دهم بهمن ماه در اساطير ايران سده ناميده شده است دليل اين امر را در آن دانسته اند كه در شب دهم بهمن كار آفرينش يكصد نفر نفر از نسل مشيا و مشيانه تمام شد . برخي دليل اين نام گذاري را فاصله پنجاه روز تا سال جديد مي دانند . همچنين گفته اند : ضحاك (شخصيت باستاني) وزيري به نام ارمائيل داشت . بنا به نقل مورخان وي هر روز مغز دو جوان را تناول مي كرد . در اين ميان ارمائيل هر روز يكي از جوانان را روز آزاد مي كرد و به كوه دماوند مي فرستاد تا پنهان شوند و بجاي مغز وي ، مغز گوسفندي را به خورد ضحاك مي داد. تا اين كه در دهم بهمن ماه تعداد جوانان به يكصد نفر رسيد . در اين حال ارمائيل به نزد فريدون رفت و موضوع را با وي در ميان نهاد . فريدون از او خواست كه جوانان شبنه هر يك مشعلي در دست گيرند تا او بتواند بدين ترتيب شمار جوانان را بداند . فريدون را از اين كار ارمائيل خوش آمد و وي را حاكم دماوند كرد . شايد نامگذاري جشن سده به همين دليل باشد .
زمين لرزه ويرانگر در ايران :
درچنين روزي در سال 1193 ه ق درمنطقه تبريزاين شهر را تقريباً به تمامي ويران كرد و حدود چهارصد روستا، ازجمله مرند، تسوج و ايرانق، را در هم كوبيد. در خود تبريز همه ساختمانهاي عمده، كه در اثر لرزه هاي پيشين سست شده بود، ويران شد و همه خانه هاي شخصي و همچنين دژ و باروي شهر به تمامي ويران گشت. شعاع ويراني به تفاوت 72 يا 120 كيلومتر از تبريز داده شده است. در بيرون از اين فاصله، در خوي، سلماس، اروميه و گونايي، ساختمان ها آسيب ديد اما تلفات جاني به بار نيامد. در اين زمين لرزه شمار بزرگي از مردم جان باختند كه برخي از برآوردها تلفات را تا بيش از 000، 200 تن دانسته اند. شمار كشتگان احتمالاً پيرامون000، 50 تن بوده است. در ميان اينان پسر فرمانرواي تبريز، فضلعلي بيگ دنبلي، نيز بود كه به همراه حدود 700 تن از ملازمان و مستخدمانش در اثر فرو ريختن كاخ كشته شد. زمين لرزه با يك شكستگي گسلي همراه بود كه دست كم شصت كيلومتر درازا داشت و از همسايگي شبلي در جنوب خاور تا نزديكي مرند در شمال باختر كشيده شده بود. گزارش هاي همروزگار نشان مي دهد كه گسلش از شمال خاور تبريز، در تپه هاي پاي كوه سرخاب ( عين علي)، به درازاي حدود چهل و پنج كيلومتر با روندي به سوي جنوب خاور تا شبلي كشيده مي شد. در سرخاب، شكستگي گسلي به پهناي دو متر كه در درازاي دوازده كيلومتر با ورندي به سوي جنوب خاوري كشيده مي شود توصيف شده است، در حاليكه در سوي شمال باختري تبريز شكستگي به صورت تنده اي پانزده كيلومتري به بلندي چهار تا ده متر توصيف شده است كه رو به جنوب باختر دادرد و با رنگ خاكستري خود به روشني بازشناخته مي شود و در راستاي شمال باختري كشيده شده است. فراتر به سوي شمال باختر، در همسايگي مرند، زمين از هم گشوده گشت اما بار ديگر برهم بسته شد. در منطقه پست باختر تبريز، خاك دچار روانگي شد و گل از زمين بيرون زد. در اثر لرزه چشمه ها و قناتها خشكيد و روانه هاي جديد آب در جاهاي ديگري جريان يافت كه در برخي جاها تا بدان اندازه زياد بود كه بيم آن مي رفت كه ناحيه درهم كوبيده شده در اثر زمين لرزه را سيل فرا گيرد. جريان آب پس از حدود دوازده كيلومتري خاور تبريز، زمين لرزه سبب پديداري لغزش و فروريزش گسترده اي در ناحيه بزرگي از سبزه