این گزارش از سلسله گزارشهای «معرفی و بررسی پروژه‌های نیمه تمام استانی» منتشر شده است. گفتنی است پیش از این دو پرونده «بررسی پدیده حاشیه نشینی در استانهای کشور» و «بررسی پدیده کم آبی و مدیریت بحران آب در استانهای کشور» روی خروجی بخش استانهای خبرگزاری مهر منتشر شده است.
خبرگزاری مهر - گروه استانها: طرح‌های زیادی به نام آبادانی و توسعه برای مازندران مصوب و نوشته است اما برخی از این طرح‌ها، عجیب، شگفت‌آور و برخی نیز غیر کارشناسی و بدون مطالعه و گروهی دیگر نیز بجا و منطقی تعریف‌شده اما بی‌پولی و اعتبارات قطره‌چکانی، سنشان را پیر کرده است.
مشمول زمان شدن ساخت بسیاری از پروژه‌ها را از حیض انتفاع خارج کرده و آنان را باهدفی در زمان آغاز اجرا برایشان ترسیم‌شده بود، دور کرده است و اینک مازندران ۱۳۹۴ با دو هزار طرح بزرگ و کوچک، کارشناسی شده و بی‌مطالعه روبرو است که تکمیل آن‌همه توان دولت را گرفته است.
هتل بین المللی اما بی ستاره، طرح بی پایان انتقال آب، شکست طرح آزادسازی حریم دریا و جاده ساحلی، کمربندیهای ناتمام، سدهای بی رمق از جمله پروژه های نیمه تمام مازندران را تشکیل می دهد که بیشترشان برای تکمیل نیازمند اعتبار هستند.
از غرب مازندران شروع می‌کنیم، از رامسر، زمانی قرار بود هتل بین‌المللی و هفت ستاره سما موس در آن احداث شود، مراسم کلنگ زنی این پروژه را به‌خوبی به یاد می‌آورم، اوایل فعالیت دولت نهم بود.
آیین کلنگ زنی این پروژه که تبلیغات فراوانی نیز برایش شده بود با حضور مشایی رئیس سازمان وقت میراث فرهنگی برگزارشده بود، بنری از آینده هتل سماموس برافراشته بود، هتلی که قرار بود هر طبقه آن مربوط به یک ایالت و بخشی از نیمکره زمین بافرهنگ‌های متنوع آن باشد.
هتل هفت ستاره بی‌نشان
نام پروژه: هتل بین المللی هفت ستاره
سال شروع پروژه: اردیبهشت ۱۳۸۶
عمر پروژه: ۸ سال
میزان تاخیر تکمیل پروژه نسبت به زمان اولیه: ۸ سال
وضعیت پیشرفت فیزیکی: صفر درصد و خلع ید شده
پیمانکار اولیه پروژه: اعلام نشده است
پیمانکار فعلی: ندارد
محل احداث: رامسر
کاربری یا دلیل اهمیت پروژه: اعلام نشده است
سال تغییر کاربری احتمالی در طول ساخت: ندارد
سال تغییر احتمالی پیمانکار: ندارد
چرایی تاخیر در اجرای پروژه: عدم نیاز به پروژه
دستگاه‌های مسئول برای پیگیری اتمام پروژه: سازمان میراث فرهنگی
کل اعتبارات هزینه شده برای پروژه تاکنون: اعلام نشده است
میزان اعتبار مورد نیاز برای تکمیل پروژه: اعلام نشده است
طرح تعریف شده هتلی با دو برج، دارای ۶۲ طبقه که برج اصلی هزار واحد طبقاتی را در خود جای می‌دهد، پارکینگ ۱۰ طبقه که در هر طبقه ۱۰۰ ماشین جای می‌گیرد، ۱۲ سالن همایش مجهز به هزار دستگاه ترجمه هم‌زمان، محل فرود بالگرد و آبزی‌دان ۸ طبقه تنها گوشه‌ای از ادعاهای اولیه این طرح بود.
اما هشت سال پس از مراسم کلنگ زنی آن توسط رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی، در شهریور سال ۹۲، استاندار مازندران آب پاکی را بر روی این طرح ریخت و گفت که هتل سما موس بلاء زیادی سر استان آورد و اضافه کرد که: به نام هتل هفت ستاره وارد شدند اما هتل صفر ستاره هم نصیب استان نشد.
دلاور بزرگ نیا مدیرکل میراث فرهنگی مازندران می‌گوید: سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در سال ۹۱ به عنوان متولی ارائه پکیج سرمایه‌گذاری نخستین هتل هفت ستاره کشور، این سرمایه‌گذار را خلع ید کرده است.
