به گزارش خبرگزاری مهر، معرفی خادمان قرآن یکی از کارهای ماندگار در تکریم از کسانی است که در حوزه های قرآنی فعالیت های ارزنده ای داشته اند. طرحی که از اوایل دهه شصت به مرحله اجرا درآمده است و تا امروز همچنان در ایام نمایشگاه بین المللی قرآن کریم برگزار می شود. درباره جزئیات انتخاب خادمان قرآن کریم در بیست و سومین نمایشگاه قرآن با حجت الاسلام والمسلمين محمدعلی خسروی دبير كميته خادمان قرآن كريم گفت‌و‌گویی صورت گرفته که در پی می آید.
*مسئوليت انتخاب خادمان قرآن كريم امسال به جنابعالي محول شده است لطفاً در مورد سابقه اين امر توضيح مختصري بفرمائيد!
اصل اين سنت حسنه و معرفي شخصيت‌هاي قرآني به جامعه، به اوايل انقلاب و سالهاي اولية دهة شصت برمي‌گردد كه به ابتكار دانشمند متعهد جناب آقاي احمد مسجدجامعي در معاونت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي طراحي و در ماه مبارك رمضان در قالب «نمايشگاه قرآن كريم و تكريم از خادمان قرآني» به مرحلة اجرا درآمده و به تدريج با گسترش حوزه هاي مختلف حول محور قرآن كريم مانند خوشنويسي، ترجمه، پژوهش، قرائت، حفظ و غيره به صورت يك طرح ملي فرهنگي جاي خود را به سرعت در برنامه‌هاي تثبيت شدة ساليانه در نظام جمهوري اسلامي باز كرد.
معرفی خادمان قرآن از لحاظ پذيرش عمومي و خواست اقشار مختلف مردم در جايگاهي است كه قابل حذف و يا كمرنگ شدن نيست. البته اين جاذبه فوق العاده بيش از آنكه نتيجه تلاش دست‌اندركاران و طراحان اين برنامه‌‌ها باشد مرهون حقيقت قرآن كريم و زيبائي‌هاي پايان ناپذير اين معجزه جاويدان و اين جلوة جمال و جلال پروردگار است.
*تعريف خادمان از نظر شما چيست و شيوه انتخاب آنها چگونه است؟
كساني كه طراحان اصلي اين برنامه بودند طي شيوه نامه‌اي هم تعريف خادم و هم چگونگي انتخاب را معين كرده‌اند و اين شيوه نامه با حضور متخصصان و اصحاب فن در رشته‌هاي مختلف در جلسات متعدد بررسي و تصويب شده است. البته در برخي سالها در انتخاب افراد چندان بر اساس شيوه نامه عمل نشده و گاهي سليقه‌هاي فردي حاكم بر ضوابط بوده است ولي در مجموع از ساز و كار محكم و روشمند برخوردار است. خادم قرآني كسي است كه در يكي از رشته‌هاي هفتگانه قرآني اثر ماندگار و فاخري را خلق كرده و يا در مديريت امور قرآني نوآوري داشته و به طور كلي در بسط انديشة قرآني در جامعه اقدام قابل توجهي را انجام داده است كه بتواند در آن رشته به عنوان الگو به جامعه معرفي شود.
*منظور از هفت رشته قرآني چيست؟
براي برگزيدن منتخبان و فعالان قرآني هفت رشته در نظر گرفته شده است كه عبارتند از:
۱- رشته پژوهشهاي قرآني كه شامل تفسير، ترجمه و پژوهشهای قرآني می شود.
۲- رشته تبليغ و ترويج قرآن كه شامل قرائت و حفظ قرآن می شود.
۳- رشته چاپ و نشر قرآن كريم كه شامل چاپ و نشر متن قرآن و كتابهاي علوم قرآني می شود.
۴- رشته مديريت امور قرآني كه شامل مديريت‌هاي دولتي و مؤسسات غير دولتي می شود.
۵- رشته امور هنري قرآن كه شامل خوشنويسي، منبت كاري، صحافي، ترميم نسخه‌هاي خطي و غيره می شود.
