خبرگزاری مهر- سرویس فرهنگ: فعالیت در یک رسانه همواره عجین با هیجان و شتاب است. شتاب در بهره‌مندی حداکثری از حال و هیجان مواجهه با آینده. در این فرآیند اما هر توقف و تأملی محمل خودنمایی خاطرات گذشته می‌شود.
واقعیت این است که فارغ از گرایش‌ها و تعلقات مرسوم سیاسی و فکری، این حس مشترکی است که در میان تمام فعالان رسانه‌ای وجود دارد و به راحتی نمی‌توان آن را در قالب یک گزارش خبری به مرور گذاشت.
آنچه امروز به عنوان خاطره مشترک از ۱۲ سال فعالیت رسانه‌ای در ذهن تک‌تک همکاران و همراهان خبرگزاری مهر در ادوار مختلف به یادگار مانده، حاصل تکاپویی بی‌وقفه برای روایت صادقانه حالی که دیگر «گذشته» و آباد کردن آینده‌ای که حالا «امروز» شده، بوده است.
عبور مهر از مرز ۱۲ سالگی تنها بهانه‌ای برای مرور رسمی این «خاطرات» است. خاطراتی که بخشی از آن امروز جزو افتخارات و دستاوردها است و قطعاً بخشی هم تبدیل به تجربه شده است.
تولد یک رسانه
زمستان سال ۸۱ بود که تلاش‌ها برای تولد رسانه‌ای تازه به بار نشست و خبری کوتاه به صورت آزمایشی و با مطلع «به گزارش خبرگزاری مهر» در فضای مجازی منتشر شد.
عنوان این خبر که درست در روز ۱۸ اسفندماه ۸۱ در تحریریه خبرگزاری مهر به ثبت رسید و منتشر شد «ورود داروهای کدئین دار به کشورهای حوزه خلیج فارس ممنوع است» بود. خبری که سنگ اول بنایی بود که پس یک دهه حالا تبدیل به رسانه‌ای تمام عیار شده است. در روزهای باقی مانده تا پایان سال ۸۱ هم تنها ۶ خبر دیگر به صورت آزمایشی روی خروجی مهر رفت و این آمار یک ماه بعد در پایان فروردین ۸۲ به ۷۳ خبر رسید.
خبرگزاری مهر اگرچه در ۲۹ اردیبهشت ماه سال ۸۲ مطابق با ۱۷ ربیع الاول سالروز ولادت رسول گرامی اسلام (ص) و امام جعفر صادق(ع) به صورت آزمایشی بر روی شبکه اینترنت قرار گرفت اما در تیرماه ۸۲ و همزمان با روز تبلیغ و اطلاع رسانی دینی که مصادف با سالروز صدور فرمان امام خمینی(ره) مبنی بر تاسیس سازمان تبلیغات اسلامی در سال ۱۳۶۰ بود، با حضور حجت الاسلام و المسلمین سیدمهدی خاموشی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و با مدیرعاملی پرویز اسماعیلی فعالیتش رسمیت پیدا کرد.
شعار «مهر» هم چیزی نبود جز همان شعاری که تا به امروز هم صدرنشین اصول و قواعد فعالیت رسانه‌ای این خبرگزاری است؛ «با مهر به دنیا نگاه کنیم».
همزمان با بهار طبیعت در سال ۱۳۸۳ نیز، خبرگزاری مهر در اقدامی نو و جهت استفاده هر چه سریعتر و آسانتر مطبوعات کشور، نخستین تلکس خبری فارسی کشور را در شبکه جهانی اینترنت به نام تلکس اینترنتی مهر با آدرس www.mehrnews.ir راه اندازی کرد.
قالبی که بیش از ده سال «مهر» از پنجره آن دیده شد
مهرورزی بدون مرز
خبرگزاری مهر که از آغاز به دو زبان فارسی و انگلیسی اخبار خود را مخابره می‌کرد بخش عربی خود را هم در ۱۴ دی ماه همان سال و همزمان با میلاد باسعادت هشتمین اختر آسمان امامت و ولایت فعال کرد تا جدیت خود برای ارتباط با مخاطبان جهانی را از همان گام‌های ابتدایی اثبات کند.
خبرگزاری که با بیش از یک دهه فعالیت مستمر در حال حاضر در برخی شهرهای اروپا، آمریکای جنوبی، ترکیه، شرق آسیا و در برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس نمایندگان مرتبط خبری دارد، در راستای فعالیت‌های بین‌المللی خود به عنوان چهلمین عضو رسمی اتحادیه خبرگزاری های آسیا و اقیانوسیه «اوآنا» در سیزدهمین نشست عمومی این اتحادیه پذیرفته شد.
