به گزارش خبرنگار مهر، طی ۱۵ سال گذشته به دلیل عدم توجه و اهمیتگذاری صحیح مسئولان، صنایع دستی اصفهان رو به افول گذاشت به گونهای که برخی از این صنایع دستی در خطر از میان رفتن کامل قرار گرفتند.
در این میان با هوشیاری به موقع اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان و به ویژه اقدامات تاثیرگذار و از خودگذشتگیهای مرحوم ادیب، معاون فقید سازمان میراث فرهنگی اصفهان، که نقش وی در احیای صنایع دستی مختلف اصفهان در تاریخ فراموش نخواهد شد این صنایع جان تازه ای به خود گرفت.
برگزاری کلاسهای آموزش صنایع دستی برای علاقه مندان و به ویژه جوانان توسط اداره کل صنایع دستی و اجازه برگزاری دورههای آموزشی به فرهنگسراها و سازمان های مرتبط در این زمینه طی این مدت موجب شد که بار دیگر این هنرهای دستی تاریخ اصفهان زنده شده و در ایران و جهان شهرت قبلی خود را باز پیدا کند.
اما جدای از این اقدامات که به راستی شایسته تحسین است باید گفت که مسئولان در تلاش برای جلوگیری از محو شدن صنایع دستی اصفهان و در جدال با رواج هنرهای صنعتی در دنیای معاصر از توجه به کیفیت این آثار به نوعی غافل شدند، به گونهای که صنایع دستی تجاری پادشاهی بازار صنایع دستی را به دست گرفتند و آثار هنری به تعداد محدود و تنها در فروشگاههای هنرمندان نامی این عرصه قابل تهیه است.
در این میان آنچه تاسف برانگیز است این است که به دلیل عدم آشنایی خریداران با هنرهای مختلف بسیاری از آنها در هنگام خرید متوجه اشکالات موردنظر شده و گاه روزها پس از خرید متوجه طرح ناقص یا اشتباه صنایع دستی می شوند.
این مسئله بیشتر در میان صنایع دستی همچون مینا، قلمزنی و هنرهای مشابه مشاهده می شود که نیازمند مهارت دست هنرمند در کشیدن یا آفریدن نقش و نگارهای اسلیمی و ختایی است چرا که به یقین یک کارآموز تازهکار نمیتواند به درستی این نقش ها را طراحی کند اما فروشندگان صنایع دستی از عدم آگاهی خریداران استفاده کرده و همین صنایع تهیه شده توسط کارآموزان را به فروش می رسانند.
ضیایی یکی از خریداران صنایع دستی که برای خرید ظروف مینا به بازار اصفهان آمده است در این زمینه می گوید: برای خرید ظروف میناکاری به بازار صنایع دستی آمدم اما با توجه به اینکه خودم نیز در این رشته دستی دارم نتوانستم بشقاب، گلدان یا هر نوع ظرف مینای هنری پیدا کنم.
وی افزود: بیشتر ظروف کنونی تنها برای فروش در بازار، به میزان زیاد و در زمان کوتاه تهیه می شود و کیفیت خوبی ندارد.
این خریدار صنایع دستی تاکید کرد: صادقانه می گویم زمانی که خودم در کارگاه یکی از این فروشگاه ها به کارآموزی مشغول بودم، گاه استاد به کار ما ایراداتی می گرفت و می گفت طرح موردنظر را اشتباه کشیده ایم اما زمانی که می خواستیم طرح را پاک کنیم وی این اجازه را به ما نمی داد.
وی با بین اینکه طرحهای ما به هر شکلی و با اشتباهات فراوان به کوره می رفت ادامه داد: و اکنون که این ظرف ها را در بازار مشاهده می کنم متوجه می شوم که همان اتفاق زمان کارآموزیم درباره اغلب این ظروف رخ می دهد به این معنا که اغلب آنها توسط کارآموزان مبتدی طراحی شده است.
ضیایی تاکید کرد: به دلیل اینکه ظروف مینا در اصطلاح دورنما هستند در وهله نخست این اشتباهات به چشم نمی آیند اما پس از مدتی دقت در آنها مشخص می شود که دارای چه اشکالاتی هستند.
هرگونه صنایع دستی تولید شده هنری محسوب می شود
عباس شیردل، رئیس اتحادیه صنایع دستی اصفهان، معتقد است که هر گونه صنایع دستی که تولید میشود هنری است و بسته به ساعت کاری که برای آن گذاشته می شود، هنر آن سنجیده می شود.
وی با بیان اینکه در گذشته هیچ شرکتی امکان تولید دو یا سه هزار مینا را نداشت اما امروز به راحتی می توان این اقدام را انجام داد، گفت: اگر در گذشته بین ۴۰ تا ۵۰ میناکار داشتیم در زمان حاضر یک هزار نفر در این حوزه فعالیت می کنند.
رئیس اتحادیه صنایع دستی اصفهان تصریح کرد: الان قریب به ۲۰۰ استادکار مینا داریم که هنر آنها جهانی است اما برخی افراد نیز توان خرید کافی ندارند که مینای هنری در حد آنها هم وجود دارد.
مدیر کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان در گفتگو با خبرنگار مهر، در ارتباط با بی کیفیتی صنایع دستی اصفهان اظهار داشت: رشته های مختلف صنایع دستی اصفهان دارای هنرمندان پیشکسوت و بنامی است که این هنر را زنده نگه داشتهاند.
فریدون اللهیاری افزود: انتظار نداریم که همه افراد آموزش دیده در طول سال های گذشته آثاری همانند این هنرمندان که سال ها کار در این عرصه را تجربه کردهاند را تولید کنند به ویژه اینکه خریداران نیز قدرت خریدهای متفاوتی دارند اما بی کیفیتی این آثار نیز صنایع دستی اصفهان را موردخطر قرار می دهد و نیازمند چاره اندیشی است.
وی تاکید کر: توجه به اصالت، کیفیت، درجه بندی و استانداردسازی صنایع دستی از جمله فعالیتهایی است که اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و اتحادیه صنایع دستی اصفهان به آن توجه ویژه دارد.
وی با اشاره به اینکه آفتهایی در زمینه کیفیت صنایع دستی وجود دارد که آن را قبول داریم، ادامه داد: برای ارتقای کیفیت صنایع دستی تلاشهای خوبی انجام شده است و سعی کردیم هنرمندان صنایع دستی با روش های هنری دیگری که در پیشبرد کارشان موثر است، آشنایی پیدا کنند.
اللهیاری تصریح کرد: تلاش ما این است که با برنامهریزی صحیح به گونهای در زمینه تولیدات صنایع دستی اصفهان پیش برویم که هم به بازار توجه شود و هم اصالت و کیفیت هنری کاهش پیدا نکند و در این زمینه رتبهبندی آثار هنری و درج آرم کیفیت و اصالت هنری اثر می تواند بسیار موثر باشد.
به گزارش مهر، به نظر می رسد دیگر زمان آن رسیده که با توجه به نبود خطر از میان رفتن صنایع دستی، مسئولان هرچه سریعتر از آسیب مهمی همچون در قبضه گرفتن بازار صنایع دستی اصفهان توسط صنایع تجاری جلوگیری کنند چراکه می توان گفت صنایع دستی بی کیفیت خود خطری جدی و جدید برای از میان رفتن نام آوری صنایع دستی اصفهان است.
خبرنگار: فاطمه کازرونی