وی بیان داشت: پروژه‌های سرمایه‌گذاری برای اجرا زمان مشخصی دارند اما متأسفانه سرمایه‌گذار پروژه هتل ستاره سماموس، هر بار به دلیلی آغاز پروژه را به تأخیر انداخت که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری هم برای اینکه پروژه، راکد باقی نماند سرمایه‌گذار این پروژه را خلع ید کرد.
آزادسازی حریم دریا، از رویا تا واقعیت
نام پروژه: آزادسازی حریم دریا
سال شروع پروژه: ۱۳۸۶
عمر پروژه: ۸ سال
میزان تاخیر تکمیل پروژه نسبت به زمان اولیه: ۸ سال
میزان پیشرفت فیزیکی: طرحی شکست خورده با سواحلی که به روی گردشگران قفل شده است
پیمانکار اولیه پروژه: اعلام نشده است
پیمانکار فعلی: اعلام نشده است
محل احداث: سواحل شمال کشور از جمله مازندران
کاربری یا دلیل اهمیت پروژه: امکان شنا در سواحل شمال کشور از جمله مازندران
سال تغییر کاربری احتمالی در طول ساخت: ندارد
سال تغییر احتمالی پیمانکار: ندارد
چرایی تاخیر در اجرای پروژه: اعلام نشده است
دستگاه‌های مسئول برای پیگیری اتمام پروژه: استانداری /سازمان گردشگری
کل اعتبارات هزینه شده برای پروژه تاکنون: اعلام نشده است
میزان اعتبار مورد نیاز برای تکمیل پروژه: اعلام نشده است
بر اساس آمار درصد کمی از نوار ساحلی مازندران آزاد و مابقی در اختیار بخش خصوصی و دولتی است و این درحالی که بیش از ۸۰ درصد گردشگران و مازندران برای بهره مندی از جاذبه های دریا به استان سفر می کنند اما درصد کمی از آنان موفق به شنا می شوند.
از غرب به شرق مازندران می‌رویم، در سمت حب و راست جاده دیواره بتنی و برج‌هایی در حال شکل گرفتن است که دیدن دریا و جنگل را برای مسافران سخت کرده و خزر را در محاصره دیواره‌های بتنی درآورده است، اما روزگاری قرار بود هم حریم دریا آزاد و هم کنارگذر ساحلی ایجاد شود.
کنارگذر ساحلی رامسر
نام پروژه کنارگذر ساحلی رامسر
سال شروع پروزه: ۱۳۸۵
عمر پروژه: ۹ سال
میزان تاخیر تکمیل پروژه نسبت به زمان اولیه: ۵ سال
میزان پیشرفت فیزیکی: رها شده
پیمانکار اولیه پروژه: اعلام نشده است
پیمانکار فعلی: ندارد
محل احداث: رامسر
کاربری یا دلیل اهمیت پروژه: حل معضل ترافیکی
سال تغییر کاربری احتمالی در طول ساخت: ندارد
سال تغییر احتمالی پیمانکار: ندارد
چرایی تاخیر در اجرای پروژه: به دلیل ارزیابی‌های زیست‌محیطی فعلاً متوقف است
دستگاه‌های مسئول برای پیگیری اتمام پروژه: اداره کل محیط زیست
کل اعتبارات هزینه شده برای پروژه تاکنون: اعلام نشده است
میزان اعتبار مورد نیاز برای تکمیل پروژه: اعلام نشده است
سالهای ۸۴ تا ۹۲ اوج تصویب پروژه‌هایی که قرار است با تحقق آن مازندران را به بهشتی از سرمایه‌گذاری تبدیل کند، از همین رو در سال ۸۵، پروژه بی‌سابقه‌ای ازلحاظ ابعاد فنی و مهندسی در کشور آغاز می‌شود، کنارگذر چهاربانده ساحلی به طول ۱۰ کیلومتر از میان دریا که دارای یک جزیره مصنوعی و امکانات رفاهی تفریحی و قرار بود ۴۲ ماه تکمیل شود اما به دلیل ارزیابی های محیط زیستی فعلا متوقف است. ناصر مهردادی مدیرکل محیط‌زیست مازندران در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه پروژه کنارگذر ساحلی رامسر به دلیل ارزیابی‌های زیست‌محیطی فعلاً متوقف است، می گوید: این پروژه در سالهای خیلی دور شروع شد و اخیراً نیز پیگیری کردیم و در حال حاضر متوقف است.