زاران شد. زمين لرزه در وان و نيز تا دوريگي و ملطيه، يعني 700 كيلومتر آنسوتر، حس شد. پس لرزه ها فراوان بود و به مدت سه يا چهار سال پس از زمين لرزه، شايد هم به مدتي درازتر، در فواصل كوتاه از يكديگر حس مي شد. در ميان آنها، لرزه هاي نيرومندي كه مايه افزايش دامنه آسيب ها شدند در 6 صفر ( 12 فوريه) و 14 صفر 1194 ( 20 فوريه1780) ثبت شده است. اين زمين لرزه مسبب ويراني همه ساختمان هاي تاريخي در تبريز بود. در ميان آنهايي كه بازسازي شدند و امروزه ( در شكلي بسيار دگرگون شده) هنوز موجودند مي توان از مسجد جمعه واقع در بازار نام برد كه كار بر روي آن بيدرنگ پس از زمين لرزه توسط احمدخان دنبلي آغاز شد. مرمت مسجد صاحب الامر در سال 1208/1794 توسط جعفر خان دنبلي در مجموعه اي كه بلافاصله در شمال مهران رود جاي دارد و مسجد ثقه الاسلام را نيز در بر مي گيرد انجام شد. اين مجموعه ها هر دو، ساختمان هاي ديگري را در بر مي گيرند كه از آنها همچون بناهايي كه در اثر زمين لرزه به سختي آسيب ديده اند نام برده شده است،براي نمونه مدرسه طالبيه پيوسته به صاحب الامر كه در اصل به وسيله اوزون حسن ( درگذشته به سال 882/ 1478) ساخته شده بود. مدرسه صادقيه، كه آن نيز يك بناي دوره صفوي است، هنوز در ناحيه بازار بازمانده است، و بقعه و مدرسه سيد حمزه ( در گذشته به سال 714/1314) نيز در محله سرخاب در سوي شمالي شهر است. ويرانه هاي مسجد عليشاه امروزه به نام ارگ شناخته مي شود، و مسجد استاد شاگرد و مسجد دال ذال نيز تا به امروز بازمانده اند. عكس 7 موقعيت نسبي برخي ازاين ساختمان ها را در يك سده پيش از زمين لرزه نشان مي دهد. شكستگي گسلي در پيوند با اين زمين لرزه دامنه دار بود و ابعاد بزرگي داشت. امروزه، جنوب خاوري ترين بخش گسلش زمين كه مي توان باز شناخت و احتمالاً بيش و كم بطور مستقيم با اين رويداد در پيوند بوده است در منطقه باريكي جاي دارد كه جاده كهنه تبريز به اوجان را، در حدود دو و نيم كيلومتر پيش از رسيدن به گردنه شبلي، بطور اريب قطع مي كند. اين منطقه را كه عمدتاً از توف و آبرفت كواترنر تشكيل شده است، مي توان بر روي زمين به سوي شمال باختر تا شمال باريش(يا بارنج) دنبال كرد كه مارن هاي ميوسن را مي برد و شاخه اي ازآن جدا شده به باختر به سوي تبريز مي رود اما كاملاً به حومه شهر نمي رسد. از شمال باريش، پس از گذشتن از تلخه رود، شاخه اصلي به صورت ناپيوسته در مي آيد. دنباله آن از ميان مواد پهنه فرسايشي كواترنر مي گذرد و همچنانكه به اولي و زبرلو نزديك مي شود، به تدريج به صورت تنده تمام عياري درمي آيد كه بلندي جابجايي قائم آن، كه رو به سوي جنوب باختر دارد، چندين متر است كه يا از پي همبري ميان سازند قرمز بالايي و سازندهاي جوانتري كه عمدتاً از نهشته هاي كواترنر ساخته شده اند مي رود و يا آنها را قطع مي كند. اين گسستگي تا چله خانه سفلي پيش مي رود و در فراسوي آن بار ديگر اثر آن ناپيوسته مي گردد. به نظر مي رسد كه جهت كلي جنبش گسله، بهنجار بوده است كه سوي جنوب باختري آن حدود شش متر پايين افتاده است. داوري درباره اندازه يا جهت جنبش جانبي در امتداد شكستگي گسله، امكانپذير نبود.تبريز به تدريج بر همان جايگاه پيشين دگر بار ساخته شد. خانه هاي تازه را كوتاه، بدون طبقه بالا، و با استفاده بيشتر از چوب ساختند. حتي كاخ فرمانروا نيز با مهاربندي چوبي ساخته شد و شيوه ساختماني تازه اي به نام تخته پوش كاربرد گسترده يافت. ( بر گرفته از پايگاه اطلاع رساني موسسه زلزله شناسي )
