به گزارش خبرنگار مهر، شهری كه ۴۰۰ هزار نفر بیشتر جمعیت ندارد، در ساعات پیك ترافیك از سعدی شمالی تا سعدی وسط، از كوچه‌های باریك سعدی شمالی تا دروازه ارك، از امیركبیر تا میدان استقلال، دانشسرا، بعثت، كوچمشكی، مقابل فروشگاه‌هایی كه هم سد معبر دارند، هم پارك در معبر! همه و همه ترافیك است.
معبری ساخته می‌شود آن‌هم با هزینه‌ای گزاف كه یك جای كارش می لنگد، یا شیب نامناسب دارد، یا به جای تقاطع دوربرگردانی دارد كه باید چندصد متر بیشتر راند و بیشتر بنزین سوزاند، یا چپ‌گرد ندارد یا راست گرد.
علائم رانندگی، گاه‌گاه بنا به توصیه یا مصلحت در محلی پرترافیك نصب می‌شود یا برچیده، برخی پروژه‌های مطالعاتی هم گرچه در ظاهر با مناقصه اما با ترفندهایی توصیه‌ای واگذار می‌شوند و به‌گونه‌ای سرهم‌بندی می‌شود كه روی خوشی به این شهر نشان نمی‌دهد. نمونه‌اش همان مطالعات جامع ترافیكی شهر زنجان است كه با اشتباه‌هایی كه به زعم برخی كارشناسان فاحش است، افق آن نه ۲۰ سال که شاید ۲۰ روز هم نباشد.
الگوبرداری‌های نامناسب با فرهنگ و شرایط شهر كه رهاورد مسئولان سفر كرده ما به آن سوی كشور یا آن سوی آب‌هاست.
ایستگاه‌های تاكسی و اتوبوس دقیقا در ورودی تقاطع‌ها جانمایی شده که این خود ترافیك ایجاد می‌كند.
آنچه در راه ساماندهی ترافیك این شهر راحت هزینه می‌شود نه تدبیر بلكه پول است. هزینه‌هایی كه صرف می‌شود تا آسفالت به كار رفته در یك سرعت‌گیر، سه مرتبه در مسیری پخش شود، رنگ شود، پاك شود و بازهم این چرخه از سر گرفته شود و آنچه به راحتی هزینه می‌شود نفع عمومی است؛ پیاده‌رویی حذف می‌شود تا ساختمان با تراكم بالای صاحب ثروتی بالا رود، حالا پاركینگ تامین نشد و پیاده‌رو اگر نبود هیچ ایرادی ندارد.
جریمه‌ها برای جزئی‌ترین تخلفات زیر شیشه پاك‌كن جا خوش می‌كند اما مقابل نمایشگاه‌های خودرو و فروشگاه‌های به نام شهر كه خوب هم سود می‌كنند، خبری از آن‌ها نیست حتی اگر دوبل و سوبل پارك كنی.
طی چهار ماه، ۱۰ هزار نفر در شهرستان‌های استان به‌دلیل نبستن كمربند جریمه می‌شوند و اگر سهم مركز استان را از این میزان حساب كنیم، مبلغ حاصل کوچک نیست؛ جریمه‌هایی كه شهرداری باید در حوزه حمل و نقل و ترافیك هزینه كند و حداقل تاكنون باید یك پاركینگ عمومی از این محل احداث می‌شد كه نشده استساختمان‌های تجاری سر به آسمان می‌كشند بدون اینكه پاركینگ خود را تامین كنند یا جریمه‌های حذف پاركینگ را بپردازند.
و دردناكتر اینكه پروژه‌های بزرگ با جابه‌جایی هزینه بالا گاه فقط برای برد تبلیغاتی و انتفاع گروهی اجرا می‌شود، حتی اگر شیب نامناسب بوده یا دسترسی غیراصولی باشد، بازهم ایرادی ندارد، شهروندان عادت کرده‌اند.