بعد از برگزاری بیست و نهمین نشست کمیته اجرائی اتحادیه خبرگزاری‌های آسیا و اقیانوسیه آذر ماه ۸۶ در جاکارتا اعضای این گروه ضمن بررسی مصوبات اجلاس سال گذشته تهران، درخواست عضویت خبرگزاری مهر را نیز مورد بررسی قرار دادند و موافقت خود را با پیوستن مهر به عنوان چهلمین عضو «اوآنا» اعلام کردند. خبرگزاری مهر توانست در همین مدت کوتاه نقشی فعال در آن سازمان ایفا کند.
دفتر منطقه ای خبرگزاری مهر در جنوب شرق آسیا هم با هدف پوشش مناسب و کاملتر اخبار کشورهای «آسه آن» و تقویت روابط و دیپلماسی عمومی کشورمان در شهریور ۸۹ همزمان با هفته دفاع مقدس و با حضور مقامات و رسانه‌های دو کشور در کوالالامپور پایتخت مالزی افتتاح شد.
جایگاه ویژه مالزی در جهان اسلام و همچنین اتحادیه های منطقه ای و جهانی نظیر گروه غیر متعهدها، گروه ۷۷، منطقه اقتصادی آ سه آن و همچنین مرکزیت در منطقه ای با جمعیت حدود ۴۰۰ میلیون مالایی مسلمان ضرورت ارتباط و اطلاع رسانی متقابل را برای تفاهم متقابل و حداکثر سازی منافع دو ملت اجتناب ناپذیر کرده است.
خبرگزاری مهر همچنین در سال ۲۰۰۹ میزبان سی و یکمین اجلاس هیئت اجرائی اوآنا و پنجمین اجلاس گروه کارشناسی فنی در تهران شد و مبتکر تهیه پرچم اوآنا برای اولین بار بود.
خبرگزاری مهر بعدها و در کنفرانس‌های مهم بین المللی همچون: المپیک رسانه‌ها (چین۲۰۰۹)، نشست سران اوآنا (کره جنوبی۲۰۱۰)، نشست کمیته اجرائی اوآنا(استانبول۲۰۱۰)، و میهمان ویژه سومین کنگره جهانی خبرگزاری ها(آرژانتین۲۰۱۰) حضور فعال داشته است.
ارتباط با رسانه‌های معتبر دنیا
نظر به حضور بین‌المللی و فعالیت خبرگزاری مهر با شش زبان فارسی، عربی، انگلیسی، ترکی، اردو، آلمانی به مرجع قابل اعتمادی برای رسانه های معتبر دنیا تبدیل شده است.
از این رو بسیاری از رسانه های خارجی ضمن اعلام آمادگی برای ایجاد دفاتر نمایندگی در منطقه مورد نظر برای تبادل اخبار و انعکاس وقایع مهم خبری دو کشور اقدام به امضاء تفاهم نامه همکاری با خبرگزاری مهر کرده اند.
در حال حاضر خبرگزاری‌های جیهان از ترکیه، سانا از سوریه، کیو دو از ژاپن، ای‌پی‌پی از پاکستان، ترند از آذربایجان، شین هوا از چین، آوا از افغانستان، مونتسامه از مغولستان، یونهاپ از کره جنوبی، برناما از مالزی، آنتارا از اندونزی، پی‌تی‌آی از هند، وی‌ان‌ای از ویتنام، پی‌آی‌ان از فیلیپین، پرنسا لاتینا از کوبا، ای‌اف‌ای از اسپانیا و نیوزیانا از زیمبابوه برخی از رسانه‌های مطرح جهان هستند که با «مهر» ارتباط رسانه‌ای فعال دارند.
دوران نو؛ رسانه نو
موسسه خبرگزاری مهر در سال ۱۳۹۰ با اصلاح ساختار خود، فعالیت‌های خود را در سه معاونت خبر، فناوری اطلاعات و اجرایی و پشتیبانی متمرکز کرد که از این میان معاونت خبر به عنوان اصلی ترین حوزه فعالیت خبرگزاری در قالب سه اداره کل اخبار داحلی، اخبار خارجی و استان‌ها وظیه تأمین محتوای خبری را برعهده داشته‌اند.
علاوه‌بر این چارچوب فعالیت رسانه‌ای مرسوم اما هم گام با تحولات جهانی در حوزه فعالیت رسانه‌های خبری و تغییر جایگاه و کارکرد رسانه‌های مجازی در قیاس با رسانه‌های مکتوب خبرگزاری مهر به منظور ارائه خدمات خبری متناسب با نیازهای مخاطبان عام و در نظر گرفتن علاقمندی های نسل جدید، از ابتدای سال ۱۳۹۱ اقدام به راه اندازی مجله اینترنتی مهر کرد.
