این گزارش از سلسله گزارشهای «معرفی و بررسی پروژه‌های نیمه تمام استانی» منتشر شده است. گفتنی است پیش از این دو پرونده «بررسی پدیده حاشیه نشینی در استانهای کشور» و «بررسی پدیده کم آبی و مدیریت بحران آب در استانهای کشور» روی خروجی بخش استانهای خبرگزاری مهر منتشر شده است.
خبرگزاری مهر- گروه استان ها: در شرایطی که وضعیت اقتصادی دولت یازدهم به گونه ای است که اجازه تعریف پروژه های جدید به سختی داده می شود، بسیاری از پروژه های بازمانده از دولت های قبل در استان وجود دارد که حتی بسیاری از آن ها به مرحله اجرا هم نرسیده اند. در شرایطی که وعده طرح های جدید توقع مردم نسبت به دولت ها را افزایش داده، استاندار گلستان با اولویت بندی طرح های نیمه تمام، اقدام به تامین اعتبار برای تکمیل این طرح ها کرد.
طرح هایی که برخی از آن ها اکنون به این نتیجه رسیده اند که لزومی برای اجرای آن ها در استان نیست. اما برخی طرح ها هم وجود دارد که هم در آینده توسعه ای و هم از نظر اقتصاد حال حاضر استان تاثیر گذار است، ولی متاسفانه به دلیل مشکلات مالی پیشرفت فیزیکی کندی دارند.
زهکشی اراضی استان گلستان در سه فاز
عمر پروژه: ۸سال
کاربری یا دلایل اهمیت پروژه: توسعه اقتصادی استان و حل معضل سیل و آب‌گرفتگی اراضی دشت گرگان و استان و بالا رفتن کیفیت اراضی و مانع‌شدن از افت کیفیت خاک استان
میزان تأخیر به زمان اولیه: ۷ سال
میزان پیشرفت طرح: در حد ۱۰ هزار هکتار
پیمانکار: وزارت جهاد کشاورزی و سازمان جهاد گلستان
محل اجرا: اراضی استان
چرایی تأخیر در اجرای پروژه: عدم تخصیص اعتبارات و کند بودن
کل اعتبارات هزینه شده برای پروژه: طرح اجرایی نشده است
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری گلستان در خصوص این پروژه به خبرنگار مهر، گفت: روند تخصیص منابع به این پروژه کند است و با این تخصیص اعتبارها ۳۰ سال دیگر هم این طرح محقق نمی‌شود. ولی دولت در طرح جدید ۲۸۰ هزار هکتاری برای سال اول برای ۲۲ هزار هکتار منابع تخصیص داده است که پیگیر اجرای آن است.
علی مرگدری تصریح کرد: این طرح تلاش دارد از افت کیفیت خاک جلوگیری کند. اراضی شورتر نشوند و از مانداب شدن اراضی جلوگیری می‌کند. از طرفی با این دو اتفاق امکان اصلاح خاک و افزایش تولید در این اراضی بین ۲۰ تا ۵۰ درصد افزایش می‌یابد.
طرح گردشگری آشوراده
عمر پروژه: مصوب دولت نهم آغاز مطالعات از دولت هشتم
کاربری یا دلایل اهمیت پروژه: آشوراده تنها جزیره خزر است و به‌عنوان نگین دریای خزر در دنیا مشهور است. آشوراده تنها زون بین‌المللی خزر است که پناهگاه حیات‌وحش میانکاله است و سالانه ۲۰ هزار گونه پرنده به این منطقه مهاجرت می‌کنند و از نظر محیط‌زیست بسیار منطقه ارزشمندی محسوب می‌شود
میزان تأخیر به زمان اولیه هنوز وارد فاز اجرایی نشده است:
میزان پیشرفت طرح: همچنان در مرحله مطالعات زیست‌محیطی
پیمانکار: بخش خصوصی
محل اجرا: جزیره آشوراده و سه شهر پشتیبان طرح گردشگری آَشوراده بندرگز- بندر ترکمن و گمیشان است
چرایی تأخیر در اجرای پروژه: مخالفت محیط زیست با اجرای این طرح به دلیل اهمیت این جزیره و امکان تخریب و از بین رفتن پرندگان و این منطقه
کل اعتبارات این طرح: نامشخص
رضا مروتی در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره مساله آشوراده گفت: قبل از سفر ریاست جمهوری به استان گلستان، بیش از ۲۰ جلسه در تهران برگزار کردیم و بند به بند الزامات محیط زیستی طرح را که سازمان حفاظت محیط زیست مورد تاکید داشت مورد بررسی قرار دادیم.