گسترش تحصن :
درچنين روزي در سال1357هجري شمسي و پس از گذشت دور روز ازتحصن گسترده روحانيا ن در اعتراض به سياست هاي غير عقلايي بختيار، موج تحصن حالت گسترده تري يافت و شمار متحصنين ر مسجد دانشگاه تهران به بيش از دو هزار تن رسيد . در اين حال كميته استقبال ازحضرت امام خميني اعلام كرد: " نظربه اين كه دولت ايران با فرود يك فروند هواپيماي ايرفرانس موافقت كرده است. حضرت امام ساعت نه صبح روزپنجشنبه دوازدهم بهمن وارد تهران خواهند شد. اين كميته ازمردم خواست كه درمسيرحركت حضرت امام ازميدان آزادي تا ميدان انقلاب براي استقبال ازايشان اجتماع كنند. "
همچنين در صبح روز دهم بهمن 57 فرودگاه مهرآباد و ديگرفرودگاههاي كشور بازشد . در پي باز شدن فرودگاه تعدادي از اتباع آمريكا و چند كشور ديگر خاك ايران را ترك كردند. سازمان هواپيمايي هما نيز اعلام كرد كه كه ازسپيده دم تا غروب آفتاب فرودگاهها بازند ولي درساعات شب تعطيل ميشوند
ديگر وقايع دهم بهمن ماه سال 1357 :
*كميته استقبال ازحضرت امام خميني اعلام كرد: " نظربه اين كه دولت ايران با فرود يك فروند هواپيماي در بست ارفرانس موافقت كرده است ، حضرت آيت الله خميني ساعت نه صبح روزپنجشنبه دوازدهم بهمن وارد تهران خواهند شد." اين كميته ازمردم خواست كه" درمسيرحركت حضرت امام ازميدان آزادي تا ميدان انقلاب براي استقبال ازايشان اجتماع كنند. "
*فرودگاه مهرآباد و ديگرفرودگاههاي كشور بازشد . سازمان هواپيمايي هما اعلام كرد بازبودن فرودگاه ازسپيده دم تا غروب آفتاب ادامه دارد ولي ساعات شب تعطيل ميشوند.
* پاريس تاكيد كرد بازگشت امام خميني قطعي است اما ساعت حركت از پاريس و ورود به تهران بعد از فراهم آمدن همه امكانات از جمله هواپيما رسما اعلام مي شود.
* شوراي مركزي هماهنگي سازمانهاي دولتي و ملي در اطلاعيه اي همكاري همه جانبه خود را با كميته هماهنگي اعتصابات كه به دستور رهبر انقلاب تشكيل شده است ، اعلام داشت .
*در حمله به ژندارمري ، سرلشگر تقي لطيفي رييس پرسنل ژندارمري مجروح وبه بيمارستان منتقل شد .
*به دنبال باز شدن فرودگاههاي كشور سه هواپيماي نظامي آمريكايي دويست آمريكايي را از تهران خارج كرد و همچنين عده اي انگليسي و بلژيكي و ژاپني تهران را ترك كردند .
*كميته تنظيم اعتصابات با صدور اطلاعيه اي از مردم خواست تا اتو بوس ها را آتش نزنند .
*دانشكده صنعت نفت آبادان به تصرف نظاميان در آمد .
*كاركنان سازمان امور استخدامي دبير كل سازمان و معاونش را اخراج كردند .
*هشت نماينده مجلس شوراي ملي از نمايندگي استعفا كردند .
*در پي حمله ماموران شهرباني به خانه هاي خيابان سردار جنگل رشت تظاهرات دامنه داري در اين شهر برگزار شد .
*بختيار در يك مصاحبه مطبوعاتي رئوس بر نامه هاي آتي خود را تشريح كرد .
*يك سخنگوي وزارت دفاع آمريكا اعلام كرد : ايران خريد هاي دوازده ميليارد دلاري خود را از آمريكا كه به وسيله دولت هاي سابق بسته شده بود كاهش داد .
*وزارت امور خارجه ايران نيز در همين روز دستور تخليه كاركنان غير نظامي و همه اعضاي خانواده كاركنان نظامي آمريكا را صادر كرد .
