به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، محمد اسماعیل اسمعیلی جلودار سرپرست پروژه کاوش اضطراری در محدوده خط فاضلاب در بافت قدیم تهران تصریح کرد: اسفند ماه سال ۱۳۹۳تعدادی نمونه سفال حاصل از کاوش های مولوی برای تعیین قدمت به آزمایشگاه سالیابی ترمولومینسانس پژوهشکده حفاظت و مرمت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تحویل داده شد .
او افزود: آزمایش های انجام شده بر روی چهار نمونه سفالی توسط تیمی متشکل از پژوهشگران پژوهشکده حفاظت و مرمت به سرپرستی دکتربحرالعلومی سابقه استقرار در محدوده شهری تهران را در ۷هزار سال قبل که توسط کاوشگران اعلام شده بود مورد تأیید قرار داد. آزمایش انجام شده بر روی دو نمونه از سفال های ترانشه ۱که مربوط به تدفین اسکلت زن ۷هزار ساله بود تاریخ ۲۸۰± ۶۹۵۰و۳۰۰±۶۸۷۰ سال قبل را نشان داد.
او با بیان اینکه دو نمونه دیگر مربوط به ترانشه‌های ۳ و۶ تاریخ هزاره سوم پیش از میلاد یعنی ۵هزار سال قبل را نشان داد گفت: با این تاریخ وجود محوطه ای چند دوره ای در منطقه مولوی که پیش از این اعلام شده بود قطعیت یافت.
استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه تهران با اعلام نگرانی از وضعیت موجود اسکلت و محوطه کاوش شده در مولوی به منظور حفاظت و نگهداری آن از دستگاه های اجرایی بویژه شهرداری تهران خواست تا نسبت به حراست و حفاظت دستاوردهای کاوش مولوی و نگهداری از آثار منحصر به فرد بدست آمده اهتمام ورزیده و اقدامات عملی را به این منظور هر چه زودتر بعمل آورند.
او با اشاره به همکاری های ارزنده پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، پژوهشکده باستان شناسی، پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی –فرهنگی، معاونت پژوهشی دانشگاه تهران، شرکت فاضلاب تهران، اداره کل میراث فرهنگی تهران و کسبه منطقه مولوی باگروه کاوش، ادامه مطالعات را خواستار شد.
در آزمایشات ترمولیسانس ﻧﻤﻮﻧﻪها ﺑﺎ روش FINE GRAIN آﻣﺎدهﺳﺎزی و ﺑﺎ روش ADDITIVE DOSE ﭘﺮﺗﻮدﻫﯽ و اﻧﺪازهﮔﯿﺮی می شوند. آﻣﺎدهﺳﺎزی و اﻧﺪازهﮔﯿﺮی و ﭘﺮﺗﻮدﻫﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪ در زﯾﺮ ﻧﻮر ﻗﺮﻣﺰ اﻧﺠﺎم می گیرد ﺗﺎ از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ ﻧﻮر ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺑﺮ روی آن ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی ﺷﻮد. در واقع ﻟﻮﻣﯿﻨﺴﺎﻧﺲ، ﺳﺎﻃﻊ ﺷﺪن ﭘﺮﺗﻮﻫﺎی ﻧﻮری از ﻣﻮاد (ﻣﺜﻼً ﮐﺎﻧﯽ ﻫﺎ، ﮔﺎزﻫﺎ و ﻏﯿﺮه)، در زﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺗﻤﻬﺎ از ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﻪ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺘﯽ ﺑﺎ اﻧﺮژی ﮐﻤﺘﺮ ﯾﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﯾﺪار ﺑﺎزﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ.