طی چهار ماه، ۱۰ هزار نفر در شهرستان‌های استان به‌دلیل نبستن كمربند جریمه می‌شوند و اگر سهم مركز استان را از این میزان حساب كنیم، مبلغ حاصل کوچک نیست؛ جریمه‌هایی كه شهرداری باید در حوزه حمل و نقل و ترافیك هزینه كند و حداقل تاكنون باید یك پاركینگ عمومی از این محل احداث می‌شد كه نشده است.
همه این‌ها یك طرف، طرف دیگر نبود فرهنگ ترافیكی در بین مردم است، فرهنگی كه بیش از آموزش، نیاز به تقویت وجدان دارد.
شهر زنجان، خیابان‌های قدیمی با خوروهایی که هر روز یاد می شوند
این‌ها را شهروندان زنجانی به زبان می‌آورند، حرف‌هایی كه به قول خودشان برایش خون دل می‌خورند و زجرنامه‌ای است در شهر و همه این مسائل به‌دلیل تكرار بیش از حد برای همه عادی شده است.
یكی از شهروندان می‌گوید: با این وضع می‌خواهند طرح عظیم سبزه‌میدان را هم اجرا كنند، به نظر شما واقعا بدون تعیین الگوهای ترافیكی در این بافت مركزی می‌توان ادعای اجرای چنین طرح عظیمی را داشت؟ او دانشجوی مقطع ارشد شهرسازی است.
یک راننده تاکسی خطی با بیان اینکه خیابان های زنجان به خصوص در هسته ای مرکزی شهر زنجان گنجایش ترددها را ندارد، گفت: خیابان های هسته ای مرکزی شهر مربوط به دهه های ۴۰ و ۵۰ است و در آن زمان تنها درشکه و تعداد انگشت شمار خودرو در خیابان های شهر زنجان تردد می کردند.
احمدی افزود: متاسفانه مسئولان شهری دقت نظری در خصوص توسعه و اصلاح ساختار خیابان های شهر زنجان ندارند و با حجم موجود در زمینه ورود خودرو شاهد قفل شدن ترافیک در خیابان های شهر زنجان هستیم.
مردم با خودروگردی علاوه‌بر ایجاد ترافیك، آلودگی صوتی و آلودگی هوا، افزایش مصرف سوخت و اتلاف وقت را سبب می‌شوندرئیس پلیس راهنمایی و رانندگی استان زنجان نیز افزایش تعداد راننده و خودرو، قدیمی بودن بافت شهر، كم بودن عرض خیابان‌ها و فرهنگ نامناسب ترافیكی را از دلایل ایجاد ترافیك در شهر برشمرد.
سرهنگ رمضان آفریدون، وضعیت ترافیك زنجان را نسبت به مراكز سایر استانها نسبتا مطلوب دانست و خاطرنشان كرد: یكی از دلایل مهم دیگر در ایجاد ترافیك، نبود مراكز تفریحی و افزایش خودروگردی در شهر است.
وی ادامه داد: مردم با خودروگردی علاوه‌بر ایجاد ترافیك، آلودگی صوتی و آلودگی هوا، افزایش مصرف سوخت و اتلاف وقت را سبب می‌شوند.
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی استان زنجان، نبود فرهنگ ترافیكی را از دیگر دلایل ایجاد ترافیك برشمرد و افزود: شهروندان می‌توانند برای تردد در بافت مركزی شهر پیاده‌روی كنند یا از دوچرخه و وسایل نقلیه عمومی استفاده كنند اما متاسفانه اغلب به‌صورت تك‌سرنشین در شهر تردد می‌كنند.
افزایش تردد خودرو در خیابان های شهر زنجان
سرهنگ آفریدون تعداد خودروهای شماره‌گذاری شده زنجان را ۱۶۸ هزار دستگاه و موتور سیكلت‌های دارای پلاك ملی را ۲۴۰ دستگاه اعلام و اظهار كرد: طی سال‌های اخیر تعداد كاربران خودرو افزایش چشمگیری داشته است.