وی با بیان این که نظرات سازمان میراث فرهنگی را هم مطالعه کردیم و درکنار کار قرار دادیم، ادامه داد: یک کار تیمی قوی از ۵ مدیر ارشد ملی با همکاری استانداری گلستان انجام شد و سپس توسط رییس جمهور وعده ایجاده طرح گردشگری به مردم گلستان اعلام شد.
مروتی در ادامه به جزییات اجرایی طرح گردشگری در آشوراده اشاره کرد و گفت: جزئیات این که در جزیره چه اجرا شود هنوز در حال بحث است اما ملاک تصمیم گیری های ما تفاهم نامه ای است که بین محیط زیست و میراث فرهنگی امضا شده است و سند بالا دستی به شمار می رود.
وی در پاسخ به این سوال که چرا تا کنون از جزییات طرح و اقدامات انجام شده خبر یا گزارشی منتشر نشده است، گفت: دلیل این که اطلاع رسانی نشده این است که مشکلات و محدودیت هایی که در قبل وجود داشت را بر طرف کنیم.
وی افزود: مسائل حقوقی متعددی وجود داشت که ما سعی کردیم ابتدا این مسائل حقوقی را رفع کنیم.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار گلستان اظهار کرد: تا کنون در دو مقطع این جزیره واگذار شده است و افراد هم معتقد بودند هزینه کرده اند و باید هزینه ها پرداخت شود.
وی از پرداخت بخشی از هزینه هایی که افراد برای بررسی و مشاوره این طرح ها انجام داده بودند خبر و داد گفت: با تامین اعتبار هزینه افراد پرداخت شد تا هیچ حساب و مشکل حقوقی درباره آشوراده وجود نداشته باشد.
بندر خواجه نفس
عمر پروژه: ۹ سال
محل اجرای طرح: بندر خواجه نفس
علت تأخیر در اجرای پروژه: تخلف پیمانکار بخش خصوصی
پیمانکار: بخش خصوصی
کل اعتبارات طرح اطلاعات کافی در دسترس نیست:
سال تغییر احتمالی پیمانکار: از ۳ سال قبل تاکنون هیچ‌گونه عملیات فیزیکی در پروژه توسط آقای پیرامون که ۷۰ درصد سهام دار شرکت سرمایه‌گذار طرح هست، انجام‌نشده و ضمناً طی مذاکره با آقای اسعدی مدیر بنادر استان، هیچ‌گونه آگهی ثبت شرکت معرفی رسمی از شرکت جدید بنام نخل بارانی به سازمان بنادر انجام‌نشده، لذا رسماً آقای پیرامون متولی کار بوده و متأسفانه پروژه غیرفعال است.
کاربری یا دلایل اهمیت پروژه: بندر خواجه نفس، در زمینی به وسعت ۱۷۶ هکتار و با سرمایه‌گذاری اولیه یک هزار میلیارد ریال در منطقه خواجه نفس گمیشان در حال احداث است قرار است که تنها برای کاربری تجاری مورداستفاده قرار گیرد و سه کشور ایران قزاقستان و روسیه را به هم پیوند دهد.
طول‌موج شکن غربی این بندر به مساحت هزار و ۳۴۰ متر است که هزار و ۱۶۰ متر آن اجراشده است و ۱۶۰ متر آن باقی‌مانده است. همچنین موج‌شکن شرقی نیز هزار و ۱۱۰ متر طول دارد که تاکنون ۴۵۰ متر اجراشده است و عملیات اجرایی ادامه دارد.
ساخت یک اسکله، موج‌شکن غربی و شرقی و انجام عملیات لایروبی با آبخور حداقل پنج‌متر برای ورود شناورهای حداکثر پنج هزار تن در فاز اول این بندر در حال ساخت، پیش‌بینی‌شده است.
کاربری بندر خواجه نفس از مراحل اولیه شروع به کار آن تجاری خواهد بود از سال ۸۵ که مجوز تأسیس این بندر صادر شده. کاربری تجاری برای این بندر تعریف و ماهیت بندر مذکور یک بندر تجاری توسط شرکت خصوصی طرح و توسعه در دست احداث است.
این بندر طبق توافقات صورت گرفته در آستارا خان توسط روس‌ها و در سه فاز لایروبی می‌شود که در فاز یک تا عمق چهار و نیم متر طول کانال ۲. ۵ کیلومتر با حجم لایروبی ۸۸۰ هزار مترمکعب خواهد بود. آوردن کشتی تا ظرفیت سه هزار تن را ممکن می‌سازد. در فاز دوم تا عمق شش متر و طول کانال چهار کیلومتر و حجم لایروبی تا دو میلیون مترمکعب خواهد رسید و آوردن کشتی تا هفت هزار تن را میسر می‌کند.
