به گزارش خبرنگار مهر؛ به دنبال وضعیت بحرانی آب و خشکیدگی شاهرگ حیات بخش جنوب لرستان شورای حفاظت از منابع اب شهرستان چگنی در بالادست رودخانه کشکان تشکیل جلسه داد.
این جلسه با محوریت رسیدگی به خشکیدگی رودخانه کشکان با حضور نور الدین درمنان فرماندار شهرستان چگنی، نادر مختاری معاون آب منطقه ای استان لرستان؛ حسین پیرحیاتی معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان، فرمانده انتظامی چگنی و مدیران ادارات شهرستان چگنی و مردم بخش شاهیوند در محل مسجد روستای چم پلک شاهیوند برگزار شد.
نور الدین درمنان فرماندار چگنی عصر یکشنبه در این نشست وظیفه شناسی مسئولان و مردم برای حضور در جلسه و مهم دانستن این معضل را قابل تقدیر دانست.
وی نگرانی خود را از بحران خشکسالی و همچنین خشکیدگی رودخانه کشکان اعلام کرد و از مسئولان رسیدکی هرچه سریعتر به این معضل و تلاش برای حل مشکل در اسرع وقت را خواستار شد.
درمنان همچنین از مردم شاهیوند در خواست کرد که برای رفع مشکل نهایت همکاری و همدلی را با مسئولان داشته باشند تا در فضایی دوستانه و دلسوزانه تدابیری اندیشیده شود تا ضمن اینکه به کشاورزان بخش شاهیوند که از این راه امرار معاش می کنند ضرری نرسد، حیات رودخانه کشکان و روستاهای پایین دست از خطر بی آبی حفظ شود.
حسین پیرحیاتی معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان لرستان نز در این نشست با تشریح وضعیت خشکسالی و همچنین روند کشاورزی آبی و دیم شهرستان چگنی، وضع منابع آب را بحرانی دانست.
وی از مردم خواست که با استفاده از روشهای نوین آبیاری و همچنین اصلاح الگوی کاشت و استفاده از کشت جایگزین، برداشت خود از آب رودخانه کشکان را به حداقل برسانند و مصرف آب را مدیریت کنند.
نادر مختاری معاون شرکت آب منطقه استان لرستان نیز با تاکید بر رعایت حق آبه و میزان برداشت توسط کشاورزان حاشیه رودخانه کشکان، برداشت بی رویه از رودخانه را غیر قانونی دانست و از برخورد قانونی با متخلفان خبر داد.
بنابراین گزارش در پایان این نشست پس از بیان نکته نظرات حاضران در جلسه برای مدیریت بحران آب در بالادست کشکان تصمیماتی اتخاذ شد.
در این راستا مقرر شد همه بهره برداران که اراضی آنها در بالاتر از پل کشکان قرارگرفته است صرفا از ساعت ۸ صبح تا ۸ شب مجاز به برداشت آب کشاورزی خواهند بود و در صورت تخلف با متخلفان برخورد قانونی می شود.
همچنین مقرر شد جهاد کشاورزی شهرستان از هرگونه کشت محصولات تابستانی در بالدست رودخانه کشکان ممانعت به عمل آورد.
رعایت میزان حق آبه زیست محیطی رودخانه کشکان مطابق ضوابط مربوطه توسط بهره برداران از دیگر مصوبات این جلسه بود.
همچنین مقرر شد تا اجرایی شدن این دستورات اکیپی از نمایندگان امور آب شهرستان، جهاد کشاورزی و نیروی انتظامی به صورت شبانه نسبت به بازرسی و سرکشی دراین زمینه و صحت اجرای مصوبات فعالیت داشته باشند.
بنابراین گزارش خبرگزاری مهر پیش از این گزارش مربوط به خشک شدن شریان حیاتی جنوب لرستان را منتشر کرده و بارها نسبت به برداشت غیرمجاز آب از این رودخانه و کشت محصولات آبدوست در حاشیه آن هشدار داده بود.
جنوب استان لرستان با رودخانه های سیمره و کشکان و مادیان رود، بار بخش عمده ای از تولید غلات استان را به دوش می کشد که با وقوع خشکسالی های ۱۳ سال گذشته در استان لرستان و کاهش چشمگیر منابع آب زیرزمینی شاهد مشکلات جدی در زمینه آب شرب در شهرستانهای کوهدشت، پلدختر و رومشکان بوده ایم.
