مهدی فتحی در گفتگو با مهر، با بیان اینکه بی توجهی به بحث مهندسی رودخانه در روستای سیجان نخستین عامل در تشدید سیل اخیر بود، گفت: متاسفانه رودخانه ای که از سیجان می گذرد مهندسی نشده و در سنوات گذشته دستکاری های زیادی در این رودخانه انجام شده است.
وی فقر پوشش گیاهی در حوزه بالادست این روستا را به علت شرایط فورمولوژی و عمق خاک، شیب بسیار بالا و ساختار زمین شناسی و مسدود شدن رودخانه توسط تنه های درختان خشک و مواد جامد از دیگر دلایل تشدید کننده سیل نام برد و افزود: در گذشته که مردم به شیوه سنتی تر زندگی می کردند از تنه درختان خشک به عنوان سوخت استفاده می کردند و هیچ گاه اجازه نمی دادند تنه این درختان در بستر رودخانه رها شود اما با جایگزین شدن سوخت های فسیلی، تنه درختان خشک در بستر رودخانه رها می شود.
فتحی با اشاره به اینکه شدت سیل اخیر بی سابقه بوده و دوره بازگشت آن بیش از ۱۵۰ سال است، گفت: متاسفانه عملیات آبخیزداری در این محدوده به علت عدم تخصیص اعتبارات مناسب اجرا نشد حال آنکه با اجرای فعالیت های آبخیزداری می توانستیم سیل را کنترل کنیم. ضمن اینکه باید توجه داشته باشیم که کنترل و مهار سیل دو مقوله متفاوت است، کنترل سیل به این معنی است که سیل های قوی تر را با استفاده از روش هایی به سیل های ضعیف تر تبدیل کرد و این کار با اجرای عملیات آبخیزداری مقدور است.
احداث سازه های آشغال گیر در روستاها ضروری است
معاون فنی و آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزادری البرز در مورد تاثیر احداث پل های متعدد بر رودخانه بر افزایش شدت سیلاب افزود: این موارد از دلایل فرعی وقوع سیل است و نباید بر آن متمرکز شویم زیرا تمرکز بر این مورد ما را از علت اصلی حادثه غافل می کند. عمده علت وقوع سیل در روستای سیجان عدم مهندسی رودخانه یعنی عدم تناسب کانال رودخانه با سیلاب همچنین اجرا نشدن طرح های آبخیزداری است.
فتحی تاکید کرد: فعالیت های آبخیزاری به ویژه عملیات مکانیکی آبخیزداری با توجه به شرایط حوزه از جمله شیب تند، پوشش پایین، نوع سازند و سیلاب ها و بارندگی های شدیدی که در این منطقه رخ می دهد، علاوه بر کنترل سیل به پرآب شدن قنوات هم کمک می کند.
وی همچنین احداث سازه های آشغال گیر در روستاها را ضروری خواند و گفت: با توجه به بی استفاده ماندن تنه درختان خشک در روستاها، احداث سازه های آشغال گیر می تواند نقش موثری در پیشگیری از شدت سیلاب ها داشته باشد.
فتحی با مقایسه میزان بارش در روستای کندر از توابع بخش آسارا و روستای سیجان از توابع همین بخش یادآور شد: میزان بارش ها در روستای سیجان ۱۷ میلی متر و در روستای کندر ۲۴ میلی متر برآورد شده است اما به سبب استقرار سازه های آبخیز و آب بند در روستای کندر، میزان خسارات وارد شده بسیار کمتر بود و تلفات جانی نداشتیم.
فتحی در اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز هزینه اجرای عملیات آبخیزداری را یک پنجاهم خسارات مالی وارد شده سیل سیجان اعلام کرد که چنانچه به اجرا در می آمد امروز شاید شاهد مرگ شماری از هموطنانمان در جریان این سیل نبودیم