* روزنامه پراودا ارگان حزب كمونيست شوروي هم نوشت : محافل امپرياليستي كه 25 سال رژيم شاه را در نقش نگهبان خليج فارس مي پروراندند با تشد يد بحران ايران به منظور يافتن تكيه گاه تازه اي به سراغ تركيه رفتند . از زمان ملاقات سران چهار دولت بزرگ ( آمريكا، آلمان ، انگليس و فرانسه در گوادلپ) ناز و نوازش تركيه شروع شده است .
* راديو لندن : ايران به سرعت به سوي هرج و مرج پيش مي رود .
در گذشت آيت الله حائري يزدي :
در چنين روزي در سال 1315ه ش حضرت آيه الله العظمي حائري يزدي موسس حوزه علميه قم به ديدار حق شتافتند .
آية الله شيخ عبدالكريم حائري در سال 1267 ه . ق در روستاي" مهرجرد» يزد ديده به جهان گشود . آن عالم رباني پس از طي تحصيلات مقدماتي در حوزه ديني يزد براي فراگيري علوم آل محمد راهي سرزمين عراق شدند . ايشان در حوزه علميه سامرا نزد فقهاي بزرگي چون آية الله سيد محمد فشاركي و آية الله نوري زانوي تلمذ به زمين زدند و در همان جا به مقام اجتهاد نايل آمدند . ايشان پس از آن به حوزه علميه كربلا رفتند و در آن مكان مقدس به تدريس دروس خارج فقه و اصول مشغول شدند .
آية الله حائري در اواخر سال 1332 هجري به دعوت مردم اراك به ايران آمد و تا سال 1340 ه ق كه عازم قم شد در حوزة علمية شهر اراك تدريس مي كرد . آية الله حائري يزدي در اواخر زمستان 1300 ه ش به همراه فرزند بزرگش حاج شيخ مرتضي حائري و آيت الله محمدتقي خوانساري به قصد اجابت دعوت مردم، از اراك به سمت قم حركت كردند و در ميان انبوه جمعيت استقبال كننده وارد شهر قم شدند. ايشان در سال بعد تدوين ساختار جديد حوزه علميه قم را به عهده گرفتند به طوري كه در حال حاضر تاسيس حوزه، تعمير مدارس ديني و تغيير روش آموزشي از جمله يادگارهاي ايشان شمرده مي شود .آن عالم رباني در طول عمر بابركتشان آثار ارزشمندي نيز از خود به يادگار نهادند كه از ميان آنها مي توان به كتاب الصلوة ، دور الاصول و بحث درباره ابواب مختلف فقهي اشاره كرد . ايشان در طول زندگي خود شخصيت هاي بارزي را به جهان اسلام تقديم داشتند كه از ميان آنان ميتوان از حضرت امام خميني ره ، آية الله العظمي گلپايگاني، آية الله العظمي اراكي و آية الله العظمي مرعشي نجفي نام برد. حضرت امام (ره) درباره زندگي زاهدانه استاد معظم خود فرموده است:« جناب استاد معظم و فقيه مكرم حاج شيخ عبدالكريم حائري يزدي – كه از سال 1340 تا سال 1355 رياست تامه و مرجعيت كامله قطب شيعه را داشت همه ديديم كه چه سيرهاي داشت. با نوكر و خادم خود همسفره و هم غذا بود و روي زمين مينشست.» آية الله حائري پس از عمري تلاش در جهت نشر معارف حقه اسلام ، در سن هشتاد و يك سالگي، دهم بهمن 1315 هجري شمسي ، ( هفدهم ذيقعده 1355 ه . ق ) به ديار ابدي شتافت و در جوار مرقد مقدس حضرت معصومه عليهاالسلام به آغوش خاك سپرده شد.