وی با بیان اینكه در چهار ماه نخست امسال مجموعا در تصادفات خسارتی و جرح و فوت ۱۴ درصد كاهش نسبت به مدت مشابه پارسال مشاهده می‌شود، گفت: این آمار براساس اطلاعات پزشكی قانونی و تعداد كروكی‌های رسم شده است.
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی استان زنجان، تصادفات خسارتی را ازدیگر دلایل ایجاد ترافیك در معابر شهر اعلام کرد و گفت: متاسفانه شهروندان در تصادف‌های جزئی و خسارتی، خودروهای خود را تا آمدن پلیس كنار نمی‌كشند و سد معبر حركت خودروهای دیگر می‌شوند.
سرهنگ آفریدون یادآور شد: طبق قانون بیمه خسارت‌های تا سقف پنج میلیون و ۵۰۰ هزار تومان نیاز به كروكی ندارد، بنابراین در چنین شرایطی باید خودروها را كنار كشید تا مانع عبور و مرور سایرین نشود.
وی تعداد نیروهای پلیس راهنمایی و رانندگی را نسبت به جمعیت شهر اندك دانست و خاطرنشان كرد: هشت ساعت ایستادن در معابری كه آلودگی صوتی و زیست‌محیطی دارد، نیروهای راهنمایی و رانندگی را فرسوده می‌كند.
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی استان زنجان، در پاسخ پرسشی مبنی‌بر دلیل برخورد دوگانه با متخلفان راهنمایی و رانندگی در محل‌هایی همچون مقابل نمایشگاه‌های خودرو، گفت: در بسیاری از معابر كه پلیس حضور فیزیكی ندارد، دوربین‌های نظارت، عبور و مرور را ثبت می‌کنند و در صورت تخلف جریمه صادر می‌شود اما در مقابل نمایشگاه‌های اتومبیل بارها صاحبان این صنف با ماموران راهنمایی و رانندگی درگیر شده‌اند.
شهرک خودرویی زنجان هر چه سریع تر ایجاد شود
سرهنگ آفریدون از عدم صدور مجوز برای شروع فعالیت نمایشگاه‌های اتوموبیل خبر داد و گفت: تاریخ پروانه هر نمایشگاه خودرویی كه به اتمام می‌رسد، نیروی انتظامی مجوز ترافیكی جدید برای آن صادر نمی‌كند و نظر ترافیكی منفی برای آن محل صادر می‌كند.
وی از متولیان امر درخواست كرد: هرچه سریع‌تر شهرك خودرویی را راه‌اندازی کرده و نمایشگاه‌های اتومبیل را ساماندهی كنند.
یك كارشناس ارشد ترافیك درخصوص وضعیت ترافیكی شهر زنجان، گفت: در مواردی سلیقه‌ای عمل كردن، نبود وحدت‌رویه بین نهادهای مسئول، مناسب نبودن محل پایانه‌ها، اصولی نبودن جانمایی برخی علائم و تابلوهای رانندگی، كمبود نیروی كیفی در حوزه حمل و نقل و ترافیك، مسائل مربوط به تقابل بین پلیس راهنمایی و رانندگی و برخی شهروندان، تمركز مجموعه‌های تجاری، نمایشگاه خودرو و پزشكی در مركز شهر و عدم‌رعایت ضوابط ترافیكی و ایمنی در ساخت و ساز و اغماض نسبت به آن‌را از دلایل نامناسب بودن وضعیت ترافیكی شهر زنجان برشمرد.
رحیم بابازاده در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار كرد: متاسفانه طی سال‌های اخیر جابه‌جایی مدیران ذی‌ربط در حوزه شهری و ترافیكی زیاد بوده، در نتیجه به سرانجام نرسیدن برنامه‌ها و عملكرد سلیقه‌ای افزایش یافته است.