ﻟﻮﻣﯿﻨﺴﺎﻧﺲ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻧﻮع ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﮕﯽ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﯿﻤﯽ ﻟﻮﻣﯿﻨﺴﺎﻧﺲ (ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﮕﯽ ﺑﺮ اﺛﺮ واﮐﻨﺸﻬﺎی ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ)، ﻓﺘﻮﻟﻮﻣﯿﻨﺴﺎﻧﺲ (ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﮕﯽ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺗﺎﺑﺶ ﻓﺘﻮﻧﻬﺎ)، اﻟﮑﺘﺮوﻟﻮﻣﯿﻨﺴﺎﻧﺲ (ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﮕﯽ ﺑﺎ اﻧﺮژی اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻣﺜﻞ دﯾﻮدﻫﺎ)، ﺗﺮﻣﻮﻟﻮﻣﯿﻨﺴﺎﻧﺲ (ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﮕﯽ ﺑﺮ اﺛﺮ ﺣﺮارت، ﻣﺜﻼً درﻫﻨﮕﺎم ﺳﺎﻟﯿﺎﺑﯽ ﺳﻔﺎل و آﺟﺮ) و اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ دﯾﮕﺮ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪی ﻣﯽ ﺷﻮد.
ﺳﻔﺎل، آﺟﺮ و ﮐﺎﺷﯽ از ﮐﺎﻧﯽﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻮارﺗﺰ، ﻓﻠﺪﺳﭙﺎﺗﻬﺎ و آﻟﻮﻣﯿﻨﻬﺎ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از آﻧﻬﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻮارﺗﺰ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ وﺟﻮد ﻧﺎﺧﺎﻟﺼﯽ و ﻧﺎراﺳﺘﯽﻫﺎ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﻠﻮری ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ اﻧﺮژی ﭘﺮﺗﻮﻫﺎی رادﯾﻮاﮐﺘﯿﻮ ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻤﻮﻧﻪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﺧﺎک اﻃﺮاف ﻧﻤﻮﻧﻪ را در ﺧﻮد ذﺧﯿﺮه ﮐﻨﻨﺪ.
در ﻫﻨﮕﺎم ﭘﺨﺖ ﺳﻔﺎل، ﮐﺎﺷﯽ و آﺟﺮ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺣﺮارت دﯾﺪن، ﻫﻤﻪ اﻧﺮژی ذﺧﯿﺮه ﺷﺪه در آن از ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮐﺎﻧﯽﻫﺎ ﺗﺨﻠﯿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد (ﺳﺎﻋﺖ ﺻﻔﺮ)، ﭘﺲ از ﺳﺮد ﺷﺪن ﻧﻤﻮﻧﻪ روﻧﺪ ذﺧﯿﺮه اﻧﺮژی ﻣﺠﺪداً آﻏﺎز ﻣﯽﺷﻮد. ﻣﺤﺪوده ﺳﺎﻟﯿﺎﺑﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺠﻬﯿﺰات ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺨﺶ ﺳﺎﻟﯿﺎﺑﯽ ﺗﺮﻣﻮﻟﻮﻣﯿﻨﺴﺎﻧﺲ ﭘﮋوﻫﺸﮑﺪ ﺣﻔﺎﻇﺖ و ﻣﺮﻣﺖ آﺛﺎر ﺗﺎرﯾﺨﯽ- ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ از ﺣﺪود ۵۰ ﺗﺎ ۲۰۰ ﻫﺰار ﺳﺎل اﺳﺖ.
مشاهده تکه‌های سفال توسط مهسا وهابی دانشجوی کارشناسی ارشد رشته باستان شناسی در میان حفاریهای فاضلاب چهار راه مولوی در سال گذشته کاوش های اضطراری باستان شناسی را به همراه داشت که به کشف اسکلت زن ۷ هزار ساله منجر شد و تداوم کاوش‌ها شناسایی بقایای دومین اسکلت انسانی در نزدیکی اسکلت اول را به همراه داشت.
اسکلت زن ۷هزار ساله پس از شناسایی ژنتیک، مستند سازی، اسکن نوری و تحکیم سازی در یک محفظه شیشه ای قرار گرفت که قرار است این مکان با همکاری پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و سازمان زیباسازی شهرداری به یک سایت موزه تبدیل شود.