گشايش كتابخانه مجلس شوراي ملي :
درچنين روزي در سال1304هجري شمسي ، كتابخانه مجلس به طوررسمي گشايش يافت . عرب كيخسرو نماينده زرتشتي مجلس شوراي ملي در دوره دوم مجلس شوراي ملي مديريت كتابخانه كوچكي را به عهده داشت . وي كه فرد فرهنگي بود ، دو سال پس از پيروزي انقلاب مشروطه در سال 1288 ه ش ، لايحه تاسيس كتابخانه مجلس را به نمايندگان مجلس ارايه كرد و تاسيس بخش كتابخانه در هفتم ژانويه همان سال در مجلس شوراي ملي تصويب شد . عرب كيخسرو در اين مسير به جمع آوري گسترده كتب از شهرهاي مختلف كشور مبادرت ورزيد . كيخسرو شاهرخ با همكاري برخي از نمايندگان مجلس شوراي ملي نظير دكتر رضا افشار ، شيخ ابراهيم زنجاني و سيد نصر الله تقوي و همچنين اعتصام السلطنه ، محمد الامير و محمد علي فروغي ( ذكاء الملك ) در راه اندازي كتابخانه تلاش هاي بسياري كردند . قبل از اين كه كتابخانه رسما گشايش يابد ، كتاب هاي كتابخانه در چندين قفسه چوبي در دو اتاق قرار داده مي شد . در سال 1301 ه ش ساختمان كتابخانه از يك محل موقتي به يك ساختمان دايم نقل مكان كرد . اين كتابخانه در شرق مجلس قرار داشت و در واقع بخشي از خانه ميرزا حسين خان سپهسالار بود .سرانجام كتابخانه در چنين روزي در سال 1304 ه ش زيرنظريوسف اعتصام الملك آغازبه كاركرد. كتابخانه مجلس يكي از بزرگترين كتابخانه هاي ايران و يكي از غني ترين كتابخانه هاي جهان در حوزه كتب خطي است . در اين كتابخانه قريب هفده هزار جلد كتاب خطي و بيش ازپانزده هزار جلد كتاب چاپي نگهداري مي شود . در بخش نشريات آن نيز مجموعه اي كامل از نشريات مختلف كشور در اختيار علاقمندان قرار مي گيرد . كتابخانه مجلس در حوزه تاريخ نيز به عنوان يكي از كتابخانه هاي مطرح ايران است به طوري كه بيشترين منبع فارسي از اسناد ، مدارك و مكاتبات دوره مشروطه در اين كتابخانه نگاهداري مي شود .
خريد سلاح :
در چنين روزي در سال 1307 ه ش رضا خان اقدام به خريد گسترده نظامي در سطح كشور كرد . وي براي نخستين بار ميزان شش ميليون تومان سلاح براي ارتش خريداري كرد . ارتش يكي از پايه هاي اصلي حكومت رضاخان بود .
در گذشت تقي آراني :
دكتر تقي اراني پايه گذار حزب كمونيست در ايران در چنين روزي در سال 1318 در زندان در گذشت . وي در سال 1280 در تبريز به دنيا آمد و در دبيرستان دارالفنون ، دانشكده پزشكي دانشگاه تهران ، دانشگاه برلين ، دانشكده فلسفه برلين تحصيل كرد و موفق شد در رشته هاي پزشكي و فيزيك درجه دكتري در يافت دارد . وي را رهبر سابق حزب كمونيست ايران و نيز بنيانگذار معنوي حزب توده ايران دانسته اند . وي در دوران دانشگاه از جمله مليون پرشور و ستايشگر فرهنگ و تمدن ايران باستان بود و در زمان تصويب قرار داد 1919 مخالفت جدي خود رابا اين قرارداد استعماري اعلام كرد . اراني ابتدا مقالات خود را درباره فرهنگ و تمدن ايران در مجلات «ايرانشهر» و « فرنگستان» چاپ و منتشر مي كرد اما پس از گرايش به مسلك اشتراكي و اصول عقايد ماركس و لنين دست به انتشار سلسله مقالاتي بدون امضا در مجله كمونيستي « پيكار» در آلمان زد . وي در همين دوره به تدريس زبان عربي در دانشگاه برلين مشغول بود . تقي اراني پس از بازگشت به ايران در دانشكده فني دانشگاه تهران مشغول به تدريس شد و ضمن آن با تشكيل جلسات پنهاني با روشنفكران چپگراي ايراني به سازماندهي و تاسيس « حزب كمونيست ايران » مشغول بود . تاسيس و انتشار روزنامه دنيا (به عنوان اولين نشريه چپگراي فارسي و ارگان حزب كمونيست ايران ) از نخستين كارهاي وي در اين دوره بود . پس از آن كه انتشار مجله « دنيا » ممنوع شد وي به همراه تعداد زيادي از همفكران و هم مسلكان ديگر ( مشهور به گروه 53 نفر ) به اتهام تبليغ مسلك اشتراكي در ايران در بيست و يكم ارديبهشت 1316 ش دستگير شدند . پس از محاكمه گروه 53 نفر در دادگاه جنايي تهران ، دكتر اراني محكوم به ده سال حبس شد . وي در سن سي و هشت سالگي در زندان قصر به علت ابتلا به بيماري تيفوس در گذشت . هنوز برخي از مورخان مرگ وي را طبيعي نمي دانند . او از خود آثاري نيز به جاي گذاشته است كه از ميان آنها مي توان به تدوين كتب درسي شيمي و فيزيك براي دوره متوسطه ، كتابي در زمينه روانشناسي ، كتابي در زمينه نظريه هاي علمي ، كتابي با نام عرفان و اصول مادي اشاره كرد .