طرح توسعه بندر خواجه نفس، تا سقف ۱۷ پست اسکله چندمنظوره دیده‌شده است که بعد از اجرای فاز یک با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی امکان اجرا دارد.
بندر خواجه نفس در غرب گلستان واقع‌شده است و با آغاز به فعالیت این بندر شاهد افزایش رونق اقتصادی در این استان کشور پس از اتصال به بازارهای منطقه‌ای قزاقستان و روسیه باشیم.
فرهنگسرای مرکزی گرگان (تالار)
عمر پروژه: ۵ سال
سال شروع پروژه: ۱۳۸۹
میزان تأخیر تکمیل پروژه نسبت به زمان اولیه: دو سال
میزان پیشرفت فیزیکی: ۳۰ درصد
پیمانکار: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان
کاربری یا دلیل اهمیت پروژه: با توجه به ظرفیت محدود صندلی‌های تالار فخرالدین اسعد گرگانی (۴۰۰ صندلی)، و البته استقبال مردم این دیار از اجرای برنامه‌های فرهنگی هنری در گرگان اعم از کنسرت‌های موسیقی، و ...، ضرورت ایجاد تالار مرکزی شهر با ظرفیت مُکفی (بین ۸۰۰ تا یک هزار نفر) بیش‌ازپیش احساس می‌شد و می‌شود. این پروژه از نیازهای اصلی شهر گرگان است.
چرایی تأخیر در اجرای پروژه: تخصیص نیافتن اعتبارات مربوط و در حال حاضر غیرفعال است
کل اعتبارات هزینه شده است اطلاعات کافی در دسترس نیست :
حسین ربیعی، عضو و رییس سابق شورای شهر گرگان در خصوص وضعیت فرهنگسرای گرگان گفت: این پروژه در سفر رئیسجمهور وقت با ظرفیت دو هزار نفر در سال ۱۳۸۵ کلنگزنی شد و قرار بود از طریق استانداری اعتبارات پروژه تامین شود مسئولیت فرهنگ‌سرا بعد از دو سال به شهرداری واگذار شد.
ربیعی با اشاره به اینکه شهرداری در راستای منافع مردم گام برمیدارد، خاطرنشان کرد: شهرداری نسبت به ایجاد پروژه تجاری و فرهنگی تلاش می‌کند در بخش فرهنگی پروژه فرهنگ‌سرا دو سالن ۲۵۰ نفره به منظور برگزاری جلسات فرهنگی پیشبینی شده است و یک کتابخانه الکترونیک نیز دارد همچنین یک فضای بزرگ تجاری برای مردم در نظر گرفته شده است.
وی با اشاره به اینکه فرهنگسرای شهرستان گرگان ۱۲ هزار و ۷۵۰ مترمربع زیربنا دارد، گفت: این پروژه در فروردین سال ۱۳۹۵ به بهرهبرداری میرسد.
شهرک صنعتی اترک
عمر پروژه: ۵ سال
پیشرفت فیزیکی: ۲۰ درصد
مختصات پروژه: این پروژه به وسعت یک هزار هکتار در ۲۵ کیلومتری شمال شهرستان آق‌قلا واقع شده است که در حال حاضر عملیات اجرایی آن در وسعت ۲۵۰ هکتار در دست اجرا بوده و عملیات خیابان‌کشی و زیرسازی آن به اتمام رسیده است. این شرکت در حال حاضر دارای یک حلقه چاه آب بوده و پروژه‌های احداث مخزن هوایی آب و فاضلاب به ظرفیت ۲۵۰ مترمکعب و شبکه توزیع آب به طول هفت کیلومتر و به مبلغ ۱۰ هزار میلیون ریال در دست اجرا هست.
جمع کل برآورد اعتبار موردنیاز پروژه: ۱۰۰ میلیارد تومان
پیشرفت فیزیکی: ۲۰ درصد
پیمانکار: شرکت شهرک‌های صنعتی گلستان/ این شرکت دارای شبکه برق است که تاکنون ۱۵ میلیارد تومان هزینه شده و در سال ۱۳۹۴ نیز ۵ میلیارد تومان مصوب دارد. تاکنون ۵ قرارداد با واحدهای صنعتی نیز منعقد گردیده است.