وی بابیان اینکه در حال حاضر برنامه‌ای در دستور کار نیست گفت: ما پیگیر این مسئله هستیم.
کانال نیمه تمام انتقال آب
نام پروژه: کانال انحرافی آب چالوس
عمر پروژه: شروع طرح مطالعاتی سال ۱۳۶۶
میزان تاخیر تکمیل پروژه نسبت به زمان اولیه: اعلام نشده
میزان پیشرفت فیزیکی: اعلام نشده
پیمانکار اولیه پروژه: اعلام نشده
پیمانکار فعلی: اعلام نشده
محل احداث: در ابتدای انتهای جاده کندوان
کاربری یا دلیل اهمیت پروژه: امکان سیراب کردن دشت‌ها توسط آب رودخانه چالوس،
سال تغییر کاربری احتمالی در طول ساخت: ندارد
سال تغییر احتمالی پیمانکار: ندارد
چرایی تاخیر در اجرای پروژه: اعلام نشده
دستگاه‌های مسئول برای پیگیری اتمام پروژه: اعلام نشده
کل اعتبارات هزینه شده برای پروژه تاکنون: اعلام نشده
میزان اعتبار مورد نیاز برای تکمیل پروژه: هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان
کانال انتقال به چالوس می‌رسیم، در ابتدای انتهای جاده کندوان و قبل از مسیر کمربندی، تابلو پروژه انتقال آب رودخانه چالوس به دشت‌های مرکزی و شرق استان مازندران چشم‌نوازی می‌کند. تابلویی که در بیش از ۲۰ سال گذشته چند بار تعویض و مرمت شد اما کانال انتقال آب آن هنوز به سرانجام نرسید، این کانال همان پروژه‌ای است که گلستانی‌ها نیز چشم‌انتظار تکمیل آن رادارند و در آرزوی آن هستند تا با آب رودخانه چالوس، دشت‌های تشنه گلستان را هم سیراب کنند.
تابلویی که در بیش از ۲۰ سال گذشته چند بار تعویض و مرمت شد اما کانال انتقال آب آن هنوز به سرانجام نرسید، این کانال همان پروژه‌ای است که گلستانی‌ها نیز چشم‌انتظار تکمیل آن رادارند و در آرزوی آن هستند تا با آب رودخانه چالوس، دشت‌های تشنه گلستان را هم سیراب کنند
کانال انتقال آب چالوس به شرق مازندران ۱۰۰ کیلومتر طول دارد و باگذشت ۲۰ سال ۱۸ کیلومتر پیشرفت دارد و به اعتقاد محمدابراهیم یخکشی مدیرعامل آب منطقه‌ای مازندران، سیستم انتقال کانال آب چالوس شامل دو کانال به سمت شرق و غرب است که حدود ۱۵ کیلومتر در سمت غربی نیز احداث‌شده و با رویکرد جدید سعی کردیم منابع این کانال در قالب بسته هراز از طریق فاینانس تأمین شود.
وی عنوان کرد: بسته هراز شامل سه پروژه سد و شبکه هراز و کانال انتقال آب چالوس است و حدود هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان منابع ارزی فاینانس برایش پیشنهادشده است.
سدهای مازندران
هم‌اکنون مهار آب‌های سطحی مازندران کمتر از ۱۰ درصد است و دولت برای مهار آب‌های استان که بدون کنترل و ایجاد سد به دریا می‌ریزد با اختصاص منابع موردنیاز مالی درصد مهار آب‌ها را در استان افزایش دهد. علاوه بر اینکه درصد بالایی از آب‌های سطحی مازندران روانه دریا می‌شوند، اراضی استان مازندران آب طلب هستند و به تأکید مدیرعامل آب منطقه‌ای مازندران، برای جبران کمبودها یاد باید ذخیره برف و یا ذخیره مخزن داشته باشیم.
محمد ابراهیم یخکشی به پروژه‌های سدسازی اشاره کرد و از در دست‌ساخت بودن سه سد در استان خبر داد و پیشرفت گلورد را مناسب دانست و اظهار امیدواری کرد تا در سال ۹۴ آبگیری شود.
وی بابیان اینکه سد هراز نیز در دست اقدام است درباره سد آیت‌الله صالحی اظهار داشت: بخش‌های مکمل این سد در دست اقدام است و انتقال آب از سیستم بابلک به این سد در حال اقدام است.
داستان تکمیل نشدن پروژه های نیمه کاره در مازندران قصه پرغصه ای شده که همه دولتها را تاکنون درگیر خود کرده است و اعتبارات قطره چکانی برای تکمیل آن ها کافی نیست.