استقلال كويت :
درچنين روزي درسال1961 ميلادي كويت به استقلال دست يافت . كويت درجنوب غربي آسيا ودرساحل غربي خليج فارس بين عراق و عربستان سعودي واقع شده است . نژاد اكثريت مردم اين كشورسامي وعده اي نيز ايراني هستند. زبان رايج ميان آنان نيز عربي است . اكثر مردم اين كشور پيرو دين اسلام اند . حكومت اين كشور مشروطه امير نشين است كه در سال 1961ميلادي از انگلستان مستقل شد و در چهاردهم ماه مه 1963 به عضويت سازمان ملل متحد در آمد . كويت براساس قرارداد منعقده ميان نماينده انگلستان و شيخ عبدالله السالم اَلصباح، مختارشد با هركشوري كه مايل است روابط اقتصادي برقراركند. كويت يكي ازبزرگترين كشورهاي نفت خيز جهان و عضو كشورهاي صادر كننده نفت ( اوپك ) است.
همه پرسي در عراق :
درچنين روزي درسال 1921 ميلادي مراسم مراجعه به آراي عمومي درباره سلطنت ملك فيصل درعراق انجام شد. دراين راي گيري عمومي 97 درصد آراء به نفع ملك فيصل بود . وي روزبيست و سوم اوت همان سال باعنوان اولين پادشاه عراق تاجگذاري كرد .
اعدام چارلز اول :
ژانويه 1649 ميلادي چارلز اول پادشاه انگلستان كه در جنگ داخلي اين كشور از نيروهاي هوادار پارلمان به فرماندهي اليور كرومول شكست خورده بود در ملاء عام با تبر گردن زده شد.
تولد آتاتورك :
در چنين روزي در سال 1881 ميلادي مصطفي كمال پاشا مشهور به آتاتورك به دنيا آمد . آتاتورك به كمك غرب و انگلستان رژيمي استبدادي را در تركيه حاكم كرد . وي اساس حكومت خود را اسلام زدايي قرار داد و بر اين اساس
مدرسههاى مذهبى را بست، اذان و نماز را به زبان عربى قدغن كرد، نظام حقوقى سوئد را به جاى نظام شرع در دادگسترى تركيه رواج داد، خط را عوض كرد، كشف حجاب نمود، پوشيدن لباس غربى را براى هر ترك اجبارى ساخت و... . كمال آتاتورك نخست «خلافت» را ملغا ساخت وسپس نظام قضايى شريعت را منسوخ كرد و به جاى آن قوانين كشورهاى غربى را وارد نمود. وي «اوقاف» را ملى كرد و تمامى مدرسههاى دينى را تعطيل كرد. آتاتورك در سال 1924 م. دستور داد هرچيزى كه مربوط به تاريخ گذشته تركها و امپراتورى عثمانى يا درباره اسلام است از برنامههاى درسى تمامى مدارس حذف گردد. او در سال 1924 م. يك قانون اساسى جديد براى كشور تديون كرد . اين قانون اساسى نمونه كامل اسلامستيزى و غربزدگى مفرط در تمامى زمينههاست. آتاتورك از نظر سياسى و فرهنگى، از طرفى با تشكيل جمهورى لائيك با اسلام مبارزه كرد و از سويى، علىرغم مخالفتشديد تودههاى مردم، حتى دانشگاهيان، دستور داد تا رسمالخط زبان تركى از «عربى» به «لاتين» تغيير يابد. پس از مرگ آتاتورك در سال 1938 م. اين سياست و دوره غرب زدگى در تركيه به وسيله جانشين او عصمت اينونو ادامه يافت و در نتيجه تودههاى مسلمان تركيه از رژيم به ستوه آمدند و در نخستين انتخابات نسبتا آزاد در سال 1950 عصمت اينونو يار وفادار كمال آتاتورك را كنار زدند. پس از اينونو، دولت عدنان مندرس روى كار آمد و روند غربگرايى تا حدى تعديل گرديد. درتركيه آتاتورك ارتش ونيروهاي نظامي پاسدار رژيم لائيك اند . باتمام سخت گيري هاي آتاتورك و اخلافش عليه مظاهر اسلامي و مسلمانان ، اكنون رژيم لائيك با موج عظيم باز گشت به اسلام روبرو است . اين بازگشت از رفتار و پوشش فردي تا رفتار اجتماعي و سياسي و آموزشي را شامل مي شود.