۶- رشته تدريس و آموزش قرآن
۷-رشته نرم افزارهاي قرآني
*آيا تنها معيار شما در انتخاب خادمان تخصص در يكي از رشته هاي قرآني است؟
داشتن تخصص يكي از شرايط است نه همة شرايط. شرط ديگر مزين بودن به اخلاق قرآني در انديشه و رفتار است. ما در انتخاب خادم قرآن كريم شرط تعهد را كمتر از تخصص نمي‌دانيم. كسي مي‌تواند الگوي خوشنويسان باشد كه علاوه بر رعايت همه اصول و فنون كتابت قرآن كريم اصول عقيدتي و اخلاقي و منش اجتماعي و فضايل انساني را هم رعايت كند.
ممكن است فردي دانشمند و اديب از لحاظ دقت در پژوهشهاي قرآني و بيان نكات تفسيري در حد بسيار بالايي باشد. ولي در عمل و رفتار او نشانه‌اي از معنويت و اخلاق قرآني مشاهده نشود. به تعبير امام خميني (ره) چه بسا كساني در باب توحيد كتاب بنويسند ولي موحد نباشند. به هر حال داشتن تخصص و تعهد به يك ميزان در انتخاب خادمان مؤثر است. علاوه بر اين‌ها پيشكسوت بودن و سابقة كاري هم يكي ديگر از امتيازهاست.
مثلاً كسي كه پنج قرآن را كتاب كرده نسبت به خوشنويسي كه دو بار قرآن را نوشته است از اولويت بيشتري برخوردار است. همچنين در بخش انتشارات، كساني كه تيراژ بالاتري را از كتب قرآني و يا متن قرآن را در قطع هاي مختلف عرضه كرده باشند امتياز بيشتري دارند.
*آيا مراسم تكريم از خادمان قرآن كريم فقط در تهران انجام مي‌شود؟ و آيا شهرستاني‌ها هم از آن بهره‌اي دارند؟
البته در شهرستانها كساني كه فعاليت برجسته قرآني در سطح شهرستان يا استان داشته‌اند مورد تجليل قرار مي‌گيرند و در همة استانها مراسمي در اين زمينه برگزار مي‌شود. ولي طرح خادمان قرآن كريم يك طرح ملي است افرادي كه در تهران يا شهرستانها فعاليت گسترده‌اي در سطح كلان داشته باشند با توجه به ضوابط لازم انتخاب به كميتة خادمان قرآن كه در معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مستقر است معرفي مي‌شوند.
اين كميته كه از اساتيد برجسته در هر رشته متشكل شده با تشكيل كارگروه‌هايي افراد پيشنهادي را مورد بررسي قرار مي‌دهد و از ميان آنها سه نفر را به كميته انتخاب خادمان معرفي می کنند. ازميان آنها يك نفر كه داراي اولويت هاي بيشتري باشد به عنوان خادم قرآن كريم انتخاب مي‌شود كه طي مراسم ويژه با حضور مسئولان فرهنگي كشور لوح خود را از دست رئيس جمهور مي‌گيرد. تاكنون بيست و يك دوره از اين مراسم برگزار شده است.
*آيا امسال در انتخاب و معرفي خادمان تأخيري رخ داده است؟
اين مراسم همه ساله همزمان با ايام خجسته ميلاد امام مجتبي (ع) برگزار مي‌شود و تأخيري نداشته‌ايم. ارزش اين مراسم كه هدف آن الگوسازي قرآني و ترغيب جامعه به خلاقيت‌ها و توجه ويژه به نهادينه كردن انس با قرآن كريم و تدبر در آن است از ساير برنامه‌هاي فرهنگي اگر بيشتر نباشد كمتر نيست. كميته خادمان قرآن با دقت كار خود را انجام داده و آمادة برگزاري مراسم است. با رايزني‌هايي كه با دفتر رئيس جمهور صورت گرفته است و اهتمامي كه ايشان به امر خادمان قرآن كريم دارند، انشاء الله در اولين فرصتي كه براي دكتر روحاني ميسّر باشد اين تكريم صورت مي‌گيرد.
*كار ثبت انجمن خادمان قران كريم در چه مرحله‌اي است؟
اساسنامه اين مجمع نهايي شده است و به زودي انشاء الله ثبت قانوني آن و تشكيل مجامع تخصصي آغاز می شود.