برخی دست اندارکاران فاقد تخصص در حوزه حمل و نقل و ترافیک هستند
وی خاطرنشان كرد: با توسعه شهرها و افزایش وسایل نقلیه، الگوهای تردد تغییر كرده و به‌دلیل افزایش ارتباطات، توقعات مردم بیشتر شده است. همچنین با گذشت زمان مقاومت مردم در برابر هرگونه تغییر الگوی تردد بیشتر شده است و طبیعتا بخشی از شهروندان بابت تغییرات متضرر شده و در نتیجه با آن مخالفت می‌كنند.
بابازاده یادآور شد: در مواردی برخی از دست‌اندركاران فاقد تخصص در حوزه حمل و نقل و ترافیك در مسند خود نسبت به اجرای طرح‌های نامناسب تصمیم‌گیری و اقدام می‌كنند كه نتایج منفی فراوانی به‌دنبال دارد.
وی ادامه داد: برخی از این تصمیم‌گیری‌ها بدون طی روال كارشناسی و قانونی مربوطه و بدون تناسب با واقعیت‌های فرهنگی جامعه و محدودیت‌های اجرایی اتخاذ می‌شود.
این كارشناس ارشد ترافیك، بروكراسی اداری زیاد، برآورد اشتباه در پروژه‌های شهری، ضعف در مطالعات ترافیكی و برخی اقدامات غیركارشناسانه را از جمله مسائلی دانست كه روند ساماندهی وضع موجود ترافیك شهرها را كند می‌كند.
برخی از این تصمیم‌گیری‌ها بدون طی روال كارشناسی و قانونی مربوطه و بدون تناسب با واقعیت‌های فرهنگی جامعه و محدودیت‌های اجرایی اتخاذ می‌شودبابازاده خاطرنشان كرد: بی‌توجهی به نقش و اهمیت انسان در تعیین و بهره‌برداری از كاربری‌های مهم و انواع تغییرات و طرح‌های ترددی، نابسامانی موجود را تشدید می‌كند، به‌گونه‌ای كه در كمربندی‌ها با استقرار و بهره‌برداری از كاربری‌های تجاری، مسكونی و خدماتی متعدد شاهد بروز نابسامانی‌هایی در معبر هستیم كه این مشكلات قابل پیش‌بینی است اما به‌موقع از آن پیشیگیری نمی‌كنند.
وی تصریح كرد: با توجه به عدم حصول نتیجه مناسب از روند جاری رفع سد معبر یا انتقال مجموعه‌هایی كه جذب و تولید سفر بالایی دارند به خارج شهر در فضاهای مناسب، بخش مهمی از مسائل ترددی شهروندان چه به‌عنوان راننده، عابر پیاده یا ساكن منطقه قابل مدیریت و رفع است كه از جمله آن می‌توان به تجربه موفق ایجاد مجموعه‌های نمایشگاهی خودرو و پزشكی در محل‌های مناسب با پیش‌بینی همه امكانات اشاره كرد.
بابازاده ادامه داد: لحاظ اصول شهرسازی به‌ویژه در حوزه حمل و نقل و ترافیك در طرح‌های بالادست و همتراز مثل طرح تفصیلی و جامع و... از یك‌سو و استفاده از روش‌های تخصصی مدیریت ترافیك از سوی دیگر جزو مواردی است كه در صورت رعایت، بسیاری از مسائل مبتلابه در این حوزه را رفع، تعدیل یا قابل‌قبول خواهد كرد.
گرچه شهرداری و شورای‌شهر زنجان برنامه‌هایی برای كاهش ترافیك شهری اعم از اصلاح هندسی برخی معابر، رسیدگی به پل‌های عابر پیاده و تلاش برای جذب سرمایه‌گذار برای احداث پاركینگ در دست اجرا دارد، اما هنوز مشخص نیست این برنامه‌ها چقدر موفقیت‌آمیز باشد و چه زمانی محقق شود.