آغاز نبرد استالينگراد :
درچنين روزي در سال 1943 ميلادي نبرد خونين استالينگراد بين شوروي و آلمان درگرفت .
تولد فرانكلين روز ولت :
درچنين روزي در سال 1882 ميلادي فرانكلين دلاندو روزولت به دنيا آمد . وي سه دوره رييس جمهور آمريكا بود . او از عوامل مهم پيروزي متفقين در جنگ جهاني دوم بود و در كنفرانس هاي جهاني گام هاي مهمي در جهت صلح برداشت .
كشته شدن دو تن از روساي اطريش :
درچنين روزي در سال 1889 ميلادي رودلف پادشاه اطريش و بانوي هفده ساله او با نام بارونس ماري وتسرا در منطقه شكارشان نزديك وين كشته يافت شدند . گفته مي شود كسي آنان را در اين محل كشته بود .
هيتلر درصدر :
درچنين روزي درسال 1933 ميلادي آدولف هيتلر، به كمك كساني چون دكتر شاخت اقتصاد دان و كروپ صاحب بزرگترين صنايع فولاد سازي آلمان، در انتخابات پيروز شد .
حمله به سايگون :
درچنين روزي در سال 1968 ميلادي ويت كنگ هاي كمونيست حمله خود را عليه ويتنام جنوبي آغازكردند . دراين حمله ويت كنگ ها پايگاه نظامي آمريكا در سايگون را مورد تهاجم خود قرار دادند .
كشتار در ايرلند :
درچنين روزي در سال 1972 ميلادي در ايرلند جنوبي سربازان بريتانيايي سيزده شهروند كاتوليك اين كشوررا كشتند . اين روز به عنوان روز يكشنبه خونين در ايرلند مشهور شده است .
قطع روابط كابل وواشنگتن :
درچنين روزي در سال 1989 ميلادي سفارت ايالات متحده آمريكا در كابل بسته شد.
اعزام نيرو به هائيتي :
درچنين روزي در سال 1995 ميلادي شوراي امنيت سازمان ملل متحد شش هزارنفرازبازرسان حافظ صلح اين سازمان را به هائيتي اعزام كرد .
محاكمه ميلوسوويچ :
درچنين روزي درسال 2002 ميلادي اسلوبودان ميلوسوويچ دادگاه رسيدگي به جنايات جنگي سازمان ملل را متهم به حمله اي جلادانه عليه خود كرد . وي در اين دادگاه از اعمال خود در جنگ بالكان دفاع مي كرد .
بسته شدن آخرين معدن ذغال سنگ :
درچنين روزي درسال 2002 ميلادي آخرين معدن ذغال سنگ ژاپن بسته شد . دليل اين امرقيمت بالاي توليد و ارزان بودن واردات ذغال سنگ اعلام شده است .
روز زنان اشرافي :
همه ساله در چنين روزي به عنوان روز زنان اشرافي در انگلستان مراسمي برگزار مي شود .
تظاهرات عليه نژاد پرستي :
درچنين روزي درسال 1993 ميلادي يكصد هزار نفر از اروپاييان عليه فاشيسم و نژاد پرستي در اين قاره تظاهرات كردند .
نكوهش پرتغال :
درچنين روزي در سال 1962 ميلادي مجمع عمومي سازمان ملل متحد پرتغال را به دليل تعرض به آنگولا مورد انتقاد شد يد خود قرار داد .
كناره گيري مك ماهون از قدرت :
درچنين روزي در سال 1879 ميلادي مك ماهون رييس جمهور فرانسه از قدرت كناره گرفت .
تولد آرنولد گولينكس :
درچنين روزي در سال 1624 ميلادي آرنولد گولينكس فيلسوف هلندي در سال 1624 به دنيا آمد