسوی لارگانیوی افزود: حیوانات نادر و در حال انقراض به شکل بی رویه توسط کارشناسان غیرمجاز شکار می شوند و تنها حافظ جان آنها محیط بانانی هستند که هم اکنون توسط شکارچیان غیرقانونی که حتی اسلحه‌هایشان نیز غیرمجاز است تحت فشار قرار دارند.
رئیس مجمع نمایندگان استان اصفهان بیان داشت: اکنون محیط بانان اجازه حمل اسلحه را دارند اما کاربرد آن به درستی مشخص نشده است و دولت باید پیشنهاد دهد که محیط بانان در چه مواردی اجازه استفاده از اسلحه را دارند.
وی تاکید کرد: بر این اساس لازم است سازمان محیط زیست با همکاری رئیس جمهور لایحه و یا اصلاحیه مواد قانونی دارای اشکال را به مجلس ارائه کند اگر دولت لایحه حمایت از محیط بانان را به مجلس ارائه کند مجلس آمادگی دارد.
حجت الاسلام موسوی اضافه کرد: امیدواریم هرچه سریعتر با اصلاح قانون هم تامین سلامتی برای محیط زیست ایجاد کنیم و هم در حفظ جان حیوانات ارزشمند کشورمان تلاش کنیم.
به گزارش مهر، سالهاست است که کارشناسان از لزوم اصلاح قانون حمایت از محیطبانان و ارائه لایحه حمایت از محیط بانان به مجلس توسط دولت صحبت می‌کنند اما این کار ساده بدون استثناء در پیچ و خم مشکلات متعدد دولت های مختلف گم شده و بر این اساس لازم است هرچه سریع تر برای حمایت از جان سربازانی که مظلومانه شکار دست شکارچیان غیرمجاز می‌شوند چاره ای اندیشیده شود.
گزارش: فاطمه کازرونی