به گزارش خبرنگار مهر، استان چهارمحال و بختیاری یکی از استان هایی به شمار می رود که دارای جنگل های گسترده بلوط است.
این استان یک میلیون و ۶۵۳ هزار هکتار وسعت دارد که از این میزان یک میلیون و ۴۰۰ هکتار عرصه منابع طبیعی است که از کل وسعت این استان یک میلیون و ۹۳ هزار هکتار عرصه مرتعی و ۳۰۷ هزار هکتار عرصه جنگلی است.
جنگل های استان چهارمحال و بختیاری در گروه جنگل های جنوب غرب و غرب کشور قرار می گیرند. بخش زیادی از جنگل های این استان در پنج منطقه بازفت، اردل، ناغان، لردگان، دوراهان، و فلارد قرار گرفته اند. جنگل های این استان در حدود ۳۰۷ هزار هکتار به صورت نواری از کوه های بازفت در شهرستان کوهرنگ آغاز و به سمت کوه های فلارد در شهرستان لردگان کشیده می شوند. پوشش بیشتر جنگل های این استان بلوط است.
عوامل تخریب بسیاری در خصوص زوال درختان بلوط در جنگل های استان چهارمحال و بختیاری وجود دارد که مهمترین انها عبارتند از خشکسالی، ورود آفتها مانند آفت های چوب خوار، بریده شدن درختان برای تولید ذغال توسط سودجویان، استفاده جنگل نشینان از چوب درختان بلوط برای تولید حرارت و... است.
در این میان بریده شدن درختان جنگل برای قاچاق و تولید ذغال مهمترین معضل در استان چهارمحال و بختیاری به شمار می رود که که تاثیر بالایی در نابودی جنگل های بلوط استان دارد.
از دیگر معضل های تخریب جنگل های بلوط استان می توان به استفاده بیش از اندازه جنگل نشینان از چوب درختان بلوط برای تولید انرژی اشاره کرد.
در میان جنگل ها این استان روستاهای کوچک بسیاری وجود دارد که مردم در آنها زندگی می کنند.
بسیاری از این جنگل نشینان به علت سخت گذر بودن محل روستایشان امکان داشتن گاز طبیعی را ندارند و به راحتی نمی توان به این روستاها گاز رسانی کرد. بیشتر این مردم از درختان جنگل برای ایجاد گرما برای مصارف خود مانند آشپزی، گرم کردن آب و استحمام و... استفاده می کنندکه یکی از مهمترین عامل های تخریب جنگل ها به شمار می رود.
پدیده زوال و خشکی درختان بلوط جنگل های زاگرس از حدود شش سال پیش(۸۸ -۸۹) در جنگل های زاگرس آغاز شدنایب رئیس انجمن محیط زیستی تسنیم و کارشناش منابع طبیعی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: پدیده زوال و خشکی درختان بلوط جنگل های زاگرس از حدود شش سال پیش(۸۸ -۸۹) در جنگل های زاگرس آغاز شد.
هومان خاکپور گفت: این پدیده ابتدا در استان های غربی کشور مانند ایلام آغاز شد و به مرور استان های دیگر زاگرس را تحت تاثیر قرار داد و استان چهارمحال و بختیاری را نیز تحت تاثیر قرار داد.
وی افزود: میزان آسیب جنگل های بلوط در استان های ایلام و فارس به مراتب بیشتر از استان های دیگر زاگرس نشین است.
وی گفت: این پدیده یک پدیده ثانویه است که در پی عوامل مختلفی ایجاد شده است و جنگل را تحت تاثیر قرار داده است. در برسی علل وقوع خشکی مشخص شده است که ضعف اکولوژیکی بر کل جنگل ها حاکم شده است و سبب شده است که جنگل ها به سمت خشکی بروند.
این کارشناس منابع طبیعی گفت: نوع مدیریت و نوع بهره برداری و فشارهایی که بر جنگل می آید موجب ضعیف شدن گونه های درختی بلوط شده است و ضعیف شدن درختان جنگل موجب قدرت گرفتن آفات و بیماری های پنهان در جنگل شده است.
وی تصریح کرد: با ضعیف شدن درختان بلوط و دیگر درختان جنگل، جمعیت آفات افزایش پیدا کرده و موجب درگیر شدن درختان با آفات شده است.
خاکپور در ادامه با اشاره به اینکه چرای بیش از حد دام در جنگل ها و نوع بهره برداری ها و زراعت در جنگل های از عامل های مهم ضعیف شدن جنگل ها به شمار می رود، اظهار داشت: همه این عوامل موجب شده است که جنگل های زاگرس به سمت ضعف و ناتوانی پیش بروند.
حدود ۴۰ هزار هکتار از درختان بلوط این استان تحت تاثیر پدیده خشکی قرار گرفته اند
نایب رئیس انجمن محیط زیستی تسنیم گفت: آفت ها همیشه در جنگل ها هستند و هنگامی که جنگل شاداب و دارای توان است جمعیت آنها کم می شود، ولی در حال حاضر که بر اساس فشار های متحمل شده بر روی جنگل های زاگرس جمعیت انها افزایش پیدا کرده است و در پی تکثیر تصاعدی در حال از بین بردن درختان بلوط هستند.