وقوع خشکسالی های در استان لرستان و کاهش چشمگیر منابع آب زیرزمینی، رودخانه ها برای آبرسانی خالی شده است به طوریکه در کشکان این روزها آب چندانی برای رساندن به مزارع تشنه وجود ندارد.
این وضعیت رودخانه کشکان در حالیست که حفر چاههای غیرمجاز و فعالیت پمپ های آب هر آنچه از مایه حیات کشکان بوده را بلعیده تا هر روز بر عمق بحران زیست محیطی در محل این رودخانه بزرگ استان افزوده شود.
استمرار پیگیری خبرگزاری مهر منجر شد که هفه گذشته مدیرکل حفاظت از محیط زیست لرستان از بستر خشکیده کشکان بازدید کرده تا نسبت به نقش برداشت غیرمجاز از آب رودخانه و همچنین کاشت محصولات آبدوستی مانند هندوانه و برنج در این فاجعه هشدار دهد.
استمرار کشت محصولات آبدوست و خطر نابودی کشکان
رئیس اداره منابع آب شهرستان پلدختر نیز پیش از این در گفتگو با مهر با اشاره به اینکه متوسط میزان رواناب خروجی ۵ رودخانه دائمی این شهرستان از ابتدای سال آبی جاری تاکنون نسبت به میانگین دراز مدت بین ۷۰ تا ۸۵ درصد کاهش یافته است، ادامه داد: میزان دبی رودخانه کشکان در تیرماه سال جاری در محل ایستگاه آب سنجی پلدختر ۷۰۰ لیتر در ثانیه است که نسبت به تیرماه سال ۹۳ که رقمی بالغ بر دو هزار و ۸۱۰ لیتر در ثانیه بوده، ۷۵ درصد کاهش و نسبت به میانگین دراز مدت ۵۸ ساله حدود ۹۶ درصد کاهش داشته است.
مهری با بیان اینکه عامل اصلی کاهش آب رودخانه کشکان استمرار کشت محصولات آبدوست مانند برنج در منطقه ویسیان است، تصریح کرد: برای جبران کمبود آب رودخانه کشکان جلوگیری از کاشت محصولات آبدوست، تغییر روش های آبیاری و استفاده از روش های آبیاری پر بازده ضروری بوده که در این رابطه اقداماتی صورت گرفته است.
وی یادآور شد: بهره برداری اصولی و نظام یافته ازمنابع آب، احداث سدهای مخزنی چولهول و بن لار، رعایت حقابه پایین دست رودخانه کشکان و تجمیع موتور تلمبه ها از مهمترین راهکارهای حل مشکل کمبود آب رودخانه کشکان است.
رئیس اداره منابع آب شهرستان پلدختر گفت: با توجه به خشک شدن آب رودخانه مادیان رود در محل ایستگاه هیدرومتری و پایاب این رودخانه و خطر نابودی ۷۰۰ هکتار باغ انجیر در منطقه زیودار این شهرستان تهدیدی جدی است.
وضعیت دو رودخانه کشکان و مادیان رود در حالیست که منبع ارتزاق و امرار معاش ۶۵ درصد جمعیت این شهرستان از طریق کشاورزی است و استمرار خشکی این رودخانه ها باعث تشدید تنش آبی می شود و پیامد های زیان بار و پر هزینه ای برجای می گذارد.
در حال حاضر آب مورد نیاز کشاورزی این شهرستان سالانه به میزان ۵۰۰ میلیون متر مکعب از منابع آب سطحی و ۱۵۰ میلیون متر مکعب از منابع زیرزمینی تامین می شود در حالیکه سطح زیرکشت محصولات آبدوست در پلدختر هفت هزار و ۸۰۰ هکتار بوده و لازم است کشاورزان با توجه به سهمیه ابلاغی سازمان جهاد کشاورزی کاشت محصولات آبدوست را محدود و به تدریج کاهش دهند.
بنابراین گزارش وضعیت بحران آب در جنوب لرستان در حالیست که سالانه چندین میلیارد متر مکعب آب از استان لرستان خارج می شود که ۶۳ درصد از این میزان آب از حوزه کارون بزرگ و به طور عمده رودخانه دز و مابقی از حوزه کرخه خارج شده و در پشت سدهای دز، کرخه و کارون در استان خوزستان جمع می شود.
این در حالیست که از میزان آب خارج شده از استان لرستان در حوزه کرخه ۶۶ درصد از سیمره تخلیه و ۳۳ درصد باقی مانده از حوزه کشکان شهرستان پلدختر خارج می شود در حالیکه سهم لرستان از مهار آبهای سطحی کمتر از یک درصد است.