مجله مهر از بخش‌های خبری پرمخاطب خبرگزاری مهر است
این رویکرد تازه که خبرگزاری مهر در سامان‌دهی و عملیاتی کردن آن در فضای رسانه‌ای جزو رسانه‌های پیشگام بود حالا به طور کامل به بار نشسته و «مجله مهر» هم‌اکنون در خروجی مجزایی اقدام به تولید محتوا در حوزه موضوعات متنوع مرتبط با سیاست، جامعه، فرهنگ، چندرسانه ای، طنز و کاریکاتور می‌کند.
ارائه یک کار خبری حرفه ای و تخصصی با تاکید بر اصول سرعت، صحت و دقت، پرهیز از منفی گرایی، گسترش فضای تفاهم و پیشرفت، مهر و آشتی، اصلاح شرایط سیاسی و تاثیرپذیری سرنوشت عمومی مردم از دسته‌بندی‌های کاذب سیاسی، اطلاع رسانی را بر محور مصالح و منافع ملی استوار خواهد ساخت.
علاوه‌بر این اصول و قواعد خبرگزاری «مهر» از نظر سخت‌افزاری هم همواره توجه به الزامات فعالیت در فضای رسانه‌ای نوین را مدنظر داشته و سعی در «به روز ماندن» داشته و دارد.
رسانه‌ای به وسعت «ایران»
از نکات قابل توجه درباره خبرگزاری مهر که می‌توان آن را برگ برنده و وجه ممیزه آن به نسبت رسانه‌های مشابه دانست، فعالیت پرقدرت و گسترده آن در حوزه استان‌ها است.
فعالیت نمایندگان خبرگزاری مهر در ۳۱ استان کشور امروز و پس از یک دهه آزمون و خطا زیر مجموعه استان‌های خبرگزاری مهر را به یکی از تأثیرگذارترین و در عین حال جامع‌ترین رسانه‌های سراسری بدل کرده‌است.
این فعالیت گسترده با تمرکز ویژه زیرمجموعه‌های استانی خبرگزاری مهر بر تولید گزارش‌های خبری، رویکرد رسانه‌ای به مناطق خارج از پایتخت را رنگ و بویی فراتر از رویکرد خبری صرف بخشیده و امروز به آرشیو ارزشمندی از تحولات و دغدغه‌های ایرانیان خارج از پایتخت در این مجموعه در درسترس است.
این رویکرد از سال گذشته با تدوین پرونده‌های موضوعی رنگ و بوی ویژه‌تری پیدا کرده که نمونه‌هایی از آن در قالب انتشار «مجله مهر ایران» به صورتی مدون عرضه شده و در‌آینده می‌توان منتظر تحولات جدی‌تر در این زمینه بود.
دستاوردها و تجربه‌ها
فارغ از این تغییرات صورت گرفته در مختصات سخت‌افزاری و اجرایی خبرگزاری مهر که حصول به هر یک از آن‌ها حاصل تلاش طیفی از همکاران سابق و فعلی این خبرگزاری بوده‌است نمی‌توان صحبت از ۱۲ سال فعالیت رسانه‌ای کرد و خاطراتی که در ادوار مختلف به نام این رسانه گره خورده است را نادیده گرفت.
باید پذیرفت که ۱۲ سال فعالیت رسانه‌ای مستمر با اوج و فرودهایی همراه بوده‌است و اگر صحبت از دستاوردها و افتخاراتی از قبیل کارنامه خبرنگاران این خبرگزاری در رویدادهای و جشنواره‌های رسانه‌ای مختلف به میان می‌آید قطعاً در کنار آن باید نقص‌ها و «ای‌کاش»های بسیاری که هر یک تبدیل به سرفصلی ارزشمند در کتاب قطور تجربیات مهر شده را هم مدنظر داشت.
خبرگزاری مهر امروز و در آستانه ورود به سیزدهمین سال فعالیت فارغ از ضعف‌ها و قوت‌های رسانه‌ای و غیررسانه‌ای خود در برهه‌های زمانی مختلف، هنوز بر شعار اولیه خود پایبند است و کماکان اعتقاد دارد رمز تحقق «آرمانشهر ایرانی و اسلامی» در همین «نگاه با مهر به جهان» است.
فضای رسانه‌ای امروز ایران و جهان به نسبت روزهای آغازین فعالیت مهر نه به اندازه یک دهه که شاید چیزی در حدود چندین قرن تحول را پشت سر گذاشته و سرعت این تحولات به گونه‌ای است که همراه بودن و همراه ماندن با آن کار ساده‌ای نیست.