وجدان جمعی نیروی سازنده قانون اخلاقی عنوان مقاله دکتر سید احمد حبیب نژاد معاون پژوهشی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی است که در دومین کنفرانس بین المللی اخلاق و قانون ارائه شد.

به گزارش خبرگزاری مهر، چکیده این مقاله به شرح زیر است:

اهمیت مفهوم نظم عمومی در فرآیند قانون‌گذاری، ما را ناگزیر از شناسایی و تبیین آن می‌کند. به صورت سنتی نظم عمومی با مفهوم اخلاق حسنه پیوند خورده است، با این حال بررسی‌ها نشان می‌دهد نمی‌توان مفاهیم نظم عمومی و اخلاق حسنه را به یکدیگر تقلیل داد.

ما نیازمند مفهوم جدیدی هستیم که بتواند جامعیت مصادیق را به همراه داشته باشد و به همان نحوی که چتر خود را بر سر مصادیق مشترک نظم عمومی و اخلاق حسنه می‌گستراند، قادر به شناسایی مصادیق برون اخلاقی نظم عمومی نیز باشد. به نظر می‌رسد با این توضیح که نظم، پدیده‌ای خودجوش و نه سازمانی است، می‌توان وجدان جمعی را به عنوان مرجع اعلام نظم عمومی شناسایی کرد. وجدان جمعی از طریق گفت‌وگوی عمومی شکل می‌گیرد و دولت تنها مرجع اجرای آن خواهد بود.