خاکپور عنوان کرد: هم اکنون در حدود ۴۰ هزار هکتار از درختان بلوط این استان تحت تاثیر پدیده خشکی قرار گرفته اند.
وی بیان کرد: راهکار اساسی برای جلوگیری از خشک شدن درختان بلوط زاگرس این است که عواملی که باعث ناتوانی وضعف این درختان شده اند را از میان برداریم و به جنگل ها استراحت بدهیم تا شرایط شادابی جنگل ها دوباره احیا شود.
ورود دام به جنگل و ایجاد شخم و شیار در جنگل موجب جلوگیری از زادآوری طبیعی عرصه جنگلی می شود و همین امر نمی گذارد که جنگل خودش را احیا کند و به مرور زمان و از بین رفتن درختان کهنسال، عرصه جنگلی لخت و بدون درخت می شودمدیر کل منابع طبیعی و آبخیز داری استان چهارمحال و بختیاری در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: در استان چهارمحال و بختیاری ۳۰۷ هزار هکتار عرصه جنگلی داریم که نوع درخت این جنگل ها درخت بلوط است.
علی محمدی مقدم با اشاره به عوامل تخریب جنگل در استان چهارمحال و بختیاری، اظهار داشت: چرای دام و تصرف عرصه جنگلی برای کشاورزی در جنگل های یکی از عومل تخریب جنگل های استان به شمار می رود.
وی افزود: ورود دام به جنگل و ایجاد شخم و شیار در جنگل موجب جلوگیری از زادآوری طبیعی عرصه جنگلی می شود و همین امر نمی گذارد که جنگل خودش را احیا کند و به مرور زمان و از بین رفتن درختان کهنسال عرصه جنگلی لخت و بدون درخت می شود.
وی با اشاره به مهمترین عامل تخریب جنگلها در این استان، بیان کرد: عده ای سودجو به علت بیکاری یا منافع سودجویانه اقدام به قطع درختان بلوط جنگل و حمل قاچاق آنها می کنند که این کار بیشتر برای تولید ذغال است.
وی اظهار داشت: بیشترین تاوان منابع طبیعی در حوزه تخریب جنگل ها از ناحیه همین افراد سودجو و قاچاق چوب درخت بلوط است و بیشترین برخورد فیزیکی ماموران و یگان حفاظت منابع طبیعی که منجر به مصدوم شدن می شود نیز ناشی از همین امر است.
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیز داری استان چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه ورود تجهیزات ارتباطی نقش مهمی در افزایش قاچاق چوب درختان در این استان داشته، گفت: سودجویان ابتدا وارد عرصه های جنگلی می شوند و درختان بلوط را می برند و سپس بارگیری می کنند و ابتدا یک خودرو خالی در مسیر حرکت به استان های همجوار حرکت می کند و جاده را از وجود نیروهای حفاظتی منابع طبیعی و نیروی انتظامی برسی می کند و اگر جاده امن بود با تجهیزات ارتباطی مانند موبایل به خودرو حمل کننده چوب یا ذغال اطلاع می دهد وبیشترین هزینه های منابع طبیعی در راستای از بین رفتن جنگل ها در همین حوزه است.
یگان حفاظت منابع طبیعی استان باید تقویت شود و نیرو های جدید و جوان در بدنه آن قرار گیرد
وی بیان کرد: یگان حفاظت منابع طبیعی استان باید تقویت شود و نیرو های جدید و جوان در بدنه آن قرار گیرد.
علی محمدی مقدم یادآور شد: هم اکنون در استان به ازای هر ۱۵ هزار هکتار یک نیروی حفاظتی وجود دارد که استاندارد حفاظتی جنگل ها این است که به ازای هر دو هزار هکتار یک نیروی حفاظتی وجود داشته باشد و همین امر موجب شده است متخلفین سوء استفاده کنند و به تخریب جنگل و نابودی درختان بلوط بپردازند.
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیز داری استان چهارمحال و بختیاری در ادامه با اشاره به اینکه یکی از مهمترین عامل های دیگر تخریب جنگل ها استفاده جنگل نشینان و عشایر از چوب درختان بلوط برای ایجاد حرارت و انرژی است، ادامه داد: در بسیاری روستاهای جنگل نشین امکان گاز کشی وجود ندارد و همین امر بهانه ای برای مردم این منطقه شده است که از درختان جنگل برای ایجاد حرارت و انرژی استفاده کنند.
وی گفت: در این راستا منابع طبیعی اقدامات قابل توجهی مانند ایجاد شعبه های توزیع نفت دایر کرده و همچنین استفاده از انرژِی ها نو دراین روستا ها برای تولید انرژی و کاهش بریده شدن درختان از دیگر اقدامات بوده است.
علی محمدی مقدم ادامه داد: هم اکنون به همت منابع طبیعی و همچنین خود جنگل نشینان آبگرمکن های خورشیدی در این روستاها نصب شده است که نقش مهمی در کاهش استفاده از درختان برای گرم کردن آب داشته است.
وی گفت: از دیگر اقدامان منابع طبیعی گشت یگان های حفاظت در جنگل ها و شناسایی کوره های ذغال و تخریب انها است.
خبرنگار: سید محمد رضا موسوی